İçeriğe atla

Kapuzbaşı Şelaleleri

Kapuzbaşı Şelaleleri
Harita
Genel Bilgiler
KonumYahyalı, Kayseri, Türkiye
Koordinatlar37°46′12″K 35°23′24″D / 37.77000°K 35.39000°D / 37.77000; 35.39000
Yerleşim(ler) (en yakın)Yahyalı Mahallesi
AkarsuTopaktaş Deresi
Aktığı yerZamantı nehri
Wikimedia Commons
Türkiye üzerinde Kapuzbaşı Şelaleleri
Kapuzbaşı Şelaleleri
Kapuzbaşı Şelaleleri
Türkiye İç Anadolu Bölgesi üzerinde Kapuzbaşı Şelaleleri
Kapuzbaşı Şelaleleri
Kapuzbaşı Şelaleleri
Kayseri üzerinde Kapuzbaşı Şelaleleri
Kapuzbaşı Şelaleleri
Kapuzbaşı Şelaleleri

Kapuzbaşı Şelaleleri Yahyalı ilçesine bağlı Kapuzbaşı Köyü sınırları içerisinde yer alan kaynak şelalelerdir.[1] Şelalelerden birisi Türkiye'nin en yüksek ve Dünya'nın en yüksek ikinci şelalesi olma özelliğini taşımaktadır. Şelaleler Kayseri Yahyalı ve Adana Aladağ ilçelerine yaklaşık 55 km, Kayseri'ye 145 km mesafededir. Kapuzbaşı'nın batı tarafında yer alan Hacer Ormanları 18 bin hektar alanı kaplamakta ve Aladağlar Milli Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır. Aksu Vadisi'nden Ulupınar Köyü'ne, oradan da Kapuzbaşı'na gelen çay, şelalelerin suyu ile birleşerek ırmak haline gelip biraz ileride Zamantı Irmağı ile birleşir. Zamantı Irmağı, Seyhan Nehri'nin en büyük koludur. İkinci büyük kolu Göksu Irmağı'dır. Göksu ile Zamantı, Kapuzbaşı'nın güneyinde Adana il sınırları içinde birleşerek Seyhan Nehri'ni oluşturur. Göksu Irmağı ve Zamantı Irmağı'nın çıkış yeri Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesidir.

Özellikleri

Kapuzbaşı Şelaleleri'nin en önemli özelliği; kaynağından çıktığı şekilde dökülmesidir. Şelaleler Aladağlar'ın içinde derin bir vadide yer alır. Aladağlar bölgesi Toroslar'ın en yüksek kesimidir ve Orta Toroslar bölümünde yer alır. Aladağlar İç Anadolu Bölgesi ile Akdeniz Bölgesi'ni, Develi Ovası ile de Çukurova'yı ayırır. Aladağlar Milli Parkı Kayseri, Niğde ve Adana il sınırlarının kesiştiği bölgede yer alır.

Orta Toroslar üzerinde bulunan Demirkazık Dağı'nın güney ve doğuya uzanan kolları üzerinde yer alan ormanlar, Zamantı Irmağı istikametine uzanan 600-2000 metre rakımlarında sürekli kar mıntıkası halindedir.

Yedi Göller adı ile bilinen alanda irili ufaklı yedi adet göl bulunmaktadır. Yahyalı'ya 80 km uzaklıkta bulunan bu göllerin en büyüğü Direk Gölü'dür. 3150 metre rakımda yer alan göllerin derinliği bilinmemektedir. Bu göller kar ve buzul suları ile beslenmektedir.

Yedi göllerden yaklaşık 10 km doğuda bulunan Soğukpınar ise 1700 m rakıma sahiptir. Buradaki ormanlık alan ise 687 hektar civarındadır.

Kapuzbaşı şelalelerinin bulunduğu mevkii ile Soğukpınar arası 18 kilometredir. Kapuzbaşı Şelaleleri, Yahyalı ilçesinin Büyükçakır Mahallesi'nin kuzeyinde bulunan Ensenin tepesinde yer almaktadır. Yahyalı'ya 60 kilometre uzaklıktadır ve ulaşım iki ayrı yoldan sağlanmaktadır. Yollardan birisi Yahyalı-Dikme-Çamlıca-Ulupınar-Kapuzbaşı güzergahıdır. Bu yol 65 kilometredir. Diğeri ise Yahyalı-Dikme-Delialiuşağı-Yeşilköy-Balcıçakırı-Kapuzbaşı güzergahıdır. Bu yol ise 55 km'dir.

Kapuzbaşı Şelaleleri irtifa akışı itibarıyla Uganda’da bulunan Victoria Çağlayanı (100 metre) hariç, ABD’de bulunan Niagara’dan (55 metre), Finlandiya’da bulunan İmatra’dan (25 metre), Erzurum’daki Tortum’dan (50 metre), Antalya’da bulunan Düden’den (25 metre) ve Manavgat’tan (5 metre) daha büyüktür. Şelalelerin aktığı yerin rakımı 700 metredir. Aladağ’ın zirvelerinde bulunan kar ve buzul suları ile beslenmektedir.

