İçeriğe atla

Kalevala

Sampo Savunulurken

Kalevala, Elias Lönnrot'un 19. yüzyılda Fin halk hikâyelerinden ve mitolojisinden derleyip kaleme aldığı epik destan. Finlerin ulusal epik destanı olan Kalevala, aynı zamanda Fin edebiyatının en önemli eserlerinden biridir.

''Kalevala''nın kelime anlamı "Kaleva'nın Diyarı"dır (Fince -la/lä soneki yer gösterir). Destan 50 bölüme (Fince: runot) ayrılmış toplam 22.795 mısradan oluşur.

Kalevala'nın kaleme alınması

Asıl uzmanlık alanı tıp olan Elias Lönnrot, Finlandiya'nın değişik bölgelerinde gerçekleştirdiği gezilerinde, Fin halk hikâyelerini kaydetti. Şiirlerin çoğunu Karelya bölgesinde toplayan Lönnrot, 1829'da başladığı yolculuğu ardından Kalevala'nın "eski" halini tamamladı. Araştırmalarına devam eden Lönnrot, 1849'da Kalevala'nın bugünkü halini topladı.

Çevirileri

Şimdiye kadar Kalevala kırk dokuz dile çevrilmiştir. Dile göre çevirilerin kronolojik kısmi listesi Rauni Puranen'in listesi temel alınarak aşağıdaki gibidir:

DilYılÇevirmenNot
İsveççe1841M. A. CastrénEski Kalevala (1835 kopyası)
1864–1868Karl CollanYeni Kalevala (1849 kopyası)
1884Rafaël Hertzberg
1944Olaf HoménKısaltılmış İsveççe Baskı
1948Björn CollinderTüm Kalevala
1999Lars Huldén ve Mats HuldénTüm Kalevala
Fransızca1845 ve 1867Louis Léouzon le Duc
1927Jean Louis Perret
1991Gabriel RebourcetEski Fransızca kelimelerle tüm Kalevala
Almanca1852Franz Anton Schiefner
1885-1886H. Paul
1967Lore Fromm, Hans Fromm
2004Gisbert Jänicke
İngilizce1868John Addison PorterKısmen çeviri, Franz Anton Schiefner'ınkinden
1888John Martin CrawfordTam çeviri, Franz Anton Schiefner'ınkinden
1907William Forsell KirbyFinceden ilk direkt çeviri
1963Francis Peabody Magoun, Jr.Nesir şeklinde çeviri
1989Eino FribergGeorge C. Schoolfield'ın düzenleme ve önsözüyle
1998Keith BosleyMısra mısra çeviri.
Macarca1871Ferdinánd Barna
1909Béla Vikár
1971Kálmán Nagy
Rusça1888Leonid Petrovic Belsky[1] 9 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Estonca1891–1898M. J. Eisen
Çekçe1894–1895J. Holecek
Ukraynaca1901E. Timcenko
Danca1907Ferdinand OhrtSeçilmiş bölümler
1994Hilkka ve Bent Søndergaard
İtalyanca1909I. Cocchi
1910Paolo Emilio Pavolini
Japonca1937Kakutan Morimoto
1976Tamotsu Koizumi
İbranice1954Saul Tschernichovsky
1978Sarah Tubia
Yidiş1954Hersh Rosenfeld
Rumence1959Iulian Vesper
Çince1962Shih Hêng
1985Sun Yong
Esperanto1964Johan Edvard Leppäkoski
Türkçe1965Hilmi Ziya ÜlkenKısmî çeviri
1965-1966 Lale ve Muammer Obuzİlk tam çeviri[1][2]
2017Riitta Cankoçak[3]
Norveççe1967Albert Lange Fliflet"i attdiktning ved" (nynorsk)
Lehçe1974Józef Ozga-Michalski, Karol Laszecki'in çevirisi üzerineTam metin çevirisi
1998Jerzy LitwiniukTam metin çevirisi
Fulani1983Alpha A. Diallo
Felemenkçe1985Maria Mies le Nobel
Tulu1985Amrith Someshwar
Latince1986Tuomo Pekkanen
Vietnam dili1986Cao Xuân Nghiêp
1991Hoàng Thái Anh
1994Búi Viêt Hòa's
Hintçe1990Vishnu Khare
Arapça1991Sahban Ahmad Mroueh
Slovence1991Jelka Ovaska NovakKısmi çeviri
1997Jelka Ovaska NovakTam metin çevirisi
Swahili1991Jan Knappert
Bulgarca1992Nino Nikolov
Yunanca1992Maria Martzouk
Faroe dili1993Jóhannes av Skarði
Tamilce1994R. Sivalingam (Uthayanan)Tam Çeviri
Katalanca1997Ramon Garriga i Marquès, Pirkko-Merja LounavaaraFinceden direkt olarak tam çeviri. Nesir.
Farsça1998Mersede Khadivar Mohseni ; Mahmud Amir Yar'ahmadiTam metin çevirisi
Portekizce2007Orlando MoreiraTam metin (Kısmı çeviri internette mevcut)

