İçeriğe atla

Kambur yunus

Kambur yunus
Ortalama bir insan ile boyut kıyaslaması
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Takım: Cetacea (Balinalar)
Alt takım: Odontoceti
Familya: Delphinidae(Yunusgiller)
Cins: Sousa

Pasifik kambur yunusu
doğal yaşam alanı

Hint kambur yunusu
doğal yaşam alanı

Atlantik kambur yunusu
doğal yaşam alanı
Türler
  • Metne bakınız

Kambur yunus, Sousa cinsine ait olan yunus türlerine verilen addır. Bu yunusların özelliği erişkin bireylerinin sırtında kambura benzeyen şişkinlikler ve uzamış sırt yüzgeçleridir. Batı Afrika sahillerinde kıyıya yakın bölgelerde Atlantik türleri, Güney Afrika'dan Avustralya'ya olan kıyılarda ise Hint ve Pasifik türlerine rastlanır.

Adlandırma

Sousa yunus cinsinin taksonomisi karmaşık ve tartışmalıdır. Beş kadar tür içerdiği önerilmiştir:

  • S. chinensis (Pasifik kambur yunusu ya da Çin beyaz yunusu ya da Hint-Pasifik kambur yunusu)
  • S. plumbea (Hint kambur yunusu)
  • S. teuszi (Atlantik kambur yunusu)
  • S. lentiginosa
  • S. borneensis

Otoritelerin çoğu[1][2][3] 2000'lerin ortasında yalnızca iki tür olduğunu kabul etmiştir: Atlantik ve Hint-Pasifik kambur yunusu. Ancak, Rice çok kullanılan sistematik sınıflandırmasında[4] üç tür tanımlamıştır. Rice Hint ve Pasifik kambur yunusunu, basitçe Hint kambur yunusu ve Pasifik kambur yunusu olarak iki ayrı tür altında sınıflandırmıştır. İki tür arasındaki sınır Sumatra'dır.

Kaynakça

  1. ^ National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World (2002) ISBN 0-375-41141-0
  2. ^ Cetacean Societies: Field Studies of Whales and Dolphins Mann, Connor, Tyack and Whitehead (2000) ISBN 0-226-50340-2
  3. ^ Whales, Dolphins and Porpoises Mark Carwardine (1995) ISBN 0-7513-2781-6
  4. ^ Land Mammals of the World. Systematics and Distribution, Dale W. Rice (2000). Published by the Society of Marine Mammalogy as Special Publication No. 4

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunusgiller</span> balina familyası

Yunusgiller (Delphinidae), balinalar (Cetacea) takımına dahil olan dişli balinalar (Odontoceti) alt takımının bütün okyanus yunusları üyelerini içeren bir familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Haliç yunusu</span>

Haliç yunusu ya da Tucuxi Amazon havzasındaki nehirlerde ve Güney Amerika'nın kuzey ve doğu kıyılarında denizlerde bulunan bir yunus türüdür. "Tucuxi" adı Tupi dilindeki tuchuchi-ana sözcüğünden türetilmiştir ve türün genel adı olarak kullanılmaktadır. Amazon nehir yunusu gibi gerçek nehir yunusları ile benzer coğrafi bölgelerde bulunmasına rağmen haliç yunusu genetik olarak nehir yunuslarına benzememektedir ve deniz yunusları (Delphinidae) familyasında yer almaktadır. Fiziksel olarak, özellikle de denizde bulunan tipi afalinaya benzer. Ancak yeteri kadar yakın olmadığı için kendi cinsi Sotalia altında sınıflanmıştır. Ayrıca gri yunus, gri nehir yunusu, Guyana nehir yunusu, Amerika ırmak yunusu, Sotali, Bufeo negro ve Bufo negro adları da verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz başlı yunus</span>

Beyaz başlı yunus, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört tür arasında en çok bilinen yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Benguela yunusu</span>

Benguela yunusu ya da Heaviside yunusu Cephalorhynchus cinsindeki dört yunus türünden biridir. Namibya kıyısında ve Güney Afrika'nın batı kıyısında bulunur. Haviside yunusu ve Güney Afrika yunusu diye de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik benekli yunusu</span>

Atlantik benekli yunusu, Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Kuzey Atlas Okyanusu'nda Gulf Stream'de bulunur. Bu türün yaşlı üyelerinin gövdeleri üzerinde oldukça ayırtedici benekler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik dönücü yunusu</span>

Atlantik dönücü yunusu Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve Atlas Okyanusu'nda bulunur. Aynı zamanda Clymene yunusu, miğfer yunusu ve kısa burunlu dönücü yunus adları da verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çizgili yunus</span> Stenella cinsindeki beş yunus türünden birisi

Çizgili yunus Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve dünya üzerindeki tüm ılıman ve tropik okyanuslarda bulunur. Üzerinde oldukça fazla araştırma yapılmış olan bu yunus türüne aynı zamanda Euphrosyne yunusu ve mavi beyaz yunus adları da verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dönücü yunus</span> Suda Yaşayan Memeli Hayvan

