İçeriğe atla

Kana

Hiragana ve katakana

Kana (Japonca仮名), Japoncanın yazımında kullanılan heceyazılarıdır. Kana hiragana ve katakana olmak üzere ikiye ayrılır. Hiragana pek çok Japonca kökenli sözcük ve dil bilgisi unsurunun yazımında, katakana ise yabancı dil kökenli sözcüklerin ve ses yansımalarının (şap şap, pat pat gibi) yazımında kullanılır. /n/ sesini karşılayan 'ん' karakteri ve /a/ あ, /i/ い, /u/ う, /e/ え, /o/ お ünlü sesleri dışında her karakter bir ünlü ve bir ünsüzden oluşmak üzere hece şeklinde bir okunuşa sahiptir. Normal yalın halde kırk altı karakterden oluşurken yazımda bazı karakterlerin üzerinde " (tenten, 点々, "noktalar"), veya sonrasında bir o (maru, 丸, "çember") vardır. Tenten ve maru, iki alfabede de sert bir sesi yumuşak bir sese çevirmek istediğiniz zaman kullanılır.

Hiragana
aiueo(ya) (yu) (yo)
kakikukekoきゃ kyaきゅ kyuきょ kyo
sashisusesoしゃ shaしゅ shuしょ sho
tachitsutetoちゃ chaちゅ chuちょ cho
naninunenoにゃ nyaにゅ nyuにょ nyo
hahifuhehoひゃ hyaひゅ hyuひょ hyo
mamimumemoみゃ myaみゅ myuみょ myo
yayuyo
rarirureroりゃ ryaりゅ ryuりょ ryo
わ waゐ wiゑ weを wo (o)
n
gagigugegoぎゃ gyaぎゅ gyuぎょ gyo
zajizuzezoじゃ jaじゅ juじょ jo
da(ji)(zu)dedoぢゃ (ja)ぢゅ (ju)ぢょ (jo)
babibubeboびゃ byaびゅ byuびょ byo
papipupepoぴゃ pyaぴゅ pyuぴょ pyo
Katakana
aiueoyayuyo
kakikukekoキャ kyaキュ kyuキョ kyo
sashisusesoシャ shaシュ shuショ sho
tachitsutetoチャ chaチュ chuチョ cho
naninunenoニャ nyaニュ nyuニョ nyo
hahifuhehoヒャ hyaヒュ hyuヒョ hyo
mamimumemoミャ myaミュ myuミョ myo
yayuイェ yeyo
rarirureroリャ ryaリュ ryuリョ ryo
wa(ヰ) ウィ wi(ヱ) ウェ we(ヲ) ウォ wo (o)
n
gagigugegoギャ gyaギュ gyuギョ gyo
zajizuzezoジャ jaジュ juジョ jo
daヂ (ji) ヅ (zu) dedoヂャ (ja) ヂュ (ju) ヂョ (jo)
babibubeboビャ byaビュ byuビョ byo
papipupepoピャ pyaピュ pyuピョ pyo
(ヷ) ヴァ wa (ヸ) ヴィ (w)i ヴ (v)u (ヹ) ヴェ (v)e (ヺ) ヴォ (w)o ヴャ wya ヴュ wyu ヴョ wyo
シェ she
ジェ je
チェ che
ティ tiトゥ tuテュ tyu
ディ diドゥ duデュ dyu
ツァ tsaツィ tsiツェ tseツォ tso
ファ faフィ fiフェ feフォ foフュ fyu

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkçe</span> Türk halkının Oğuz Türkçesi dili

Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<span class="mw-page-title-main">Estonca</span> Estonyanın resmi dili

Estonca, Estonya'nın resmî dilidir. 1,1 milyon Estonya vatandaşına ek olarak on binlerce Estonyalı göçmen tarafından konuşulan dil. Ural Dil Ailesi'nin Fin-Ugor dilleri'ne mensuptur. Dil, Finceye oldukça benzemektedir. Dili ailedeki diğer dillerden ayıran en önemli özellik, kısa, uzun ve çok uzun olmak üzere üç farklı tonlama barındırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanji</span> Çince yazı karakterlerine Japoncada verilen isim

Kanji, Japoncada kullanılan Çin karakterlerine verilen isim. Bu yazı Japonya'ya Budizm ve Konfiçyüsçü dini metinler yoluyla gelmiştir. İlk olarak Wu Hanedanı zamanında, daha sonra Han Hanedanı zamanında ve son olarak 1185–1573 yılları arasında, Çin'den Japonya'ya geniş çaplı yazı geçişleri olmuştur.

Hiragana : Japonca yazmak için kullanılan hece yazısı. Kanji adı verilen Çince kökenli yazı karakterlerinin hızlı yazımından türemiş olup Japoncada kullanılan üç temel yazım dizisinden birini oluşturmaktadır. Erken dönemlerde daha ziyade kadınlar tarafından kullanılmıştır. Daha sonraları Japonya'daki dil reformları ile kelime köklerine getirilecek eklerde ve Kanji yazımı zor olan harflerin yazımında kullanılmaya başlanmıştır. Bugün aynı zamanda yabancı kelimelerin veya kanjilerin okunuşlarını göstermek için de kullanılmaktadır.

Katakana, Japonca yazmak için kullanılan hece yazısı. Kanji adı verilen Çince yazı karakterlerinin bir parçasının kullanılmasıyla oluştu. Daha çok rahipler tarafından kullanılmaya başlandı. Japonya'daki dil reformları ile yabancı kökenli kelimelerin yazımında kullanılmaya başlandı.

