İçeriğe atla

Kamyanets-Podilski

Kamyanets-Podilski
Kamieniec Podolski
Каменец-Подольский / Kamenets-Podolskiy
Кам’янець-Подільський / Kam’yanets’-Podil’s’kyi
Kamyanets-Podilski bayrağı
Bayrak
Kamyanets-Podilski arması
Arma
ÜlkeUkrayna Ukrayna
Bölge Hmelnitski Oblastı
RayonKamyanets-Podilski Rayonu
Yüzölçümü
 • Toplam27871 km²
Nüfus
 (2006)
 • Toplam98.953
 • Yoğunluk3550/km²
Alan kodu+380-3849
Resmî site
[1] Şehir resmi websitesi

Kamyanets-Podilski ya da Kamaniçe (Ukraynaca: Кам'янець-Подільський / Kam’yanets’-Podil’s’kyi, Lehçe: Kamieniec Podolski, Rusça: Каменец-Подольский / Kamenets-Podolskiy), bugün Ukrayna sınırları içinde kalan şehirdir. Osmanlı tarihinde (1672-1699 döneminde) Kamaniçe adıyla Osmanlı Devleti'nin Podolya Eyaletinin de idarî merkezi olmuştu.

2004 nüfus sayımına göre nüfusu 99,068'dir.

Tarih

Kamyanets-Podilski'nin eski şehri ve Kamaniçe Kalesi'ni gösteren harita; KAMIENIEC PODOLSKI: piskoposluk ve voyvodalık unvanlarını taşıyan, Smotrycz Nehri ile çevrili dağın tepesinde bulunan ve sarp kayalar tarafından sarınan, enlemi 48°45’ ve boylamı 50°10’ olan Lehistan ve Yukarı Podolya Devletlerinin müstahkem şehri. Burası 29 Ağustos 1672 tarihinde Lehlerin elinden Türkler tarafından alınmıştır. (Paris, 1691)

İlk olarak 1062'de Kiev Knezliği'ne bağlı bir kasaba olarak geçen Kamynaets-Podilski, 1241'de Moğolların eline geçti ve Altın Orda Devleti'ne bağlandı. 1352'de Polonya Kralı III. Kazimir tarafından alındı ve Podolya ilinin merkezi oldu.

IV. Mehmet komutasındaki Osmanlı Ordusunun Kamaniçe Seferi'nde 8 günlük kuşatamanın ardından fethedilerek Osmanlı Devleti topraklarına katıldı ve bu durum 1672'de imzalanan Bucaş Antlaşması'yla Lehistan Krallığı (Polonya) tarafından kabul edildi. 1672-76 yılları arasında anılan devletin Kamyanets-Podilski'yi geri almak için düzenlediği askerî harekâtlar başarısız oldu ve Kamyanets-Podilski'nin Osmanlı yönetimine girdiği 1676 tarihli İzvança Antlaşması ile bir kez daha teyid edildi. Kamyanets-Podilski de yeni kurulan Podolya Eyaleti'nin merkezi oldu. 1683 yılındaki İkinci Viyana Kuşatması'nin takip eden savaşların sonunda 1699 yılında imzalanan Karlofça Antlaşması ile Podolya ile birlikte Kamyanets-Podilski de Lehistan'a terkedildi.

1793'teki Polonya'nın ikinci paylaşımında Rus İmparatorluğu'na geçti ve Podolya Gubernyası'nın merkezi oldu. I. Dünya Savaşı sırasında 1915'te Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından işgal edildi ve 17 Mart 1917'de Ukrayna Halk Cumhuriyeti'ne, 28 Nisan 1918-14 Kasım 1918 arası Alman destekli Ukrayna Atamanlığı'na, 14 Kasım 1918 - 2 Şubat 1919 arasında Ukrayna Direktuarı'na bağlandı.

