İçeriğe atla

Kalevipoeg

Kalevipoeg, Estonların Friedrich Reinhold Kreutzwald tarafından kitaba alınmış ulusal destanıdır. Destanda, başta Finlerin Kalevala Destanı olmak üzere, diğer İskandinav mitlerine benzerlikler görülmektedir.

Destan, dev bir kahraman olan Kalevipoeg (Kalev'in Oğlu) etrafında gelişmektedir. Özellikle Doğu Estonya bölgesinde, Kalevipoeg'in düşmanlarının üstüne fırlatmak için dev kayaları taşıdığı ve hatta bir kirpinin ona verdiği öğüt doğrultusunda, kalasları da silah olarak kullandığı anlatılır. Destana göre Kalevipoeg, ayakları kesildiği zaman ölmüştür.

Kelevipoeg, Kalev ve Linda'nin çocuklarından biridir. Akrabaları Alevipoeg, Olevipoeg ve Sulevipoeg de destanda sıkça geçen karakterlerdir.

Destanda, Linda'nın, bir hastalıkta kaybettiği eşi Kalev'in mezarını yapmak için, bugünkü Estonya'nın başkenti Tallinn'in eski şehrindeki Toumpea tepesine kayalar taşımaya çalıştığı ve yeterince kaya taşıyamadığı için ağladığını ve göz yaşlarıyla bugünkü Tallinn'in içme suyu ihtiyacını karşılayan Ülemiste Gölü'nü oluşturğu yazar.

Estonya halk müziğinde, Kelevipoeg çok sık kullanılan temalardan biridir.

Kalevipoeg, ilk defa (17. yüzyılda) Heinrich Stahl araştırmaları sonucu ortaya çıkmıştır ve bu sözlü epik, 1839'de Friedrich Robert Faehlmann tarafından kaleme alınmıştır.

Kalevipoeg'in 13.817 mısradan oluşan ilk hali (1853), o dönemdeki baskılar ve sansür yüzünden kaleme alınamamıştır. 19.087 mısradan oluşan tekrar gözden geçirilmiş hali, 1857 ile 1861 yılları arasında kaleme alınmış ve Almancaya da çevrilmiştir. 1862'de, 19.023 mısralık üçüncü hali de Kuopio, Finlandiya'da basılmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn</span> Estonyanın başkenti

Tallinn, Estonya'nın başkenti ve ana liman kentidir. Estonya'nın kuzeyinde, Baltık Denizi'nin Finlandiya Koyu kıyısında, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'nin 80 kilometre güneyinde yer alan Tallinn'in nüfusu 2022 itibarı ile 437.811'dir. Tallinn, aynı zamanda Estonya'nın temel finans, sanayi ve kültür merkezidir. Helsinki dışında yakın olduğu önemli şehirler, 300 kilometre güneyindeki Letonya başkenti Riga, 320 kilometre doğusundaki Rus şehri Sankt-Petersburg ve 380 kilometre batısındaki İsveç başkenti Stockholm'dur. 2023 yılının Yeşil Avrupa Başkenti seçilen Tallinn, ülkenin tek teknik üniversitesi olan Tallinn Teknoloji Üniversitesi'ne ev sahipliği yapmaktadır. Sosyal bilimler üzerine eğitim veren Tallinn Üniversitesi de bu şehirde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tartu</span> Estonyada bir şehir

Tartu, Estonya'nın en büyük ikinci kentidir. 38,8 kilometre karelik yüzölçümü olan kentin nüfusu 2020 sayımına göre 92.972'dir. Tartu ile ilgili ilk yazılı belgeler 1030'a kadar dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalevala</span> Finlerin ulusal epik destanı

Kalevala, Elias Lönnrot'un 19. yüzyılda Fin halk hikâyelerinden ve mitolojisinden derleyip kaleme aldığı epik destan. Finlerin ulusal epik destanı olan Kalevala, aynı zamanda Fin edebiyatının en önemli eserlerinden biridir.

<i>Üç Anadolu Efsanesi</i>

Üç Anadolu Efsanesi, Yaşar Kemal'in destansı romanlarından. İlk basımı 1967'de Ararat Yayınevi tarafından yapılmıştır. Kitabın tam adı Üç Anadolu Efsanesi - Köroğlunun Meydana Çıkışı, Karacaoğlan, Alageyik'tir.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn Teknoloji Üniversitesi</span>

Tallinn Teknoloji Üniversitesi (TalTech), Estonya'da bulunan tek teknik üniversite olup, ülkede önde gelen üç yükseköğretim kurumundan biridir. Ülkenin başkenti Tallinn'de bulunan üniversite, Tallinn Üniversitesi ile ilişkili değildir. Üniversitenin Tallinn, Kuressaare ve Kohtla-Järve'de binaları bulunmaktadır. Okul, Münih Teknik Üniversitesi, Danimarka Teknik Üniversitesi, École Polytechnique, Çek Teknik Üniversitesi ve Eindhoven Teknoloji Üniversitesi ile birlikte Avrupa Konseyi tarafından fonlanan EuroTeQ isimli teknik üniversite birliğinin bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">On iki casus</span>

On iki casus, Musa tarafından 40 gün boyunca bilgi toplamak için İsrail Diyarı'na gönderilen Yahudi casuslardı. On iki İsrail kabilesinin her birine bir casus düşecek şekilde on iki deneyimli adam seçildi. Mısır'dan Kenan'a geri dönecek İbrani halkının, uzun zaman sonra tekrar dönecekleri yerlerde başlarına bir sıkıntının gelip gelmiyeceğine emin olmak için gönderildiler. Tanrı, İsrailoğullarının Kenan topraklarını ellerine geçireceğine dair söz verdiyse de İsrailoğulları önce bu toprakları gözlemlemek istedi.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn Tahliyesi</span>

