İçeriğe atla

Kandidat

Diplomanın dış görünüşü

Kandidat, (Rusça: кандидат наук, İngilizce: Candidate of Sciences, Kazakça: ғылым кандидаты, Kırgızca: илимдин кандидаты) Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile eskiden S.S.C.B. içinde yer almış ülkelerde (Rusya Federasyonu, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Ukrayna, Belarus vs.) günümüzde de kullanılan akademik bir ünvândır.[1]

Kandidat ünvânının uluslararası denkliği

UNESCO'nun 2011 yılında Paris'te düzenlediği 36'ncı olağan kongrede, uluslararası düzeyde eğitim veren kuruluşlar ve üniversitelerin eğitim standartları belirlenip sınıflandırıldı.[1] Bu sınıflandırmaya göre "kandidat" unvânı, 259'uncu ve 266'ncı maddelere göre, Türkiye'deki doçentlik unvanına eşdeğer olup, unvan sahibine aynı hakları tanımaktadır.[1]

Kandidat (Candidate of Sciences) Almanya, Polonya, Avusturya, İsviçre ve Fransa'da "Assistant/ associate professor" yani doçent ünvânına eşdeğer olduğu kabul edilmektedir. Rusya Federasyonu'nun düzenlemiş olduğu yasayla doçentlik unvanı, "candidate of sciences" (кандидат наук) ünvânı alanlara;[2][3] profesörlük unvanı ise "doctor of Sciences" (доктор наук)[4] ünvânı alanlara verilmektedir.[2][4] Kırgızistan hükûmeti yasaları, Rusya Federasyonu yasaları ile örtüşmektedir. Buna göre "doçent" unvanı, "candidate of sciences" (кандидат наук) ünvânı olanlara, "profesör" ünvânı da "doctor of sciences" (доктор наук) ünvânı olanlara verilmektedir.[3]

Kandidat ünvânının kullanıldığı bilim dalları

KodBilim DalıKodBilim DalıKodBilim Dalı
01.00.00Fizik ve Metamatik 09.00.00Felsefe17.00.00Mühendislik
02.00.00Kimya10.00.00Filoloji18.00.00Mimarlık
03.00.00Biyoloji11.00.00Coğrafya 19.00.00Psikoloji
04.00.00Jeoloji ve Mineraloji 12.00.00Hukuk 22.00.00Sosyoloji
05.00.00Teknik Bilimler13.00.00Eğitim 23.00.00Siyasal Bilimler
06.00.00Tarım 14.00.00Tıp Bilimleri 24.00.00Kültür Bilimleri
07.00.00Tarih15.00.00Farmakoloji25.00.00Dünya Bilimleri
08.00.00Ekonomi 16.00.00Veterinerlik 26.00.00İlahiyat

Rusya (14.00.00)[5] ile Türkiye'deki (10000)[6] tıbbî bilimler alan kodlarının karşılaştırması

Tıbbî bilimler kandidatı, Rusçası: кандидат медицинских наук[7] İngilizcesi: candidate of medical sciences

Tıbbî bilimler, kendi içerisinde dallara ve bölümlere ayrılmış ve kodlanmıştır. Bu eğitim sistemini kullanan tüm ülkeler için bu kodlar geçerlidir. Rusya Federasyonu, 08.10.2007 tarihli ve 274 sayılı yasa ile kodları güncellemiştir.[8]

Tibbî bilimlerde kandidat (doçentlik) sınavı düzenlenen uzmanlık dalları ve alan kodları aşağıdaki gibidir:

Rusya Federasyonu![5] Türkiye Cumhuriyeti[6]
  • 14.00.01 - Kadın Doğum ve Jinekoloji
  • 14.00.02 - İnsan anatomisi
  • 14.00.03 - Endokrinoloji
  • 14.00.04 - Kulak, Burun, Boğaz
  • 14.00.05 - Dahiliye
  • 14.00.06 - Kardiyoloji
  • 14.00.07 - Hijyen
  • 14.00.08 - Göz hastalıkları
  • 14.00.09 - Pediatri
  • 14.00.10 - Bulaşıcı hastalıklar
  • 14.00.11 - Deri ve zührevi hastalıklar
  • 14.00.13 - Nöroloji
  • 14.00.14 - Onkoloji
  • 14.00.15 - Patolojik Anatomi
  • 14.00.16 - Fizyolojisi
  • 14.00.18 - Psikiyatri
  • 14.00.19 - Radyasyoloji
  • 14.00.20 - Toksikoloji
  • 14.00.21 - Agız Sağlığı
  • 14.00.22 - Travmatoloji ve Ortopedi
  • 14.00.24 - Adli Tıp
  • 14.00.25 - Farmakoloji
  • 14.00.26 - İntaniye
  • 14.00.27 - Genel Cerrahi
  • 14.00.28 - Nöroşirürji
  • 14.00.29 - Hematoloji
  • 14.00.30 - Epidemiyoloji
  • 14.00.31 - Kemoterapi
  • 14.00.32 - Havacılık, uzay ve deniz tıbbı
  • 14.00.33 - Halk sağlığı
  • 14.00.35 - Çocuk Cerrahisi
  • 14.00.36 - Alerji ve İmmunoloji
  • 14.00.37 - Anesteziyoloji ve Yoğun Bakım
  • 14.00.39 - Romatoloji
  • 14.00.40 - Üroloji
  • 14.00.41 - Transplantasyon ve yapay organ nakli
  • 14.00.43 - Göğüs Hastalıkları
  • 14.00.44 - Kalp ve Damar Cerrahisi
  • 14.00.45 - Uyuşturucu Bağımlılığı
  • 14.00.46 - Klinik laboratuvar ve Tanı
  • 14.00.47 - Gastroenteroloji
  • 14.00.48 - Nefroloji
  • 14.00.50 - İşyeri Hekimligi
  • 14.00.51 - spor hekimligi
  • 14.00.52 - Sosyolojik Tıp
  • 14.00.53 - Gerontoloji ve Geriatri
  • 1001 - Acil Tıp
  • 1002 - Adli Tıp
  • 1004 - Aile Hekimliği
  • 1005 - Anatomi
  • 1006 - Anesteziyoloji
  • 1010 - Biyokimya
  • 1011 - Çocuk Cerrahisi
  • 1012 - Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
  • 1013 - Deniz ve Sualtı Hekimliği
  • 1014 - Dermatoloji
  • 1015 - Diş Hastalıkları Tedavisi
  • 1016 - Enfeksiyon Hastalıkları
  • 1018 - Farmakoloji
  • 1022 - Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
  • 1023 - Fizyoloji
  • 1024 - Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
  • 1025 - Genel Cerrahi
  • 1026 - Göğüs Cerrahisi
  • 1027 - Göğüs Hastalıkları
  • 1028 - Göz Hastalıkları
  • 1029 - Halk Sağlığı
  • 1030 - Hava ve Uzay Hekimliği
  • 1032.3 - Doğum ve Kadın Hastalıkları
  • 1033 - Histoloji ve Embriyoloji
  • 1034 - İç Hastalıkları
  • 1034.2 - Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları (İç Hastalıkları)
  • 1034.3 - Fizyopatoloji (İç Hastalıkları)
  • 1034.4 - Gastroenteroloji (İç Hastalıkları)
  • 1034.5 - Geriatri (İç Hastalıkları)
  • 1034.6 - Hematoloji (İç Hastalıkları)
  • 1034.7 - İç Hastalıkları
  • 1034.8 - İmmünoloji (İç Hastalıkları)
  • 1034.9 - Nefroloji (İç Hastalıkları)
  • 1034.10 - Romatoloji (İç Hastalıkları)
  • 1034.11 - Tıbbi Onkoloji (İç Hastalıkları)
  • 1035 - Kadın Hastalıkları ve Doğum
  • 1036 - Kalp ve Damar Cerrahisi
  • 1037 - Kardiyoloji
  • 1038 - Kulak, Burun ve Boğaz
  • 1039 - Mikrobiyoloji
  • 1040 - Nöroloji
  • 1041 - Nöroşirurji
  • 1042 - Nükleer Tıp
  • 1046 - Ortopedi ve Travmatoloji
  • 1049 - Plastik ve Rekonstrüktif Estetik Cerrahi
  • 1051 - Psikiyatri
  • 1052 - Radyasyon Onkolojisi
  • 1054 - Spor Hekimliği
  • 1060 - Üroloji

Kanditat (doçenlik) tezi

Doçentlik sınavında temel unsurlardan biri olan doçentlik tezi, kandidat olmak için mutlak olması gerekli kriterler arasındadır.[9]

Türkiye'de günümüzde doçentlik tezi kavramı olmadığı gibi doçentlik kriterlerinde de yer almamaktadır.[6]

Evrensel onlu sınıflandırma (UDC) Brüksel tasnif sistemi

Doçentlik tezi Evrensel Onlu Sınıflandırma (UDC) Brüksel Tasnif Sistemine göre düzenlenmekte ve hazırlanmaktadır.

Doçentlik sınavı

Doçentlik sınavında kendi uzmanlık alanınızın dışında dil, tarih, felsefe ve yabancı dil sınavlarında başarı göstermeniz gerekmektedir.