Kahramanlar

Kalevala, 1849

Destandaki ana karakter olan Väinämöinen'dir. Finlerin ulusan çalgı aleti olan kanteleyi, bir turna balığının kemiklerinden yapan kahraman, başlangıçta çok kötü çaldığı bu enstrumanı, daha sonraları hayvanları bile büyüleyebilecek kadar iyi çalmaya başlar. Daha sonraları kantelesini kaybeden Väinämöinen, kantelenin günümüzdeki hali olan şeklini, huşağacından yapar.

Kendine eş arayan ancak bir türlü evlenemeyen Väinämöinen, destanda geçen Joukahainen'in kardeşi Aino'yla evlenmek üzereyken, Aino, Väinämöinen ile evlenmek istemez intihar eder boğulur ve ölür.

Destanın bir bölümünde, kıtlık içinde yaşayan köyleri için Väinämöinen ve arkadaşları, kuzeydeki insanların yaşadığı bir kasabada, Sampo adında sürekli un üreten sihirli bir değirmeni çalmaya giderler.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 
  2. ^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 
  3. ^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 

Dış bağlantılar

Kalevala

İlgili Araştırma Makaleleri

Epik şiir; kahramanlık, yurt sevgisi gibi liriklik bildiren şiirdir. Epik şiirler oluşum tarihlerine göre "doğal epik" ve "yapay epik" olarak ikiye ayrılır. Aynı anlamda hamasi şiir, kahramanlık şiiri, destansı şiir adında da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<i>Şehnâme</i> Firdevsinin eski İran efsaneleri üzerine kurulu manzum destanı

Şehnâme veya Şahnâme, Firdevsî'nin eski İran efsaneleri üzerine kurulu manzum destanıdır. İran edebiyatının en büyük eserlerinden biri olarak kabul edilir. 977 ila 1010 arasında yazılmıştır. 60.000 beyit civarında hacime sahiptir. Tek şair tarafından yazılan en uzun epik şiirlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Sammatti</span>

Sammatti, Finlandiya'nın Uusimaa bölgesinde bulunan bir belediyeydi. Belediye, 1 Ocak 2009 tarihinde Lohja ile birleşmiştir. Yüzölçümü 85.06 km² olan belediyenin nüfusu 31 Aralık 2008 tarihi itibari ile 1,365 idi.

<span class="mw-page-title-main">Baltık-Fin dilleri</span>

Baltık-Fin dilleri veya Fin dilleri, Baltık Denizi ve çevresinde yedi milyondan fazla insan tarafından konuşulan, Ural dillerine mensup bir dil topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa Millî Kütüphanesi</span> Pariste bulunan ulusal kütüphane

Fransa Millî Kütüphanesi, Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan ulusal kütüphanedir. Birkaç yüzyıl boyunca yapılan koleksiyonları koruyan ve Fransa'da yayımlanan tüm yayınları toplamaktan sorumlu olan Fransız kurumudur. 1994 yılında şu anki adıyla yeniden teşkil edilen BnF, kamu kurum statüsüne sahiptir. Gallica adlı internet kütüphanesi vardır. Fransa'nın en önemli kütüphane olan BnF, aynı zamanda dünyanın en önemli kütüphanelerinden biridir.

