İçeriğe atla

Kamuran Ali Bedirhan

Kamuran Ali Bedirhan (Kürtçe: Kamiran Alî Bedirxan 21 Ağustos 1895, İstanbul; 6 Aralık 1978, Paris), Kürt milliyetçisi, avukat, yazar ve siyasetçi. Lise öğrenimini Galatasaray Lisesinde gördü. Bir süre İstanbul'dan ayrıldıktan sonra tekrar geri dönüp İstanbul Üniversitesinde Hukuk okudu. Kürdistan Teali Cemiyetinin kurucuları arasındadır.

Geçmiş

Kamuran Ali Bedirhan 1895 de İstanbul'da dünyaya geldi. Bedirhan Bey'in torunu Kürt aydınlarından Emir Ali Bedirhan'ın oğlu ve Celadet Ali Bedirhan'ın kardeşidir. 30 Aralık 1918 de Kürdistan Teali Cemiyetinin kurulmasında büyük rol oynadı.[1] Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılmasından sonra Kürt aşiretlerinin birliğini sağlamak için kardeşi Celadet Ali Bedirhan ile birlikte çaba gösterdi, fakat başarılı olmadı. Daha sonra 1922 yılında Celadet Ali Bedirhan ile birlikte Almanya'ya gitti.[1] Daha sonra onun Polonyalı prenses Nathalie d'Ossovetzky ile evlendi.[2]

Siyasi hayatı

Ailesi ile 1918 yılında Kürdistan Teali Cemiyetine üye oldu.[1] Kamuran Kemalizm karşıtıydı ve 1923 te Cumhuriyetin İlanından sonra kardeşi ile beraber Almanya'ya gitti. Ailesi ile birlikte Münih'te yaşadı. Daha sonra Münih Ludwig Maximilian Üniversitesinde hukuk bitirdi ve ardından eğitimini mezun olduğu Leipzig Üniversitesi'nde sürdürdü.[3] Bir süre sonra Suriye'ye yerleşti ve Beyrut'ta avukat olarak çalışmaya başladı.[3] Ondan sonraki süreçte Kardeşinin kurmuş olduğu Hoybun örgütüne katıldı ve kardeşinin çıkardığı Hawar Dergisinin yayımlanmasına yardım etti. 1942-1946 yılları arasında Beyrut'ta Kürtçe ve Fransızca yayınlanan Roja Nû (Yeni Gün) dergisinin yayımlanmasında önemli rol üstlendi.[4] 1946 Suriye'nin Bağımsızlığından sonra Dergideki işini kaybetti ve Suriye'de siyasi hayatı sekteye uğradı.[4] Bundan dolayı Paris'e taşındı[5] ve 1948 de Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsünde (Paris) öğretim görevlisi olarak devam etti.[6] 1960'tan itibaren Mustafa Barzani liderliğindeki Irak Kürtlerinin Avrupa sözcüsü oldu. Ve Kürtler ile İsrail arasında önemli ilişkiler kurdu.[7]

Eserleri

  • Dilê qurên min. Ji giyanê bavê min - Kürt şiiri, 1923 Şam
  • Işık Karı - şiir, 1935 Berlin
  • Xwendina Kurdî, 1935, Şam
  • Der Adler von Kürdistan, 1937, Berlin
  • Kürtlerin durumuna ilişkin muhtıra, 1948 Paris
  • Le Kurde Sans Peine'in ders kitabı, 1953 Paris
  • Langue kurde, 2 cilt, 1953 Paris

