İçeriğe atla

Kanji

Kanji (漢字, かんじ, Çin Harfi anlamında), Japoncada kullanılan Çin karakterlerine verilen isim. Bu yazı Japonya'ya Budizm ve Konfiçyüsçü dini metinler yoluyla gelmiştir. İlk olarak Wu Hanedanı zamanında (4-6 yüzyıl), daha sonra Han Hanedanı zamanında (7-9 yüzyıl) ve son olarak 1185–1573 yılları arasında, Çin'den Japonya'ya geniş çaplı yazı geçişleri olmuştur.[1]

Çin karakterleri Japon diline girdiğinde Çincedeki okunuşu (On 音, おん) ve karakterlerin kelime anlamlarının Japoncada önceden beri kullanılan söylenişi (Kun 訓, くん) olarak genellikle ikili bir telaffuza sahiptir. Bir karakterin birden fazla on-okuması ve kun-okuması olabilir.[1] Karakterin kullanıldığı yere göre ses değişir.[1] Tek heceli Çin dilinden gelen kanjinin, çok heceli Japon dili için kullanımında sorunlar doğdu.[2] Bu sorunları çözmek için iki özgün Japonca harf dizisi olan Hiragana (平仮名, ひらがな) ve Katakana (片仮名, カタカナ) alfabeleri kanjiden türetilerek oluşturulmuştur.[2]

Yakın dönemde Japonya'daki dil reformları ile kanji kullanımı isimler, sıfat ve fiil kökleri ile sınırlanarak biçimleri sadeleştirildi. Sayıları 10.000leri bulunan karakterlerin en çok kullanılan 1945 adedinin oluşturduğu Günlük Kullanım Kanjileri (常用漢字, じょうようかんじ, Jooyoo Kanji) ve bu listeye ek olarak kişi isimlerinde kullanılmak üzere 984 karakterlik bir Kişi Adı Kanjileri (人名用漢字, じんめいようかんじ, Jinmeiyoo Kanji-i) listeleri resmî olarak kabul edildi.

Kaynakça

  1. ^ a b c Dexter, Kristen (5 Eylül 2017). "On'yomi And Kun'yomi in Kanji: What's the Difference?". Tofugu (İngilizce). 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  2. ^ a b "JAPON ALFABESİ". 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

Hiragana : Japonca yazmak için kullanılan hece yazısı. Kanji adı verilen Çince kökenli yazı karakterlerinin hızlı yazımından türemiş olup Japoncada kullanılan üç temel yazım dizisinden birini oluşturmaktadır. Erken dönemlerde daha ziyade kadınlar tarafından kullanılmıştır. Daha sonraları Japonya'daki dil reformları ile kelime köklerine getirilecek eklerde ve Kanji yazımı zor olan harflerin yazımında kullanılmaya başlanmıştır. Bugün aynı zamanda yabancı kelimelerin veya kanjilerin okunuşlarını göstermek için de kullanılmaktadır.

Katakana, Japonca yazmak için kullanılan hece yazısı. Kanji adı verilen Çince yazı karakterlerinin bir parçasının kullanılmasıyla oluştu. Daha çok rahipler tarafından kullanılmaya başlandı. Japonya'daki dil reformları ile yabancı kökenli kelimelerin yazımında kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Çin karakterleri</span>

Çin karakterleri veya Çin harfleri, günümüzde Çince, Japonca ve nadiren Korecenin yazılmasında kullanılan simgesel grafikler ya da logogramlardır. Bunlara Mandarin Çincesinde hànzì, Japoncada kanji, Korecede hanja ya da hanmun, Vietnamcada ise hán tự ya da chữ nho adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Japonca</span> Doğu Asya dili

Japonca, Japonlar tarafından konuşulan Japon dil ailesine bağlı bir dildir. Başta Japonya ve Japon diasporasındakiler olmak üzere yaklaşık 128 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Japonya'da de facto millî dil olarak kabul edilip Palau'da tanınmış azınlık dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Chūgoku</span> Japonyanın sekiz bölgesinden birisi

Chūgoku ya da "San'in-San'yō bölgesi", Japonya'nın sekiz bölgesinden biridir. Bölge, Honshū Adası'nın batısında yer almaktadır. Chūgoku bölgesi Hiroşima, Yamaguchi, Shimane ve Tottori prefektörlüklerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vietnamca</span> Dil

Vietnamca, Vietnam Cumhuriyeti'nin ulusal ve resmî dilidir. Vietnam'da yaşayan insanların % 86'sının ve denizaşırı ülkelerde yaşayan azınlık durumunda yaklaşık 3.000.000 kişinin anadilidir. Yakın tarihe kadar Çin yazı sistemini kullanmakta olan Vietnamcanın sözcük dağarcığı büyük ölçüde Çinceden etkilenmiştir. Vietnamcanın bugünkü yazı sistemi Latin abecesinin uyarlanmış biçimine dayanır. Sözcüklerde anlam ayrılığı ton ile yapıldığından bu tonları gösteren 5 farklı ayırıcı im bulunur.

