İçeriğe atla

Kandehar (il)

Kandehar Vilayeti
قندهار
ÜlkeAfganistan Afganistan
Yönetim merkeziKandehar
İdare
Yüzölçümü
 • Toplam54022 km²
Nüfus
2006 yılında
 • Toplam990.200
Zaman dilimiUTC +4:30

Kandehar Vilayeti (Peştuca: کندھار veya قندهار) Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

Ülkenin güneyinde yer alan vilayet kuzeyden Uruzgan ve Zabul vilayetleri, doğudan ve güneyden Pakistan devleti ve batıdan Helmand Vilayeti'yle çevrilidir. Yönetim merkezi tarihi Kandehar şehri, yüzölçümü 54,022 km², nüfusu 886.000'dir.

Arghandab Nehri'nin doğu-batı yönünde tüm vilayeti kattetiği Kandehar, nispeten düz bir arazi yapısına sahiptir. Halkı Peştunlar'dan oluşur.

Geçim kaynakları

Kandehar Vilayeti, Rus işgali'nden önce iyi sulanan ve başta üzüm, kavun ve nar olmak üzere verimli meyve bahçelerine sahipti. Ancak işgal zamanında buralara kara mayınları döşendiğinden ve mücahitlerle Rus ordusu arasındaki çatışmalarda tahrip olmasından dolayı bahçecilik faaliyetleri de bitmiştir. 1960'lı yıllarda ABD finansmanıyla bölgeye büyük bir havaalanının inşa edilmesiyle ve stratejik öneminin artmasıyla ticari haraketlilik biraz artmıştır. Bölgede günümüzde hâlen kısıtlı imkânlarla tarım yapılmaktadır ve ABD işgaline rağmen hala ülkenin tarım merkezi olarak bilinmektedir.

Ulaşım

Kandehar Uluslararası Havalimanı'nın 2005'te çekilmiş bir resmi

Kandehar Uluslararası Havalimanı, Afganistan'ın güneyine, özellikle Kandehar bölgesine hizmet eden ülkenin diğer şehirlerine iç hat, komşu ülkelere dış hat uçuşların yapıldığı Afganistan'ın ikinci büyük havalimanıdır.

Vilayet kara ulaşımında da önemli bir yere sahiptir. Güney Afganistan'dan ülkenin diğer bölgelerine ve komşu devletlere yapılan transferlerin ana terminal noktası konumundadır. Vilayet, Kâbil'den gelen ve batıda İran ile batı vilayetlerine ulaşan ana kara yolu üzerindedir. Bu yol güneyden Kandehar şehri ve Sipin Boldak üzerinden Pakistan'ın büyük şehri Ketta'ya bağlanmaktadır.

Vilayetin ilçeleri

Vilayete bağlı olan ilçeler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Kandehar Vilayeti'nin ilçeleri.
Kandehar Vilayeti'nin İlçeleri
İlçe Yönetim merkezi Nüfus[1]Alan[2]Açıklamalar
Argandab51,600
Argistan28,900
Daman24,800
Gorak8,000
Kandehar468,200
Hakrez19,200
Ma'ruf27,700
Mayvand40,700
Miyanneşin12,6002005 yılında Şah Vali Kot ilçesi'nden ayrıldı
Nayiş11,3002005 yılında Uruzgan Vilayeti'nden Kandehar Vilayeti'ne bağlandı
Pençvaiye82,800
Reg1,600
Şah Vali Kot36,4002005'te alt bölge
Şorabak9,600
Sipin Boldak41,000
Zari49,5002005 yılında Maywand ve Pençvaye ilçelerinden toprak bağlanarak ilçe oldu

Kaynakça

  1. ^ Kandahar PDP Provincial profile 7 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., MRRD - National Area Base Development Programme
  2. ^ "Afghanistan Geographic & Thematic Layers". 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bişkek</span> Kırgızistanın başkenti

Bişkek, Kırgızistan'ın başkentidir. 1878 yılında kurulan kentte, 2023 sayımına göre 1.104.742 kişi yaşar. Kent, Sovyetler Birliği döneminde, Bolşevik askeri önderlerinden Mihail Frunze'nin anısına Frunze adıyla anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya</span> Rusyanın, Ural Dağlarından Büyük Okyanusa kadar uzanan toprakları

Sibirya, Rusya'nın, Ural Dağları'ndan Büyük Okyanus'a kadar uzanan topraklarına verilen ad. Sibirya, Kazakistan ve Orta Asya'yı meydana getiren diğer cumhuriyetleri de ihtiva eder. Yaklaşık olarak 13 milyon km²'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Sibirya bölgesinde 30 milyon civarında insan yaşar. Kuzeyinde Arktik Okyanusu, doğusunda Pasifik Okyanusu, güneyinde Kazakistan, Moğolistan ve Mançurya ülkeleri bulunur. Batısında ise Ural Dağları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya</span> Asyanın okyanuslardan uzak iç kesimi

