İçeriğe atla

Kamuysaurus

Kamuysaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 72,4-70,6 myö
Kampaniyen-Senozoyik 
PreЄ
J
Kamuysaurus'un bilinen kalıntıları
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Takım:Ornithischia
Alt takım:Ornithopoda
Familya:Hadrosauridae
Alt familya:Saurolophinae
Oymak:Edmontosaurini
Cins:Kamuysaurus
Kobayashi vd., 2019
Tip tür
Kamuysaurus japonicus
Kobayashi vd., 2019

Kamuysaurus, Japonya'da Hokkaido, Mukawa kasabası yakınlarındaki Hobetsu bölgesindeki Yezo Grubu'nun (Hakobuchi Formasyonu) Geç Kretase (Maastrihtiyen) deniz çökeltilerinden gelen otçul bir edmontosaurin saurolophine hadrosaurid dinozor cinsidir.[1][2]

Keşif

Kafatası öğeleri

2003 yılında, amatör paleontolog Yoshiyuki Horita, Shirafunezawa Deresi'nde bir euornithopod'un kuyruğunu keşfetti. Hobetsu Müzesi [ja] ve Hokkaido Üniversitesi Müzesi tarafından 2013 ve 2014 yıllarında ortaya çıkarılan bir iskeletin tamamı bulundu.[1] Buluntuya Mukawaryu,[3] "Mukawa Ejderhası" lakabı takıldı.

2019 yılında, Kamuysaurus japonicus türü Yoshitsugu Kobayashi [ja] Tomohiro Nishimura, Ryuji Takasaki, Kentaro Chiba, Anthony Ricardo Fiorillo, Kohei Tanaka, Tsogtbaatar Chinzorig, Tamaki Sato ve Kazuhiko Sakurai tarafından adlandırılmış ve tanımlanmıştır. Cins adı, Hokkaido'nun yerel sakinlerinin dili olan Ainu'da "tanrı" anlamına gelen kamuy'dan türetilmiştir – saurus eki "kertenkele" anlamına gelir. Tür adı japonicus, Neolatin'deki "japonca", Japonya'dan gelen kökene atıfta bulunur.[1]

Holotip, HMG-1219, Yezo Grubunun bir parçası olan Hakobuchi Formasyonu'nun erken Maastrihtiyen'den kalma, 72.4 ila 70,6 milyon yıllık bir denizel katmanında bulunmuştur. Kafatası ile neredeyse eksiksiz bir iskeletten oluşur, sadece burnu, sakral omurların ve falanksların parçaları eksiktir.[1] İskelet elemanlarının %60'ından fazlasını ve kemik kütlesinin %80'ini içeren, daha küçük Fukuivenator iskeleti ile birlikte Japonya'da bulunan en eksiksiz dinozor iskeletlerinden biridir.[3] Kemikler yediye dört metrelik bir yüzey üzerinde bulundu ve kısmen eklemli, ancak bazen erozyondan zarar görmüştü. Holotip, en az dokuz yaşındaki yetişkin bir bireyi temsil eder. Muhtemelen bir leş olarak denize sürüklenmiştir.[1]

Açıklama

Yaşam restorasyonu

Kamuysaurus yaklaşık sekiz metre uzunluğundaydı. Uyluk kemiğinin genişliğinden, ağırlığının sırasıyla iki ayaklı veya dört ayaklı olmasına bağlı olarak 4 veya 5,3 ton olduğu tahmin edilmektedir.[3]

Tanımlayan yazarlar bazı ayırt edici özellikler belirtmişlerdir. Bunlardan üçü otopomorfi, yani benzersiz türetilmiş özelliklerdi. Kuadrat kemiğinde, onu kuadratojugal kemikten ayıran açıklıktaki çentik, elemanın tepesinden ölçülen şaft uzunluğunun dörtte üçünde çok düşük bir konumda bulunur. Bu, bir bütün olarak Hadrosauridae için benzersizdir. Alt çenenin surangular kemiğinin, koronoid çıkıntıya ulaşmayan sadece kısaca yükselen bir dalı vardır. Altıncı ila on üçüncü sırt omurları öne doğru eğimli sinirsel dikenlere sahiptir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Sakurai (5 Eylül 2019). "A New Hadrosaurine (Dinosauria: Hadrosauridae) from the Marine Deposits of the Late Cretaceous Hakobuchi Formation, Yezo Group, Japan". Scientific Reports. 9 (1): 12389. doi:10.1038/s41598-019-48607-1. PMC 6728324 $2. PMID 31488887. 
  2. ^ "New hadrosaur from Japan sheds light on dinosaur diversity". phys.org. 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b c Hokkaido University (5 Eylül 2019). "A new duck-billed dinosaur, Kamuysaurus japonicus, identified". EurekAlert!. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bactrosaurus</span>

