Kan Dökülecek
| There Will Be Blood | |
 | |
| Yönetmen | Paul Thomas Anderson |
|---|---|
| Senarist | Kitap: Upton Sinclair Senaryo: Paul Thomas Anderson |
| Oyuncular | Daniel Day-Lewis Paul Dano Mary Elizabeth Barrett David Willis |
| Müzik | Jonny Greenwood |
| Yapım yılı | 2007, ABD |
| Çıkış tarih(ler)i | 15 şubat 2008 |
| Süre | 158 dakika |
| Bütçe | 25 milyon $ |
Kan Dökülecek, Paul Thomas Anderson tarafından yazılıp yönetilen 2007 yapımı Amerikan epik dönem drama filmidir ve Upton Sinclair'in 1927 tarihli romanı "Oil!"dan esinlenmiştir. Film, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki Güney Kaliforniya'nın petrol patlaması sırasında servet peşinde koşan acımasız bir gümüş madencisinden petrolcüye dönüşen Daniel Plainview'u canlandıran Daniel Day-Lewis'i başrolde oynuyor. Paul Dano, Kevin J. O'Connor, Ciarán Hinds ve Dillon Freasier filmde yardımcı rollerde yer alıyor. Film, Ghoulardi Film Company tarafından üretilmiş ve Paramount Vantage ve Miramax Films tarafından dağıtılmıştır. 2008 Berlin Uluslararası Film Festivali'nde En İyi Yönetmen dalında Gümüş Ayı Ödülü ve Jonny Greenwood'un müziği için Özel Sanatsal Katkı Ödülü kazanmıştır. Film, 25 milyon dolarlık bütçesiyle dünya çapında 76.2 milyon dolar hasılat elde etti.
Tarihsel arka plan
İlk olarak 1854 yılında kerosenden petrol rafinerisi başarı ile sonuçlanmıştır. ABD'de geçerli olan bir kurala göre, bir arazinin sahibi olan kişi, o arazide bulunan her türlü madeni çıkarma yetkisine sahipti. O tarihlerde belirli bölgelerde petrol bulunduğu söylentisi yayıldığında, para kazanma planları yapan birçok insan o bölgeye akın ediyor ve en küçük arazilerde bile olsa arama yapmaya çalışıyorlardı. John D. Rockefeller bu dönemde hem rafineri, hem demir yolu hem de boru döşeme işlerinde bütün petrol pazarını kontrolü altına almayı başarmıştı. Rockefeller, kendisinden sonra hiç kimsenin pazara girmesine ve söz sahibi olmasına izin vermemiştir.
Konu
1898 yılında ıssız bir yerde gümüş madeni arayan Daniel Plainview, düşerek ayağını kırmasına rağmen hırslı arayışına son vermez. Aradan geçen 4 yıl sonra, gümüş madeni arayıcılığını bırakıp bir petrolcü olmuştur artık. Çölde az sayıda çalışanı ile birlikte petrol arayan Daniel, burada bir iş kazası sonucu ölen bir çalışanının çocuğunu evlat edinir ve kendi çocuğu gibi büyütür. 1911'de artık petrolcü olarak isim yapmıştır ve bundan böyle petrol olduğundan şüphelendiği toprakları aramakta ve bu bölgeleri toprak sahiplerinden değerinin altında satın almaktadır. Günün birinde Daniel'e gelen Paul Sunday, kendi bölgelerinde bir petrol sızıntısı olduğu bilgisini ona satarak Daniel'e burada petrol arayabileceğini salık verir. Güney Kaliforniya'da Little Boston olarak adlandırılan bu bölgede, Paul Sunday'in hiçbir şeyden haberi olmayan gariban ailesi de yaşamaktadır.