Kaynakça

  1. ^ a b c "Jeladet Bedir Xan (1893-1951) | Kürt Dil Akademisi" . www.kurdishacademy.org . 2017-09-06 alındı .
  2. ^ Henning, Barbara (2018-04-03). Osmanlı-Kürt Bedirhani Ailesi Tarihinin İmparatorluk ve İmparatorluk Sonrası Bağlamda Anlatıları: Süreklilikler ve Değişimler. Bamberg Üniversitesi Yayınları. p. 375.ISBN'si 978-3-86309-551-2.
  3. ^ a b Henning, Barbara (2018), s.370
  4. ^ a b Henning, Barbara (2018), s.583
  5. ^ Kış, Stefan (2006). "Diğer "Nahdah": Suriye'deki Kürt Milliyetçiliğinin Bedirxand, Millis ve aşiret kökleri" . Oriente Moderno'nun fotoğrafı . 25 (86) (3): 464. ISSN 0030-5472 . JSTOR 25818086 .
  6. ^ "Bilgi, ideoloji ve güç. Kürt Çalışmalarını Yapıbozuma uğratmak" . 2008-01-02. 2008-01-02 tarihinde kaynağından arşivlendi . 2020-05-07 alındı .
  7. ^ "Şam Caddesi'nden Kürdistan'a | Kürt Hakları İttifakı" . 2017-09-06 alındı .

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Celadet Ali Bedirhan</span> Kürt dilbilimci

Celadet Ali Bedirhan, Kürt milliyetçisi dilbilimci, yazar, diplomat ve siyasetçi. Öğrenimini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamlamıştır. Daha sonra Münih Ludwig Maximilian Üniversitesinde doktorasını tamamlamıştır. Kürt milliyetçi örgütü Hoybun'un ilk başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şerif Paşa</span> Osmanlı siyaset adamı ve Stockholm ortaelçisi

Mehmet Şerif Paşa, Kürt Şerif Paşa adıyla da bilinir, Osmanlı siyaset adamı.

Kürdistan Teali Cemiyeti, Kürt Teali Cemiyeti, 30 Aralık 1918'de İstanbul'da kurulan ve doğu illerinde şubeleri açılan, bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını amaçlayan cemiyet. Cemiyetin adı, Kürdistan Yükselme Derneği anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cibranlı Halid Bey</span> Kürt siyasetçi

Miralay Cibranlı Halid Bey, Osmanlı Devleti ve Türkiye'nin subayı. Kürt İstiklal Komitesine başkanlık ettiği ileri sürülmektedir.

<i>Kader Kuyusu</i>

Kader Kuyusu, Mehmed Uzun'un 1995 yılında Kürtçe olarak yayına hazırladığı Celadet Ali Bedirhan'ın hayatını konu alan roman. Romanda Uzun, Kürt aydınlarından Celadet Bedirhan'ın doğumundan ölümüne kadar geçen yaşamını anlatmaktadır. Bedirhan ailesinden ünlü Kürt aydını ve dilbilimcisi Celadet Bedirhan'ın hayatının dönem dönem anlatıldığı kitapta dönemler fotoğraf kareleri şeklinde belirtilmiştir. Toplam on beş fotoğraf yani dönemden oluşan romanda anlatım hem yazarın ağzından hem de roman kahramanının yani Celadet Bedirhan'ın ağzından gerçekleşiyor.

<span class="mw-page-title-main">Edward William Charles Noel</span>

Edward William Charles Noel, E. W. C. Noel, Edward Covbertin Noel, Mondros Mütarekesi'nde Doğu Anadolu'da faaliyet göstermiş İngiliz istihbarat subayı.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Dersimi</span> Kürt milliyetçi ideolog ve veteriner hekim

Mehmet Nuri Dersimi, Koçgiri İsyanı ve Dersim İsyanına adı karışmış Alevi-Kürt ideolog ve veteriner hekim.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem Cemilpaşa</span> Kürt siyasetçi

Ekrem Cemilpaşa ya da Ekrem Cemil Paşa (Burc) ya da Cemilpaşazade Ekrem, Kürt siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kadri Cemilpaşa</span>

Kadri Cemilpaşa ya da Kadri Cemil Paşa (Burc), Cemilpaşazade Kadri, Zınar Silopi, Kürt siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Hoybun</span> Kürt milliyetçi örgütü

Hoybun 5 Ekim 1927'de Lübnan'da kurulan Kürt milliyetçi siyasi parti.

