İçeriğe atla

Kalkedon Amentüsü

Kalkedon Amentüsü (aynı zamanda Kalkedon İnancı olarak da adlandırılır), MS 451'de Kalkedon Konsili'nde kabul edilen Mesih'in doğasının (Diofizitizm olduğu) beyanıdır.[1] Kalkedon, Küçük Asya'da bulunan Erken Hristiyanlık merkeziydi. Konsil, Katolik, Doğu Ortodoks, Lutheran, Anglikan ve Reform kiliselerini içeren Kalkedon kiliseleri tarafından kabul edilen ekümenik konseylerin dördüncüsüdür.[2]

Oryantal Ortodoks kiliseleri tarafından tanınmayan ilk konseydir; bu nedenle bu kiliseler Kalkedon olmayan kiliseler olarak sınıflandırılabilir.

Bağlam

Kalkedon Konsili, bazen "Hırsız Sinod" olarak anılan 449'da İkinci Efes Konsili'nde galip gelen Konstantinopolis Arşimandrit'i Eutyches tarafından önerilen Mesih'in "tek tabiatlı" görüşü ışığında Kristolojik sorunu ele almak üzere toplandı.[3]

Konsey ilk olarak 325'te kabul edilen İznik İnancı ve bu inancı 381'de Birinci Konstantinopolis Konsili tarafından değiştirildiği şekliyle resmen onayladı. Ayrıca İskenderiyeli Cyril'in iki sinod mektubunun ve Papa I. Leo'nun Konstantinopolis'li Flavian'a yazdığı mektubun yetkisini de tasdik etti.[4]

İçerik

Tanımın tam metni Birinci Efes Konsili'nin kararlarını, İznik İnancı'nın üstünlüğünü (325) ve Birinci Konstantinopolis Konsili'nin (381) diğer tanımlarını yeniden teyit eder.[5]

Mesih'in ikili doğasını (insan ve ilahi) vurgulayan kilit bölüm şöyledir:

O halde kutsal Babaları izleyerek hepimiz oybirliğiyle Rabbimiz İsa Mesih'in bizim için Tek ve aynı Oğul olduğunu, Tanrısallıkta Öz-aynı Kusursuz, İnsanlıkta Öz-aynı Kusursuz olduğunu öğretiyoruz; gerçekten Tanrı ve gerçekten İnsan; Rasyonel bir ruh ve bedenin Öz-aynısı; Tanrılığa göre Baba ile aynı öze sahiptir, Öz, Erkekliğe göre bizimle aynı öze sahiptir; her şeyde bizim gibi, günah ayrı; Uluhiyet açısından Baba'nın doğurduğu çağlardan önce, ama son günlerde, Öz-aynı, bizim için ve bizim kurtuluşumuz için (doğmuş) Bakire Theotokos Meryem'in İnsanlık açısından; Tek ve Aynı Mesih, Oğul, Rab, Biricik-doğmuş; Two Natures'ta karıştırılmadan, değişmez bir şekilde, bölünmez bir şekilde, ayrılmaz bir şekilde kabul edildi; Doğaların farkı, Birlik nedeniyle hiçbir şekilde ortadan kalkmaz, daha ziyade her Doğanın özellikleri korunur ve (her ikisi de) Tek Kişi ve Tek Hipostaz halinde birleşir; sanki iki Kişiye ayrılmış veya bölünmüş gibi değil, Tek ve Öz-aynı Oğul ve Biricik Tanrı, Söz, Rab, İsa Mesih; peygamberlerin başlangıçtan beri O'nun hakkında öğrettiği ve Rab İsa Mesih'in Kendisinin bize öğrettiği ve Babaların Sembolünün bize miras bıraktığı gibi.

— Bindley 1899, s. 297

Tanım örtülü olarak bir dizi popüler sapkın inanca hitap ediyordu. "Baba ile aynı öze sahip" ifadesine yapılan atıf, Arianizm'e yönelikti; "bizimle aynı öze sahip", Apollinarizm'e yöneliktir; "İki Doğa, karıştırılmadan, değişmez bir şekilde" Eutychianism'i çürütür; ve "bölünemez, ayrılmaz" ve "Theotokos" ise Nestûrîlik'e karşıdır.

