İçeriğe atla

Kanlıtaş Höyük

Koordinatlar: 39°41′50″N 30°04′59″E / 39.6973°K 30.083°D / 39.6973; 30.083
Arkeolojik Höyük
Adı:Kanlıtaş Höyük
il:Eskişehir
İlçe:İnönü
Köy:Aşağıkuzfındık
Türü:Höyük
Tahribat:Kaçak kazı, tarım[1]
Tescil durumu:
Tescil No ve derece:
Tescil tarihi:
Araştırma yöntemi:Yüzey araştırması

Kanlıtaş Höyük, Eskişehir il merkezinin kuzeyinde, Aşağıkuzfındık Köyü'nün 1 km. doğusunda, "Kanlıtaş Mevkii" olarak bilinen yörede yer alan bir höyüktür. Yerleşme, vadinin ortasındaki kayalık bir yükseltinin kuzey yamacındadır. Tepe, 30 metre çapında olup 4 - 7 metre yüksekliktedir.[2]

Araştırmalar

Eskişehir Arkeoloji Müzesi tarafından saptanan höyükte 1989 yılında Bilecik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Turan Efe tarafından araştırmalar yapılmıştır. Daha sonra 2008 yılında Eskişehir Anadolu Üniversitesi'nden Doç. Ali Umut Türkcan ve ekibi yerleşmede incelemeler yapmış ve çanak çömlek buluntularını değerlendirmiştir.[2] Höyüğü çevreleyen 6 km.[3] yarıçaplı alanda yürütülen yüzey taramalarında iki Tunç Çağı höyüğü, bir yontmataş atölyesi ve üç nekropol alanı saptanmıştır.[4]

Tabakalanma

Yüzey buluntularına dayanılarak yerleşmenin Erken Tunç Çağı, Orta tunç çağı, Geç Tunç Çağı[5] Erken Kalkolitik Çağ, Orta Kalkolitik Çağ ve Geç Kalkolitik Çağ boyunca kesintisiz olarak iskan görmüştür.[4]

Buluntular

Turan Efe'nin yüzey toplamalarında Kütahya / Asmainler Düz Yerleşmesi ve Eskişehir / Orman Fidanlığı buluntularına benzer çanak çömlek çömlekler ele geçmiştir. Bunlar içinde bezemeli çanak çömlek parçaları Orman Fidanlığı'nda ele geçenlerden daha geniş bir çeşitlilik göstermektedir. Bunun yanında koyu yüzlü açkılı çanak çömlek parçaları da vardır.[2]

Yontmataş alet buluntuları arasında düzeltisi yonga ve dilgilerden söz edilmektedir.[2]

A. Umut Türkcan'ın değerlendirmelerine göre yerleşmenin verdiği çanak çömlek buluntuları Orman Fidanlığı, Kes Kaya ve Asmainler çanak çömleği arasında ile bire bir benzeşmektedir. Bu buluntulardan hareketle yerleşmenin, 1990 başlarında keşfedilen Porsuk Kültürü'nün en önemli yerleşmelerinden biri olduğu ileri sürülmektedir.[4] Ali Umut Türkcan'a göre Kanlıtaş, Porsuk Kültürü'nün "önemli ve korunmuş yerleşimlerinden biri" olarak görülmektedir.

Yüzeyden toplanan çanak çömlek parçalarının büyük bir bölümü Erken Tunç Çağı ve Kalkolitik Çağ çanak çömleğidir. Orta ve Geç Tunç Çağı'na tarihlenebilen sadece üç parça ele geçmiştir. Toplanan çanak çömleklerin % 56,3'ü Erken Tunç Çağı, % 42,4'ü Kalkolitik Çağ malıdır. Erken Tunç Çağı içinde en yoğun buluntu veren dönem Erken Tunç Çağı I. evredir. Kalkolitik Çağ için ise yoğunluk Erken ve Orta Kalkolitik Çağ'dır.[6]

Kalkolitik Çağ çanak çömleğinde biçimler; boyunlu kaplar, keskin profilli kaseler, kapanan ağızlı çömlekler, yaka boyunlu çömlekler, sığ ya da derin kaseler ve pitoslar olarak görülmektedir.[7]

Bolca ele geçen bazalt havanelleri, yerleşmede tahıl tarımının yoğun bir şekilde yapıldığı yönünde yorumlanmaktadır.[4] Bazalttan yapılmış diğer sürtmetaş aletler; üç ayaklı bir havan, öğütme taşları, mermer bilezikler ve ezgi taşlarıdır.[8]

Yontmataş aletler, kazıyıcılar, düzeltisiz yonga ve dilgilerden oluşmaktadır.[2] Kullanılan malzeme çakmak taşıdır.[9]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ TAY – Yerleşme Ayrıntıları
  2. ^ a b c d e "TAY –- Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2012. 
  3. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı (2010) Sh.: 304
  4. ^ a b c d e-gazete – Anadolu Üniversitesi[]
  5. ^ 28 Araştırma Sonuçları Toplantısı, Sh.: 305
  6. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Sh.: 305-306
  7. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Sh.: 306
  8. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Sh.: 307
  9. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Sh.: 308

İlgili Araştırma Makaleleri

Değirmentepe Höyüğü, Malatya ilinin 24 km. kuzeydoğusunda Karakaya Barajı Gölü suları altında kalmış olan bir höyüktür.