Kandidat unvanı vermeye yetkili kurumlar

  • Türkiye - doçentlik ve profesörlük unvanı Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından verilir.[10]
  • Rusya - Kandidat unvanı, Türkiye'deki Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının dengi olan Высшая аттестационная комиссия Министерства образования и науки Российской Федерации[11]
  • Kırgızistan - Высшая аттестационная комиссия Кыргызской Республики[12]
  • Belarus - Высшая Аттестационная Комиссия Республики Беларусь[13]
  • Ermenistan - The supreme certifying commission of the republic of Armenia[14]
  • Azerbaycan - Высшая аттестационная комиссия при Президенте Азербайджанской Республики[15][16]
  • Moldova - Национальный совет по аккредитации и аттестации Республики Молдова[17]
  • Bulgaristan - Высший аттестационная комиссия Болгарии (болг. Висша атестационна комисия) (упразднена в декабре 2010 г.)
  • Gürcistan - Совет учёных экспертов Грузии
  • Türkmenistan - Высший профессионально-аттестационный комитет Туркменистана Высшего совета по науке и технике при президенте Туркменистана (воссоздан в 2007 г. вместе с Академией наук Туркменистана[18]
  • Özbekistan - Высшая аттестационная комиссия Республики Узбекистан[19]
  • Ukrayna - Высшая аттестационная комиссия Украины[20]

Kandidat (doçentlik) diplomasının içeriği

Tüm ülkeler için standart olan günümüz güncel Kandidat (Doçentlik) diplomasının örnek içerik şablon görünüşü

Diploma hangi ülke üniversitelerarası kurul başkanlığı tarafından verilirse verilsin diploma içeriği (şablonu) değişmez. Diplomada sırası ile isim, soyisim ve hangi alanda doçentliğini aldığı alan yer almaktadır örnek vermek gerekirse: (14.00.00) Tıp Bilimleri yazar fakat Tıp Bilimlerinin bir alt grubunu yazmaz, (örnek: Dahiliye, İntaniye, Kardiyoloji, Genel Cerrahi vs.) sadece talep edildiğinde, diplomanın ekindeki detaylı dökümünde yazar. Türkiye'de alınan doçentlik belgesinde Tıp bilimlerinin alt grubu da yazılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b c UNESCO General Conference, 36th session, Paris 2011, REVISION OF THE INTERNATIONAL STANDARD CLASSIFICATION OF EDUCATION, p. 262 in the Russian version of the document
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2016. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2016. 
  4. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2013. 
  5. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  6. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi</span> YÖKe bağlı bir devlet kurumu

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), yükseköğretim programlarına girmek için başvuran adaylar arasından, başarılı olma olasılıkları diğerlerinden daha yüksek olanları seçerek bu programlara yerleştirmek amacı ile 1974 yılında kurulmuş olan devlet kurumudur. Merkez binası Ankara'da bulunur. Yılda yaklaşık 10 milyon adaya sınav uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Okan Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Okan Üniversitesi, İstanbul'un Tuzla Akfırat'ta bulunan bir vakıf üniversitesidir. 1999 yılında Bekir Okan tarafından kurulmuştur ve 2003-2004 akademik yılında eğitim-öğretime başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Profesör</span> pek çok ülkede orta dereceli eğitimin ardından gelen eğitim ve araştırma kuruluşlarında ve üniversitelerde akademik aşama, üniversite öğretmeni

Profesör, en yüksek düzeydeki akademik rütbe ve akademik ünvana sahip kişilere verilen ünvandır. Bilimler akademisi, üniversite, okul ve diğer yükseköğretim kurumlarında çalışır. Profesörler üniversite dersi ve seminerler, bilimsel araştırmalarlar yapabilir. Bazı ülke ve kurumlarda "profesör" kelimesi üye profesör, yardımcı doçent ve doktora gibi ünvanlarda da kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Üniversite</span>

Üniversite, yükseköğretim kurumu ya da bilimtay en üst seviyede eğitim verilen, araştırma yapılan ve bilgi üretilen kurumlardır. Araştırma alanları çoğunlukla çeşitli disiplinlere ayrılan üniversiteler genellikle yüksek okul, lisans ve lisansüstü okullarından oluşurlar. Araştırma görevlileri ya da akademisyenler, yaptıkları özgün çalışmalar dolayısıyla doçent, profesör gibi çeşitli unvanlarla ödüllendirilirler. Çeşitli akademik disiplinlerde akademik dereceler verir. Üniversiteler genellikle farklı okullarda veya öğrenim fakültelerinde hem lisans eğitimi hem de lisansüstü eğitim sunar.

Cafer Tayyar Sadıklar, Türk siyasetçi ve bürokrat.

