İçeriğe atla

Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii

Koordinatlar: 41°00′46″K 28°57′44″D / 41.01278°K 28.96222°D / 41.01278; 28.96222
Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii
Caminin girişi
Harita
Temel bilgiler
KonumFatih, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°00′46″K 28°57′44″D / 41.01278°K 28.96222°D / 41.01278; 28.96222
İnançİslam
Açılış1706
Durumİbadete açık
YöneticiDiyanet İşleri Başkanlığı
Mimari
Mimari türCami

Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii İstanbul'un Fatih ilçesi Beyazıt semtinde 18. yüzyıl başlarında Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa tarafından yaptırılan cami

Basmacızade İbrahim Paşa çıktığı deniz seferinden başarıyla dönünce serveti arttı ve daha önce yaptırmayı düşündüğü sıbyan mektebini genişleterek bir külliyeye dönüştürmeye karar verdi. Caminin üç satırlık Arapça kitabesinde, Caminin Kaptan İbrahim Paşa tarafından yaptırıldığı ve inşaatın hicri 1119 (miladi 1708) senesi zilhicce ayında tamamlandığı belirtilmektedir.[1] Birçok hayır eseri yaptıran İbrahim Paşa son görev yeri olan Kandiye'de öldü ve cenazesi orada kendi yaptırdığı sıbyan mektebin yanına defnedildi.

Cami kesme taş ve tuğla kullanılarak karma bir teknikle, 14 × 17 m. ölçülerinde dikdörtgen planlı olarak inşa edilmiştir. Caminin çatısı kurşunla kaplıyken sonradan kiremitle örtülmüştür. Minaresi kesme taştan yapılmıştır.[2] Caminin kıble duvarının ön kısmında bir hazire yer almaktadır.[3] Camiyi yaptıran İbrahim Paşa hazirede kendi türbesi için yer ayırmıştı. Fakat İbrahim Paşa, külliyenin yapımından 17 yıl sonra Girit'te vefat edince cenazesinin buraya gömülmesi mümkün olmamış, dolayısıyla da türbe yapılamamıştır. Caminin etrafını kesme taş ve tuğla kullanılarak karma bir teknikle inşa edilen pencereli bir bahçe duvarı çevrelemektedir. Bahçe duvarının köşesinde beş pencereli bir sebil bulunmaktadır.

İbrahim Paşa Camii 15 Kasım 1935 tarih ve 2845[4] sayılı kanunla[4] kadro dışı bırakıldı. Cami, uzun yıllar İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinin okuma salonu ve deposu olarak kullanıldıktan sonra 27 Mart 1987'de tekrar ibadete açıldı.[5] 17 Ağustos 1999 da meydana Gölcük depreminde hasar gören cami Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edildikten sonra 2006 yılında ibadete açıldı.

Kaynakça

  1. ^ http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/46239/001637620019.pdf?sequence=1&isAllowed=y[]
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 
  4. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zeynep Sultan Camii</span>

Zeynep Sultan Camii 1769 yılında III. Ahmed'in kızı Zeynep Sultan tarafından Ayazma Camii'nin de mîmarı olan Mehmed Tahir Ağa'ya yaptırılmış barok tarzındaki câmidir. Mîmârî tarzına bulunduğu mekân göz önüne alınarak karar verilmiştir. Bu özel tarzı ve yapımında kullanılan malzemeler nedeniyle Bizans kiliselerini anımsatır.

<span class="mw-page-title-main">İskenderpaşa Camii (Beykoz)</span>

İskender Paşa Camii, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan bir külliyedir. Kanlıca İskelesi'nin önündeki küçük meydanda bulunmaktadır. I. Süleyman (Kanuni) ve II. Selim dönemlerinin devletin ileri gelenlerinden "Mağusa Fatihi" olarak tanınan Gazi İskender Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kanlıca Camii olarak da bilinir. İskender Paşa'nın 967/ 1559 tarihli vakfiyesi ile belirtilen bu mescidi, Mimar Sinan'ın tezkirelerinde "Kanlıca'da merhum İskender Paşa" ve "Camii İskender Paşa der Kanlıca" şeklinde kayıtlıdır. Caminin harim kapısı üzerindeki kitabede görülen 967/ 1559-60 tarihi külliyenin tamamlanma tarihi olarak kabul edilebilir. Yapıların tasarımı Mimar Sinan'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cami</span> İstanbulda bir cami

Yeni Cami ya da Valide Sultan Camii, İstanbul'da 1597 yılında Sultan III. Murad'ın eşi Safiye Sultan'ın emriyle temeli atılan ve 1665'te zamanın padişahı IV. Mehmed'in annesi Turhan Hatice Sultan'ın büyük çabaları ve bağışlarıyla tamamlanıp ibadete açılan camidir.