<i>Tokyo Mew Mew</i> Japon çizgi film ve çizgi roman

Tokyo Mew Mew , Reiko Yoshida ve Mia Ikumi tarafından yaratılmış bir sihirli kız mangası. Japonya'da TV Aichi ve TV Tokyo'da yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin dilleri</span> Doğu Asyada ki Sinitik diller

Çin dilleri ya da Çin dil ailesi, Çin'de yaşayan Hanların konuştuğu dillerin tümüne verilen addır. Çin-Tibet dil ailesine dahil kollardan birini oluşturmaktadır. Bu diller ayrıca Sinitik diller olarak da adlandırılır.

Budo kelimesi BUDO, Bursa Deniz Otobüsleri anlamına gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Hança</span>

Hanja veya Hanca, Korecenin yazımı için geleneksel Çince karakterleri kullanan bir yazı sistemi. Yazı, Kore'de MÖ 400'lere tarihlenen Gojoseon döneminden bu yana kullanılmaktadır. Çince karakterler, Korece telaffuz edilmektedir. Hanja-mal veya hanja-eo, hanja ile yazılabilen sözcükler için; hanmun ise Klasik Çince yazılar için kullanılsa da çoğu zaman bu iki olgu için de kullanılan terim hanjadır.

<span class="mw-page-title-main">Japonca Braille</span>

Japonca Braille, Japoncanın Braille yazı sistemidir. Orijinal Braille yazı sistemine bağlıdır, ancak bağlantıları daha incedir. Japoncadaki adı tenji (点字). Türkçeye tam olarak "nokta karakterleri" olarak çevrilir. Çok karışık olacağından, kanji yazımı olmadan, Japoncayı sadece hiragana ve katakana hece yazıları ile yazmaya dayalı bir sistemdir.

Klasik Çince ya da Edebî Çince, İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'nin sonundan Han Hanedanı'nın sonuna kadar yazılan klasik edebiyatın dilidir. Eski Çincenin yazılı bir şeklidir. Klasik Çince, klasik dilden evrimleşmiş geleneksel Çince yazma şeklidir, böylece Çincenin günümüzde konuşulan tüm şekillerinden farklıdır. Edebî Çince, 20. yüzyılın başına kadar Çin'de neredeyse tüm resmi yazılarda ve ayrıca çeşitli dönemlerde Japonya, Kore ve Vietnam'da kullanılmıştır. Çince konuşanların arasında Edebî Çincenin yerine artık Çin çapında konuşulan çağdaş Çince ağızlarına dayanan ve çağdaş Mandarin Çincesinin konuşulduğu şekline benzeyen Baihua yazı şekli geçmiştir. Çince konuşmayanlar ise Edebi Çinceyi yerel ağızlar lehine terk ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Eşitsiz anlaşma</span>

Eşitsiz anlaşma Çin'de; 19. yüzyıl ile 20. yüzyılın başında Batılı güçler tarafından askeri yenilgiyle uğradıktan sonra ya da bu güçler tarafından askerî eylem tehdidi yapıldığı durumlarda Çin'deki Çing Hanedanı ve Japonya'daki Tokugawa şogunluğu tarafından imzalanan anlaşma dizisine verilen isim. Bu terim aynı zamanda, aynı dönem boyunca Meiji Restorasyonu sonrası Japon İmparatorluğu'nun Kore'deki Joseon Krallığı'na karşı uyguladığı anlaşmalar için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Japon rakamları</span>

Japon rakamları, Japoncada kullanılan sayı isimlerinin sistemidir. Yazılı Japon rakamları tamamen Çin rakamlarına dayanmaktadır ve büyük rakamların gruplandırılması, Çin geleneğinde 10.000'e kadar gruplandırılmasını takip etmektedir. Japoncada rakamlar için biri Çince karakterlerin Çin-Japon (on'yomi) okumalarına dayanan diğeri ise Japon yamato kotobaya dayan iki dizi telaffuz bulunmaktadır.

Ortografik transkripsiyon, aktarma yapılacak olan dilin standart ortografisi kullanılarak yapılan bir transkripsiyon yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">Japonca giriş yöntemleri</span>

Japonca giriş yöntemleri, bir bilgisayara Japonca karakterler girmek için kullanılır.

Kango, Japonca söz varlığında Çinceden kaynaklanan ya da Çinceden alınmış unsurlarla yaratılmış sözcüklere verilen isim. Bazı dilbilimsel yapılar ve cümle kalıpları da "Kango" olarak nitelendirilebilir.

Gairaigo, Japoncada "ödünç kelime" anlamına gelen ve Japoncaya bir transkripsiyonu gösteren bir terimdir. Özellikle, genellikle eski zamanlarda Klasik Çince'den ziyade modern zamanlarda, öncelikle İngilizce, Portekizce, Felemenkçe ve Mandarince ve Kantonca gibi modern Çin lehçelerinden ödünç alınan yabancı kökenli bir Japonca kelimeyi tanımlamaktadır. Bunlar, ateji olarak bilinen kanji ile yazılmış birkaç eski terimle birlikte, öncelikle katakana fonetik yazısıyla yazılmıştır.

Kyūjitai, geleneksel biçimli kanjidir. Basitleştirilmiş muadilleri shinjitaidir. Basitleştirilmiş karakterlerden bazıları yüzyıllar önce ortaya çıkmasına ve hem Çin'de hem de Japonya'da günlük kullanımda olmalarına karşın zarif ve hatta kaba kabul edilmekteydiler. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, her iki ülkede de basitleştirilmiş karakter formları resmiyet kazandı.