Mızrap ya da tezene, telli çalgıları çalmaya yarayan, kemik, maden, plastik veya özellikle kiraz ağacından yapılan alettir. Mızrap genelde diğer bir telli enstrüman olan ud çalmada kullanılır. Uzun, elastik olan mızrabın, kartal tüyü gibi, plastikten daha kıymetli olan materyallerden yapılanları da mevcuttur.
Kannel, Estonyalıların geleneksel çalgısı. Yayla çalınanının dört, elle çalınanının altı teli vardır.
Çalgı, müzik aleti veya enstrüman, müzik yapmak için kullanılan aletlere verilen genel isimdir. Prensip olarak, ses çıkaran her nesne çalgı olabilir; ancak bir nesneyi çalgı yapan şey, müzik yapmak amacıyla kullanılmasıdır. Çalgıların tarihi, insan kültürünün başlarına kadar uzanır. İlk çalgıların ritüellerde kullanıldığı düşünülmektedir: Örneğin avın başarıyla tamamlandığını belirtmek üzere trompet, dini törenlerde davul kullanılmıştır. Zaman içinde eğlenceli amaçlı müzikler üretilmeye ve melodiler icra edilmeye başlanmıştır. Kullanım alanları arttıkça çalgılar da gelişmiştir.
Cümbüş, Zeynel Abidin Cümbüş tarafından 20. yüzyıl başlarında geliştirilmiş olan telli bir müzik aletidir. Sap kısmı gövde ile bağlandığı noktadan ayrılabilmektedir. Bu şekilde yalnız telleri değiştirilerek mandolin, gitar gibi birçok enstrümana çevrilebilir. Genel yapısı banjoya ve uda benzer. Gövdesinin bazı kısımları alüminyumdan yapılır. Göğüs tahtası deriden bir sazla kaplıdır. Diğer telli sazlar gibi mızrapla çalınır.
Kopuz, Türk ve Altay halk kültüründe bir çalgı. Komus da denir. Bağlamanın atası olan müzik aletidir. Türkler’de önemi büyüktür. Bağlama ve kopuz kutsal sayılır. Bu kelimeyle ilişkili olan kobzamak, kopzatmak gibi fiiller çalgı çalmayı ifade eder.
Bas gitar, çoğunlukla dört teli olan ve kalın ses veren telli bir çalgıdır. Günümüz müziğinin vazgeçilmez enstrümanlarından biridir. Bas gitar yoğun olarak Rock, Metal, Caz, Blues, Funk, Punk ve R&B gibi müzik türlerinde kullanılır. İlk olarak Fender tarafından 1950'li yılların başlarında Fender Precision Bass modeliyle üretilmiştir.
Perküsyon veya vurmalı çalgı; bagetle, elle veya benzer başka bir çalgıyla vurma, sürtme veya ovma yoluyla ses çıkaran çalgı türüdür. Vurmalı çalgıların insan sesinden sonra en eski çalgı türü olduğu düşünülmektedir.
Kanun, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da yaygın olarak kullanılan bir telli çalgıdır. İsmi Arapça 'yasa ve yönetmek' manasındaki 'kanun' kelimesinden gelmektedir. Araplar ise kelimeyi Grekler'in 'κανών' (kanṓn) kelimesinden ödünç almışlardır. Kanun çalgısının bilinen tarihi MÖ. 19. yüzyıla dayanmaktadır. Bilinen en eski kanun Süryaniler'in Nimrud adlı şehrinde bulunmuştur.
Arp, çoğunlukla Klasik Batı Müziğinde kullanılan en eski, telli bir müzik aletidir. Sabit sesli bir çalgıdır. Her tel üç ayrı ses çıkarabilir. Gam notalarının karşılığı olan yedi pedalın tutturulduğu oluk hazinesi, çınlama kasası sütun ve konsol bölümlerinden oluşmaktadır.
Loituma, 4 kişiden oluşan Fin müzik grubu. Enstrüman kullanmadan müzik yapar. Fin halk şarkısı Ievan polkka'yı Akapella tarzı ile söylemeleriyle ünlüdür.
