İçeriğe atla

Kali Sara

Kali Sara
KuruluşTemmuz 2007
TürHırvatistan'daki Çingenelerin ulusal koordinasyonu
Yasal statüAzınlık özyönetim kuruluşu
AmaçHırvatistan'daki Çingenelerin hak ve çıkarlarının savunulması
MerkezZagreb, Hırvatistan

Kali Sara Hırvatistan Çingene Birliği (HırvatçaSavez Roma u Republici Hrvatskoj "Kali Sara", ÇingeneceRromengi Unia Ani Kroacia „KALI SARA") Hırvatistan'daki Romanların haklarını savunmak için kurulmuş bir organizasyondur.[1] Merkezi Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'de bulunmaktadır.[1] Organizasyon Temmuz 2007'de kurulmuştur ve ilk başkanı Hırvatistan Parlamentosu'nun müstakbel üyesi Veljko Kajtazi'dir.[2] Birlik, 2008 yılında ilk Çingenece-Hırvatça sözlüğün yayınlanması vesilesiyle, 157 kişi tarafından imzalanan Çingene Dili Sözleşmesi'nin imzalanmasına önayak olmuştur.[2] Sözlüğün yayınlandığı 5 Kasım tarihinde (Birliğin başkanı tarafından yazılmıştır), yerel ve uluslararası Çingene toplumu Dünya Çingene Dili Günü'nü kutlamıştır.[2] Hırvatistan Parlamentosu 25 Mayıs 2012 tarihinde Çingene Dili Günü'nü resmen tanıdı.[3] 2015 yılında UNESCO, birliğin Çingeneceyi küresel kültürel mirasın bir parçası olarak tanıma girişimini Dünya Çingene Dili Günü'nü tanıyarak kabul etti.[4] UNESCO'ya resmî teklif Hırvatistan Cumhuriyeti tarafından yapılmıştır.[5] Birlik, 2018 yılında "Kali Sara - İlk On Yıl" adlı monografiyi yayımladı.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Romi". Government of Croatia (Office for Human Rights and Rights of National Minorities). 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  2. ^ a b c "RomiO SAVEZU ROMA REPUBLIKE HRVATSKE "KALI SARA"". Alliance of Roma in the Republic of Croatia "Kali Sara". 30 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Sabor podržao inicijativu o 5. studenom, Danu romskog jezika". Večernji list. 25 Mayıs 2012. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Veljko Kajtazi: „Srbe i Rome u Hrvatskoj veže puno toga"". Srbi.hr. 23 Nisan 2020. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  5. ^ "Hrvatska: Deseto obilježavanje Svjetskog dana romskog jezika". Anadolu Agency. 4 Kasım 2019. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  6. ^ "Predstavljena publikacija 'Kali sara - prvih deset godina'". Hrvatska radiotelevizija. 14 Mayıs 2018. 18 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan</span> Balkanlarda bir ülke

Hırvatistan, resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti (Hırvatça: Republika Hrvatska

<span class="mw-page-title-main">Çingeneler</span> Kuzey Hindistandan tüm dünyaya, özellikle Avrupaya yayılan göçebe bir topluluk

Çingeneler, aslen Kuzey Hindistan kökenli olup günümüzde ağırlıklı olarak Avrupa'da yaşayan göçebe bir halk. Türkçede Roman sözcüğü de sıklıkla Çingene anlamında kullanılır. Hindistan'ın Pencap-Sind nehir havzası boyunca Pakistan ve Afganistan'ın da içinde bulunduğu bölgelerden M.S. 420 civarında İran ve Anadolu üzerinden dünyaya yayılmış bir Hint-Avrupa halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Hırvatistan</span>

Hırvatistan, Eurovision Şarkı Yarışması'na ilk defa 1993 yılında katılmıştır. Hrvatska radiotelevizija (HRT) isimli kamusal yayın kuruluşunun Avrupa Yayın Birliği'nin aktif bir üyesi olmasının ardından katılmıştır. Hırvatistan, 1993 yılında Bosna-Hersek ve Slovenya ile birlikte ilk defa katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hrvatska radiotelevizija</span>

