İçeriğe atla

Kanada Liberal Partisi

Kanada Liberal Partisi
KısaltmaLPC
Genel başkanJustin Trudeau
KurucuGeorge Brown
Kuruluş tarihi1861
ÖnceliRed Party/Parti rouge
MerkezSuite 920, 350 Albert Street, Ontario, Ottawa, K1P 6M8
Gençlik koluKanada'nın Genç Liberalleri
Üyelik (2014)artış 300,000[1]
İdeolojiLiberalizm
Sosyal liberalizm[2][3][4][5]
Siyasi pozisyonMerkez[6][7][8] ve Merkez Sol[8][9]
Uluslararası üyelikLiberal Enternasyonal[10]
Resmî renkler  Kırmızı
Kanada Avam Kamarası
154 / 338
Kanada Senatosu
0 / 105
İnternet sitesi

Kanada Liberal Partisi (İngilizce: The Liberal Party of Canada, Fransızca: Parti libéral du Canada), halk dilinde Grits olarak nitelendirilen, Kanada'nın en eski siyasi partilerinden birisidir. 1861 bu yana var olan merkez sol-liberal eğilimli siyasi partidir.

Parti liberalizmin ilkelerini benimsemiş ve genellikle Kanada siyasetinin merkezinde yer almıştır.[11][12][13] Liberal Parti, siyasetin Kanada Muhafazakâr Partisine göre solunda ve Yeni Demokratik Partisine göre de sağında yer almaktadır.[14]

Gelişmiş ülkelerin başka partilerine göre, günümüzde de olmak üzere 20. yüzyıldan beri, neredeyse 70 yıldır iktidarı elinde tutan bir hareket olarak, Kanada siyasal tarihinde en fazla iktidara gelen partisi olmasından dolayı, bazen ülkenin "hükûmetin doğal partisi" olarak da anılmaktadır.

Son olarak Liberal Parti, 2015 Kanada Federal Seçimlerinde, Kanada'nın şimdiki başbakanı da olan Justin Trudeau önderliğinde, 9 yıldır iktidarda olan Kanada Muhafazakâr Partisini yenerek, tek başına iktidara gelmiştir.

Seçim sonuçları

Seçim Lider Oy % Sandalye +/– Pozisyon Hükûmet
1968 Pierre Trudeau3,686,801 45.3
154 / 264
artış 23 Sabit 1. Çoğunluk
1972 Pierre Trudeau3,717,804 38.4
109 / 264
azalış 46 Sabit 1. Azınlık
1974 Pierre Trudeau4,102,853 43.1
141 / 264
artış 32 Sabit 1. Çoğunluk
1979 Pierre Trudeau4,595,319 40.1
114 / 282
azalış 27 azalış 2. Muhalefet
1980 Pierre Trudeau4,855,425 44.3
147 / 282
artış 33 artış 1. Çoğunluk
1984 John Turner3,516,486 28.0
40 / 282
azalış 107 azalış 2. Muhalefet
1988 John Turner4,205,072 31.9
83 / 295
artış 43 Sabit 2. Muhalefet
1993 Jean Chrétien5,647,952 41.2
177 / 295
artış 94 artış 1. Çoğunluk
1997 Jean Chrétien4,994,277 38.4
155 / 301
azalış 22 Sabit 1. Çoğunluk
2000 Jean Chrétien5,252,031 40.8
172 / 301
artış 17 Sabit 1. Çoğunluk
2004 Paul Martin4,982,220 36.7
135 / 308
azalış 37 Sabit 1. Azınlık
2006 Paul Martin4,479,415 30.2
103 / 308
azalış 32 azalış 2. Muhalefet
2008 Stéphane Dion3,633,185 26.2
77 / 308
azalış 26 Sabit 2. Muhalefet
2011 Michael Ignatieff 2,783,175 18.9
34 / 308
azalış 43 azalış 3. Üçüncü parti
2015 Justin Trudeau6,928,055 39.5
184 / 338
artış 150 artış 1. Çoğunluk
2019 Justin Trudeau6,018,728 33.1
157 / 338
azalış 27 Sabit 1. Azınlık
2021 Justin Trudeau5,556,629 32.6
160 / 338
artış 3 Sabit 1. Azınlık