Araziyi araştıran Daniel, arazinin sahibine çok ucuz bir fiyat sunar. Ancak Paul Sunday'in kardeşi rahip Eli, arazide bulunan petrolden haberdardır ve fiyatı yukarı çekmeye, Daniel'i kiliseye bağış yaptırtmaya zorlamaktadır. Bölgedeki petrolü kaptırmamak adına, yakınlarda bulunan bütün arazileri almaya başlayan Daniel, petrolü bulacağına emindir. Öyle ki bölge halkını inandırmak için, bölgeye okul ve yollar yaptıracağını vadeder. Daniel her na kadar Eli'ye kiliseye bağış yapacağı konusunda söz verse de, bu sözlerini tutmamaktadır. Tutmadığı sözlerinin arasında Eli'nin petrol arama çalışmalarını kendisi tarafından kutsama isteği de vardır. Daniel, köyün kilisesinin ziyaret ettiğinde rahip Eli'nin yaptıklarını neredeyse tiksinerek izler. Eli, kilisede insanların içinden şeytan çıkardığını iddia etmektedir. Petrol arama çalışmaları devam ederken, ciddi bir iş kazası yaşanır ve bir çalışan feci şekilde hayatını kaybeder. Eli, Daniel'i ziyaret ederek, yaşanan kazaların şayet çalışmalar kutsansaydı yaşanmayacağını iddia eder. Devam eden zaman zarfında yeniden bir iş kazası meydana gelir ve yaşanan gaz patlamasında Daniel'in evlatlık edindiği oğlu sağır olur. Bu olay üzerine para istemek için yeniden Daniel'i ziyaret eden Eli, Daniel tarafından pataklanır. Daniel, hınçla Eli'ye tanrının Eli'yi ve kendi oğlunu koruyamadığını haykırır.
Bu olayı takriben ortaya çıkan Henry adında bir adam, Daniel'in kardeşi olduğunu iddia eder. İşsiz bir biçimde oradan oraya göç eden ve bir süre hapis yatmış olan Henry, Daniel'in başarısını duymuş ve iş istemek için onun yanına gelmiştir. Bu süre zarfında Daniel sağırlığı nedeniyle artık anlaşamadığı oğlunu, o istemediği halde bir yurda göndermiş ve Henry ile birlikte çalışmaya başlamıştır. Daniel, petrol transferi için bir boru sistemi kurulması üzerine bir anlaşma yapar ve bu sayede büyük transfer gelirlerinden sıyrılacaktır. Yaşadığı bir şüphe sonucu gece yarısı Henry'e bir soru soran Daniel, Henry'nin gerçek kardeşi olmadığının farkına varır ve onu öldürür.
Daniel'in boru sistemini kurması için ihtiyaç duyduğu bir arazi, toprağını satmamakta direten Mr. Bandy'ye aittir. Eli'nin yakınlarından birisi olan Bandy, Henry'nin öldürülmesinden de haberdardır. Mr. Bandy, Daniel'e toprağını sadece onun kiliseye girmesi ve üye olması şartıyla kabul edeceğini söyler. Bunu kabul eden Daniel, her ne kadar istemese de bütün topluluk önünde günahlarını itiraf etmeye zorlanır ve Eli tarafından vaftiz edilir. Eli, Daniel'i topluluk önünde sık sık tokatlayarak onun gururunu zedelemektedir. Oğlunu terk ettiğini ve hatalı olduğunu da itiraf eden Daniel, yaşananlar sonrası oğlunu yurttan geri getirtir. Ancak oğlu ona kızgındır ve aralarındaki ilişki artık eskisi gibi değildir.
Yıllar sonra 1927 yılında Daniel, yalnız ve sarhoş bir adam olarak çalışanlarından biriyle bir bowling salonundadır. Yetişkin bir adam olan oğlu, Eli'nin kızkardeşi ile evlenmiştir ve Meksika'da petrol işine girmek istemektedir. Bunu büyük bir ihanet olarak gören Daniel, ona aslında öz babası olmadığını ve onu yalnızca aile babası gibi gözükmek için kullandığını itiraf eder. Evlatlık olan oğlu, bunun üzerine Daniel'i terk eder. Birkaç yıl sonra büyük buhran zamanında Eli, Daniel'i ziyarete gelir ve ona kilisenin varlıklarını kumarda kaybettiğini ve yardıma muhtaç olduğunu anlatır. Daniel'e daha önce kazılmamış ve altında petrol olduğundan şüphelendiği bir araziyi önerir. Eli'nin ona kilise ahalisi karşısında yaptıklarından intikam almak isteyen Daniel, ondan sahte bir peygamber olduğunu ve tanrının yalnızca bir batıl inanç olduğunu haykırmasını ister. Dahası, ona tavsiye edilen arazinin altındaki petrolü çoktan almıştır. Coşkusunu ve nefretini durduramayan Daniel, Eli'yi bir bowling kukası ile öldürür. Çalışanı Daniel'i yerde yatan Eli'nin cesedi yanında bulduğunda, Daniel ona ben bittim diye karşılık verir.