Hrvatska radiotelevizija ya da Hırvat Radiotelevizyon, Hırvat Kamu yayın kurumudur. Uydunun yanı sıra yerel verici ağı üzerinden de çeşitli radyo ve televizyon kanallarını işletmektedir. HRT üç ortak şirkete bölünmüştür: Hırvat Radyosu, Hırvat Televizyonu ve üç orkestrayı ve bir koroyu içeren Müzik Prodüksiyonu.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'ın ilçeleri</span>

Hırvatistan ilk kez Orta Çağ'da bölgelere bölünmüştür. İdari bölümler zaman içinde Osmanlı fetihlerinde kaybedilen topraklar, bu toprakların özgürlüğünü kazanması, Dalmaçya, Dubrovnik ve Istria bölgelerindeki politik statünün değişmesine bağlı olarak zaman içinde değişmiştir. Bu geleneksel bölünme 1920'lerde Sloven, Hırvat ve Sırp Krallığı, ardından Yugoslavya Krallığı'nın oluşturduğu oblastlar ve banovinalar nedeniyle tamamen ortadan kalkmıştır. Komünist yönetimindeki Hırvatistan, II. Dünya Savaşı'nda etken bir güç olan Yugoslavya'yı meydana getiren öğelerden biriydi ve bu dönemde idari yapılanma tümden değiştirilerek ülke 100 kadar belediyeye bölündü. 1992'de çıkarılan bir yasayla birlikte tekrar 1920'den önceki idari birimlere, bölgelere bölündü ancak 1918'de Translithanya'da oluşturulan 8 bölge ve merkezleri Bjelovar, Gospić, Ogulin, Požega, Vukovar, Varaždin, Osijek ve Zagreb'in yanında 7 bölge daha oluşturarak bölgeyi 15 bölgeye böldü.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti</span> Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ne bağlı anayasal-federal cumhuriyet

Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Silahlı Kuvvetleri</span>

Hırvatistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Hırvatistan'ı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Ana birimleri şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Franka Batelić</span> Hırvat şarkıcı ve şarkı yazarı

Franka Batelić, bilinen adıyla Franka, Hırvat şarkıcı ve şarkı yazarı. Franka Showtime yarışmasının ilk sezonunu kazanmıştır. Franka, 2018 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Hırvatistan'ı "Crazy" adlı şarkıyla temsil etti.

Hırvatistan, 2021 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılmıştır. Hırvat yayıncı Hrvatska radiotelevizija (HRT) tarafından Hollanda'nın Rotterdam şehrinde yapılan 2021 yarışması'nda Hırvatistan'ı temsil eden katılımcı Dora 2021 yarışması sonucunda belirlenmiştir. Hırvatistan'ı "Tick-Tock" adlı şarkısıyla Albina temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'da İslam</span>

İslam, Hristiyanlıktan sonra Hırvatistan'daki en büyük ikinci inançtır. 2011 nüfus sayımına göre ülke nüfusunun %1.47'si Müslüman iken, %91.06 Hristiyan ve %4.57 dindar olmayan, ateistler, agnostikler ve şüpheciler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Hırvatistan ilişkileri</span>

Çin-Hırvatistan ilişkileri, Çin ile Hırvatistan arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 13 Mayıs 1992 tarihinde kuruldu. Çin'in Zagreb'de bir büyükelçiliği, Hırvatistan'ın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Hong Kong'da bir başkonsolosluğu var.

Hırvatistan, 2022 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılmıştır. Hırvat yayıncı Hrvatska radiotelevizija (HRT) tarafından İtalya'nın Torino şehrinde yapılan 2022 yarışması'nda Hırvatistan'ı temsil eden katılımcı Dora 2022 yarışması'nın kazananı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-Mısır ilişkileri</span>

Mısır, 16 Nisan 1992'de yeni bağımsızlığını kazanan Hırvatistan'ı tanıdı ve iki ülke 1 Ekim 1992'de diplomatik ilişkiler kurdu. Hırvatistan'ın Kahire'de büyükelçiliği ve İskenderiye'de fahri konsolosluğu bulunmaktadır. Kahire Büyükelçiliği ayrıca Bahreyn, Etiyopya, Yemen, Ürdün, Katar, Kuveyt, Lübnan, Umman, Suudi Arabistan, Suriye, Sudan ve BAE'nin yanı sıra Cibuti, Eritre ve Irak ile bazı konularda resmi olarak ilgileniyor. Mısır'ın Zagreb'de büyükelçiliği var. Her iki ülke de Akdeniz için Birlik üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-Japonya ilişkileri</span>