Oryantal Ortodoks muhalefeti

Kalkedon Amentüsü, Batı ve Doğu kiliseleri arasında Enkarnasyonun anlamı konusundaki tartışmaların ortasında yazılmıştır (bkz. Kristoloji). Batı kilisesi inancı kolayca kabul etti, ancak bazı Doğu kiliseleri kabul etmedi. Siyasi karışıklıklar Ermeni piskoposlarının katılmasını engelledi. Kalkedon, Üçüncü Konsey'in Nestorius'u kınadığını yeniden teyit etse de, Kalkedonlu olmayanlar her zaman Kalkedon Amentüsü'nün Nestorius'a yöneldiğinden şüpheleniyorlardı. Bu kısmen, İkinci Efes Konsili'nde görevden alınan bir dizi piskoposun, daha önce Nasturi görüşlerine destek gibi görünen şeyleri belirtmiş olan piskoposların geri getirilmesinden kaynaklanıyordu.

İskenderiye Kıpti Kilisesi, İskenderiyeli Cyril'in "iki tabiattan" Tanrı Sözü'nün enkarnasyonunda Mesih'in doğasının birliği için tercih ettiği formüle bağlı kalarak karşı çıktı.[6] Cyril'in dili tutarlı değildir ve enkarnasyondan sonra teoride iki doğayı düşünmenin mümkün olduğu görüşünü desteklemiş olabilir,[6] ancak İskenderiye Kilisesi, Mesih, "iki tabiattan" ziyade "iki tabiattan" kabul edilmesi gerektiğinin tasdik edilmesi gerektiğini hissetti.

Amentü, Mesih'in "bir kişi ve bir hipostazda bir araya gelen" "iki tabiatta kabul edildiğini" tanımlar. Mesih'teki "iki tabiat"ın resmi tanımı, o zamanlar konseyi eleştirenler tarafından anlaşılmıştı ve bugün birçok tarihçi ve ilahiyatçı tarafından, Batı ve Antakya kristolojinin tarafını tutmak ve İskenderiyeli Cyril'in öğretisinden uzaklaşmak için anlaşılmaktadır. Mesih'in "bir" olduğunu her zaman vurgulayan. Bununla birlikte, inancın kaynaklarının modern bir analizi (A. de Halleux tarafından, Revue Theologique de Louvain 7, 1976'da) ve konseyin eylemlerinin veya işlemlerinin okunması, piskoposların Cyril'i büyük otorite olarak gördüklerini ve "iki tabiat"ın dili bile ondan türemiştir.

Kaynakça

Özel
  1. ^ "Chalcedonian Christianity". The Spiritual Life (İngilizce). 5 Mart 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022. 
  2. ^ Olson, Roger E. (1 Nisan 1999). The Story of Christian Theology: Twenty Centuries of Tradition Reform (İngilizce). InterVarsity Press. s. 158. ISBN 978-0-8308-1505-0. 
  3. ^ "Chalcedonian Definition". Episcopal Church. 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2020. 
  4. ^ Bindley 1899, s. 225.
  5. ^ Schaff 1885.
  6. ^ a b Bindley 1899, ss. 91-92.
Genel

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Ekümenik konsil</span>

Ekümenik konsil ya da genel konsil, Hristiyan inanç esaslarını tespit ve tahkim etmek, âyinlerin icrâsı konusunda kararlar almak ve Hristiyanlık ahlak ve disiplininin esaslarını teyit ve tahkim etmek üzere bütün dünyadan (ekümene) kilise liderleri ve ilahiyat otoritelerinin toplandığı ve katılımcıların kabullerinin bütün dünyadaki Hristiyan kiliselerinin kabulü anlamına geldiği toplantılardır.

