Moskova Muharebesi veya Moskova Meydan Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde, 1941 yılında Alman ordularının, bir duraklamanın ardından Moskova yönünde yeniden başlattıkları genel taarruzlarıdır. Moskova Muharebesi bazı tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olarak kabul edilmektedir. Sovyet savunması, Hitler'in Barbarossa Operasyonu'nun önemli stratejik hedeflerinden biri olan Moskova'nın ele geçirilmesini engelleyerek savaşın uzamasına ve Barbarossa harekâtının başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuştur.
Gerilla savaşı, küçük ve gizli birliklerin düzensiz harp tekniklerini kullanarak, düzenli bir orduya karşı yürüttükleri yıpratma savaşı taktiği, zayıf kuvvetlerin güçlüye karşı uyguladığı direniş savaşının unsurudur. Kentte olanı kentsel gerilla savaşı, kırsal olanı ise halk savaşı olarak bilinir.
Kursk Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde, Alman kuvvetlerinin Kursk çıkıntısına karşı 1943 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında giriştikleri genel taarruzdur. II. Dünya Savaşı sırasında yapılmış en büyük tank çarpışmalarından biri ve bir günde en fazla kayıp verilmiş hava çatışmaları bu muharebede gerçekleşmiştir. Almanların Doğu Cephesi'nde gerçekleştirdiği son stratejik taarruzdur. Sonucundaki Sovyet zaferi, Doğu Cephesi'nde inisiyatifi Sovyetlere vermiştir ve savaşın sonuna kadar da öyle kalmıştır.
II. Kosova Muharebesi veya İkinci Kosova Meydan Muharebesi (Macarca: Második Rigómezei csata, Sultan II. Murat önderliğindeki Osmanlı ordusu ile Macar kumandanı János Hunyadi önderliğindeki bir müttefik ordusu arasında yapılmış bir muharebedir. Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlanmıştır.
Mavi Durum Mihver kuvvetlerin II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde 1942 genel taarruzunun esas kısmıdır. Bu genel taarruz, cephenin güney kesiminde 28 Haziran - 19 Ağustos 1942 tarihleri arasında yer almıştır. Wehrmacht'ın harekâta verdiği kapalı ad olan Mavi Durum, taarruzun bu şekilde adlandırılmasının nedeni Alman askeri planlarının, "durumlar" ya da sorunlara getirilen çözümler olarak görülmesidir. Esasen "Mavi Durum" 48 saat geçmeden yeni bir kapalı ad almıştır, Braunschweig Harekâtı Mihver kuvvetlerin 1942 genel taarruzunun daha dar kapsamlı bölümü kuzeyde Leningrad'ın düşürülmesini hedef almaktadır.
Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.
Askerî tarih, insanlık tarihi boyunca süregelen ve çatışma kategorisine giren olaylardan oluşur. Bunlar iki kabile arasındaki küçük çaplı dövüşmeden yeryüzündeki birey nüfusunun çoğunluğunu etkileyen düzenli ordular arasında geçen bir dünya savaşına kadar sıralanırlar. Bu olayları yazarak ya da diğer yollardan kaydeden kişilere de askerî tarihçi denir.
Cannae Muharebesi, Kartaca ile Roma arasında yapılan II. Pön Savaşı'nın başlıca dört çatışmasından biridir. Bu muharebe, MÖ 2 Ağustos 216 tarihinde, güneydoğu İtalya'nın Cannae kasabası yakınlarında gerçekleşmiştir. Muharebe sonunda konsül Lucius Aemilius Paullus ve Gaius Terentius Varro komutasındaki Roma ordusu, Hannibal komutasındaki Kartaca ordusu tarafından imha edilmiş ve başta Capua olmak üzere birkaç şehir devletinin Roma ile bağları kopmuştur.