Hırvatistan-Japonya ilişkileri Hırvatistan ve Japonya arasındaki tarihi ve mevcut ikili ilişkiyi ifade eder. İki ülke, 5 Mart 1993'te birbirleriyle diplomatik ilişki kurdu. Hırvatistan'ın Tokyo'daki büyükelçiliği Eylül 1993'te, Zagreb'deki Japon büyükelçiliği ise Şubat 1998'de kuruldu. Tarihsel olarak, her iki ülke de II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri'nin bir parçasıydı, çünkü Japonya Zagreb'de büyükelçiliğini sürdürdü ve Nazi Almanyası'nın kukla hükümeti olan Bağımsız Hırvatistan Devletini tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Sırpları</span>

Hırvatistan Sırpları veya Hırvat Sırpları Hırvatistan'daki en büyük ulusal azınlığı oluşturmaktadır. Topluluk, Roma Katoliği olan Hırvatların aksine, din açısından ağırlıklı olarak Doğu Ortodoks Hristiyanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-NATO ilişkileri</span>

Hırvatistan'ın NATO'ya katılımı 2009 senesinde gerçekleşti. Ülke, ittifaka katılım sürecini başlatan 2000 yılında Barış için Ortaklık'a girdi. 2008 Bükreş zirvesine katılma daveti aldı ve 1 Nisan 2009'da tam üye oldu.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'ın bağımsızlığı</span>

Hırvatistan'ın bağımsızlığı, 1990 yılında siyasi sistemdeki değişiklikler ve anayasal değişikliklerle başlayan ve Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'ni Hırvatistan Cumhuriyeti'ne dönüştüren, bunun sonucunda Noel Anayasasını ilan eden ve 1991 Hırvatistan bağımsızlık referandumunu düzenleyen bir süreçti.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'daki azınlık dilleri</span>

Hırvatistan Anayasası, giriş bölümünde Hırvatistan'ı etnik Hırvatların ulus devleti, anayasanın ulusal azınlıklar olarak tanıdığı geleneksel olarak var olan toplulukların ülkesi ve tüm vatandaşlarının ülkesi olarak tanımlamaktadır. Anayasada açıkça sayılan ve tanınan ulusal azınlıklar Sırplar, Çekler, Slovaklar, İtalyanlar, Macarlar, Yahudiler, Almanlar, Avusturyalılar, Ukraynalılar, Ruslar, Boşnaklar, Slovenler, Karadağlılar, Makedonlar, Ruslar, Bulgarlar, Polonyalılar, Rumenler, İstro-Rumenler ("Ulahlar"), Türkler ve Arnavutlardır. Anayasanın 12. Maddesi Hırvatistan'da resmî dilin Hırvatça olduğunu belirtse de bazı yerel yönetimlerde başka bir dilin ve Kiril alfabesinin veya başka bir alfabenin resmi kullanıma sokulabileceğini de belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Azınlıkların Dillerinin ve Yazılarının Kullanımına Dair Kanun</span>

Ulusal Azınlıkların Dillerinin ve Yazılarının Kullanımına Dair Kanun Hırvatistan'daki azınlık dillerinin kullanımını tanımlayan kanundur. Buna ek olarak, ulusal azınlıkların haklarına ilişkin Hırvatistan Cumhuriyeti'ndeki Ulusal Azınlıkların Haklarına İlişkin Anayasal Hüküm ise Hırvatistan'daki azınlık dillerinin kullanımına ilişkin hakları açıkça tanımlamaktadır.

Dünya Roman Dili Günü, Roman dilini, kültürünü ve eğitimini teşvik eder. 2009 yılından beri her yıl 5 Kasım'da kutlanır. Hırvatistan Parlamentosu 2012'de resmi olarak tanımış, UNESCO da 2015 yılında 5 Kasım'ı Dünya Roman Dili Günü ilan etmiştir. 2018 yılı itibarıyla, Avrupa Konseyi üyesi 16 devlet, Roman dilini Avrupa Bölgesel ve Azınlık Dilleri kapsamında azınlık dili olarak kabul etmektedir.