<span class="mw-page-title-main">Kalkedon Konsili</span>

Kalkedon Konsili veya Kadıköy Konsili, 451 yılında 8 Ekim'de başlayıp 1 Kasım'da sonlanmış ekümenik konsildir. Kalkedon bugün İstanbul şehri içerisinde kalan Kadıköy ilçesinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ariusçuluk</span> Ariusun geliştirdiği kuramsal öğreti

Ariusçuluk ya da Arianizm, ilk olarak İskenderiye, Mısır'dan bir Hristiyan papaz olan Arius, atfedilen kristolojik bir doktrindir. Arian teolojisi, İsa Mesih'in Tanrı'nın Oğlu olduğunu, Tanrı'nın Oğlu'nun her zaman var olmayıp içinde doğmuş olması farkıyla Baba Tanrı tarafından doğurulduğunu savunur. Baba Tanrı tarafından zaman, dolayısıyla İsa, Baba Tanrı ile birlikte ebedi değildi.

<span class="mw-page-title-main">Birinci İznik Konsili</span>

Birinci İznik Konsili, MS 325 yılında İmparator I. Konstantin tarafından Roma İmparatorluğu topraklarında Hristiyanlığın içerisinde tartışılan bazı konuları netleştirmek amacı ile toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Efes Konsili</span>

Birinci Efes Konsülü, 431 yılında Efes Meryem Ana kilisesinde, İstanbul Patriği Nestorius'un tartışmalı öğretileri yüzünden toplanmıştır. İskenderiye Patriği Cyril, Nestorius'u sapkınla suçlayarak Papa I. Celestine'e başvurmuştur. Papa da aynı fikirde olup, Cyril'e Nestorius'un fikrini değiştirmesi için çalışmasını yoksa aforoz edileceğini bildirmesi için yetki vermiştir. Çağrı gelmeden önce, Nestorius İmparator II. Theodosius'u kendisinin karşı görüşlerini tartışabileceği genel bir konsil toplaması için ikna etmiştir. Konsil'de yaklaşık 250 piskopos bulunmuştur. Konferans, karşılıklı meydan okuma ve birbirini suçlama atmosferinde geçmiştir. Doğu ve Batı Ortodoksları, Roma Katolikleri ile birçok diğer batı hristiyanlarının 3. ekümenik konsülü olarak kabul edilir. Diğer taraftan, Efes, Doğu Kilisesi tarafından reddedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Konstantinopolis Konsili</span>

Birinci Konstantinopolis Konsili, 381 yılında I. Theodosius tarafından İstanbul'da toplanan konsildir. İznik Konseyi tarafından kurulan inanç sisteminin onaylanması ve Ariusçuluk ihtilafı ile ilgilenmiştir. Aya İrini Kilisesi'nde 381 yılının Mayıs ile Temmuz ayları arasında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsa'nın dirilişi</span> İsanın kabre defnedildikten üç gün sonra Pazar günü dirilmesi

İsa'nın dirilişi, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerildiği cuma gününü izleyen pazar gününde mucizevi şekilde hayata dönmesi olayıdır. Hristiyan inancının ve teolojisinin merkezî doktrini olarak kabul edilir ve İznik Konsili'nin kararlarına göre o "Kutsal Kitap'ta belirtilene uygun şekilde üçüncü gün yeniden dirildi."

<span class="mw-page-title-main">Oryantal Ortodoksluk</span> Doğu Hristiyanlık dalı

Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ankiralı Theodotos (episkopos)</span>

Ankyralı Aziz Theodotos, Ankyra'nın 5. yüzyılda yaşamış episkoposu.