Derinlemesine savunma, birliklerin belirli mevzi ya da tahkimatlara bağlı olmaksızın hareketli olarak kullanıldığı savunma taktikleridir. Hareketli savunmada, savunma düzeni ve stratejisi, belirli mevzilerin sonuna kadar tutulmasını değil, savaşın gidişatına göre gerektiğinde geri mevzilere çekilinmesini esas alır. Ancak esnek savunmada belirleyici unsur, karşı taarruzlarla düşmanın saldırı düzeninin bozulmasıdır. Savunma ve saldırı birlikte uygulanır. Sabit savunmadan farklı olarak ihtiyat unsuru manevra unsurundan daha fazladır. Böylece geri çekilme durumunda düşman ihtiyata yönlendirilip yok edilmesi kolaylaştırılacaktır.
Hilâl Taktiği, Kurt Kapanı veya Turan Taktiği düşmanı çevreleyerek yok etmeyi amaçlayan bir askeri taktik. Osmanlı Devleti ve ondan önceki Türk devletleri tarafından sıklıkla kullanılırdı. Bu taktik meydan savaşlarında etkiliydi ve iki aşamalı olarak uygulanırdı:
Hava savaşı, askerî saldırıların hava kuvvetleri ve/veya diğer kuvvetlere âit hava silahları kullanılarak gerçekleşen savaş türüdür. Bu tür saldırı türünün belli başlı iki türü vardır:
- Havada saldırı: düşman uçaklarına, savaş uçakları ve kara silahlarıyla havada karşılık verilmesi şeklinde
- Havadan saldırı: kara hedeflerine ve düşmanın kara silahlarına karşı havadan saldırı düzenlenmesi şeklinde
Dördüncü nesil savaş, savaş nesillerinden biridir. Harp ile siyasetin, asker ile sivilin, barış ile çatışmanın, savaş alanı ile emniyetli bölgenin aralarındaki bulanık hatların olması olarak nitelendirilen savaş türü. Sanayi Çağı'nda savaş ile beraber modern savaştır.
Savaş sanatı, Bingfa Sun Zi tarafından MÖ 6. yüzyılda yazılmış, silahlı kuvvetlerin temel ilkelerini ortaya koyan antik çince bir kitap dır. Kitap 13 bölümden oluşur. Her bölüm farklı askerî strateji ve taktiği içerir. Kitapta tüm strateji ve taktikler Dao Evren Anlayışı ilkeleri üzerine kuruludur. Dao anlayışında, yapmaktansa yapmamayı yeğlemek Wu Wei, kendiliğindenliğe bırakmak Ziran sürekli anımsatılır. YiJing, Değimler Kitabın'da sadece iki durumda savaş zorunludur: Bir, istilaya uğramışsan; iki, bir tiranlık tarafından sürekli baskı altındaysan. Sunzi: "Savaş, halkların başına gelebilecek en büyük tehlikedir. Ölüm kalım meydanıdır. Ya kalırsın, ya yok olursun yolu dur. Çok hassas şekilde hesabı yapılmaldır". En yüce komutan; savaşı, savaşmadan kazanan dır. Bingfa yok etmektense, yaşamda tutmayı öne çeker. Ordu düzeni, meydanın koşulları, taktik geliştirme, maliyet, manevra gibi onüç başlık altında kuvvetin ilkeleri ve kullanımı, hareketin felsefi omurgası ortaya serilmiştir.
Yukarı Silezya Taarruz Harekâtı II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde Mareşal Konev kuvvetlerinin giriştiği bir genel taarruz harekâtıdır. Bu Sovyet taarruzu, Alman kuvvetlerinin Yukarı Silezya'nın büyük bir bölümünden geri çekilmelerine yol açmıştır.
Bialistok-Minsk Muharebesi Alman Merkez Ordular Grubu'nun, Barbarossa Harekâtı'nın açılış evresinde, Sovyet sınırından ileri hareket sırasında icra ettiği bir operasyondur. Operasyon, 22 - 29 Haziran 1941 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Alman harekâtının bu kesimdeki operatif hedefi, Kızıl Ordu kuvvetlerinin Minsk civarında kuşatılmasıydı. Alman kuvvetleri, bölgedeki Kızıl Ordu birliklerini kuşatmayı başardı. Fakat bir hafta boyunca giriştikleri taarruzlar püskürtüldü. Bu durum Alman Üst Komutanlığı'nda, ileri harekâtın momentini yitireceği endişesi yaratmıştır. Ancak tüm Sovyet karşı taarruzları ve yarma girişimleri başarısız oldu ve bozguna uğrayan bu birliklerden çok sayıda esir alındı. Bundan sonraki günlerde Alman ileri hareketi öylesine hızlı gelişti ki birçok Alman, Sovyetler Birliği'nin daha şimdiden yenilgiye uğratılmış olduğuna inanmaya başladı.