Sovyet-Polonya Savaşı sırasında 2 Şubat 1919 - 8 Haziran 1919 ve 28 Haziran 1919 - 16 Haziran 1920 arası Polonya'nın kontrolü altında kaldı ve Riga Antlaşması'yla Sovyetler Birliği'ne bağlı Ukrayna SSC'ye bağlandı. 27 Haziran 1941 - 27 Mart 1944 arası Nazi Almanyasının kontrolündeki Reichskommissariat Ukraine'nin Generalbezirk Wolhynien-Podolien'e bağlı Kamenez Podolsk oldu.

1921-1954 arası Ukrayna SSSC'ye bağlı Kamenets-Podolski ilinin merkezi oldu.

Bu ilin adı, ilin merkezi Kamyanets-Podilski'den Proskurov'a (1954'te Hmelnitski adını aldı) taşınınca Hmelnitski olarak değiştirildi. Kamnyanets-Podilski de bu ile bağlı bir ilçe durumuna düştü ve bu durumunu Ukrayna'nın bağımsızlığını elde ettiği 1991'den sonra da sürdürdü.

Tarih çizelgesi

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karlofça Antlaşması</span> Osmanlı ve Kutsal İttifak devletleri arasında imzalanan antlaşma

Karlofça Antlaşması, 26 Ocak 1699 tarihinde Osmanlı ile başlarında Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu bulunan diğer Kutsal İttifak devletleri arasında imzalanmış olan bir barış antlaşmasıdır. Gerileme Dönemi'nin başlangıcı olarak sayılmaktadır. Karlofça bugünkü Sırbistan'ın sınırları içinde yer alan küçük bir kasabadır. Antlaşma, 1683-1698 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın sonucunda imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Merzifonlu Kara Mustafa Paşa</span> 91. Osmanlı sadrazamı

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Osmanlı padişahı Avcı Mehmet saltanatı sırasında 3 Kasım 1676 - 15 Aralık 1683 tarihleri arasında yedi yıl bir ay on iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı ve 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşında kazandığı başarılara rağmen, II. Viyana Kuşatması ile özdeşlemiş olan sadrazamdır ve kuşatmanın hüsranla sonuçlanması üzerine idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bucaş Antlaşması</span> Osmanlı için önemli bir antlaşma

Bucaş Antlaşması, 18 Ekim 1672 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Lehistan-Litvanya Birliği (Polonya) arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma Osmanlı Devleti'nin Batı'da toprak kazandığı son antlaşmadır. Ayrıca Osmanlı Devleti, Bucaş Antlaşması ile batıda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

Osmanlı-Lehistan Savaşları, 15. yüzyıl'dan 17. yüzyıl sonlarına kadar Osmanlı Devleti ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında geçen savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Podolya</span>

Podolya, Ukrayna'nın güneybatı ve orta batısını kapsayan tarihi bir bölgedir. 17. yüzyılda Osmanlı-Lehistan Savaşlarının yoğun olduğu bir bölgedir. Osmanlı Devleti egemenliğinde, bölgede Podolya Eyaleti kurulmuştur. Rus İmparatorluğu egemenliğinde, bölgede Podolya Guberniyası kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1676-1681 yılları arasında yapılmış savaş

1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı veya Moskof Seferi, Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında yapılan ilk büyük savaştır. Bu savaş sırasında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadrazam olmuştur. 5 yıllık savaş sonucunda henüz güçlenemeyen Rus Çarlığı yenilgi aldı ve 31 Ocak 1681 tarihinde Bahçesaray Anlaşması ile günümüzde Çigirin olarak adlandırılan yerde bulunan Çehrin Kalesi'ni ve Ukrayna'nın geri kalan kısmını Osmanlılara bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında 1672-1676 yılları arasında yapılmış savaş

1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı, 17. yüzyıldaki Osmanlı-Lehistan savaşlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Hetmanlığı</span>