Bactrosaurus otçul bir dinozor cinsi olup 70 milyon yıl önce geç Kretase döneminde Çin'in doğusunda yaşamıştır. Bactrosaurusun Kretase döneminde yaşamış olması onu bilinen en eski hadrosaur türü yapar. Bactrosaurus'a ait tüm ve eksiksiz bir iskelet bulunamamış olsa da Bactrosaurus, bu erken hadrosaurlar arasında hakkında en iyi bilinen tür olduğu için keşfedilmiş olması önemlidir.

<i>Halszkaraptor</i> yarı sucul dromaeosaurid dinozor cinsi

Halszkaraptor, geç Kretase döneminde Moğolistan'da yaşamış bir dromaeosaurid dinozor cinsidir. Bilinen tek türü Halszkaraptor escuilliei'dir.

<i>Gigantoraptor</i> maniraptoran dinozor cinsi

Gigantoraptor, Geç Kretase döneminde (Senoniyen) Moğolistan'da yaşamış, dev bir Oviraptorosaurian teropod dinozor cinsidir.

<i>Cionodon</i> kuş kalçalı dinozor cinsi

Cionodon, Geç Kretase'den kalma şüpheli bir hadrosaurid dinozor cinsidir. Tip türü, C. arctatus, Colorado, Bijou Creek'teki Laramie Formasyonu'nda bulundu ve 1874'te Edward Drinker Cope tarafından 1873'te toplanan AMNH 3951 holotipine dayanarak resmen tanımlandı. O zamandan beri iki başka tür daha tanımlanmıştır: Özbekistan'dan CCMGE 1/3760 holotipine dayanan Cionodon kysylkumensis ve Cionodon stenopsis Alberta, Kanada'da Frenchman Formasyonu kayalarından 1874 yılında keşfedilmiştir. Her ikisi de muhtemelen hadrosaur olsalar da, yalnızca parça parça kalıntılardan biliniyorlar ve Cionodon kysylkumensis, Bactrosaurus kysylkumensis olarak yeniden sınıflandırıldı.

<i>Olorotitan</i> Maastrihtiyen kuş ayaklı dinozoru

Olorotitan, Geç Kretase devri'nde (Maastrihtiyen) yaşamış bir lambeosaurine hadrosaur dinozor cinsidir ve kalıntıları, Rusya'nın Amur Bölgesi, Kundur'un Udurchukan Formasyonu yataklarında bulunmuştur. Cinse dahil tek tür Olorotitan arharensis'tir. Son kuş olmayan dinozorlardan biriydi ve Kretase-Paleojen nesli tükenme olayı sırasında soyu tükendi.

<i>Yamatosaurus</i> kuş ayaklı dinozor cinsi

Yamatosaurus, Geç Kretase devrinde (Maastrihtiyen) Japonya'da yaşamış bazal bir ördek gagalı dinozor cinsi. Cins yalnızca az materyalden bilinen Yamatosaurus izanagii türünü kapsar.

<i>Alwalkeria</i> Triyas devrinde yaşamış kuş kalçalı dinozor cinsi

Alwalkeria, Geç Triyas'ta Hindistan'ta yaşamış bir bazal saurischian dinozor cinsidir. Küçük, iki ayaklı bir omnivordu.

<i>Ornatops</i> Kuzey Amerikadan bir kuş kalçalı dinozor

Ornatops, New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Geç Kretase Menefee Formasyonu'ndan bir brachylophosaurin saurolophine hadrozor cinsidir. Cins, tek bir tür içerir: Ornatops incantatus.

<i>Erliansaurus</i>

Erliansaurus, Geç Kretase döneminin Senomaniyen aşamasında Asya'da, şimdiki İç Moğolistan, İren Dabasu Oluşumu'nda yaşamış bir terizinozor teropod dinozor cinsidir.

<i>Iberospinus</i> teropod dinozor cinsi

Iberospinus Portekiz'in Erken Kretase (Barremiyen) yaşlı Papo Seco Formasyonu'ndan soyu tükenmiş bir spinosaurid dinozor cinsidir. Bu cins, bir bireye ait çeşitli kemik örneklerinden bilinen tek bir tür olan I. natarioi'yi içerir. Iberospinus, İber Yarımadası'ndan bilinen dört spinosaurid taksondan birini temsil eder, diğerleri Baryonyx, Vallibonavenatrix ve Camarillasaurus'tur.