Ömer Paşa Camii, Osmanlı döneminde Elmalı merkezinde yapılmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Zağnos Paşa Camii</span> Balıkesirde bir cami

Zağnos Paşa Camii veya Balıkesir Ulu Camii, Türkiye'nin Balıkesir şehir merkezinde bulunan15. yüzyıl yapısı cami.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami

Hacı Bayram Câmii, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami. Augustus (Ogüst) Tapınağı'nın bitişiğindedir. İlk zaviye olarak yapılış tarihi hicri 831 yılı (1427-1428) olan caminin ilk mimarı Mimar Mehmet Bey hakkında bilgi bulunmamaktadır. Günümüzdeki mimari yapısı XVII. ve XVIII. yüzyıl camilerinin karakterlerini taşımaktadır. Uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahip yapı, taş kaideli, tuğla duvarlı ve kiremit çatılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beylerbeyi Camii</span>

Beylerbeyi Cami ya da diğer bilinen adıyla Hamid-i Evvel Camii İstanbul'un Beylerbeyi semtinde bulunan 18. yüzyıl yapısı bir selatin camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa Camii</span> İstanbulun Tophane semtinde bulunan cami

Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Hekimoğlu Ali Paşa Camii</span>

Hekimoğlu Ali Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Cerrahpaşa mahallesinde Kızılelma caddesi ile Hekimoğlu Ali Paşa caddesi kavşağında Osmanlı dönemi, 18. yüzyıla özgü bir camidir. Külliyesi ile birlikte klasik Türk mimarisinin son eseri olarak kabul edilir. 1734-1735 yılları arasında inşa edilmiştir. Üç kere sadrazamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali Paşa adına yapılmıştır. Mimarları Çuhadar Ömer Ağa ile Hacı Mustafa Ağa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Ahmed Paşa Camii</span> İstanbulda 1558 tarihli cami

Gazi Ahmed Paşa Camii ya da Kara Ahmed Paşa Camii, İstanbul'un Topkapı semtinde Fatma Sultan mahallesinde 1558 yılında tamamlanmış bir camidir. Caminin banisi Kara Ahmed Paşa, Yavuz Selim'in damadıdır. Caminin yapımı 1555 yılında Edirnekapı civarında başlanmıştır. 1555'te muhtemelen Rüstem Paşa ile husumeti yüzünden idam edilmiş; ölümünen az önce yapımı başlayan caminin tamamlandığını görmemiştir. İnşaat Mihrimah Sultan'ın isteği üzerine durdurulmuştur ve bölgede Mihrimah Sultan Camii'nin inşaatına başlanmıştır. Bunun üzerine cami ve türbenin inşaatı Topkapı'daki yeni bir vakıf arazisinde yapılmuştır. Kara Ahmed'in türbesi caminin 50 metre batısında müstakil bir yapıdır. Cami, medrese, türbe ve sıbyan mektebinden oluşan bir külliye şeklinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Ferruh Kethüda Camii</span> İstanbulda cami

Ferruh Kethüda Camii; İstanbul ili, Fatih ilçesi, Ayvansaray mahallesi, Mahkemealtı Caddesi üzerinde yer alır. Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamı Semiz Ali Paşa'nın kethüdası yani kahyası olan Ferruh Ağa tarafından 1562-63 tarihinde inşa ettirilmiştir. Mezarı caminin ön tarafındaki hazire içinde bulunmaktadır. Mimar Sinan'ın eseri olan cami, Osmanlı döneminde Halvetiyye tarikatının Sünbüliye koluna ait bir tekke olarak da kullanıldığı için Balat Tekkesi adıyla da ünlenmiştir. Tekkeye ait diğer bölümler zaman içinde yıkılıp ortadan kalkmıştır. Külliyeden günümüze sadece cami ve çeşme kalabilmiştir. Dikdörtgen planlı olarak, kesme taştan inşa edilen caminin mihrabı baştan başa Tekfur Sarayı imalatı olan değerli çinilerle kaplıdır. Duvarlarındaki diğer Tekfur çinileri 1940'lı yıllarda çalınmış ve tahrip edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hadım İbrahim Paşa Camii</span>

Hadım İbrahim Paşa Camii, İstanbul'da Silivrikapı'da Cambaziye Mahallesi'nde bir camidir. Caminin dış duvarları Silivrikapı Caddesi boyunca uzanır. Avluya üç giriş kapısı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Adana Ulu Camii</span> Adanada 16.yüzyılda inşa edilen cami

Ramazanoğulları Camii veya Adana Ulu Cami, Adana'da bulunan 16. yy.'dan kalma tarihi bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Selman Ağa Camii</span>

Selman Ağa Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Mimar Sinan Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. II. Beyazıt'ın kapı ağası ve Darüssaade Ağası olan Selman Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1506 yılında başlanan cami, aynı sene ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa Camii (Erzurum)</span>

Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii, Türkiye'de Erzurum İli merkez ilçesi Yakutiye'de Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılmış Erzurum ’daki ilk Osmanlı camisidir.

Rum Mehmet Paşa Camii, İzmir'in Tire ilçesinde bulunan tarihi cami.

Zeynep Sultan veya Zeynep Âsımâ Sultan, Osmanlı padişahı III. Ahmed'in kızı, III. Mustafa ile I. Abdülhamid'in kız kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Fevziye Camii</span> İzmitte bir cami

Fevziye Camii, Kocaeli'nin İzmit ilçesinde bulunan ilk defa 16. yüzyılda inşa edilmiş, kültür mirası değeri taşıyan camidir.

Sinan Paşa Külliyesi, Çorum'da Sinan Paşa tarafından 1506-1507 yılları arasında yapılmıştır.