Yeşilköy'e 3 km uzaklıkta ziyaret mevkiindeki şelaleler ise Antalya Düden Şelalesi ile benzerlik göstermektedir. Zamantı Irmağı'nın iki yanında ve ırmağın üzerini kapatan tabii bir köprünün baş kısmında yer alan bu şelalelerin büyüğü 70 metre, küçüğü ise 30 metre yüksekliğindedir.

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Kapuzbaşı Şelaleleri". 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırşehir</span> Kırşehir ilinin merkezi olan şehir

Kırşehir, Kırşehir ilinin şehir merkezidir. 1941 yılında Ankara'da toplanan I. Coğrafya Kongresi'nde bu bölgeye ve bölgenin Orta Kızılırmak Bölümü'ne alındı. Özellikle son yıllarda köylerin göç vermesiyle nüfus merkez ilçede yoğunlaşmıştır. 1927'de 13.000 olan 1990'da 73.538'e, 2000'de 88.105'e çıkmıştı. 2010'da 110.000 olan merkez ilçe nüfusu 2021 itibarıyla 160.737'dir.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Aladağlar</span>

Aladağlar, Kayseri-Niğde-Adana illeri arasında bulunan dağ sırası, bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliği bakımından zengindir. Bu nedenle dağın 54.524 hektarlık bölümü ilk önce Hacer Ormanı Tabiat Parkı adı altında koruma altına alınmıştır, ardından 1995 yılında biraz daha geniş bir yüz ölçümüyle millî park ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Seyhan Nehri</span> Türkiyenin Akdenize dökülen ırmaklarından birisi

Seyhan Nehri, Türkiye'nin Akdeniz'e dökülen ırmaklarından birisidir. Uzunluğu 560 km'dir. Havza alanı ise 20.600 km²dir. İki önemli kolu vardır: uzun olanı, Kayseri-Pınarbaşı ilçesinden, 1500 metre yükseklikteki Uzun Yayla'dan doğan Zamantı suyudur ve Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi ve Yahyalı ilçelerinden geçer. Orta Toroslar'ın uzanış doğrultusunda akan bu su, Çukurova'ya inmeden önce Adana'nın 80 km kuzeyinde Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında diğer önemli kolu olan Göksu ile birleşir.

<span class="mw-page-title-main">Yahyalı</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Yahyalı, İç Anadolu Bölgesi'nde Kayseri iline bağlı ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Toros Dağları</span>

Toros Dağları ya da kısaca Toroslar, Türkiye'nin Akdeniz kıyılarına paralel olarak, Teke Yarımadası'ndan Suriye'ye, hatta iç kesimlere de uzayarak Irak sınırına varan, içinde birçok sıradağı da barındıran bir dağ zinciridir. Bu zincirin en yüksek noktası 3.767 metrelik Kızılkaya zirvesidir.

<span class="mw-page-title-main">Aladağ</span> İlçe, Adana, Türkiye

Aladağ, Adana ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Iguazú Şelaleleri</span> Arjantin-Brezilya sınırında Iguazú Nehrinin şelalesi

Iguazú Şelalesi, 1.320 km uzunluğunda Güney Amerika'da bir nehir. İsmi Yguazu kelimesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Zamantı</span> Türkiye de bir nehir

Zamantı Irmağı Seyhan Nehri ve havzasını besleyen iki büyük koldan biridir. Kayseri'nin Pınarbaşı ilcesinde bulunan 1500 metre yükseklikteki Uzunyayla'da yer alan Şerefiye mahallesinden doğar. Pınarbaşı'ndan başlayarak derin bir boğaz halini alan Zamantı Vadisi boyunca önce kuzey-güney doğrultusunda sonra kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda akarak Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi, Yahyalı ilçelerinden geçer Tomarza'da batı, Yahyalı'da ise kuzey-güney doğrultusunu alır Büyükçakır’ı geçtikten sonra Kayseri-Adana sınırını çizerek Mengez’e doğru akar ve Karantı dağının eteklerinde Kayseri sınırlarını terkeder; Adana'ya 80 km kala, Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında Göksu Irmağı ile birleşerek Seyhan Nehri'ni oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Manavgat Nehri</span>

Manavgat, antik adıyla Melas, Toroslar'da doğarak Antalya'da Akdeniz'e dökülen nehir. Uzunluğu 93 km'dir. Batı Toros sıradağları arasından doğan kolların birleşmesiyle oluşur. Güney batıya yönelerek dar ve dik yamaçlı kanyonlar arasından geçer, ünlü Manavgat Şelalesi'ni meydana getirir ve Manavgat ilçe merkezinin doğusunda alüvyal bir kıyı ovasından denize dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Düden Şelalesi</span> Antalyada bir Şelale

Düden Şelalesi, Antalya şehir merkezine yaklaşık 10 kilometre uzaklıktadır. Kaynağını Kepez Hidroelektrik Santrali'nden alır ve Düdenbaşı denilen noktada yeryüzüne çıkar. Düden Çayı boyunca iki kola ayrılır. Antalya'ya yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta olan kolu Aşağı Düden ve Varsak'a 1 km uzaklıkta olan kolu Yukarı Düden Şelalesi'dir. Her iki şelale de Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Suuçtu Şelalesi</span> Bursada şelale

Suuçtu Şelalesi, Türkiye'nin Bursa ilinin Mustafakemalpaşa ilçesine 18 km uzaklıkta bulunan ve ilçenin içme suyu ihtiyacını karşılayan, 38 metre yükseklikteki felezlerden dökülen şelale.

