İçeriğe atla

Kaos GL

Koordinatlar: 39°55′24.00″K 32°50′57.26″D / 39.9233333°K 32.8492389°D / 39.9233333; 32.8492389
Kaos GL Derneği
Kaos GL tarafından düzenlenen bir Lubunca atölyesinin afişi
Kaos GL tarafından düzenlenen bir Lubunca atölyesinin afişi
KısaltmaKaos
Kuruluş1994
TürSTK
Yasal statüHak temelli
MerkezAnkara
Koordinatlar
Resmî sitekaosgl.org

Kaos GL Derneği, 1994'ün Eylül ayında Türkiye'deki LGBTQ+ bireylerin bir araya gelerek, maruz bırakıldıkları ayrımcılığa karşı mücadele ederek özgürleşmek amacıyla Ankara'da kurduğu, eşcinsellerin kurtuluşunun heteroseksüelleri de özgürleştireceği fikrini şiar edinen bir LGBTQ+ derneğidir.[1] 1994'ün yazında İnsan Hakları Derneği (İHD), Ankara Şubesi'nde oluşturulan Gey ve Lezbiyen Hakları Komisyonu'nda çalışmalar yürüten aktivistler Kaos GL’nin oluşmasına katkıda bulundular.

Kaos GL grubu kurulduğundan beri Kaos GL dergisini çıkarmaktadır. 20 Eylül 1994’te Kaos GL Dergisi’nin ilk sayısı yayınlandı.[2] Eylül 2000 tarihinden bu yana da Kaos Kültür Merkezi'nde kültürel etkinlikler, toplantılar, film gösterimleri düzenleyen KAOS GL Derneği, ilk LGBT kütüphanesini de oluşturmuştur.

Tüzel kimliği

Kaos Gay ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği (Kaos GL) dernekleşmek için resmi başvuruda bulundu ve 15 Eylül 2005 tarihinde tüzel kişilik kazandı.[3] Ancak Ankara Valiliği 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 56. Maddesinde yer alan "Hukuka ve ahlaka aykırı dernek kurulamaz" hükmüne dayanarak dernek tüzüğünün ve isminin ahlaka aykırı olduğu gerekçesiyle kapatılması için Cumhuriyet Savcılığı'na başvurdu.[4] Valiliğin başvurusunu inceleyen Basın Savcısı ise dava açılmasına gerek görmedi, böylelikle Kaos GL Türkiye’de tüzel kişilik kazanan ilk LGBT derneği oldu.[5]

Dava

21 Temmuz 2006'da derneğin yayımladığı Kaos GL dergisinin "Cinselliğin Görselliği, Görselliğin Cinselliği: Pornografi" konusuna yer veren 28. sayısının tüm nüshalarının "genel ahlakın korunması ilkesine aykırı olduğu" gerekçesiyle toplatılmasına karar verildi ve derginin yazı işleri müdürü Umut Güner hakkında "basın yoluyla müstehcen görüntüler yayımlamak" suçundan ceza davası açıldı.[6] Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 22 Kasım 2016 tarihli kararında "derginin söz konusu sayısının bir bütün olarak değerlendirildiğinde, eleştirel ve analitik yazılar aracılığıyla, farklı yaklaşımlara ve özellikle LGBTQ+ kişilerin yaklaşımlarına göre pornografi konusunu ele aldığını" ve "yerel makamların, bilgi sahibi olmayan bir toplumun söz konusu dergiye erişimini engellemek amacıyla sayının bütün nüshalarının toplatılmasına nazaran daha hafif nitelikte önleyici bir tedbiri uygulamaya çalışmadığını" tespit etti ve Kaos GL'nin ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine oybirliğiyle karar verdi.[6]

