İçeriğe atla

Kamu Güvenliği Komitesi

Kamu Güvenliği Komitesi
Comité de salut public (Fransızca)
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi6 Nisan 1793
Kapanış tarihi25 Ekim 1795
Sonraki kurum
  • Dağıtılmış
TürüHükümet organı
BağlılığıUlusal Konvansiyon
AdresParis, Birinci Fransa Cumhuriyeti

Kamu Güvenliği Komitesi (Fransızca: Comité de salut public), Fransız Devrimi'nin şiddetli bir aşaması olan Terör Dönemi sırasında geçici hükûmeti ve savaş kabinesini oluşturan Ulusal Konvansiyon'un bir komitesiydi. Ocak 1793 başında oluşturulan Genel Savunma Komitesi'ne ek olarak, Kamu Güvenliği Komitesi 6 Nisan 1793'te Ulusal Konvansiyon tarafından oluşturuldu.[1] Yeni cumhuriyeti dış ve iç düşmanlarına karşı korumak, Birinci Koalisyon Savaşı ve Vendée İsyanı'yla mücadele etmekle görevlendirildi. Bir savaş önlemi olarak komiteye silahlı kuvvetler, yargı ve yasamanın yanı sıra konvansiyonun yürütme organları ve bakanları üzerinde geniş denetim ve idari yetkiler verildi.

Temmuz ayında yeniden yapılandırılan komite, Avrupa uluslarının monarşist koalisyonuna ve Fransa içindeki karşı devrimci güçlerle mücadele esnasında, giderek daha güçlü hale geldi. Aralık 1793'te Konvansiyon yürütme yetkisini resmen komiteye verdi. Üyeler arasında radikal Jakoben Maximilien Robespierre en tanınmış olanlardan biriydi, ancak herhangi bir özel yetkisi veya ayrıcalığı yoktu.[2] Rakip Hébertist ve Dantonist grupların tutuklanması ve idam edilmesinden sonra, Konvansiyon'daki ağırlık Robespierre alehine döndü. Komite tarafından önerilen ve 10 Haziran 1794'te kongre tarafından kabul edilen 22 Prairial Yasası, Devrim Mahkemesi'nin ve onun üzerinde Kamu Güvenliği ve Genel Güvenlik Konvansiyonu ve Komitelerinin kontrolüne alarak daha da ileri gitti. Yasa, halk düşmanlarının çeşitli biçimlerle sınıflandırıyor, bunların ihbar edilmesini zorunlu kılıyor ve suçlananların başvurabileceği yasal yolları ciddi biçimde sınırlıyordu. Bu yasa kapsamındaki tüm suçların cezası ölümdü; başlangıcından kaldırılmasına kadar, Paris'te Devrim Mahkemesinin önceki tüm tarihinde olduğundan daha fazla insan ölüme mahkûm edildi.[3] Eski Dantoncular ve yönetimdeki bazı meslektaşları tarafından çok fazla ileri gittiği düşünüldüğünden Temmuz 1794'te Robespierre ve yakın arkadaşları konvansiyondaki oylamada idama mahkûm edildi. Robespierre sonrası etkisini yitiren komite, Ulusal Konvansiyon ile birlikte lağvedildi.[4][5][6]

Kaynakça

  1. ^ Raphaël Matta-Duvignau, Gouverner, administrer révolutionnairement : le Comité de salut public (6 avril 1793–4 brumaire an IV), Paris, L'Harmattan, 2013
  2. ^ "Committee of Public Safety". Encyclopædia Britannica. 11 Mayıs 2020. 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023. 
  3. ^ Scurr (2006), s. 328.
  4. ^ Raphaël Matta-Duvignau, Gouverner, administrer révolutionnairement : le Comité de salut public (6 avril 1793–4 brumaire an IV), Paris, L'Harmattan, 2013 [1]
  5. ^ "Committee of Public Safety". Encyclopædia Britannica (İngilizce). 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2017. 
  6. ^ "Vol. 67 (Brumaire an IV ; 23 octobre–26 octobre 1795) Collection Baudouin". 26 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Terörizm, terör ya da yıldırıcılık, siyasal, dinsel ve/veya ekonomik hedeflere ulaşmak amacıyla sivillere, belirlenen hedef gruplara veya resmî, yerel ve genel yönetimlere yönelik baskı, yıldırma ve her türlü şiddet içeren yolun kullanımını ifade eden terim. Hükûmetlere veya kuruluşlara göre değişmekle birlikte, terör uygulayan organize çeşitli gruplara terör örgütü; terör uygulayan şahıslara ise terörist ya da yıldırıcı denilmektedir. Bununla birlikte bu ifade oldukça tartışmalı bir kavram olup üzerinde akademik ya da uluslararası fikir birliği yoktur. Gücünü ve yetkilerini bu yönde kullanan devletler de devlet terörizmi kapsamında, savaş suçları ya da insan hakları ihlalleri nedeniyle bu kavramla yargılanabilmektedir. Buna benzer olarak; devlet organlarını direkt olarak kullanmayıp, iktidarlardaki grubun veya partinin desteklediği örgütlere verilen desteği tanımlayan devlet destekli terörizm sonucu da benzer yargılamalar olabilmektedir. Birçok akademisyen çeşitli hükûmetlerin eylemlerinin de "terörizm" olarak damgalanabileceğini belirtmiştir. Bir ülkede veya bölgede gücü elinden bulunduran iktidarlar veya hükûmetler gerçekleşen bir direniş hareketini "terörizm" ile etiketleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Paul Marat</span> Fransız siyasetçi (1743-1793)