Finler, Finlandiya'da yaşayan yerli halkın etnik kökenidir.

<span class="mw-page-title-main">Diandra</span> Fin şarkıcı

'Diandra Danielle Flores, bilinen sahne adıyla Diandra, Fin şarkı yarışması Idolsın altıncı serisinde birinci olarak ün kazanmış Fin şarkıcı. Finnish Idols'da bugüne kadarki en genç birincidir. Çıkış albümü olan Outta My Head 6 Temmuz 2012'de piyasa sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Krista Siegfrids</span> Fin şarkıcı

Kristin "Krista" Siegfrids, 2013 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Finlandiya'yı "Marry Me" adlı şarkı ile temsil eden Fin şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Matthias Alexander Castrén</span>

Matthias Alexander Castrén, Fin budunbilimci ve dilbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Muammer Obuz</span>

Muammer Obuz -, Türk siyasetçidir.

Fin mitolojisi, kökenini bugün Fin halkının çok az bir kısmının inandığı Fin paganizminden alır. Kendileri gibi bir Fin-Ugor kavmi olan Estonlar ile komşuları, Hint-Avrupalı Balt ve İskandinav halklarının mitolojileriyle de pek çok ortak temayı paylaşır. Hatta kimi mitler gene bir Fin-Ugor halkı olan komşuları Laponlardan direkt alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Väinämöinen</span> Fin ulusal destanı Kalavelanın başkahramanı

Väinämöinen, Fin mitolojisinde ve Kalevala destanındaki sihirli güçleri olan şaman ve ozan.

<span class="mw-page-title-main">Jyväskylä</span>

Jyväskylä, Finlandiya'nın Orta Finlandiya bölgesinin merkezi olan şehirdir. Şehir, Päijänne Gölü'nün kuzey kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 1.466,35 km² olan şehrin nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 139.260'tır.

<span class="mw-page-title-main">Elias Lönnrot</span> Finli yazar, filolog ve doktor (1802-1884)

Elias Lönnrot, Fin doktor, filolog ve şair. Lönnrot, en çok Finlandiya, Karelya, Kola Yarımadası ve Baltıklar'da gerçekleştirilen çeşitli keşif gezileri sırasında Fin sözlü geleneklerinden toplanan kısa halk şarkıları ve şiirlerinden Finlandiya'nın ulusal destanı Kalevala'yı derlemesiyle bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kirka</span> Finlandiyalı şarkıcı

Kirill "Kirka" Babitzin, Fin şarkıcıydı. Kariyeri, 1960'ların sonlarından 2007'deki ölümüne kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Andrzej Sapkowski</span>

Andrzej Sapkowski, Polonyalı fantastik roman yazarı. En çok kitap dizisi The Witcher ile tanınmaktadır. Kitapları 20'den fazla dile çevrilmiştir.

Akseli Gallen-Kallela Fin ressamdır. Finlandiya ulusal destanı Kallela illustrasyonları ile bilinmektedir. Finlandiya ulusal kimliği için çok önemli kabul edilir. Adını 1907 yılında Gallen-Kallela olarak değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louhi</span>

Louhi, Fin mitolojisinde Pohjola olarak bilinen toprakların kötü bir kraliçesi ve Kalevala'nın kötü insanıdır. Fin mitolojisinde birçok mitolojik yaratık ve nesne kolayca bir araya getirilip birbirinden ayrıldığından, Louhi muhtemelen tanrıça Loviatar'ın bir alter- egosudur.

<span class="mw-page-title-main">Larin Paraske</span>

Larin Paraske Izhorlu sözlü şairdi. Fin halk şiirinde önemli bir figür olarak kabul edilir ve "Fin Mnemosyne" olarak anılır. Devamlı dinleyicileri arasında, Elias Lönnrot tarafından Fin folklorundan derlenen destansı bir şiir olan Kalevala'nın yorumlarından ilham alan Jean Sibelius gibi birkaç romantik milliyetçi sanatçı vardı.