Ödüller

Üyelikler

Kaynakça

  1. ^ "Cinsel yönelim ayrımcılığı ve STK'lar". Radikal. 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013. 
  2. ^ "Kaos GL'nin Hikayesi". www.savaskarsitlari.org. 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013. 
  3. ^ "Kaos GL Derneği Kapatılmak İsteniyor!". www.savaskarsitlari.org. 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013. 
  4. ^ "Kaos GL İçin Kapatma İstemi Hak İhlali". Bianet.org. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013. 
  5. ^ "Kaos GLnin Kapatılamaması Emsal Olmalı". Bianet.org. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013. 
  6. ^ a b KAOS GL / TÜRKİYE DAVASI (Başvuru no. 4982/07) 5 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi. 22 Kasım 2016. Erişim tarihi: 5 Mart 2017.
  7. ^ "Denge ve Denetleme Ağı- Üyelik". Dengedenetleme.org. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lambdaistanbul</span>

Lambdaistanbul LGBTİ+ Dayanışma Derneği ya da kısaca Lambdaistanbul, 1993 yılında İstanbul'da kurulan ve 2006 mayısında resmîleşen LGBTİ dayanışma derneğidir. Dernek kurulduğu 1993 yılından beri ILGA üyesidir.

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

<span class="mw-page-title-main">Onur Yürüyüşü</span> Haziran ayında gerçekleştirilen LGBTQ+ ve LGBTQ+ destekçileri tarafından yapılan yürüyüş

Onur Yürüyüşü, her yıl Haziran ayının sonlarında Dünya genelinde kutlanan ve Stonewall ayaklanmasının yıl dönümünde gerçekleştirilen, LGBT bireyler ve LGBT bireylere destek veren kişilerin katılımıyla gerçekleşen bir dizi etkinlikler ve törenler bütünüdür. LGBT topluluğunda onur yürüyüşü veya gey onur yürüyüşü gibi isimlerle de bilinir. Bir dizi etkinliklerin ve geçiş törenlerinin gerçekleştirildiği etkinlikler Stonewall ayaklanmaları anısına gerçekleştirilmektedir.

Kuir veya Queer, heteroseksüel veya cisseksüel olmayan insanlar için kullanılan bir şemsiye tabirdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de LGBT hakları</span> Türkiyede lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireylerin hakları

Türkiye'de lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler diğer vatandaşlara göre dezavantajlı durumdadırlar. Türkiye eşcinsel ilişkileri tanısa da medeni kanununda cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği gibi bir ifadeye yer vermez ve eşcinsel çiftlerin birlikteliklerini yasal zeminde tanımaz. 2013 yılında ILGA-Europe, Türkiye'yi LGBT haklarının korunması konusunda 49 ülke arasında 39. sıraya yerleştirmişti ancak 2024 yılında 46. sıraya geriledi. Türkiye'yi sıralamada sadece Azerbaycan ve Rusya takip etti.

Homofobiye Karşı İnisiyatif ismiyle 2007 yılında çalışmalarına başlayan hareket KKTC'de uygulanmakta olan ve İngiliz Koloni döneminden kalma Sodomi Yasaları'nın değiştirilmesi ve Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Transcinsel ve Kuir (Queer)LGBTQ bireylere uygulanan ayrımcılığın sonlandırılması yönünde çalışmalar yürütmekteydi. Hala yürürlükte olan Sodomi Yasaları, eşcinsel ilişkiyi doğaya aykırı olarak nitelemekte ve ağır suç unsuru olarak öngörmektedir. LGBTQ bireylerin haklarını savunabilmek için kurulan oluşum, Mart 2012 tarihinde yapılan tüzük değişikliği ile çalışmalarına Kuir Kıbrıs Derneği adı altında devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pembe Hayat</span>

Pembe Hayat LGBTİ+ Dayanışma Derneği ya da kısaca Pembe Hayat Derneği, Türkiye'de 30 Haziran 2006 tarihinde kurulmuş ve transların ilk öz örgütlenmesi olan dernektir.

Siyah Pembe Üçgen; resmî adıyla Siyah Pembe Üçgen İzmir Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Araştırmaları ile Ayrımcılığına Karşı Dayanışma Derneği, Türkiye'de kurulmuş beşinci LGBT derneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de LGBT tarihi</span>

Türkiye'de LGBT tarihi, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender bireylerin ve Türkiye'de LGBT topluluğunun tarihçesi.

Dünya çapında LGBT hakları örgütleri listesi. Bir bölümü genel LGBT haklarını savunurken bazıları çeşitli uzmanlık alanları dahilinde çalışmakta olan örgütlerin listesidir.

