İçeriğe atla

Kanada'nın eyaletleri ve bölgeleri

Kanada'nın eyaletleri ve bölgeleri, Kanada'nın birinci düzey idari bölümleridir. Kanada resmî olarak province denen 10 eyalet ile resmî olarak territory denen 3 bölgeye ayrılmıştır. Eyaletlerin federal yönetimden geniş oranda özerkliği varsa da bölgelerin bağımsızlığı daha azdır.

Eyaletler, Kanada'nin sosyal programlarının çoğundan (örneğin sağlık sistemi, eğitim ve refah) sorumludur; ve toplamda federal hükûmetten daha fazla gelir toplarlar. Federal hükûmetin politikalarından muaf tutulabilirler, ancak bu federal gelirlerden alınan payın kaybı riskini de taşır. Ceza kanunları kesinlikle federal hükûmetin sorumluluğu altında olan az sayıdaki alanlardan biridir ve suç ve ceza Kanada'nın çoğunda tek biçimlidir.

Yönetim

Eyalet hükûmetleri

On eyaletin eyalet başbakanı tarafından yönetilen seçilmiş yasama kolu vardır, eyalet başbakanları federal başbakanla aynı şekilde seçilirler. Ayrıca her eyaletin federal başbakan tarafından atanan ve Kraliçe'yi temsil eden ve yalnızca sembolik yetkilerle donatılmış birer vali yardımcısı vardır.

Çoğu eyalette federal düzeydeki partilerin karşılığı olan eyalet duzeyinde partiler vardır. Ancak NDP dışında eyalet düzeyi partiler ile federal düzeydekilerin arasında resmi bir bağ yoktur (Örneğin Britanya Kolumbiyası'nın Liberalleri, federal Liberaller'e oranla sağ çizgiye daha yakındır). Bazı eyaletlerde Saskatchewan Partisi ve Labrador Partisi gibi yerel politik partiler de bulunur.

Quebec'deki politik durum diğerlerinden çok farklıdır, partiler arasındaki en belirgin fark, Québécois Partisi (Parti Québecois) tarafından temsil edilen ayrılıkçılık ile Quebec Liberal Partisi tarafından temsil edilen federalciliktir. Bu iki parti haricinde sağ görüşlü Quebec Demokratik Eylem Partisi (ADQ) ve sol görüşlü İlerici Güçler Birliği (UFP) adlı küçük partiler de Quebec'de faaliyet göstermektedir. Ancak bunlardan sadece ADQ şimdiye kadar Quebec meclisine üye sokabilmiştir.

Bölgesel hükûmetler

Anayasa yerine Parlamento tarafından kuruldukları için bölgeler eyaletlerden daha az siyasi güce sahiptirler. Bunun sonucu olarak bölgeler Parlamento'da eyaletlere eşit temsil edilmezler.

Bölgelerin devlet başkanlarına komisyoner denir. Her ne kadar eyaletlerdeki yardımcı valilere eşit düzeydelerse de Kraliçe'nin temsilcisi değillerdir. Federal hükûmet tarafından atanırlar.

Yukon'un eyalet meclisleriyle aynı şekilde çalışan kendi bir meclisi vardır, fakat diğer iki bölge siyasal partisiz uzlaşma yönetimi sistemi kullanırlar. Bu yöntemde her aday seçimlerde bağımsız olarak yarışır ve bölge başbakanı adaylar arasından ve adaylar tarafından seçilir.

Federal hükûmet ve bölgesel hükûmetler arası ilişkiler her zaman gergin olmuştur. Hükûmetler arası uzlaşmazlıkların çoğu kaynakların kullanımı ve finansman hakkında olmuştur. Kişi başına gelire göre bölgeler Kanada'da en yüksek oranda olsa da, bölgelerdeki yoksulluk oranı sosyal yalıtım, mal sağlamadaki aşırı zorluk ve maliyet, işlerin yıpratıcılığı ve sosyal problemlerden dolayı devamlı yüksek olmuştur.

Liste

AdıBayrakArmaBaşkentKuruluş tarihiTürüYüzölçümü (km²)Nüfus (2020)[1]ISO
AlbertaEdmonton1 Eylül 1905Eyalet661.8484.428.112CA-AB
Britanya KolumbiyasıVictoria20 Temmuz 1871Eyalet944.7355.145.851CA-BC
ManitobaWinnipeg15 Temmuz 1870Eyalet647.7971.379.584CA-MB
Newfoundland ve LabradorSt. John's31 Mart 1949Eyalet405.212520.998CA-NL
Nova ScotiaHalifax1 Temmuz 1867Eyalet55.284979.115CA-NS
Prens Edward AdasıCharlottetown1 Temmuz 1873Eyalet5.660159.713CA-PE
OntarioToronto1 Temmuz 1867Eyalet1.076.39514.733.119CA-ON
QuebecQuebec1 Temmuz 1867Eyalet1.542.0568.575.779CA-QC
Yeni BrunswickFredericton1 Temmuz 1867Eyalet72.908781.315CA-NB
SaskatchewanRegina1 Eylül 1905Eyalet651.0361.177.884CA-SK
Kuzeybatı TopraklarıYellowknife15 Temmuz 1870Bölge1.346.10645.074CA-NT
NunavutIqaluit1 Nisan 1999Bölge2.093.19039.285CA-NU
YukonWhitehorse13 Haziran 1898Bölge482.44342.176CA-YT