Jean-Paul Marat, Fransız siyaset teorisyeni, bilim insanı ve hekim. Fransız Devrimi sırasında gazeteci ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Georges Jacques Danton</span> Fransız devrimci (1759 – 1794)

Georges Jacques Danton, Fransız Devrimi'nin en önemli kişiliklerinden biri olan avukat ve politikacı. Devrimin başlangıcındaki rolü tartışmalı olan Danton'u; birçok tarihçi "Fransız monarşisinin yıkılmasında ve Birinci Fransız Cumhuriyeti'nin kuruluşunda baş güç" olarak tanımlıyor.

<span class="mw-page-title-main">Louis de Saint-Just</span> Fransız siyasetçi (1767-1794)

Louise Saint Just,, Fransız Devrimi'nin en önemli devrimcilerinden biri, askeri ve siyasi lider.

Bu sayfa Fransa cumhurbaşkanları listesini içermektedir.

Fransız İhtilali (1789) sırasında, devrime karşı kişilerin mal ve mülklerine el konarak yoksul vatanseverlere dağıtılmasını sağlayan yasalardır. Bazı tarihçilerce ihtilalin getirdiği toplumsal demokrasinin en radikal ifade şekli olarak kabul edilen bu yasalar, Kamu Güvenliği Komitesi üyelerinden olan Louis de Saint-Just'ün önergesi üzerine Konvansiyon tarafından 2. yılda, 8-13 Ventôse'de, 26 Şubat - 3 Mart 1794 tarihleri arasında çıkarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Fransız Cumhuriyeti</span>

Birinci Cumhuriyet, resmî adıyla Fransız Cumhuriyeti, tarihçilerin Eylül 1792'den Mayıs 1804'e kadar Fransa'da uygulanan tüm cumhuriyet rejimlerine verdikleri isimdir. Fransız Devrimi'yle gelen gelen Birinci Cumhuriyet, 10 Ağustos 1792'de Tuileries Sarayı'nın Baldırı Çıplaklar tarafından ele geçirilmesinden sonra anayasal monarşinin yerine geldi ve Avrupa'da güç kullanımında yeni bir mücadelenin habercisi oldu. Bu cumhuriyet, egemenliğini Fransa'nın mevcut toprakları üzerinde ve Ren'in sol kıyısında bulunan ve bugünkü Belçika, Lüksemburg ve günümüz Almanya'sının bir bölümünü oluşturan Kutsal Roma İmparatorluğu'nun tüm eyaletleri üzerinde sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Jean Baptiste Carrier</span> Fransız devrimci (1756 – 1794)

Jean Baptiste Carrier, Vendée Savaşı sırasında Nantes'de karşı devrimcilere karşı acımasız tutumuyla ünlenen radikal devrimci Komutan ve Avukat.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre</span> Fransız avukat, devrimci ve siyasetçi (1758-1794)

Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mutlak Varlık Kültü</span> Fransız Devrimi sırasında devlet dini

Mutlak Varlık Kültü veya Yüce Varlık Kültü, Fransız Devrimi sırasında Maximilien Robespierre tarafından Fransa'da kurulan bir Klasik teizm biçimidir. Yeni Fransız Cumhuriyeti'nin devlet dini olması ve Roma Katolikliği ile rakibi Akıl Kültü'nün yerini alması amaçlandı. Robespierre'in düşüşünden sonra desteksiz kaldı ve 1802'de Birinci Konsül Napolyon Bonapart tarafından resmen yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">François Joseph Westermann</span> Fransız general (1751 – 1794)

Fransız Devrimci ve Komutan. Molsheim'da doğan François Joseph Westermann, erken yaşta bir süvari alayına girdi ancak kısa süre sonra hizmetten ayrıldı ve Paris'e gitti. Fransız Devrimi'nin hevesli bir destekçisiydi ve 1790'da Haguenau belediyesinde çalışırken Haguenau'daki isyanları kışkırtmakla suçlandı ve hapse atıldı. Kısa bir mahkûmiyetten sonra Paris'e döndü ve 10 Ağustos 1792'de Tuileries Sarayı'na yapılan saldırıda önemli bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Lazare Carnot</span> Fransız siyasetçi

