İçeriğe atla

Kanaviçe

1890'lardan İsa'nın kanaviçe ile işlenmiş tablosu

Kanaviçe, el işleri için kullanılan seyrek dokunmuş keten bezi, çuval sedir veya balya ve onun üzerine yapılmış olan işlemelere verilen addır.

Etamin işine benzer. Aynen onun gibi renkli küçük çarpılardan desenler oluşturma şeklindedir. Etaminden farkı, kanaviçenin düz kumaş üzerine işlenmesidir. Kumaş üzerine öncelikle kaneve adı verilen özel dokunmuş bir kumaş tutturulur. Sonra renkli ipliklerle kanave referans olarak alınarak desen işlenir. Desenin işlenmesi bittikten sonra kanave asıl kumaş üzerinden ip ip çekilerek işlenmiş desenle kumaş arasından temizlenerek kanaviçe elde edilir.

Batı kültüründeki goblene benzer, ancak ondan daha kalın iplerle ve daha ayrıntısızdır.

Etimoloji

Kanaviçe, İtalyanca "oya" anlamına gelen canavaccio kelimesinden; canavaccio ise Yunanca, kenevir anlamına gelen κάνναβις kelimesinden gelmektedir.[1] Nişanyan Sözlük'e göre,[2] kelime ilk olarak Filippo Argenti 1533 tarihli eseri "Regola del Parlare Turco"da (Türkçe Konuşma Kuralları)[3] geçmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Tarih: Türk dünyası tarih ve kültür dergisi. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 1998. 
  2. ^ "kanaviçe". Nişanyan Sözlük. 29 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  3. ^ "16. Yüzyıl Türkçesi". D&R. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Dokuma, atkı ve çözgü ipliklerinin dikey açı yapacak şekilde, birbirinin altından, üstünden geçirilmesiyle ortaya çıkan düz yüzeyli üründür.

<span class="mw-page-title-main">Fotoğraf</span>

Fotoğraf, “ışık “, “aydınlık“ ve Yunanca: γράφειν (grafein), “çizmek“, “kazımak“, “resim yapmak“, "yazmak" kelimeleri birleştirilerek türetilmiş bir isimdir. Kelime anlamı, ışık yardımı ile iz bırakmaktır. Osmanlı döneminde fotoğraftan bahsedilirken ilk olarak "ateş yazması" şeklinde bir tanımla adlandırıldığı belirtilmektedir. Halk dilinde fotoğraf anlamında kılık sözcüğü tespit edilmiştir. Fotoğraf anlamında yaygın bir kullanımı bulunmamakla birlikte yaçın sözcüğü de mevcuttur. Fotoğraf, cisimlerden yansıyan elektromanyetik radyasyonun toplanıp odaklanmasıyla oluşturulur. En yaygın rastlanan fotoğraflar insan gözünün görebileceği kalıcı görüntüler meydana getiren dalga boylarıyla olan fotoğraflardır.

Etimoloji veya kökenbilim, sözcüklerin köklerini, hangi dile ait olduklarını, ne zaman ortaya çıktıklarını, ilk olarak hangi kaynakta kayıt altına alındıklarını, ses ve anlam bakımından geçirdikleri dönüşümleri inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Keçi</span> evcilleştirilmiş çift toynaklı memeli türü/alt türü

Keçi ya da evcil keçi, boynuzlugiller (Bovidae) familyasının Caprinae alt familyasından Capra aegagrus hircus alt türünü oluşturan çift toynaklılara verilen ad. Evcil keçiler, Doğu Avrupa ve Orta Doğu'da yaşayan yaban keçisinden evcilleştirilmiş olup, insanlar tarafından ilk evcilleştirilen hayvanlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır (bitki)</span> Gıda ürünü olarak yetiştirilen tarım bitkisi

Mısır , genellikle çok nemli iklim bölgelerinde yetiştirilebilen bir tarım bitkisi. Meksika ve Orta Amerika kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Tekstil</span>

Tekstil veya dokumacılık, hayvansal, bitkisel veya kimyasal lifli kullanım ürünleridir. Giyilebilen her şey ve bazı dekorasyon ürünlerini de içine alan üretim sektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Salatalık</span> bir bitki

Hıyar veya salatalık, kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından bir bitki türü ve meyvesine verilen ad. Ana yurdunun Kuzey Hindistan olduğu sanılan bitkinin tarımı çok eski dönemlerden beri yaygın olarak yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çeyiz</span> evlenecek kadın için hazırlanan her türlü eşya