Kaynakça

  1. ^ "Liberal Party says membership numbers have skyrocketed under Trudeau". CTV News. The Canadian Press. 10 Aralık 2014. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023. 
  2. ^ The party became infused with social liberalism in the 1940s and 1950s. Law Commission of Canada (2011). Law and Citizenship. UBC Press. s. 6. ISBN 9780774840798. 
  3. ^ Susan Prentice, "Manitoba's childcare regime: Social liberalism in flux" 25 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Canadian Journal of Sociology 29.2 (2004): 193-207.
  4. ^ Michael J. Prince, "Canadian disability activism and political ideas: In and between neo-liberalism and social liberalism" 25 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Canadian Journal of Disability Studies 1.1 (2012): 1-34.
  5. ^ Smith, Miriam (2005). "Social Movements and Judicial Empowerment: Courts, Public Policy, and Lesbian and Gay Organizing in Canada". Politics & Society. 33 (2): 327-353. doi:10.1177/0032329205275193. 
  6. ^ Amanda Bittner; Royce Koop (1 Mart 2013). Parties, Elections, and the Future of Canadian Politics. UBC Press. ss. 300-. ISBN 978-0-7748-2411-8. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022. 
  7. ^ Andrea Olive (2015). The Canadian Environment in Political Context. University of Toronto Press. s. 55. ISBN 978-1-4426-0871-9. 
  8. ^ a b David Rayside (2011). Faith, Politics, and Sexual Diversity in Canada and the United States. UBC Press. s. 22. ISBN 978-0-7748-2011-0. 
  9. ^ Richard Collin; Pamela L. Martin (2012). An Introduction to World Politics: Conflict and Consensus on a Small Planet. Rowman & Littlefield. s. 138. ISBN 978-1-4422-1803-1. 
  10. ^ "Liberal Party of Canada Welcomes Liberal International to 2009 Convention". Liberal Party of Canada. 6 Mart 2009. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2012. 
  11. ^ McCall, Christina; Stephen Clarkson. "Liberal Party".The Canadian Encyclopedia.
  12. ^ Dyck, Rand (2012). Canadian Politics: Concise Fifth Edition 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Nelson Education 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. pp. 217, 229.ISBN 0176503439.
  13. ^ Delacourt, Susan (June 17, 2010). "Ignatieff: Liberal party is a ‘coalition of the centre’, Ignatieff says ‘big red tent’ needs left and right votes" 28 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Toronto Star(Toronto). We have to stand in the centre, drawing people from both sides of the political spectrum.
  14. ^ Puddington, Arch (2007). Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Rowman & Littlefield. p. 142. ISBN 978-0-7425-5897-7.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanada</span> Kuzey Amerikada yer alan bir ülke

Kanada, Kuzey Amerika'da bir ülkedir. On eyalet ve üç bölgeden oluşan ülke, Büyük Okyanus'tan Atlas Okyanusu'na ve kuzeyde Arktik Okyanusu'na kadar 9,98 milyon km²'lik bir alanı kaplar. Bu özelliğiyle yüzölçümü bakımından dünyanın Rusya'dan sonra en büyük 2. ülkesidir. Kanada, sınırları içinde en çok göl bulunduran ülkedir, bir milyondan fazla göl bulunmaktadır. Kanada'nın güney ve batıda Birleşik Devletler ile olan sınırı 8.891 km ile dünyanın en uzun kara sınırıdır. Ayrıca Kanada, 200.000 km den fazla bir mesafe ile dünyanın en uzun sahil şeridine sahiptir. Kanada'nın topraklarında çoğunlukla ormanlar ve bunun yanı sıra Rocky Dağları'ndaki tundra hakimdir. Nüfusun beşte dördü güney sınırına yakın yaşamaktadır. Kanada'nın başkenti Ottawa; en büyük üç şehri Toronto, Montreal ve Vancouver'dır.