Kazak Hetmanlığı, Hetmanlık veya Viysko Zaporozke 1649 ile 1775 yılları arası bugünkü Ukrayna'nın merkezi ve kuzeydoğusunda var olmuş bir Kazak devletidir. Khmelnytsky İsyanı ve Kayıtlı Kazaklar, Zaporozya Siçi Kazakları ve Ukrayna'da yaşayan diğer halkların ittifakı sonucu ortaya çıkmıştır. Hetmanlık'ın ilk hetmanı yani yöneticisi 1648–57 yılları arası ülkeyi yöneten Bogdan Hmelnitski'dir.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Podolya (eyalet)</span> 1672 - 1699 arasında var olmuş Osmanlı Devleti eyaleti

Podolya Eyaleti veya Kamaniçe Eyaleti, Osmanlı Devleti eyaletidir. 1672 yılında kurulmuş 1699 yılında yıkılmıştır. Eyaletin yüzölçümü 20.000 km2 kadardır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi</span>

Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı Devleti bu dönemde Ferhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.

İzvança Antlaşması, 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nı sonlandıran barış antlaşması. 27 Ekim 1676'da bugün Ukrayna'da yer alan Zurawno kentinde imzalandığı için Zurawno Antlaşması olarak da bilinir. Türkçe adını ise Zorawno kentine Türklerin verdiği İzvança adından alır.

Kamaniçe şu anlama gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Kamaniçe Kalesi</span>

Kamaniçe Kalesi, şu anda Ukrayna'nın Kamyanets-Podilski kentinde bulunan tarihi bir Polonya kalesidir. 1672-1699 yılları arasında 27 yıl boyunca Osmanlıların eline kalmış, Osmanlı Devleti'nin Kamaniçe Eyaleti'nin eyalet merkezi olarak işlev yapmıştır.

İzvança Muharebesi veya Ukraynaca adıyla Juravno Muharebesi; 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı sırasında, 25 Eylül-14 Eylül 1676 tarihleri arasında, Lehistan Kralı III. Jan Sobieski yönetimindeki birlikler ile Lehistan Serdarı Şeytan İbrahim Paşa komutasındaki yüz bin kişilik Osmanlı ordusu arasında, Polonya'nın Lviv Oblastı'ndaki Juravno kasabasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Michał Korybut Wiśniowiecki</span> Polonya-Litvanya birliğinin kralı ve dükü

Michał Korybut Wiśniowiecki 29 Eylül 1669'dan 1673'e kadar hüküm süren Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü. Babası Leh kodaman Jeremi Wiśniowiecki, Hmelnitski Ayaklanması sırasında doğu Polonya'daki Don Kazakları'na karşı mücadelede yardımcı olan önemli biriydi.

Kamaniçe Kuşatması, 1683-1699 Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşı çerçevesindeki 1683-1699 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nda evre, sözkonusu savaş boyunca Lehistan ordusunun Kamaniçe Kalesi'ni muhtelif kuşatmalarının ilki.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Ukrayna</span>

Osmanlı Ukraynası, Han Ukraynası, Hanşçina Ukrayna'nın sağ yakası için kullanılan ve Türkçe adı Yedisan olarak da bilinen tarihi bir terimdir. Khanska Ukraina teriminin kayıtlara geçen ilk kullanımı, Rus gizli ajanı Lupul'un Rusya İmparatoriçesi Anna'yı Osmanlı Ukrayna'sına saldırmaya teşvik ettiği 1737 yılına kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bracław Voyvodalığı</span>

Bracław Voyvodalığı, Lehistan'nin bir idari bölümüydü. 1566 yılında Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir parçası olarak kurulmuş, 1569 yılında Lublin Birliği'nin ardından Polonya Krallığı'na geçmiştir. Polonya'nın 1793'teki İkinci parçalanmasının sonra voyvodalık Rus İmparatorluğu tarafından alınmış ve Bratslav Valiliği ile değiştirilmiştir.