Yunan alfabesi, tarihî dönemden çağdaş döneme kadar çeşitli değişikliklerle aslen Yunancanın yazımında kullanılan alfabedir. Aslen Fenike alfabesinden türetilmiş ve ilk olarak MÖ 9. yüzyıl sonlarında ya da MÖ 8. yüzyıl başlarında kullanılmaya başlanmıştır. Latin ve Kiril alfabelerinin atasıdır. Günümüzde Yunanca yazmak dışında matematikte, temel bilim ve mühendislik bilimlerinde bilimsel gösterimler olarak kullanılır. Alfabe, yedisi ünlü, on dördü ünsüz, üçü ise birleşik yirmi dört harften oluşur:

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Fonetik Alfabe</span> sesleri gösteren standart alfabe

Uluslararası Ses Abecesi veya Uluslararası Fonetik Alfabe, seslerin kâğıt üzerinde gösterilebilmesi için oluşturulmuş standart alfabedir. Tüm dillerdeki konuşma seslerini bir örnek biçimde kodlayabilmek için oluşturulmuş işaretler ve simgeler sistemidir. Bu sistemden en çok dilbilimde ve sözlüklerin hazırlanmasında yararlanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yazı sistemi</span> kağıda veya başka bir ortama kaydedilmiş görsel dillerin sistemi, dilde ifade edilebilecek ögeleri temsil etmek için kullanılır

Yazı sistemi, bir dildeki unsurları ve tarif edilebilir durumları temsil etmek için kullanılan bir çeşit semboller sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Japonca</span> Doğu Asya dili

Japonca, Japonlar tarafından konuşulan Japon dil ailesine bağlı bir dildir. Başta Japonya ve Japon diasporasındakiler olmak üzere yaklaşık 128 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Japonya'da de facto millî dil olarak kabul edilip Palau'da tanınmış azınlık dilidir.

Yunancanın romanizasyonu, genelde Yunan alfabesi ile yazılan Yunanca metinlerin, Latin alfabesi ile temsili veya bunu yapmayı sağlayan bir sistemdir. Yunancanın romanizasyonu için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler, kaynak metnin Eski Yunanca mı Modern Yunanca mı olduğuna ve arzu edilen dönüştürmenin transkripsiyon mu transliterasyon mu olduğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Japonca Braille</span>

Japonca Braille, Japoncanın Braille yazı sistemidir. Orijinal Braille yazı sistemine bağlıdır, ancak bağlantıları daha incedir. Japoncadaki adı tenji (点字). Türkçeye tam olarak "nokta karakterleri" olarak çevrilir. Çok karışık olacağından, kanji yazımı olmadan, Japoncayı sadece hiragana ve katakana hece yazıları ile yazmaya dayalı bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Japon yazı sistemi</span> modern Japon yazı sistemi

Modern Japon yazı sistemi, logografik kanji, heceyazısı kana ve rōmaji olmak üzere üç yazı sisteminin bir kombinasyonudur. Kana ise hiragana ve katakana olmak üzere ikiye ayrılır. Çok sayıda kanji karakterine ek olarak birçok karışık hece yazısının bulunması nedeniyle Japon yazı sistemi genellikle en karmaşık yazı sistemi olarak kabul edilmektedir.

Japoncada saygı ifadeleri, Japonca konuşma sırasında saygı belirtmek için kişi adlarına eklenen ekler ve adları takip eden sözcüklerdir. Saygı ekleri Japonların iletişiminde önemli bir rol oynar ve muhatapların arasındaki sosyal statü, biri arasındaki ilişkileri, yakınlığı bildirir. Herhangi bir ekin kullanılması insana olan saygıyı göstermek veya hakaret etmek anlamına gelmektedir. Ayrıca kişinin mesleğine veya sosyal konumuna göre ismini takiben çeşitli unvanlar kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Japonca giriş yöntemleri</span>

Japonca giriş yöntemleri, bir bilgisayara Japonca karakterler girmek için kullanılır.

Hentaigana, hiragana ve katakananın değişik biçimleridir. Aynı sesi temsil etmek için birçok kanjinin kullanılabileceği man'yōgananın büyük ölçüde tarihsel kalıntıları olup man'yōgananın günümüzde bilinen biçimlerde hiragana ve katakana hecelerini doğuran aynı basitleştirmenin sonucuydu.

Chōonpu, Japoncada bir chōon'u veya iki mora uzunluğundaki uzun bir ünlü gösteren bir semboldür. Biçimi, metnin ortasında bir kanji veya kana karakteri genişliğinde yatay veya dikey bir çizgidir. Chōonpu genellikle katakanada, nadiren hiraganada uzun bir sesli sesi belirtmek için kullanılır. Chōonpu kısa çizgiden farklı bir işarettir ve çoğu Japon yazı tipinde kolayca ayırt edilebilir. Yatay yazıda, görünüş olarak kanji karakteri 一 ("bir") ile benzerdir, ancak bu karakterle karıştırılmamalıdır.

N, Japoncadaki kanalardan biridir. お, 无 kanjisinin soshō stiline dayanırken オ, 尓 kanjisinin köküne dayanır.

Ka, Japoncadaki kanalardan biridir. か, 加 kanjisinin soshō stiline dayanırken カ, aynı kanjinin köküne dayanır ve [ka] olarak telaffuz edilir.

He, Japoncadaki kanalardan biridir. へ, 部 kanjisinin soshō stiline dayanır ve [he] olarak telaffuz edilir. He, hiragana ve katakanada aynı şekilde yazılan tek kanadır.