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Population estimates, quarterly". Statistics Canada. 20 Mart 2020. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kanada'nın eyaletleri ve bölgeleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanada</span> Kuzey Amerikada yer alan bir ülke

Kanada, Kuzey Amerika'da bir ülkedir. On eyalet ve üç bölgeden oluşan ülke, Büyük Okyanus'tan Atlas Okyanusu'na ve kuzeyde Arktik Okyanusu'na kadar 9,98 milyon km²'lik bir alanı kaplar. Bu özelliğiyle yüzölçümü bakımından dünyanın Rusya'dan sonra en büyük 2. ülkesidir. Kanada, sınırları içinde en çok göl bulunduran ülkedir, bir milyondan fazla göl bulunmaktadır. Kanada'nın güney ve batıda Birleşik Devletler ile olan sınırı 8.891 km ile dünyanın en uzun kara sınırıdır. Ayrıca Kanada, 200.000 km den fazla bir mesafe ile dünyanın en uzun sahil şeridine sahiptir. Kanada'nın topraklarında çoğunlukla ormanlar ve bunun yanı sıra Rocky Dağları'ndaki tundra hakimdir. Nüfusun beşte dördü güney sınırına yakın yaşamaktadır. Kanada'nın başkenti Ottawa; en büyük üç şehri Toronto, Montreal ve Vancouver'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ontario</span> Kanada eyaleti

Ontario, Kanada'nın 10 eyaletinden birisidir. Eyaletler arasında nüfus olarak en kalabalık eyalettir. 10 eyalet arasında yüzölçümü bakımından 2. sıradadır. 10 eyalate, eyalet statüsünde olmayan 3 bölge eklendiğinde ise yüzölçümü bakımından 4. sırada yer almaktadır. Kanada'nın doğu-orta kısmında Doğu Kanada bölgesinde yer alır. Eyaletin başkenti, aynı zamanda ülkenin en kalabalık kenti olan Toronto'dur. Federal başkent olan Ottawa'da, Ontario eyaletinde yer almaktadır. Ontario 13,448,494 nüfus sayısı ille Kanada'nın toplam nüfusunun yaklaşık %38,3'ünü temsil eder. Bunun yanında, her yıl Kanada'ya göçmen olarak gelen yaklaşık 300.000 kişinin %53'ü yaşamak için Ontario'yu tercih etmektedir. Eyaletin yüzölçümü ise 1.076.395 km²'dir. Resmi dili İngilizcedir.

<span class="mw-page-title-main">Alberta</span> Kanadada eyalet

Alberta, Kanada'nın Batı Kanada bölgesindeki eyaleti. 1 Eylül 2005'te, Kanada Konfederasyonu'na katılmasının 100. yılını kutlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ramsay MacDonald</span> Birleşik Krallığın Başbakanı (1929-1935)

James Ramsay MacDonald Büyük Britanyalı siyasetçi, Birleşik Krallık'ın İşçi Partili ilk başbakanı.

Milletvekili, parlamenter, mebus ya da saylav bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi</span> ABD Kongresinin alt kanadı

Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinin alt kanadıdır. Toplam sandalye sayısı 435 olan Temsilciler Meclisi, her iki yılda bir yapılan seçimlerle yenilenir. Temsilciler Meclisinin üyeleri federal halkı temsil ederler. Her eyaletten seçilen üyelerin sayısı o eyaletin nüfusuna bağlıdır. Her 10 yılda bir yapılan nüfus sayımına göre eyaletlerin Temsilciler Meclisine yolladıkları üye sayısı değişebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">John A. Macdonald</span> Kanadanın ilk başbakanı

John Alexander Macdonald, Kanada Dominyonu'nun ilk başbakanı. Kanada'nın William Lyon Mackenzie King'dan sonra en uzun süre başbakanlık yapan politikacısıdır. Dominyonun kuruluş dönemini izleyen gelişme sürecine önderlik etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çift meclislilik</span>

Çift meclislilik, iki yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Türkiye'de bu yönetim şekli iki askeri darbe arasındaki dönemde (1961-1980) Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu olarak uygulanmıştır. Günümüzde ABD ve Birleşik Krallık çift meclisli ülkelere örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Trudeau</span> 15. Kanada başbakanı