Mbiresaurus(anlamı: Mbire kertenkelesi) Zimbabve'nin Geç Triyas yaşlı (Carnian) Pebbly Arkose formasyonundan ilkin sauropodomorpha dinozorların yok olmuş bir cinsidir. Bu cins tek bir tür içerir. Mbiresaurus Afrika'nın bilinen en erken tanımlı dinozorlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Elemgasem</span>

Elemgasem, Arjantin'in Patagonya bölgesindeki Geç Kretase yaşlı Portezuelo formasyonundan bilinen brachyrostran abelisaurid dinozor cinsidir. Bu cins tek bir tür içerir. Elemgasem'in brachyrostra içindeki kladistik konumu belirsizdir. Yapılan kladistik çözümlemelere göre Elemgasem ya Furileusauria ya da bu kladın içindeki bazı konumlara kardeş takson olarak bulunmuştur.

<i>Kerberosaurus</i>

Kerberosaurus, Rusya'nın Amur Bölgesi, Blagoveshchensk'teki geç Maastrihtiyen yaşlı Geç Kretase Tsagayan Formasyonundan kalma bir saurolofin ördek gagalı dinozor cinsidir. Saurolophus ve Prosaurolophus ile ilişkili olduğunu gösteren kafatası kalıntılarını da içeren fosil yatağı malzemesine dayanmaktadır.

Nevadadromeus Nevada Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Willow Tank Formasyonu'ndan yok olmuş küçük thescelosaurine ornithischian dinozor cinsidir. Cins, Nevada'dan adlandırılan ilk kuş olmayan dinozoru temsil eden tek bir tür olan N. schmitti'yi içerir.

Riabininohadros, Kırım'ın Maastrichtian'ından soyu tükenmiş bir ankylopollexian dinozor cinsidir. Türü, Riabininohadros weberae olarak değiştirilmiş Riabininohadros weberi'dir. Başta, 2015 yılına kadar bir Orthomerus türü olarak sınıflandırılmıştır.

<i>Agilisaurus</i>

Agilisaurus, günümüz Doğu Asya'sının Orta Jura Dönemi'nden bir ornithischian dinozor cinsidir. Yaklaşık 1,2-1,7 m uzunluğunda, 0.6 m yüksekliğinde ve 40 kg ağırlığındadır.

<i>Natovenator</i>

Natovenator, Moğolistan'ın Geç Kretase yaşlı Barun Goyot Oluşumu'ndan bir halszkaraptorine dromaeosaurid dinozor cinsidir. Cins, tek bir tür olan N. polydontus'tan bilinmektedir. Natovenator, bu soy için önerilen yarı sucul yaşam tarzına daha çok kanıt sağlaması nedeniyle halszkaraptorinelerin anlaşılması için çok önemlidir. Bu keşif, halszkaraptorinelerin yarı sucul yaşam biçimlerine 2022 başlarında karşı çıkıldığından önemlidir.

<i>Vectipelta</i>

Vectipelta, İngiltere'nin Erken Kretase yaşlı Wessex Formasyonu'ndan çıkarılan soyu tükenmiş bir ankilozor dinozor cinsidir. Cins, birkaç osteoderm içeren parçalı bir iskeletten bilinen tek bir türü, V. barretti, içerir. Tanımından önce tarihsel olarak "Kargı ucu ankylosaur" olarak biliniyordu.

<i>Qianlong shouhu</i>

Qianlong, Çin'in Erken Jura yaşlı Ziliujing Formasyonu'nda bulunan soyu tükenmiş bir bazal sauropodomorf dinozor cinsidir. Cins, bazıları embriyo içeren birkaç yumurtayla ilişkili, üç olgun bireyin parçalı iskeletlerinden bilinen Q. shouhu adında tek bir tür içerir. Bunlar şu anda bilinen en eski derimsi yumurtaları temsil ediyor olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Sinosaurus</span> Teropod Dinozor Cinsi

Sinosaurus, Erken Jura Dönemi'nde yaşamış, soyu tükenmiş bir theropod dinozor cinsidir. Yaklaşık 5,5 metre (18 ft) uzunluğunda ve 300 kilogram (660 lb) vücut kütlesinde iki ayaklı bir etoburdu. Hayvanın fosilleri Çin'in Yunnan Eyaletindeki Lufeng Formasyonu'nda bulundu.