Liberalizm, bireysel özgürlük üzerine kurulan bir siyasi felsefe veya dünya görüşüdür. Bireysel özgürlük ve bireysel haklar düşüncesiyle yola çıkan liberalizm, daha sonraki yıllarda farklı türlere bölündü ve bireylerin eşitlik ilkesinin de önemini vurgulamaya başladı. Klasik liberalizm bireysel özgürlüklerin rolünü vurgularken, sosyal liberalizm özgürlüğe vurgu yaptığı kadar; bireylerin eşitlik hakkı ilkesinin önemine vurgu yapar ve özgürlük ile eşitlik arasında denge kurmayı amaçlar. Liberal görüşü savunanlar geniş bir görüş dizisi benimsemekle birlikte genellikle ifade özgürlüğü, inanç özgürlüğü, basın özgürlüğü, sivil haklar ve sivil özgürlükler, seküler devlet, liberal demokrasi, ekonomik ve siyasi özgürlük, hukukun üstünlüğü, özel mülkiyet ve piyasa ekonomisi gibi fikirleri destekler.

Sosyal liberalizm, bireysel özgürlük ve sosyal adalet arasında denge kurmayı amaçlayan politik bir ideolojidir. Klasik liberalizm gibi bireyci ekonomiyi, sivil ve siyasi hak ile özgürlüklerin genişlemesi bakımıyla uyuşur ancak bunlara ek olarak hükûmetin meşru rolünün yoksulluk, sağlık ve eğitim gibi ekonomik ve sosyal konuları olduğunu da içeren sosyal piyasayı temel alır. Sosyal liberalizmde toplumun iyiliği bireyin özgürlüğü ile uyumlu görülür. İkinci Dünya Savaşı sonrasında sosyal liberal fikirler dünyanın birçok ülkesinde benimsenmiştir. Sosyal liberal düşünceler ile partiler merkez veya merkez sol olarak kabul edilir. Bununla birlikte, ülkelere göre farklı isimlendirmeler sosyal liberalizmi tarif etmektedir. Birleşik Krallık'ta yeni liberalizm, ABD'de modern liberalizm, Almanya'da sol liberalizm ve İspanyolca konuşulan ülkelerde ilerici liberalizm olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti</span> politik hayatın en önemli ögesi olan ve belli bir siyasi görüşü temsil eden siyasal örgüt

Siyasi parti, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine eden bir örgütlenmedir. Bir parti üyelerinin genellikle politika konusunda benzer fikirlere sahip olması yaygındır ve partiler belirli ideolojik veya politika hedeflerini destekleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan Halk Partisi</span> Hindistan’daki en büyük siyasi parti

Hindistan Halk Partisi, Hindistan'da bir siyasi partidir ve Hindistan Ulusal Kongresi ile birlikte Hindistan'ın iki büyük siyasi partisinden biridir. 2014'ten bu yana, görevdeki Başbakan Narendra Modi yönetiminde Hindistan'da iktidarda olan siyasi partidir. BJP sağcı siyasetle uyumludur ve politikaları Hindu milliyetçi bir ideoloji olan Hindutva'ya bağlıdır. Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) gönüllü paramiliter örgütü ile yakın ideolojik ve örgütsel bağlara sahiptir. Eylül 2023 itibarıyla, Hindistan Parlamentosu'nun yanı sıra eyalet yasama meclislerindeki temsil açısından ülkenin en büyük siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal Demokrat Parti (Portekiz)</span> Portekizde siyasî parti

Sosyal Demokrat Parti Portekiz'deki liberal muhafazakâr bir siyasi partidir. Yaygın olarak kısaltması baş harfleri olan PSD ile bilinir; Oy pusulasında ilk baştaki üç harfi partinin orijinal isminden gelen resmi PPD/PSD formunda görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Likud</span> İsrailde bir sağ siyasi parti

Likud, İsrail'in ana sağ siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Fidesz - Macar Yurttaş Birliği</span>