Kuir Kıbrıs Derneği, cinsiyet, cinsiyet ifadesi, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılıklarıyla mücadele edilmesi; homofobi, bifobi ve transfobinin engellenmesi; Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Transcinsel ve Kuir (Queer) (LGBTQ) bireylerin Temel Evrensel Hak ve Özgürlüklerinin korunması ve bu konularda duyarlılığın artırılması yönünde çalışmalar yürüten bir sivil toplum hareketidir.

LGBT gençler arasında intihar veya lezbiyen, gey, biseksüel, transgender gençler arasında intihar oranları genel nüfustaki diğer bireylerin intihar oranlarına göre daha yüksektir. LGBT gençler ve genç yetişkinler arasında ise intihara eğilim ve intihar vakaları ise çok daha yüksektir. Bu durumun nedenleri olarak eşcinsel bireylere karşı kültürel, toplumsal ve bireysel homofobi ve baskı, eşcinsel evliliğin kanunlar nezdinde yasal olmaması, tacizlerin ve azarlamaların olması gösterilebilir. Yapılan tüm ayrımcılıkların bir sonucu olarak LGBT bireyler arasında depresyon, bilinçli ya da bilinçsiz ilaç kullanımı ve intihara eğilim çok yaygındır.

LGBT topluluğu veya LGBT toplumu, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireylerin ortak çıkarları, sorunları ve hedefleri doğrultusunda birleşmesi, bir bütün haline gelmesi. LGBT olup farklı sorunları olan gruplar, topluluklar, altkültürel hareketler, gey mahalleleri ve LGBT örgütlerinden oluşmaktadır. Bu amaçla oluşturulan LGBT topluluğu eşcinsel bireylerin insan hakları hareketinin temelini attı.

LGBT tarihi, ilk çağlardan günümüze kadar gelen çok eski bir uygarlık tarihine sahiptir. Lezbiyen, gey, biseksüel ve trangender bireylerin duygusal ve cinsel birlikteliğini ifade eder.

İstanbul Onur Haftası, her yıl haziran ayının sonlarında Stonewall ayaklanmalarının anısına gerçekleştirilen etkinliklerdir.

Avustralya Lezbiyen Aktivist Koalisyonu, lezbiyenlere karşı ayrımcılığın sona ermesine yönelik olarak 1994 yılında Avustralya'da kurulmuş olan ve lezbiyen hakları konusunda çalışmalar yapan insan hakları kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'da LGBT hakları</span>

Gürcistan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan insanların karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Gürcistan, kendi mevzuatında LGBT kişilere yönelik ayrımcılığı doğrudan yasaklayan tek eski Sovyet ülkelerinden biridir. Bir bireyin cinsel yönelimi ya da cinsiyet kimliğinden dolayı işlenmiş suçlar, 2012'den beri Gürcü hukukunda ağırlaştırıcı bir etken olarak sayılır. Buna rağmen, cinsellik hakkında kamu tartışmaların genel açıdan olumsuz karşılandığı bu ülkede eşcinsellik, toplumda hakim olan geleneksel Ortodoks Hristiyan değerlere aykırı olarak görülür. Sonuç itibarıyla eşcinseller sık sık istismar ve fiziksel şiddetin hedefleri olur; bu eylemler de sıkça dini liderler tarafından teşvik edilir.

Cinsellik hakkı, kişinin cinselliğini ifade etme ve cinsel yöneliminden dolayı ayrımcılığa uğramama hakkıdır. Daha basit bir anlatımla, lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) bireylerin haklarının heteroseksüellerle eşit derecede korunmasıdır.

Yasemin Öz avukat ve LGBT hakları aktivistidir. 2013 yılında KAOS GL yönetim kurulu başkan yardımcılığını yapmıştır ve halihazırda Türkiye'deki insan hakları sorunlarını takip eden raporlar yazmaktadır. Birleşmiş Milletler Kadın gruplarına katılmaktadır. 2013 yılında OutRight Action International tarafından Felipa de Souza ödülüne layık görülmüştür.