Şemsiyetepe Höyüğü, Elazığ il merkezinin batısında, Bilaluşağı Köyü'nün hemen güneyinde yer alan bir höyüktür. Höyüğün büyük bir bölümü günümüzde Karakaya Baraj Gölü kıyısında kalmıştır. Höyük, 70 x 90 metre ölçülerinde, 5-6 metre yükseklikte dairesel ve küçük bir tepedir. Esasen höyük orta boy bir yerleşme sayılırdı, fakat Fırat günümüze kadar yerleşmenin kuzey ve kuzeybatı kesimini yemiştir.

Çine Tepecik Höyük, Aydın İl merkezinin güneyinde, Çine İlçesinin 5 km. batısında, Karakollar Köyü'nün 3 km. güneybatısında yer alan bir höyüktür. Çine Çayı'nın 1 km. doğusunda bulunan höyük 120 x 40 metre boyutlarında olup 9 metre yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Demircihöyük</span>

Demircihöyük, Bilecik il merkezinin yaklaşık olarak 25 km. batısında, Çukurhisar ilçesinin kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Eskişehir Ovası'nın batı kenarındaki höyük 80 metre çapında, 5 metre yüksekliktedir. Yerleşim gördüğü dönemlerde genişlik ve yüksekliğinin çok daha fazla olduğu yapılan sondajlardan anlaşılmaktadır. Buluntular Eskişehir Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

Zank Höyük, Nevşehir İl merkezinin kuzeydoğusunda, Avanos İlçesi'nin Sarılar kasabasının yaklaşık 4 km. kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Tepe yaklaşık 300 metre çapında ve 30 metre yüksekliktedir. Höyüğün 20 dönüm kadar bir alana yayılmış olduğu tahmin edilmektedir.

Karaoğlan Höyüğü, Ankara İl merkezinin 25 km. güneyinde, Mogan Gölü'nün güneydoğu ucunda yer alan bir höyüktür. Bulunduğu bölge Ankara bölgesinden güneydoğu ve güneybatı yönlerine uzanan ana ticaret yollarının kavşağı durumundaydı. Tepe, 260 x 180 metre boyutlarında ve 18-20 metre yüksekliğindedir. Höyük Ankara – Konya kara yolu üzerindedir.

Coşkuntepe, Çanakkale İl merkezinin güneyinde, Ayvacık İlçesi'nin güney-güneydoğusunda, Bademli Köyü'nün 4 km. güneybatısında yer alan bir yerleşmedir. Yerleşme, Ege Denizi'ne ve Midilli Adası'na dönük dik bir yamaç üzerindeki kayalık yükselti üzerindedir. Denizden yükseklği 230 metredir. Asarlık / Palamedyum Harebeleri'ne çok yakın konumdadır. Denizden 1,5 km. içeride olan yerleşmenin üç tarafı yamaçla çevrili olup sadece kuzey kesimden yaklaşma vermektedir. Bu haliyle savunmaya elverişli bir konumdadır. Yüzeydeki çanak çömlek dağılımına göre 100 metrekarelik bir alana yayılmış olduğu düşünülmektedir. MÖ 6000 dolaylarına tarihlenen neolitik yerleşme, Batı Anadolu'nun en batısında yer alan Neolitik Çağ yerleşmesi olarak görülmektedir.

Sırçan Tepe Höyüğü, Aksaray ilinin kuzeydoğusunda, Bebek Köyü'nün 500 metre kuzeyinde yer alan bir höyüktür. Tepe, 196 metre çapında ve 4 metre yüksekliğindedir. Höyük, eski bir krater ağzı olduğu düşünülen ovanın güneybatısını sınırlayan Kılavuz Tepesi eteğinde, Geçit Deresi alt sekisinde olup ufak ve yayvan bir höyüktür.

Bağbaşı Höyüğü, Antalya İl merkezinin güneybatısında, Elmalı İlçesi'nin 7 km. doğu-kuzeydoğusunda, Korkuteli – Elmalı karayolunun 1,5 km. doğusunda yer alan bir höyüktür. Höyük, Elmalı Ovası'na bakan bir tepenin kenarındadır. Ovanın güney kesiminde, günümüzde neredeyse tamamen kurutulmuş olan Karagöl Sazlığı ve Avlan Gölü yer almaktadır.