Halil Kemal Gürüz, eski YÖK Başkanı ve eski TÜBİTAK Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Üniversitesi</span>

İzmir Üniversitesi, İzmir'in 6. üniversitesiydi. Üniversite, 2007 yılında Doğanata Grubu'nun önderliğinde Doğanata Eğitim ve Kültür Vakfı (DEKVA) tarafından kurulmuş olup 2008-2009 öğretim yılında eğitim-öğretim hizmeti vermeye başlamıştı. Üniversitenin binası, Üçkuyular mevkiinde bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Doktora</span> bir lisans ve yüksek lisans programını bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen bir derece veya basamaktır

Doktora, bir lisans ve yüksek lisans programını bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen bir derece veya basamaktır. Bu dereceyle "bilim doktoru" veya uluslararası kısaltmayla "PhD" ünvanı alınır.

<span class="mw-page-title-main">Enver Duran</span>

Enver Duran Türk tıp profesörü, Kalp-Damar Cerrahisi uzmanıdır ve 2004-2012 yılları arasında iki dönem Edirne'de Trakya Üniversitesi Rektörlük yapmıştır. 2015-2016 öğretim yılında İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdür Vekilliğine getirilmiştir ve 2016 yılında üniversitenin yeni açılan sağlık bilimleri enstitüsünün kurucu müdürü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Devletler Ulusal Bilimler Akademisi</span> Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Akademilerinin bilim kolu

ABD Ulusal Bilimler Akademisi, Amerika Birleşik Devletleri'nde doğa bilimleri, mühendislik ve tıp alanlarında, kamuoyuna kamu yararı gözeterek önerilerde bulunan bilim insanlarından oluşan bağımsız bir akademik topluluktur. Bilim, Mühendislik ve Tıp Ulusal Bilimler Akademileri'nin arasında bulunan bu akademi, Amerika Birleşik Devletleri Millî Mühendislik Akademisi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Tıp Akademisi ve Amerika Birleşik Devletleri Millî Araştırma Konseyi ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri Fen Bilimleri, Mühendislik ve Tıp Millî Akademileri olarak adlandırılan bilimsel teşkilâtın bir parçasıdır.

Mustafa İlhan, Türk tıp profesörü.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Turhan (ekonomist)</span> Türk ekonomist

İbrahim Mustafa Turhan, Türk ekonomist ve akademisyen. Borsa İstanbul eski Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü. 2008-2011 yılları arasında da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcısı olarak görev yapmış olan İbrahim Turhan'a Üniversitelerarası Kurul tarafından 28 Ocak 2014 tarihi itibarıyla Dr. İbrahim Turhan'a makro iktisat alanında doçentlik unvanı verildi.

Uluslararası Beşeri Bilimler ve Kalkınma Üniversitesi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir üniversitedir. 16 Mayıs 2014 tarihinde cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile İngilizce eğitim veren ortaöğretim yükseköğretim kurumu olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Savunma Bakanlığı Askerî Enstitüsü</span>

Türkmenistan Savunma Bakanlığı Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Askerî Enstitüsü, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir harp akademisidir. 1 Eylül 1993 tarihinde Türkmenistan'ın bağımsızlığının ardından kurulmuş olup Türkmenistan Savunma Bakanlığı'na bağlıdır. Türkmenistan Silahlı Kuvvetleri için subay ve astsubay eğitmekle görevli olup piyade, havacılık, lojistik ve iletişim alanlarında uzmanlaşmıştır.

Maya Kuliyeva Türkmen Millî Konservatuvarı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir konservatuvardır. 2 Haziran 1993 tarihinde Türkmenistan cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov'un 1403. no'lu kararnamesi kurulmuş olup Aşkabat Devlet Konservatuvarı'nın yerini almıştır. Günümüzde Türkmenistan'ın önde gelen yükseköğretim kurumlarından biridir.

Türkiye'deki Osetler, Kafkasya'dan Türkiye'ye yerleşen Osetlere verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Elias Magnus Fries</span> İsveçli mikolog (1794–1878)

Elias Magnus Fries, İsveçli mikolog ve bitki bilimcidir. Bitki bilim mahlası Fr.'dır.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Berdimuhammedov</span> 3. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Serdar Kurbankuluyeviç Berdimuhammedov 19 Mart 2022'den beri Türkmenistan cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türkmen bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Artyom Zdunov</span>

Artyom Alekseyeviç Zdunov, Rus devlet adamı ve siyasetçi. 29 Ekim 2021 tarihinden beri Mordovya Cumhuriyeti'nin üçüncü başkanı olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Govoruşko</span>

Sergey Govoruşko bir Rus bilim insanıdır. Rus Bilimler Akademisi 2012 Grigoriev Ödülü sahibidir. Doktor nauk, Rus Bilimler Akademisi Uzak Doğu Şubesi Pasifik Coğrafya Enstitüsü'nde Başaraştırmacı, Uzak Doğu Federal Üniversitesi'nde Profesördür.