Smolensk Muharebesi, Alman Merkez Ordular Grubu emrindeki, General Heinz Guderian komutasındaki 2. Panzer Grubu ile General Hermann Hoth'un 3. Panzer Grubu'nun Sovyet kuvvetlerine karşı II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde giriştiği başarılı bir kuşatma operasyonudur. Alman birliklerinin kuşatmaya aldığı Sovyet birlikleri dört Sovyet Cephesine bağlı bazı kuvvetlerdir. Bu muharebe içinde yer alan Sovyet kuvvetleri, Mareşal Semyon Timoşenko'nun Batı Cephesi, General Georgi Jukov'un Sovyet İhtiyat Cephesi, General Fyodor Kuznetsov'un Merkez Cephesi ve General Andrey Yeryomenko'nun Bryansk Cephesi kuvvetleridir. Harekâtın devamında Sovyet 16. Ordu'su, 19. Ordu'su ve 20. Ordu'su Smolensk'in hemen güneyinde kuşatıldı. Ancak 19. Ordu'nun büyük bir kısmı kuşatmadan sıyrılmayı başarmıştır. Sovyet askerlerinin büyük bir bölümünün çemberden kurtulması nedeniyle Hitler, Sovyetler Birliği'ni yenilgiye uğratmanın esas yönetimi olarak yürütülen kuşatma harekâtını durdurmuştur. Bunun yerine Sovyetler Birliği'ne ekonomik yönden ağır bir darbe vurmayı daha uygun bulmuştur.
Velikiye Luki Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda Sovyet Kalinin Cephesi kuvvetlerinin, Sovyet 1942 - 1943 Kış Seferi sırasında, Alman 3. Panzer Ordusu'na karşı, Velikiye Luki'yi geri almayı amaçlayan bir harekâttır. Operasyonun ayrıca Rjev-Syçevka Stratejik Taarruzu Harekâtı'nın kuzey kıskacını oluşturması da düşünülmüştür.
Tellidede muharebeleri, Türk-Yunan Savaşı esnasında Aydın civarında yaşanan çarpışmalardır. Yunan kuvvetleri Aydın etrafında bulunan Türk kuvvetlerini uzaklaştırmak amacıyla, Tellidede sırtlarında bulunan Türk müfrezeye bir baskın tarzında taarruz düzenledi.
Wagram Muharebesi, Napolyon Savaşları'nın bir parçası ve Avrupa'nın o tarihe kadar gördüğü en büyük savaştır. Fransız imparatoru Napolyon'un düşmanı Avusturya ve Arşidükü Charles'a karşı mücadele edip kazandığı savaştır. Savaş, Avusturya ve İngiltere'nin oluşturduğu Beşinci Koalisyon'un sona ermesine neden olmuştur. Savaşın neticesinde Avusturya ordusunu mağlup eden Grande Armée lideri Napolyon ile II. François Viyana'da Schönbrunn Antlaşması'nı imzalamıştır.
Vur-kaç taktikleri, kısa sürpriz saldırılar kullanma, düşman karşılık veremeden geri çekilme ve düşmanla tam bir çatışmadan kaçınmak için sürekli manevra yapmak yöntemleriyle uygulanan taktiksel bir doktrindir. Amaç, düşmanı kesin olarak yenmek veya toprakları ele geçirmek değil, baskınlar, sürekli taciz ve çatışma yoluyla düşman kuvvetlerini zamanla zayıflatmak ve dost kuvvetlerin riskini sınırlamaktır. Bu tür taktikler ayrıca düşmanın savunma zayıflıklarını açığa çıkarabilir ve düşmanın morali üzerinde psikolojik bir etki yaratabilir.