Pierre Elliott Trudeau, 1969-1979 ve 1980-1984 dönemlerinde başbakanlık yapan Kanadalı liberal siyasetçi. Başbakanlığı döneminde Çin'le diplomatik ilişkiler kurulmasını (1970), Fransa'yla ilişkilerin geliştirilmesini, Fransa'ya bağlanma yanlılarının yenilgiye uğratılmasını, Birleşik Krallık Parlamentosu'ndan tam bağımsızlığın kazanılmasını sağlamıştır. Kasım 2015'te Kanada başbakanı olan Justin Trudeau'nun babasıdır.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Quebec Liberal Partisi</span>

Quebec Liberal Parti Québec, Kanada'da bir federal bölgeci siyasi partidir. 1955'ten beri Kanada Federal Liberal Partisi'nden bağımsızdır. QLP her zaman kırmızı renkle ilişkilendirilmiştir; farklı dönemlerdeki ana rakipleri genellikle mavi renkle ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kanada Liberal Partisi</span> Kanadanın en eski siyasi partilerinden birisi

Kanada Liberal Partisi, halk dilinde Grits olarak nitelendirilen, Kanada'nın en eski siyasi partilerinden birisidir. 1861 bu yana var olan merkez sol-liberal eğilimli siyasi partidir.

Dar bölge sistemi, ülkenin parlamentodaki sandalye sayısı kadar bölgeye bölünmesi ve her bölgeden bir adayın seçilmesi esasına dayanan seçim sistemidir. Bir diğer seçim sistemi olan Daraltılmış Bölge Sistemiyle karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya'nın belediyeleri</span> Brezilyanın en küçük idari bölümleri

Brezilya'nın belediyeleri, Brezilya'nın en küçük idari bölümleridir. Belediyeler, Brezilya'daki yerel yönetim düzeyini temsil etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">1957 Kanada genel seçimleri</span> 23. Kanada federal seçimleri

1957 Kanada genel seçimleri, 23. Kanada Parlamentosu'nun Kanada Avam Kamarası'nın 265 üyesini seçmek için 10 Haziran 1957'de yapıldı. Kanada politik tarihinin en çalkantılı dönemlerinden biri olan seçim John Diefenbaker liderliğindeki İlerici Muhafazakar Parti 22 yıllık Liberal Parti yönetimine son verdi. İMP, en çok oyu Liberallere kaptırsa da azınlık hükûmeti kurmaya yetecek vekili kazandı.

Partisiz demokrasi genel ve periyodik seçimlerin siyasi partilere gerek duymadan yapılmasını sağlayan bir temsili hükûmet veya kuruluş sistemidir. Bazen başkalarının kararlarına zarar vermemek veya tartışmalı bir atmosfer yaratmamak için seçim toplantıları ve hatta adaylar hakkında konuşmak bile zararlı olabilir.

Express Entry, Kanada hükûmeti tarafından ülkedeki iş gücü boşluklarını doldurmak için 1 Ocak 2015 tarihinde tasarlanan, vasıflı ve nitelikli başvuru sahiplerini seçmek amacıyla kullanılan bir sistemdir. Bu sistem, "ekonomik olarak başarılı olma olasılığı en yüksek olan" vasıflı işçilerin Kanada'ya hızlı bir şekilde göç etmesini kolaylaştırmayı amaçlar.

<span class="mw-page-title-main">Parti kongresi</span> bir siyasi partinin genel kurulu

Parti kongresi, genellikle bir siyasi partinin genel toplantısını ifade eder. Kongreye parti üyeliğini temsil eden belirli delegeleler katılır. Çoğu siyasi partide parti kongresi, örgütün en üst karar organıdır ve parti liderlerini veya liderlik organlarını seçme veya aday gösterme, parti politikasını belirleme ve parti platformunu ve gündemini belirleme göreviyle yükümlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mélanie Joly</span> Kanadalı siyasetçi

Mélanie Joly, Ekim 2021'den bu yana Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Kanadalı siyasetçi ve avukattır. Liberal Parti üyesi olan Joly, Avam Kamarası'nda Montreal bölgesindeki Ahuntsic-Cartierville bölgesini temsil etmektedir ve 2015 federal seçimlerinin ardından Parlamento üyesi (MP) olarak göreve başladı. Kanada mirası, turizmi ve La Francophonie dahil olmak üzere bir dizi portföyde görev aldı. 2013 Montreal belediye seçimlerinde Joly, Montreal belediye başkanlığına adaylığını koydu ve nihai kazanan Denis Coderre'nin arkasında ikinci sırada yer aldı.

Otonomizm, bir ulusun veya bölgenin siyasi özerkliğini elde etmeyi veya sürdürmeyi savunan bir siyasi görüştür. Egemenlikçilik, otonomizmi içerse de, federalizme karşı olmak zorunda değildir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.