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

<span class="mw-page-title-main">Tanca</span> Fasın kuzeyinde bir şehir

Tanca, Fas'ın kuzeyinde 669.685 nüfuslu bir şehir. Kuzeybatı Afrika'da, Cebelitarık kıyısında yer alır. Tanca Eyaletinin merkezidir. Tanca, doğusundaki Akdeniz'i batısındaki Atlas Okyanusu ile buluşturmaktadır. 1940'ta Hendaye'de Hitler'le anlaşma yapan Francisco Franco tarafından II. Dünya Savaşı sırasında işgal edilmiştir. Savaşta Almanlar gerilemeye başlayınca Francisco Franco, müttefiklere yaklaşmak için Tanca'dan geri çekilmiştir. Fas'ın bağımsızlığını kazandığı 1956 yılına kadar Tanca, stratejik konumu ve liman oluşu nedeniyle uyuşturucu, kaçakçılık ve casusluk trafiğinin kavşağı denilebilecek bir yerdi. Şimdi ise şehir, yasa dışı aktiviteleriyle değil, turistik özellikleriyle ön plana çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ferah (il)</span>

Farah Vilayeti (Farsça: فراه), Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Dakota</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Güney Dakota, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisidir. Yüzölçümü 199.731 km², nüfusu 814.180'dir. Eyaletin batısında Black Hills doğusunda ise Badlands Ulusal Parkı yer alır. En büyük şehri Sioux Falls, başkenti ise Pierre'dir. Güney Dakota çok sayıda Kızılderili rezervasyonuna, özellikle de Lakotalara ev sahipliği yapar. Eyalet Alaska, Oklahoma, New Mexico'dan sonra en çok Kızılderili nüfusu barındıran dördüncü eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Belucistan, Pakistan</span> Pakistanın en büyük eyaleti

Belucistan, Pakistan'ın en batıdaki ve en büyük eyâleti. Batıdan İran, kuzey ve kuzeybatıdan Afganistan, kuzeydoğudan Hayber Pahtunhva, doğudan Pencab ve Sind eyâletleri ile çevrilidir. Güneyde Umman Denizine 1062 kilometrelik kıyısı vardır. Eyâlet bugünkü sınırlarıyla 1 Temmuz 1970'te oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Herat</span>

Herat, Afganistan'ın batısında Herat Vilayeti'nin merkezi olan kent. 2016 tahminine göre 1,762,157 kişi nüfusu ile Herat Afganistan'ın nüfus itibarıyla ikinci büyük şehridir. Münbit Hari Nehri vadisinde konumlanmıştır. Kandehar ve Mezar-ı Şerif kentlerine 1. No.lu devlet yolu ile veya dış çevre yolu bağlıdır. Şehir İran içinde bulunan Meşhed şehrine İslam Kale sınır şehri dolayısıyla bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Savaşı (2001-2021)</span> ABDnin Afganistana girmesiyle başlayan süreç

Afganistan Savaşı, 2001 Ekim'inin 7. gününde başlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından 11 Eylül saldırıları gerekçesi ile yapılmıştır. ABD Başkanı George W. Bush'un "terörle mücadele" politikası kapsamında yaptığı bir savaştır. Harekât Usame bin Ladin'in yakalanmasına değin sürecekti. Aynı zamanda Taliban ve diğer Taliban yandaşı güçlerin ortadan kaldırılması ile harekât sona erecekti. Böylelikle Afganistan'da iç güvenlik sağlanmış olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Zâbul (il)</span>

Zabul Vilayeti (Farsça:ولایت زابل) Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazne (il)</span>

Gazne Vilayeti, Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Chiba (prefektörlük)</span>

Chiba prefektörlüğü, Japonya'nın prefektörlüklerinden biridir. Prefektörlük Kantō bölgesinde yer almakta olup Boso Yarımadası'nın büyük bir kısmını kapsamaktadır. Prefektörlüğün yüzölçümü 5,156.15 km² olan prefektörlüğün nüfusu 1 Eylül 2010 tarihi itibarı ile 6,201,046'dır. Prefektörlüğün merkezi Chiba şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kandehar</span>

Kandehar, Afganistan'ın Kandehar Vilayeti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Kâbil</span> Afganistanın başkenti

Kâbil, Afganistan'ın başkenti ve en büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Celalabad</span> Afganistanın doğusunda bir şehir

Celalabad, Afganistan'ın doğusunda, Nangarhar Vilayeti'nin merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Arğandab ilçesi</span>

Argandab ilçesi, Afganistan'ın Kandehar Vilayeti'ne bağlı olan 16 ilçeden birisidir.

Sipin Buldak ilçesi, Afganistan'ın Kandehar Vilayeti'ne bağlı olan 16 ilçeden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kandehar Uluslararası Havalimanı</span>

Kandehar Uluslararası Havalimanı, Afganistan'daki Kandehar'ın 16 kilometre güneydoğusunda bulunan bir havalimanıdır. Ülkenin ikinci ana uluslararası havaalanı ve en büyük askeri üslerden biri olarak, 250'ye kadar uçağı barındırabilecek kapasiteye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Belucistan</span> İran platosunun güneydoğusude bir bölge.

Belucistan, Güneybatı Asya'da Beluçların yaşadığı kurak ve dağlık bir bölgedir.