Göksu Deltası veya Silifke Ovası, Göksu Nehri'nin, Mersin ili, Silifke ilçe sınırlarında Akdeniz'e döküldüğü alanda oluşturduğu deltadır. Türkiye için, Çukurova'dan sonra Akdeniz kıyısındaki ikinci büyük deltadır. 1994'te Ramsar alanı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ren Şelalesi</span>

Ren Şelalesi, İsviçre'nin Schaffhausen kantonunda yer alan Avrupa'nın en büyük şelalesidir. 150 metre genişliğinde ve 23 metre yüksekliğindeki şelale Ren, Rhone ve İnn nehirlerini besler. Schaffhausen şehir merkezine 4 km. mesafede bulunan şelale aynı zamanda turistlerin yoğun ilgisini çeker.

Şelale, bir nehir veya çay yatağının dike yakın bir biçimde âniden düşmesi, akarsuyun yüksekten dökülerek akmasıdır. Akarsu daha küçük ve döküldüğü yükseklik daha az ise bu coğrafi oluşum çağlayan adını alır. Suyun döküldüğü yerde genellikle geniş ve derin çukurlar oluşur. Çukurların derinliği suyun düşme yüksekliğine ve miktarına bağlıdır.

Varsaklar, adını Varsak adlı bir Türkmen beyinden alan, geçmişte Tarsus Sancağı'nde, güney Anadolu'da Mersin iline bağlı Tarsus ilçesinde ve Adana ile Osmaniye illerinde,Tunceli (Nazimiye) Aydın ve Kayseri'de yaşayan Türkmenlerdir. 14. yüzyıla ait bir Memlûk (Devletü't-Turkiyye) kaynağında Tarsus Türkmenleri tabiri kullanılan Varsaklar Oğuz (Türkmen) boylarından biri olarak zikredilmiştir. 14-15. yüzyıllarda büyük bir kısmı Tarsus'un kuzeybatı ve Silifke'nin kuzeydoğusundaki dağlık bölgede olmak üzere, bir kısmı da Taş-İli'nde yaşamaktaydı. 16. yüzyılda büyük kısmı Çukurova ve Konya Ovalarına iskan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Altıparmak Tabiat Parkı</span>

Altıparmak Tabiat Parkı, Artvin ili sınırlarında 11.07.2013 tarihinde, 2.110,92 ha alanda ilan edilen tabiat parkıdır. Kaçkar Dağları'nın doğu bölümü olan Altıparmak Dağları yamaçlarındadır. Yakınlarında Altıparmak köyü bulunur.

Çağlayandibi Şelalesi, Gümüşhane'nin Kürtün ilçesinin Yeşilköy köyünde yer alan bir şelaledir. Örümcek Ormanları'nın içinde yer alan şelale 15 metre yüksekliğindedir. İlçe merkezine 5 km uzaklıkta olan şelalenin rakımı 870 metredir. Şelalenin de bulunduğu 450.000 metrekarelik bölge 12 Şubat 2014 tarihinde Tabiat Parkı ilan edilmiştir. Şelale, 2018 yılında buz tutmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Şelalesi</span> Denizlinin Güney ilçesinde bir şelale

Güney Şelalesi, Denizli ilinin, Güney ilçesinin, Cindere Köyü sınırlarında bulunmaktadır. Güney merkezden 4 km uzaklıkta akan Büyük Menderes nehrinin yakınındadır. Şelale, 13 Mayıs 2013 tarihinde gerçekleşen Kaya ve toprak kayması sonucu yıkılmıştır. Denizli'ye 70 km uzaklıkta bulunan Güney şelalesi, birinci derece sit alanı olarak tescillenmiştir. Güney merkezden 3 km uzakta bulunan Cindere dağının yamaçlarından oluşan sulardan meydana gelir. Menderes'e 20 metre yukarıdan dökülen şelalenin suyu kireçli olduğu bilinir. Kireçli suyun oluşturduğu yataklar kalker basamaklar meydana getirmiştir. Şelale'nin yıkılmadan önce sarkıt dikitleri gözlemlenen damlataş mağarası bulunuyordu. Bu mağarada ayrıca, yüzülebilecek seviyede bir de göl yer alıyordu.

Azerbaycan şelaleleri — Azerbaycan topraklarında bulunan şelalelerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.