Sitar (Hindu/Sanskrit: सितार, Urduca: ستار, Farsça: سی تار) telli uzun saplı bir saz, müzik enstrümanıdır. Hindistan kökenli bu sazın sözcük anlamı Farsçada 30 telli'dir. Bu müzik aleti, Hint kültürü dışında batıda da benimsenmiş bir çalgıdır. Sitar Iran-Afganistan bolgesinin sehtar adlı aletinden türemiştir.
Luthier, marangozluk eğitimini üst seviyede tamamlamış, müzik aletleri yapımcısına verilen ad.
Balalayka, Lavta ailesinden Rusya'ya özgü bir telli çalgı türüdür. Genellikle Orta Asya'da çalınan üç teli ve yuvarlak bir gövdesi bulunan dombra adındaki bir müzik aletinden esinlenilerek 1700'lü yılların sonuna doğru geliştirilmiştir. Balalayka, aslında halk şarkılarıyla birlikte tek başına çalınır. Ama son yıllarda büyük balalayka orkestraları kurulmuştur.Balalaykanın gövdesi 3 köşelidir ve 3 teli vardır.
Telli çalgılar, titreşen teller aracılığı ile ses üreten müzik aletleridir. Üç ana grup altında incelenebilir:
- Tezeneli çalgılar: Tellerin mızrap, pena vb. aletler yardımı ile çekip bırakılarak titreştirilmesi ile çalışır. Salt parmaklar da kullanılabilir. Bu tip çalgılara örnek olarak gitar, elektro gitar, bas gitar, bağlama, ut, tambur, cümbüş, mandolin, kanun, arp, tar gösterilebilir.
- Yaylı telli çalgılar: Çalgının telleri ile onu çalmakta kullanılan yayın kıllarının birbirine sürtülerek çekilmesi sonucu ses üretilir. Yaylı çalgılara örnek olarak keman ve kemençe gösterilebilir.
- Vurmalı telli çalgılar: Tellerin üzerine bir çekiç ile vurularak titreşim ve ses oluşturulur. Bu tip çalgıların en bilinen örneği piyanodur.
Santur,, Irak, İran ve Hindistan kökenli bir çalgıdır.
Çello rock veya çello metal, rock müzik ve heavy metal müziğin alt türlerinin karakterize edilmesiyle; elektro gitar, elektro bas gitar ve davul gibi daha geleneksel rock müzik aletleri yerine çello kullanımıyla yapılmaktadır. Çellonun yanı sıra keman ve viyola gibi diğer yaylı müzik aletleriyle de yapılabilir.
Klavye bazı müzik aletleri ve cihazlarında bulunan, çoğunlukla kaldıraç mekanizmasına sahip tuşlardan oluşan veya parmakla basılan tuşlara bağlı olarak sabit bir eksen üzerinde hareket eden kollardan oluşan mekanizmadır. Klavye aynı zamanda klavyeye sahip elektronik müzik cihazları için de kullanılan genel bir terimdir.
Gusli, bilinen en eski Rus çok telli çalgı aletidir. Çalgı aletinin kökeni bilinmekle birlikte Bizanslılar aracılığı Yunanların kitharasından geldiği düşünülmektedir. Letonya'da kokles, Litvanya'da kankles, Finlandiya'da kantele, Estonya'da kusle olmak üzere benzerleri de bulunmaktadır.
Bu sayfa, vurmalı çalgılar, nefesli çalgılar, telli ve elektronik aletler dahil olmak üzere müzik çalgılarını listeler.
Azerbaycan müzik aletleri(Azerice: Azərbaycan musiqi alətləri) Azerbaycan'da, öncelikle halk çalgı aletleri topluluğunda kullanılan müzik aletleridir. Eski müzik aletleri, halkın tarihi, kültürel ve manevi anıtlarıdır. Azerbaycan halk çalgı aletlerinin sınıflandırılması Azerbaycan'da var olan çalgı aletlerinin türleri belirlenirken klasik şiirlerden alınan dizeler de çok değerli kaynaklardır.
