İçeriğe atla

Kapuçin maymunu

Kapuçin
Yaşadığı dönem aralığı: 6,2-0 myö
Messiniyen-Günümüz 
Cebus imitator
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Primates
Alt takım:Haplorhini
İnfra takım:Simiiformes
Familya:Cebidae
Alt familya:Cebinae
Bonaparte, 1831[1]
Cinsler
Cebus
Sapajus

Kapuçin maymunu, Cebinae alt familyasına ait Yeni Dünya maymunlarına verilen ad. Kapuçin maymunları, Orta Amerika ve Güney Amerika ile beraber Arjantin'in kuzeyine kadar olan bir bölgede yaşarlar.

Fiziksel özellikleri

Kapuçinler siyah, kahvererengi, ten rengi veya beyazımsıdırlar, ama kendilerine has farklı renklerde içerebilirler. Boyları 30 ila 56 cm arasında değişmektedir. Kuyruklarının uzunlukları en az kendi boyları kadardır.

Zekaları

Kapuçin maymunu, en zeki Yeni dünya maymunlarındandır. Yale Üniversitesi'nde araştırmacı olan ekonomist Keith Chen ve psikolog Laurie Santos'ın yaptığı bir araştırma Kapuçin maymunlarının zekasını kanıtlar niteliktedir. Bu araştırmada, kapuçin maymunlarına para yerine geçen ortası delik gümüş diskler verildi. 7 Aylık süre boyunca maymunlara diskleri meyve alabilmek için kullanmaları öğretildi. Eğitimin ardından, maymunlara 12 disk verildi. Maymunlara ilk önce üzüm ve elma, daha sonra da jelibon sunuldu. Maymunların bütçe hesaplaması, neredeyse insanlarınki kadar etkileyici olduğu tespit edildi. Daha çok jelibon almak isteyen kapuçinler, üzümden kısmaya başladı. Ardından maymunlara kumar oyunları öğretildi. Alışveriş ve kumarın yanı sıra, maymunların diskleri başka amaçlar için de kullandığı görüldü. Bir araştırmacı, iki maymunun kendilerine dağıtılan paraları seks karşılığında değiş tokuş ettiğine tanık oldu. Seks sona erdikten sonra, paraları alan maymun hemen araştırmacıların yanına gelerek kazandıklarıyla üzüm aldı. Yapılan bu deneyler sonucunda, kapuçinlerin para algılarının tıpkı insanlar gibi olduğu, eğitim verilince bunu kullanabildikleri gösterilmiş oldu.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Cebinae". Mindat.org. 
  2. ^ "Para kullanmayı öğrenen maymun fuhuşa başladı". Radikal. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Döviz</span> mal veya hizmetler için genel olarak kabul edilen takas aracı

Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">El Salvador</span> Orta Amerikada bulunan bir ülke

El Salvador, Orta Amerika'da yer alan yaklaşık 6,9 milyonluk nüfusa sahip bir ülkedir. Ülke, batıda Guatemala'ya, kuzey ve doğuda Honduras'a komşudur. Güneyinde Büyük Okyanus bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları</span> Amerika Birleşik Devletlerinin para birimi

Amerikan doları veya Birleşik Devletler doları, 1792 Para Yasası ile yürürlüğe girmiş, Amerika Birleşik Devletleri'nin resmî para birimidir. Dünya ticareti üzerinde en yaygın kullanılan para birimi olmasıyla da bilinir. Serbest dalgalanan bir para birimidir.