Dönücü yunus, dünya üstündeki tüm tropikal sularda açık denizde görülen küçük bir yunustur. Sudan dışarı sıçradıklarında kendi boy eksenleri çevresinde dönerek yaptıkları akrobatik hareketlerle tanınmıştır. Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Uzun burunlu dönücü yunus ve pantropik dönücü yunusu diye de adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Pantropik benekli yunusu</span> Memeli türü

Pantropik benekli yunusu Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve dünya üzerindeki tüm ılıman ve tropik okyanuslarda bulunur. Bu yunus türü ton balığı avlama yöntemleriyle milyonlarcası öldürülünce soyu tükenme tehdidi altına girmiştir. 1980'lerde Doğu Büyük Okyanus'ta yunuslara zarar vermeyen ton balığı avlama yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Bu yunus türüne ayrıca dar ağızlı yunus da denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik beyaz yanlı yunusu</span>

Atlantik beyaz yanlı yunusu Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir ve Kuzey Atlas Okyanusu'nun ılık ve serin sularında bulunur. Belirgin bir renge sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Siyah çeneli yunus</span> Bir Memeli Türü

Siyah çeneli yunus ya da Peale yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Bu küçük yunus türü Güney Amerika'nın en güneyinde yer alan Ateş Toprakları'nın çevresindeki sularda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik beyaz yanlı yunusu</span>

Pasifik beyaz yanlı yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Çok hareketli olan bu yunus türü Kuzey Pasifik Okyanusu'nun serin ve ılık sularında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Hint-Pasifik şişe burunlu yunusu</span>

Hint-Pasifik şişe burunlu yunusu, Hindistan, kuzey Avustralya, Güney Çin, Kızıldeniz ve Afrika'nın doğu kıyılarında yaşayan bir yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Uzun dişli gagalı balina</span>

Uzun dişli gagalı balina veya Layard gagalı balinası, gagalı balinagiller (Ziphiidae) familyasından iki dişli balina (Mesoplodon) cinsine ait bir balina türü. Epiteti bu balina türünün ilk çizimlerini yapıp taksonomist John Edward Gray'a gönderen ve 1865 yılında tarifinin yapılmasını sağlayan Güney Afrikalı Edgar Leopold Layard onuruna verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kara liman yunusu</span>

Kara liman yunusu, Güney Amerika'ya kıyılarına endemik bir musurgil türü. İlk defa türe İngilizce ismini veren Hermann Burmeister tarafından 1865 yılında tanımlanmıştır. Yerel halk arasında "marsopa espinosa" ve "chancho marino" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce ispermeçet balinası</span>

Cüce ispermeçet balinası Physeteroidea ailesinin bilinen üç türünden birisidir. Genellikle denizlerde görünmezler ve en kaybolmamış bilgiler gövdelerinin araştırmalarından gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güney şişe burunlu balinası</span>

Güney şişe burunlu balinası, gagalı balinagiller (Ziphiidae) familyasından Hyperoodon cinsine ait iki balina türünden biridir. Çok az gözlenebilen ve avlanan bu tür, muhtemelen Antarktik sularda en bol bulunan balinadır. İlk olarak İngiliz zoolog William Henry Flower tarafından 1770 yılında tanımlanmıştır.

<i>Mesoplodon perrini</i>

Mesoplodon perrini, yeni dönemde tanımlanan gagalı balina türü. Türe ait örnekler 1970'li yıllarda ortaya çıkarılmıştır. İlk örnekler 1975 yılında, ardından 1978 ve 1979 yıllarında Kaliforniya sahillerinde bulunmuştur. Son örnek Eylül 1997'de bulunmuştur. Bu türler başta Hektor gagalı balinası ve Cuvier gagalı balinası olarak tanımlanmalarına rağmen, sonradan 2002 yılında yapılan DNA merkezli bir çalışmada tür yeni olarak tanımlanmış ve William F. Perrin'in adı verilerek "Perrin gagalı balinası" olarak anılmıştır.

<i>Sousa sahulensis</i>

Sousa sahulensis bir kambur yunus türü ve kambur yunuslarının bulunuş kronolojisine göre dördüncü türdür. Bilimsel adındaki epiteti sahulensis kuzey Avustralya ve güney Yeni Gine arasında bulunan Sahul Sığlığı'na ithafen verilmiştir ki bu da türün genellikle bulunduğu yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Şişe burunlu balina</span> memeli cinsi

Hyperoodon gagalı balinagiller (Ziphiidae) familyasına ait balina cinsidir. Türleri: Kuzey şişe burunlu balinası ve Güney şişe burunlu balinasıdır Pasifik gagalı balinası türü, fisiksel görünüşleri nedeniyle tropikal şişe burunlu balinası olarak adlandırılır ve sınıflandırılır. Cins, Bernard Germain de Lacépède tarafından 1804 yılında tanımlanmıştır.