Aziziye Höyük, Burdur İl merkezinin güneyinde, Aziziye Köyü'nün kabaca 600 metre batısında yer alan bir höyüktür. Tepe, 200 x 150 metre boyutlarında olup ova seviyesinden 8 metre yüksekliktedir. Gölde Höyük'nün 10 km. güneyine düşmektedir.

Araptepe Höyüğü, İzmir İl merkezinin kuzeyinde, Menemen İlçesi'nin yaklaşık olarak 13 km. kuzeybatısında, Eski Foça'ya giden yol üzerinde yer alan bir höyüktür. Helvacı Höyücek Höyüğü'nün 2 km. kadar batısında, Bekirler Düz Yerleşmesi'nin 500-600 metre kuzeyindedir. Helvacı Köyü'nün batısındadır. Helvacı Ovası'ndaki yerleşme, daha çok dağlara yakındır.

Hanay Tepe Höyüğü, Çanakkale il merkezinin güneydoğusunda, Kemerdere Vadisi'nin Menderes Ovası'na açıldığı yerde, Ezine İlçesi'nin yaklaşık 20 km. kuzeyinde yer alan bir höyüktür. Bazı kaynaklarda Bozköy - Hanaytepe olarak geçmektedir.

Kumartepe, Şanlıurfa il merkezinin 1,5 km kuzeybatısında, Bozova İlçesi'nin kuzeydoğusunda, İğdeli Köyü'nün kuzeyinde yer alan bir düz yerleşmedir. Günümüzde Atatürk Baraj Gölü altında kalmıştır. Barajın yapımından önce Fırat'ın güney kıyısında, İncesu Vadisi ile Fırat Vadisi'nin birleştiği yerdeydi.

Hacılartepe Höyüğü, Bursa il merkezinin kuzeydoğusunda, Orhangazi İlçesi'nin güneyinde Örnekköy Köyü'nün yaklaşık olarak 1 km. batı-kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Höyük, Ilıpınar Höyüğü'nün 750 metre güneydoğusundadır. Tepe, 150 x 4 metre boyutlarında çok küçük ve uzun bir yükseltidir.

Aslanapa Höyüğü, Kütahya il merkezinin kuş uçumu 25 km. güneybatısında, Aslanapa İlçesi'nin 700 metre kadar güneyinde yer alan bir höyüktür. Tepe, 140 metre çapında olup günümüzde 5 metre yüksekliğindedir.

Orman Fidanlığı, Eskişehir il merkezinin 5–6 km. güneybatısında, Eskişehir Belediyesi'nin Orman Fidanlığı içinde yer alan bir düz yerleşmedir. Yerleşme Yukarı Porsuk Çayı Vadisi'ni kuzey tarafından çeviren ve Karabayırlar olarak bilinen tepelerin vadiye bakan yamacındadır. Yukarı Porsuk Vadisi'yle Eskişehir Ovası'nın birleştiği yerdedir.

Kınık Höyük, Bilecik il merkezinin güneybatısında, Pazaryeri İlçesi'nin kuş uçuşu 5 km. kuzeybatısında, Kınık Köyü sapağında, ana yoldan 300 metre mesafede yer alan bir höyüktür. Tepe, 150 metre çapında, 4 metre yüksekliktedir. Güneydoğusundan Sorgun Deresi akmaktadır.

Fındık Kayabaşı, Kütahya il merkezinin kuzeydoğusunda, Sabuncupınar İlçesi'ne bağlı Fındıkköy Köyü'nün 3 km kadar kuzeydoğusunda yer alan bir düz yerleşmedir. Kütahya – Eskişehir demiryolunun 500 metre güneyindedir. Yerleşme, kayalık bir yükseltinin kuzey yamacı üstündedir. Günümüzde oldukça eğimlidir. Ancak yerleşme gördüğü dönemde teraslama yapılarak düzeltilmiş olduğu düşünülmektedir.

Karamusa Höyüğü Burdur ili, Tefenni İlçesi'nin güney – güneydoğusunda, Karamusa Köyü'nün 2 km. güneydoğusunda, Düvenkaya Tepesi'nin kuzey eteğinden doğan Kırkgöz kaynağının hemen yanındadır. Küçük bir höyük olup 5 metre yüksekliktedir.

Seydiler Höyüğü, Burdur il merkezinin 75 km. güneybatısında, Tefenni İlçesi'nin 8 km. güneydoğusunda, Seydiler Köyü'nün 2 km. kadar kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Bazı yayınlarda Seyitler Höyüğü olarak geçmektedir. Höyük, yakın geçmişe kadar bataklık olan Tefenni Ovası'nın güneybatı sınırındadır. Tepe, 120 metre uzunlukta ve yaklaşık olarak 10 metre yüksekliktedir. Bu ölçülerle orta boy bir höyük olarak görülmektedir.