Mehmet Şükrü Sekban, Kürt doktor ve siyasetçi.

<i>Kürdistan</i> (gazete)

Kürdistan, Türkçe ve Kürtçe olarak yayımlanan ilk Kürt gazetesi.

<i>Hawar</i> (dergi) 1932de Şamda yayımlanmaya başlayan ve toplamda 57 sayı çıkmış Kürtçe edebiyat dergisi

Hawar, 15 Mayıs 1932'de, Suriye'nin başkenti Şam'da yayınlanmaya başlayan ve toplamda 57 sayı ile 1943 yılına kadar yayın hayatında kalmış olan Kürtçe edebiyat dergisidir. Dergi Celadet Ali Bedirhan tarafından Şam'a yerleştikten sonra çıkarılmıştır. Derginin ilk 23 sayısı hem Latin hem de Arap alfabesiyle basılmış ancak daha sonra 24. sayıdan itibaren yalnızca Latin alfabesiyle yayınlanmıştır. Bundaki en büyük nedenin derginin yaratıcısı Celadet Ali Bedirhan'ın Kürtlerin Latin alfabesine geçmesi gerektiğini düşünmesi olduğu söylenmektedir. Hawar sözcüğünün Türkçe karşılığı imdattır.

<span class="mw-page-title-main">Kürt milliyetçiliği</span> siyasal ideoloji

Kürt milliyetçiliği, Kürtlerde, halk olma bilincinin kültürel ve siyasal eyleme yönlendirilmesini ifade eden kavramdır. Kürtlerin çoğunluk olduğu toprakları Kürdistan olarak tanımlayan ve bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını savunan siyasi hareket olmakla birlikte, Kürtlerin yaşadıkları topraklarda diğer etnik gruplar ile eşit haklara sahip olmasını, Kürtçenin resmî dil ve eğitim dili olmasını savunan siyasi görüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ali Galip Olayı</span> Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin gerçekleştirdiği girişim

Ali Galip Olayı, Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin, Elazığ Valisi Ali Galip Bey'in önderliğinde Sivas Kongresi'nin yapılmasını engellemeye ve Mustafa Kemal Paşa'yı ortadan kaldırmaya, Heyet-i Temsiliye ve Millî Mücadeleyi durdurmaya çalıştığı girişim.

<span class="mw-page-title-main">Nureddin Zaza</span> Kürt siyasetçi, yazar ve şair

Nureddin Zaza Kürt siyasetçi, yazar ve şair. Suriye Kürdistan Demokrat Partisi'nin kurucu ortağı ve Paris Kürt Enstitüsü'nün kurucu üyesi olan Zaza, Kürt milliyetçisi parti Hoybun'un üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Emin Ali Bedirhan</span>

Emin Ali Bedirhan Kürt politikacı. Kürt Dayanışma ve Terakki Cemiyeti'nin kurucu üyesi ve Kürdistan Teali Cemiyeti'nin başkan yardımcısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Süreyya Bedirhan</span>

Süreyya Bedirhan, Bedirhan Bey'in soyundan gelen ve Bedirhan ailesinin bir üyesi olan bir Kürt prensiydi. Kürt bağımsızlığının etkili bir destekçisi, gazeteci ve yazardı. Eserleri, Bletch Chirguh müstear adıyla da bilinir. Bedirhan ailesinin diğer üyeleri gibi, İslam'ın Kılıcı ve İslam peygamberi Muhammed'in generali ve arkadaşı Halid bin Velid'in soyundan geldiğini iddia etti.

<span class="mw-page-title-main">Mevlânzâde Rifat</span> Osmanlı Kürt gazeteci ve şair

Mevlânzâde Rifat Bey, Osmanlı Kürt bir gazeteci ve şairdi, ailesi Süleymaniye kökenliydi ve Hâlid Bağdâdî'nin soyundan gelir.