Lazare Nicolas Marguerite Carnot, Fransız matematikçi, fizikçi, siyasetçi ve Fransız Devrimi sırasında Kamu Güvenliği Komitesi'nin önde gelen bir üyesiydi. Toplu askere alma uygulamasını da içeren askeri reformları, Fransız Devrim Ordusu'nun etkili bir savaş gücüne dönüştürülmesinde etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Montagnardlar</span>

La Montagne, Fransız Devrimi sırasında etkinlik gösteren siyasi bir gruptu. Parti üyelerine Montagnardlar denmekteydi bu isimlendirme Fransız Devrimi Ulusal Meclis'in en yüksek sıralarında oturmalarından kaynaklanmaktaydı. Dağlılar olarak da adlandırılmaktadırlar. Jakobenlerin içerisinden çıkmış bir oluşumdur.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Konvansiyon</span>

Ulusal Konvansiyon ya da Nasyonal Konvansiyon, iki yıllık Ulusal Kurucu Meclis ve bir yıllık Yasama Meclisinden sonra Fransız Devrimi sırasında oluşturulan bir parlamentoydu. 10 Ağustos 1792'deki büyük ayaklanmayla, devrim sonrası kurulan anayasal monarşiyi tamamen ortadan kaldırarak cumhuriyet rejimiyle yönetilen ilk Fransız hükûmetiydi. Konvansiyon, 20 Eylül 1792'den 26 Ekim 1795'e kadar tek kademeli bir meclis olarak toplandı.

<span class="mw-page-title-main">Georges Couthon</span> Fransız avukat ve siyasetçi (1755 – 1794)

Georges Auguste Couthon Fransız Devrimi sırasında Yasama Meclisi'nde milletvekili olarak görev yapmasıyla tanınan bir Fransız siyasetçi ve avukattı. Couthon 30 Mayıs 1793 tarihinde Kamu Güvenliği Komitesi'ne seçilmiştir. Yakın çalışma arkadaşları Maximilien Robespierre ve Louis de Saint-Just ile birlikte komite içinde, Terör Döneminde 1794 yılında tutuklanıp idam edilene kadar iktidarı elinde tutan gayri resmi bir üçlü yönetim oluşturdu. Mason olan Couthon, suçlanan karşı devrimcilerin idam sayısında keskin bir artıştan sorumlu olan 22 Prairial Yasası'nın geliştirilmesinde önemli bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">22 Prairial Yasası</span>

22 Prairial Yasası, 10 Haziran 1794'te yürürlüğe girmiştir. Georges Couthon tarafından önerilmiş ancak aynı dönem siyasetçisi Laurent Lecointre'e göre Robespierre tarafından yazılmış gibi görünmektedir. Kamu Güvenliği Komitesi bu yasayı kullanarak yargı sürecini iddianame ve kovuşturma şeklinde basitleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Marie Collot d'Herbois</span> Fransız sinema oyuncusu ve yazar (1749 – 1796)

Jean-Marie Collot d'Herbois, Fransız aktör, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, siyasetçi ve devrimcidir. Ulusal Konvansiyon'da Paris'ten Dağ milletvekili ve Terör Dönemi sırasında aktif olan Kamu Güvenliği Komitesi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Mahkeme</span>

Devrimci Mahkeme Fransız Devrimi sırasında Ulusal Konvansiyon tarafından siyasi suçluların yargılanması için kurulan bir mahkemeydi. Ekim 1793'te Terör Hükümdarlığı'nın en güçlü motorlarından biri haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Genel Güvenlik Komitesi</span>

Genel Güvenlik Komitesi (Comité de sûreté générale), Fransız Devrimi sırasında polis teşkilatı olarak görev yapan Fransız Ulusal Konvansiyonu'nun parlamento komitesiydi. Ekim 1792'de Konvansiyonun bir komitesi olarak kurulan komite, Devrimci Cumhuriyeti iç düşmanlardan korumak için tasarlandı. Kamu Güvenliği Komitesi ile birlikte Terör Hükümdarlığını denetledi. Genel Güvenlik Komitesi, vatana ihanet ihbarlarını soruşturmakla görevli yerel polis komitelerini denetledi ve şüphelileri yargılanmak ve muhtemelen giyotinle infaz edilmek üzere Devrim Mahkemesi'ne sevk etme yetkisine sahip kurumlardan biriydi. 1794'te komite, Maximilien Robespierre'nin 9 Thermidor'da tutuklanması ve infazına dahil oldu. 4 Kasım 1795'te Ulusal Konvansiyonun sona ermesiyle birlikte Genel Güvenlik Komitesi feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Thermidor Gericiliği</span> Fransız Devriminde Robespierrein düşüşünün ardından yeni yönetimin kurulması arasındaki dönem, liberalleşme, sağcılık gericilik ve Jakobenlerin tasfiyesiyle bilinmektedir.

Fransız Devrimi tarihyazımında Thermidor Gericiliği, 27 Temmuz 1794'te Maximilien Robespierre'in devrilmesi ile 2 Kasım 1795'te Fransız Yönetiminin göreve başlaması arasındaki dönem için kullanılan ortak terimdir.