Çeyiz, gelin için hazırlanan her türlü eşya. Geleneksel olarak "çeyiz" denilen şeyler bir kız daha evlenecek yaşa varmamışken biriktirilmeye başlanır ve evlenene kadar tamamlanır. Bunlar çoğunlukla el emeği ile üretilmiş halılar, dikiş-nakışlar, yastıklar, yorganlar, havlular gibi ev eşyalarıdır. Çeyiz, damat veya ailesi tarafından evleneceği veya evlenmek üzere olduğu kadının ailesine ödediği başlık parası ile karşılaştırılabilir

<span class="mw-page-title-main">Kimono</span> Japonların geleneksel giysisi

Kimono (Japonca: 着物 -, Japonya'nın geleneksel giysisidir. Ki ve mono sözcüklerinden türetilmiştir. Japoncada aslen tüm kıyafetler için kullanılan kimono sözcüğü, sonradan hem kadınlar hem de erkekler tarafından giyilen uzun giysiyi tanımlamak için kullanılmaya başlamıştır.

Kelime veya sözcük, tek başına anlamlı, bir ya da birbirine bağlı birden fazla biçimbirimden (morfem) oluşan, ses değeri taşıyan dil birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Nakış</span> süsleme sanatı

Nakış, canlı cansız veya geometrik birçok figürün süsleme amaçlı olarak değişik eşyaların zeminlerine işlenmesi ile elde edilen bir süsleme şeklidir. Daha çok kumaş türü zeminlere değişik renkteki iplikler ile yapılan süsleme için kullanılır. Nakışlar iki alanda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Halay</span> Türk halk dan

Halay, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Orta Karadeniz ve Çukurova bölgesinde oynanan halk oyunlarının genel ismidir.

Feretiko Hint keneviri (kendir) ipinden el tezgâhında dokunan bir kumaş türüdür. Özellikle Rize'de üretilmesinden ötürü "Rize bezi" diye de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Goblen</span>

Goblen, bir kumaş üzerine renkli iplerin iğne ile işlenmesi ile resim oluşturulması sanatıdır.

Papaz, Hristiyan din adamları için kullanılan sözcük. Türkçeye 1300'lü yıllarda Rumca papas sözcüğünden geçmiştir. Türkçede rahip sözcüğü de bazen papaz anlamında kullanılır ancak her rahip bir papaz değildir. Rahip sözcüğü zaman zaman İslam dışındaki dinlerdeki din adamları için de kullanılır. Rahip sözcüğü Arapça kökenlidir. Farsça kökenli peder sözcüğü de Türkçede zaman zaman papaz anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Divitin</span>

Divitin, içi perdahlı dışı havlı pamuklu kumaş. Divitin Fransızca duvet (kuştüyü) anlamına gelen kelimeden türetilmiştir. Bezayağı veya dimi tekniğiyle dokunduktan sonra yüzeyi havlandırılmış bir kumaş olan pazene baskı yoluyla bir desen verilirse divitin adını alır.

<span class="mw-page-title-main">Dantel</span>

Dantel, her türlü iplikle örülen veya bir kumaşın kenarına işlenen, türlü biçimde ince ve ağ görünümünde örgü çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Kirmen</span>

Eğirmen veya eğirmeç; yün, keten, kenevir, pamuk gibi lifli hammaddeleri büküp ip yapmaya (eğirmeye) yarayan bir ucu çengelli tahta araçlara verilen ad. Bir çubuk ve çengelden oluşan eğirmene denir. Oldukça ilkel bir araç olan iğ üzerine daha sonraki dönemlerde yuvarlak bir ağırlık (ağırşak) geçirilmiştir. Altına artı şeklinde çubuklar geçirilmiş iğe ise kirmen denir. Eğirmenler ip üretiminde kullanılan, bilinen en eski araçlardır.

<span class="mw-page-title-main">Don (iç çamaşırı)</span>

Don erkek ya da kadın iç giyiminde, cinsel organın olduğu bölgeyi örtme ve koruma amaçlı olarak kullanılan iç çamaşırlarının tümünün ortak ismi.

<span class="mw-page-title-main">Assisi nakış</span>

Assisi nakış, antik İtalyan geleneğine dayalı sayılı iplik nakışının bir formu olup, ana motifler boş bırakılarak arka planın nakış dikişiyle doldurularak ana temanın ortaya çıkarılması yöntemidir. Bu isim İtalya'nın Assisi kasabasından türemektedir.