Bretton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı sırasında Temmuz 1944'te ABD'nin küçük bir kasabası olan Bretton Woods'da toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans konferansında ortaya çıkan iktisadi sistemdir. Bu konferansa 44 ülkenin temsilcileri katılmıştır ve bu konferansa gelen devletlerin yarısından fazlası az gelişmekte olan ülkelerdir. Ayrıca Romanya dışındaki sosyalist ülkeler fona üye olmamış ve sistemin dışında kalmışlardır. Aynı zamanda Bretton Woods sisteminin kurulma sebeplerinden biri olan 1929 yılında yaşanan ekonomik buhran ve hemen ardından gelen dünya savaşı ile ekonomisi dibe vuran ülkeler, uluslararası alanda yaşanan para değişiminin duraksama noktasına gelişi ve savaş sebebiyle ülkeler arası alım satım ticaretinin durması, uluslararası alanda tekrar parasal döngünün düzelmesi ve ekonomik istikrarın sağlanması için böyle bir sistemin kurulması amaçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Primat</span> memeli takımı

Primatlar veya iri beyinli yüksek memeliler, memeliler sınıfının Euarchontoglires üst takımına ait bir takımdır. Maymun adı kimi zaman bütün primatları kapsarken yalnızca simiyenler için de kullanılabilir. Primatları inceleyen bilim dalı primatolojidir.

<i>Maymunlar Cehennemi</i> (film, 1968)

Maymunlar Cehennemi, 1968 yapımı bir bilimkurgu gerilim filmidir. Yazar Pierre Boulle'in Fransızca La planète des singes adlı romanından uyarlanan filmin yönetmenliğini Franklin Schaffner yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet rublesi</span> para birimi

Sovyet rublesi, Sovyetler Birliği'nin para birimiydi. Sovyet rublesinin alt birimi kopektir.

<span class="mw-page-title-main">PETA</span>

Hayvanlara Etik Muamele İçin Mücadele Edenler bir hayvan hakları organizasyonudur. Norfolk, Virginia kökenli ve yaklaşık 6.5 milyon üye ve destekçisi olan organizasyon dünyanın en büyük hayvan hakları grubudur. Grubun uluslararası başkanı Ingrid Newkirk'tür.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Dünya maymunları</span> mevcut tüm (insan hariç) Amerikalı primatlar

Yeni Dünya maymunları veya yassı burunlu maymunlar (Platyrrhini), bir maymun grubudur. Bu grup Amerika kıtasında yaşayan insan hariç tüm primatları kapsar. Eski Dünya maymunları ve cadı makigiller ile birlikte kuru burunlu maymunlar grubunu oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Kapuçingiller</span> primat familyası

Kapuçingiller (Cebidae), Yeni Dünya maymunlarına (Platyrrhini) dahil bir primat familyası. Bu familyanın sınıflandırılması çok kez değiştirilmiştir. Bu madde'de kullanılan şekli 14 türü içeren iki cinsi kapsamaktadır: Cebus ve Saimiri.

<span class="mw-page-title-main">Durukuli</span> gececil Yeni Dünya maymunları

Durukuli veya Gece maymunu (Aotus), Yeni Dünya maymunları grubundaki monotipik Durukuligiller (Aotidae) familyasına bağlı bir primat cinsidir. Durukuligiller, Haplorhini alt takımındaki içerisinde Cadı makigiller'nin yanında, tek gececil türleri içeren familyadır. Bu Orta ve Güney Amerika'da yaşayan familyanın tür sayısı tam olarak açıklığa kavuşmuş değildir; güncel sınıflandırmada 14 ayrı tür kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Köpeksi maymunlar</span> primat familyası

Köpeksi maymunlar veya uzun kuyruklu maymungiller (Cercopithecidae), Eski Dünya maymunları grubundan bir maymun familyasıdır. Kuyruklu Eski Dünya maymunlarının (Cercopithecoidea) tek yaşayan familyası ve 135 türü ile en kalabalık maymun familyasıdır. Üyeleri Afrika ve Asya'da yaşamaktadır. En tanınmış cinsleri uzun kuyruklu maymun, babun, şebek, mandril, langur ve uzun burunlu maymunlardır.