Hasılatı
"Kan Dökülecek"in ilk halka açık gösterimi 29 Eylül 2007'de Texas, Austin'deki Fantastic Fest'te yapıldı. Film, 26 Aralık 2007'de New York City ve Los Angeles'ta gösterime girdi ve açılış haftasında 190.739 dolar hasılat yaptı. Film, 25 Ocak 2008'de seçili pazarlarda 885 sinemada gösterime girdi ve açılış haftasında 4.8 milyon dolar hasılat elde etti. Film, Kuzey Amerika'da 40.2 milyon dolar ve dünyanın geri kalanında 35.9 milyon dolar kazandı ve dünya çapında toplamda 76.1 milyon dolar hasılat elde ederek 25 milyon dolarlık bütçesini aştı; ancak filmin ABD'deki gösterim baskıları ve reklam maliyeti yaklaşık 40 milyon dolara mal oldu.
Ödüller
Film, sinematografisi, yönetmenliği, senaryosu, müzikleri ve Day-Lewis ile Dano'nun performanslarıyla büyük övgü aldı. Day-Lewis, bu rolüyle Akademi Ödülü, BAFTA, Altın Küre, Screen Actors Guild, NYFCC ve IFTA En İyi Erkek Oyuncu ödüllerini kazandı. Eleştirmenler tarafından 21. yüzyılın en büyük filmlerinden biri olarak kabul gördü ve 2007 yılı için birçok eleştirmenin "en iyi on" listesinde yer aldı, bunlar arasında Amerikan Film Enstitüsü, Ulusal Film Eleştirmenleri Topluluğu, Ulusal İnceleme Kurulu ve Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği bulunuyor. 80. Akademi Ödülleri'nde, film (diğer bir Miramax/Paramount Vantage ortak yapımı olan No Country for Old Men ile eşitlenerek) sekiz Oscar'a aday gösterildi. Adaylıklar arasında En İyi Film, En İyi Yönetmen ve En İyi Uyarlama Senaryo dalları yer aldı. Day-Lewis'in En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ı ve Robert Elswit'in En İyi Sinematografi ödülünü kazanmasının yanı sıra film, toplamda sekiz Oscar adaylığı elde etti.
Oyuncular
| Oyuncu | Rol |
|---|---|
| Daniel Day-Lewis | Daniel Plainview |
| Paul Dano | Eli Sunday |
| Dillon Freasier | H.W. Ailman |
| Kevin J. O'Connor | Henry Brands |
| Ciarán Hinds | Fletcher Hamilton |
| David Willis | Abel Sunday |
| Mary Elizabeth Barrett | Fanny Clark |
Ödüller ve adaylıklar
8 adaylık:[1]
- En İyi Film (Daniel Lupi, JoAnne Sellar, & P.T. Anderson)
- En İyi Yönetmen (Paul Thomas Anderson)
- En İyi Erkek Oyuncu (Daniel Day-Lewis)
- En İyi Uyarlama Senaryo (Paul Thomas Anderson)
- En İyi Sanat Yönetimi (Jack Fisk ve Jim Erickson)
- En İyi Sinematografi (Robert Elswit)
- En iyi Kurgu (Dylan Tichenor)
- En İyi Ses Kurgusu (Matthew Wood)
2008 BAFTA Ödülleri
9 adaylık[2]
- En İyi Erkek Oyuncu (Daniel Day-Lewis)
- En İyi Film (Daniel Lupi, Joanne Sellar, & P.T. Anderson)
- En İyi Yönetmen (Paul Thomas Anderson)
- En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Paul Dano)
- En İyi Film Müziği (Jonny Greenwood)
- En İyi Uyarlama Senaryo (Paul Thomas Anderson)
- Best Production Design (Jack Fisk ve Jim Erickson)
- En İyi Sinematografi (Robert Elswit)
- En İyi Ses (Matthew Wood)
Kaynakça
- ^ "Nominees - 80th Annual Academy Awards". Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2008.
- ^ "BAFTA Film Award Winners in 2008". 2 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2008.