Sovyet Tallinn Tahliyesi, Baltık Filosu'nun bir bölümünün ve kentteki Kızıl Ordu birliklerinin 1941 Ağustos ayında Tallinn'den tahliyesi operasyonudur. Bazı kaynaklarda Tallinn Felaketi ya da Sovyet Dankörkü olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Estonya-Türkiye ilişkileri</span>

Estonya-Türkiye ilişkileri maddesi, Estonya ile Türkiye arasındaki ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da İslam</span>

Estonya, Avrupa'da en az Müslüman nüfusa sahip ülkelerden birisidir. Bazı kaynaklarda bu sayı daha farklı verilmekteyse de, 2024 yılı nüfus sayımına göre Estonya'da kendisini Müslüman olarak tanımlayan 10,000 kişi yaşamaktadır. Bunların çok azı ibadetlerini ifa etmektedir. Ülkede bir cami bulunmamakla birlikte, Tallinn şehrindeki Turath İslam Kültür Merkezi'nin bir bölümü Müslümanların ibadeti için ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya kültürü</span>

Estonya kültürü ülkenin dili olan Estonca ile temsil edilen yerel miras ve İskandinav kültür ögelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Tarihi ve coğrafyasından dolayı Estonya kültürü Alman, Fin, Balt ve Slav kültürlerinden ve bir zamanlar coğrafya üzerinde egemenlik kurmuş olan İsveç, Danimarka ve Rusya kültürlerinden etkiler taşımaktadır. İskandinav ülkelerinin genelgeçer kültürlerinde olduğu gibi Estonya kültüründe de doğa olayları ve geleneksel yaşam büyük önem taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Erika Salumäe</span>

Erika Salumäe, Eston pist bisikleti yarışçısıdır. Ülkesi 1991'de bağımsızlığını geri kazandıktan sonra Estonya için ilk Olimpiyat altın madalyasını kazanan isimdir. 2020 Yaz Olimpiyatları sonu itibarıyla bisiklette madalya kazanan tek Eston'dur.

Estonya mitolojisi, Estonya halkına mitolojik hikâyeler verilen isimdir. Hristiyanlık öncesi ve Orta Çağ Estonya mitolojisine ilişkin bilgiler tarihi kayıtlarda, gezginlerin anlatımlarında ve dini kayıtlarda görülür. Estonya folklorunun sistematik kayıtları 19. yüzyılda başladı.

<span class="mw-page-title-main">Lahemaa Millî Parkı</span>

Lahemaa Millî Parkı, Estonya'nın kuzeyinde, başkent Tallinn'in 70 kilometre doğusunda bir millî parktır. Finlandiya Körfezi parkın kuzeyinde, Tallinn-Narva karayolu (E20) parkın güneyde yer almaktadır. Alanı 747 km2'dir. Sovyetler Birliği'nin milli parkı olarak belirlenen ilk alandı. Estonya'nın en büyük millî parkı ve Avrupa'nın en büyük milli parklarından biridir. Amacı, Kuzey Estonya manzaralarının, ekosistemlerinin, biyolojik çeşitliliğinin ve ulusal mirasının korunması, araştırılması ve tanıtılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Miina Härma</span>

Miina Härma veya Miina Hermann Estonyalı besteci. Yüksek öğrenim görmüş ikinci Estonyalı müzisyendi.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Reinhold Kreutzwald</span> Kalevipoegi yazması ve derlemesiyle tanınan Eston yazar (1803-1882)

Friedrich Reinhold Kreutzwald, ülke için ulusal edebiyatın babası olarak kabul edilen Estonyalı bir yazardı. Estonya ulusal destanı Kalevipoeg'in yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya Dans Festivali</span>

Estonya Dans Festivali, Estonya'nın başkenti Tallinn'in Kalevi Keskstaadion kentindeki her beş yılda bir düzenlenen ulusal bir dans ve jimnastik kutlamasıdır. Festival, Estonya Şarkı ve Dans Kutlama Vakfı tarafından sürdürülmekte ve geliştirilmektedir. Dans Festivali 1985'ten beri Estonya Şarkı Festivali ile aynı haftasonunda yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Tartu Katedrali</span>

Tartu Katedrali, önceden Dorpat Katedrali olarak da bilinen Estonya'da Tartu (Dorpat) şehrinde yer alan eski bir Katolik kilisesidir. Bina şimdi bölgedeki kasabaya bakan heybetli bir harabedir. Yenilenmiş olan küçük bölümünde ise üniversitenin büyük resepsiyonlar için de kullandığı Tartu Üniversitesi'nin müzesi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lydia Koidula</span> Eston şair (1843-1886)

Lydia Emilie Florentine Jannsen,, mahlası Lydia Koidula olarak bilinen Estonyalı bir şairdir. Lakabı, Estonca'da 'Şafağın Lydia'sı' anlamına geliyor. Bu lakap ona yazar Carl Robert Jakobson tarafından verildi. Ayrıca sık sık Koidulaulik - 'Şafağın Şarkıcısı' olarak anılır.

Estonya mimarisi, kalelerle öne çıkan antik dönem ve çeşitli tarzlarda mimari örneklerinin inşa edildiği Hristiyanlığın yayılmasından sonraki dönem olarak iki bölüme ayrılabilmektedir.