<i>Maymunlar Cehennemi: Başlangıç</i>

Maymunlar Cehennemi: Başlangıç, 2011 Amerikan bilimkurgu filmi. Film, Rupert Wyatt tarafından yönetildi. Yeni bir seriye olanak sağlayan esas hikâyeye sahip Maymunlar Gezegeni 'nin tekrar çekimidir. Öncülü, orijinal serideki dördüncü film Maymunlar Cehenneminin Fethi 'nin (1972) bir benzeridir; fakat serinin devamına uyacak şekilde direkt yeniden çekimi değildir. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da 5 Ağustos 2011'de gösterildi..

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Devletler Gizli Servisi</span> Güvenlik Teşkilatı

United States Secret Service veya USSS ya da kısaca Gizli Servis Amerika Birleşik Devletleri Federal kolluk kuvvetlerinin bir parçası olan ABD Kamu Güvenlik Teşkilatının bir bölümüdür ve kuruluşudur başlıca görevi ABD Başkanı ve ailesini korumaktır. Bunun yanında ABD para birimi ve hazinesi ile ilgili finansal suçlar ile başkan adayları, üst düzey yabancı ziyaretçiler ile ilgilenmektir.

<span class="mw-page-title-main">Maymun</span> bazı primatlar için kullanılan terim

Maymun, Primatlar takımındaki kimi memelileri kapsayan bir terimdir. Kimi kullanımlarda terim tüm primatları kapsarken genelde Simiiformes infra takımındaki primatlar için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Simiyen</span> primat infra takımı

Simiyenler, antropoidler ya da yüksek primatlar (Simiiformes); köpeksi maymunlar (Cercopithecoidea) ve insansılar üst familyalarından oluşan Eski Dünya maymunlarını (Catarrhini) ve Yeni Dünya maymunlarını (Platyrrhini) içeren bir primat infra takımıdır. Genelde "maymun" adıyla anılır.

Beş maymun deneyi, George Robert Stephenson tarafından yapıldığına inanılan bir bilimsel deneydir. Bir grup maymun ile gerçekleştirilen deney, ilk kez C. K. Prahalad ve Gary Hamel'ın Competing For The Future by Gary Hamel başlıklı kitabında geçmiştir. Deney hakkında bir kaynak belirtilmediği için deneyin hiç gerçekleşmediği düşünülmektedir. Daha çok toplumsal bir analoji veya iş sahipleri ve yöneticiler için öğretici bir analoji olarak görülmektedir.

<i>Saadanius</i>

Saadanius, topluca Eski Dünya maymunları olarak bilinen köpeksi maymunlar ve insansı maymunlarının son ortak atasıyla yakından ilişkili olan, fosilleri Erken Oligosen'e tarihlenen bir primat cinsi. Cins, sadece 29 ila 28 milyon yıl öncesine tarihlenen tek bir kısmi kafatasından bilinen tek tür Saadanius hijazensis ile temsil edilir. 2009 yılında batı Suudi Arabistan'daki Mekke yakınlarında keşfedildi ve ilk olarak 2010 yılında hem yaşayan hem de fosil Eski Dünya maymunları ile karşılaştırıldıktan sonra tanımlandı.

James Samuel Coleman, Chicago Üniversitesinde çalışmış Amerikalı bir sosyolog, teorisyen ve ampirik araştırmacıdır.

<i>Maymunlar Cehennemi: Yeni Krallık</i>

Maymunlar Cehennemi: Yeni Krallık, Wes Ball tarafından yönetilen, senaryosu Josh Friedman, Rick Jaffa ve Amanda Silver ile Patrick Aison tarafından yazılan ve yapımcılığını Joe Hartwick Jr., Jaffa, Silver ve Jason Reed'in üstlendiği yeni bir Amerikan bilimkurgu aksiyon filmidir. 20th Century Studios tarafından üretilen ve dağıtılan filmin, Maymunlar Cehennemi: Savaş'ın (2017) devamı ve Maymunlar Cehennemi'nin yeniden yapımı olan serisinin dördüncü filmi olması amaçlanıyor. Freya Allan, Peter Macon, Eka Darville ve Kevin Durand ile birlikte başrolde Owen Teague yer alıyor.