Teslisçi Hristiyan ilâhiyatında enkarnasyon ya da hulûl, ezelî ilâhî kelime (logos), üçlü birliğin ikinci kişisi, Baba Tanrı'nın oğlu ve Oğul Tanrı olan İsa'nın, Meryem Ana'nın rahminde insan bedenine bürünmüş olduğu ve insan tabiatı edindiği inancıdır. Meryem'in rahminde bedene büründüğü için Meryem'e Theotokos denmektedir. Teslisçilerin enkarnasyon inancında, İsa Mesih'in tamamen insan ve tamamen tanrı olup bu iki tabiatının hipostatik birlik içinde olduğu kabul edilir. Kadıköy Konsili'ne tabi olan kiliselerin tanımladığı şekliyle enkarnasyonda, Oğul'un ilahi tabiatı, insan tabiatı ile birleşmiş fakat hiç karışmamıştır. Bir ilahi kişilikte İsa Mesih, hem tamamen Tanrı, hem de tamamen insandır. Bu inanca alternatif akideler, Ebiyonitler ve İbrani Kutsal Kitabı'nda olduğu gibi tarih boyunca Hristiyanlıkta zuhur etmiş olmakla birlikte hiçbirisi ana akım Hristiyanlığın enkarnasyon inancını değiştirmemiştir. Günümüzde Tekçilik olarak bilinen alternatif bir akide Pentekostal gruplar arasında yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Trullo Konsili</span>

Trullo Konsili ya da Quinisext Konsil, 692 yılında Konstantinopolis'te toplanan konsil. Büyük Saray'ın kubbesi altında toplandığından ötürü Trullo Konsili olarak, beşinci ve altıncı ekümenik konsillerin ihmal ettiği kilise içerisinde uyulması gereken disiplin kurallarını oluşturduğundan dolayı da Quinisext Konsil olarak anılmaktadır. Bu konsile, çoğunluğu Doğu Roma İmparatorluğu'ndan olmak üzere 215 piskopos katılmıştır. Gortyna'lı Basil Roma patrikliğine bağlıydı ve kanıt bulunamamasına rağmen kendisinin papanın elçisi olduğunu iddia etmişti.

Antakyalı İoannis, Antakya patriği (429-441) ve Nestorian İhtilafı sırasında bir grup ılımlı Doğu piskoposuna liderlik etmiştir. Arada sırada Antakyalı İoannis olarak adlandırılan İoannis Hrisostomos ile bazen karıştırılır.

Yunanca hipostaz terimi, 4. yüzyılın sonları ve 5. yüzyıldaki Kristolojik tartışmalardan önce teknik bir terim olarak kullanılmaya başlamıştır.

Katolik Kilisesi veya Roma Katolik Kilisesi, ruhanî başkanı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

Kalkedon olmayan Hristiyanlık, Dördüncü Ekümenik konsil olan ve 451 yılında toplanan Kalkedon Konsili'nin teolojik kararlarını kabul etmeyen Hristiyanlık kollarını kapsar. Kalkedon olmayan mezhepler, çeşitli nedenlerle Kalkedon'un Kristolojik Tanımını reddederler. Kalkedon olmayan Hristiyanlık bu nedenle Kalkedon Hristiyanlığı ile tezat teşkil eder.

<span class="mw-page-title-main">Kilise'nin Yanılmazlığı</span>

Kilise'nin yanılmazlığı, Kutsal Ruh'un Hristiyan Kilisesini temel öğretileriyle çelişecek hatalardan koruduğu inancıdır. Kusursuzlukla benzerdir, ancak aynı şey değildir, yani "O, dünyanın sonuna kadar Mesih tarafından kurulan Kurtuluş Kurumu olarak kalır ve öyle kalacaktır." Yanılmazlık doktrini, İsa'nın havarilere verdiği "bağlama ve çözme" yetkisine ve özellikle de Petrus'a papalığın yanılmazlığıyla ilgili olarak verilen sözlere dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İman ikrarı</span>

İman ikrarı, inanç beyanı olarak da bilinen bir topluluğun ortak inançlarının, temel ilkelerini özetleyen konularla yapılandırılmış bir biçimde ifadesidir.

Kalkedon Hristiyanlığı veya Kadıköy Hristiyanlığı, 451 yılında toplanan dördüncü ekümenik konsey olan Kalkedon Konsili'nin teolojik kararlarını kabul etmiş Hristiyanlık kollarına verilen addır. Kalkedon Hristiyanlığı, İsa Mesih'in tek bir kişi (prosopon) olarak hem ilahi hem de insani doğaya sahip olduğunu savunan Kalkedon Amentüsü'nü benimser.