Fidesz – Macar Yurttaş Birliği, Macaristan'da muhafazakâr siyasi parti.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

Liberal sosyalizm, liberal ilkeler içeren bir sosyalist politik felsefedir. Liberal sosyalizmde sosyalist ekonomiyle kapitalizmi ortadan kaldırma hedefi yoktur, bunun yerine hem kamu hem de özel mülkiyete dayalı karma ekonomi desteklenir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratlar 66</span> Hollandada bir siyasi parti

Demokratlar 66, 1966 yılında kurulan sosyal liberal ve ilerici Hollanda siyasi partisidir. D66 Liberal Enternasyonal ve Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı üyesidir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Quebec Liberal Partisi</span>

Quebec Liberal Parti Québec, Kanada'da bir federal bölgeci siyasi partidir. 1955'ten beri Kanada Federal Liberal Partisi'nden bağımsızdır. QLP her zaman kırmızı renkle ilişkilendirilmiştir; farklı dönemlerdeki ana rakipleri genellikle mavi renkle ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Justin Trudeau</span> 23. Kanada başbakanı

Justin Pierre James Trudeau ; Kanadalı siyasetçi, Kanada'nın 23. Başbakanı ve Kanada Liberal Partisi başkanı. Joe Clark'tan sonra Kanada'nın ikinci en genç başbakanıdır. Ayrıca Trudeau, eski Başbakan Pierre Trudeau'nun da en büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Yabloko</span>

Rus Birleşik Demokrat Parti "Yabloko" (Rusça: Росси́йская объединённая демократи́ческая па́ртия «Я́блоко»; Rossiyskaya obyedinyonnaya demokraticheskaya partiya "Yabloko" Sosyal liberal bir siyasi partidir. Grigori Yavlinski tarafından kurulan partinin mevcut başkanı Nikolay Rybakov'dur. Rusya Federasyonu`nun kuruluşundan itibaren yapılan tüm sekiz Duma genel milletvekilleri seçimlerine katılmıştır. Parti programı serbest pazar ekonomisini, siyasette ve ekonomide adil rekabeti, özel mülkiyetin dokunulmazlığını ve fırsat eşitliğini savunmaktadır.

Kanada Muhafazakâr Partisi, halk dilinde Tories, Kanada'da merkez sağ bir siyasi partidir. Parti 7 Ekim 2003 tarihinde kurulmuş olup önceki sağ siyasi partilerin halefidir.

<span class="mw-page-title-main">Kanada başbakanı</span> Kanadanın hükûmet başkanı

Kanada başbakanı, Kanada'nın fiilen hükûmet başkanıdır. Başbakanlık makamı Kanada Anayasası'nda belirtilmemiş olup hukuken bu görev Genel Vali'ye verilmiştir. Başbakan, genel vali tarafından atanmakta olup genellikle parlamentoda en fazla sandalyeye sahip siyasi partinin lideridir.

Yeni Zelanda İşçi Partisi, Yeni Zelanda'da merkez sol bir siyasi partidir. Parti, uluslararası İlerici İttifak üyesidir. 1916 yılınca çeşitli sosyalist parti ve sendikaların birleşmesiyle kurulmuştur. Yeni Zelanda'nın en eski siyasi partisi olma özelliğini taşır. Bunun yanında, en büyük rakibi Yeni Zelanda Ulusal Partisi'dir.

Liberal Birlik Partisi 1886'da Liberal Parti'den ayrılan bir grup tarafından kurulan bir Britanyalı siyasi partidir. Lord Hartington ve Joseph Chamberlain tarafından yönetilen parti, İrlanda Özyönetim Hareketi'ne karşı Muhafazakâr Parti ile siyasi bir ittifak kurdu. İki parti 1895-1905 yılları arasında on yıllık koalisyon Birlik Hükûmeti'ini kurdular, ancak Mayıs 1912'de Liberal Birlik ve Muhafazakar partiler arasında tam bir birleşme kabul edilene kadar ayrı siyasi fonları ve kendi parti örgütlerini muhafaza ettiler.