İçeriğe atla

Kalemegdan

Kalemegdan
SırpçaКалемегдански парк
SırpçaKalemegdanski park
Sırbistan Stari Grad, Belgrad, Sırbistan
Belgrad üzerinde Kalemegdan
Kalemegdan
Kalemegdan
Kalemegdan (Belgrad)
TipKale
Yapı bilgisi
Halka açık mı?Evet
Yapı tarihçesi
MalzemelerTaş

Kalemegdan Parkı, Türkçe söylenişiyle Kalemeydan Parkı veya kısaca Kalemegdan (Sırpça: Калемегдан), Belgrad’ın en büyük parkı ve en önemli tarihi yapısıdır. Belgrad'ın Stari Grad ilçesinde, Sava ile Tuna Nehirlerinin kesişiminde, 125 metrelik bir tepede yer alır.

Etimoloji

Kalemegdan’ın İstanbul Kapısı

Kalemegdan adı Türkçe kale ve meydan kelimelerinin birleşiminden oluşur. Meydan kelimesi zamanla Sırpçanın fonetiğine uyum sağlayarak megdan halini almıştır. Adını Osmanlıların koyduğu Kalemeydan, Osmanlı İmparatorluğu egemenliğindeyken Sava'dan Tuna'ya kadar uzanan geniş bir meydandı. Osmanlı ordusu bu meydanı talim, teftiş ve toplanma alanı olarak kullanıyordu.

Yer

Kalemegdan, Şumadiya’nın bitişinde yer alır. Uçurum gibi sırt bir konumda, Tuna’ya Sava nehrinin karıştığı alandadır. Burası Belgrad’ın en güzel, görülmeye değer bölgelerin başında gelir. Büyük Savaş Adası’nın da bulunduğu yer burasıdır.

Kalemegdan, Dorçol (kuzeyde ve kuzeydoğuda); Eski Şehir (Стари Град) (doğuda) ve Kosançiçev Venats’ın sınırlarını oluşturur.

Tarih

Antik Dönem

Kalemegdan, çekirdek ve şehir nüfusunun bulunduğu alan olma özelliğine sahiptir. İstihkâm yeri olarak burası, yakın tarihe kadar yalnızca istihkâmın duvarlarının içinde yerleşilen bir kale olmuştur. Belgrad’ın da en eski bölgesidir ve Kalemegdan’ın tarihi Belgrad’ın tarihine denktir.

İlk yerleşim, Kelt Scordisci kabilesi tarafından MÖ 3’üncü yüzyılda kurulmuştur. Şehir sonra, Romenler tarafından fethedildi, “Singidunum” olarak bilinir oldu. Roma İmparatorluğu'nun zamanında şehir “Avrupa’nın Barbar kesimi” ile “Roma ülkesi”ni ayıran sınır olmuştur. Singidunum, nehirlerin iki akıntının karışmasında bir tepede güçlendirilen bir kampı Tuna ve Sava'ya inşa eden Romen lejyonu IV Flaviae tarafından savunmuştur.

Türk ve Slav Kabileleri Akınları

MS 378 ve 441'in arasındaki dönemde Roma kampı, Got ve Hunlar tarafından defalarca istilalara maruz kalmıştır. Efsaneye göre, Sava ve Tuna’nın birleştiği bölgede, kalenin altında Attila'nın mezarı vardır.

476’da Belgrad yeniden, imparatorlukların arasında sınır çizgisi oldu. Bu sefer Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu… Ayrıca kuzeyden de Slav-Avar sınırını oluşturdu.

535 yılı civarında, Doğu Roma imparatoru Justinian I, kaleyi yeniden yapmıştır. Bu yılları takip eden dönemde kale, Avar kuşatmaları ile karşılaştı. Avar ve Slav (Sırplar) kabilelerinin Belgrad’ın kuzeyinde birleşik devleti var olmuştur. 7. yüzyılda Slav kabileleri Belgrad’a yerleşmeye başlamıştır. 878 yılında Bulgarlar tarafından Slavca “beyaz şehir” anlamındaki Belgrad (veya Beograd) sözü kullanılmıştır.

Osmanlı Türk Egemenliği

Kale, 1521 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına katılmıştır. Belgrad'ın Osmanlı sultanı I. Süleyman ve 250.000 askeri tarafından alınması 28 Ağustos 1521'den önce olmadı, şehir bu vesileyle yerle bir oldu ve neredeyse bütün Hristiyan nüfus (Sırplar, Macarlar, Yunanlar, Ermeniler vb.) İstanbul'a bugün Belgrad ormanları olarak bilinen bölgeye[1] gönderildi.[2] Belgrad bu dönemde Osmanlı Avrupa'sında İstanbul ile birlikte 100.000 nüfusu aşan 2 şehirden biriydi ve bir sancak hâline getirildi.[3]

Tuna’dan Kalemegdan panoroması
Kalemegdan'dan Tuna panoroması

Resimler

Kaynakça

  1. ^ "The Rough Guide to Turkey: Belgrade Forest". Rough Guides. 9 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  2. ^ "How to Conquer Belgrade - History". Beligrad.com. 16 Aralık 1934. 21 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2009. 
  3. ^ "The History of Belgrade". Belgradenet.com. 24 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belgrad</span> Sırbistanın başkenti

Belgrad (Sırpça: Београд / Beograd

<span class="mw-page-title-main">Avar Kağanlığı</span> Avrasyada, Panonya ve Erdelde  egemen olmuş Türk kağanlığı

Pannonya Avarları, genellikle çeşitli kökenlerden gelen birkaç Avrasya göçebe grubunun ittifakı olarak kabul edilir. Genetik çalışmalar Avarların Kuzeydoğu Asya halkı olduğunu ve çoğunlukla Altay Dağları, Moğolistan ve Mançurya'daki Amur Nehri bölgesinden günümüz insanlarına benzediğini göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Niş, Sırbistan</span>

Niş, Sırbistan'ın güneyinde yer alan bir şehirdir. Sırbistan'ın Belgrad ve Novi Sad'dan sonraki üçüncü büyük şehridir. Nişava İlçesi sınırları içindedir ve bu ilçenin merkezidir. Şehrin nüfusu 190 bin civarındadır (2011). Konum olarak ülkenin Bulgaristan sınırına yakın bir kesiminde yer alan Niş, Balkanlar'ın tarihî ve büyük şehirlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad'ın Fethi</span> Macaristan Krallığının sınırlarında bulunan Belgradın Temmuz 1521de Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılması ile başlayan ve 29 Ağustos 1521de Belgradın Osmanlı sınırlarına katılması ile sona eren süreç

Belgrad'ın Fethi, Macaristan Krallığı'nın elinde bulunan Belgrad'ın Temmuz 1521'de, Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasıyla başlayan ve 29 Ağustos 1521'de fethiyle sona eren süreçtir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bulgar İmparatorluğu</span> MS 7. ve 11. yüzyıllar arasında Güneydoğu Avrupada var olan Ortaçağ Ön Bulgar-Slav ve sonraki Bulgar devleti

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Petrovaradin</span>

Petrovaradin veya Petervaradin, Sırbistan'da Tuna Nehri kıyısında Novi Sad şehrinin karşısında yer alan kasabadır. Tarihî bir yer olarak aynı isimde bir de kalesi vardır. Novi Sad ile beraber genişletilmiş Novi Sad Şehri belediye yapısını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Győr</span>

Győr, Macaristan' ın kuzeybatısında, Győr-Moson-Sopron İdarî Bölgesinin baş şehri olan bir kenttir. Tuna Nehri kollarından Mosoni Duna, Rába ve Rábca nehirlerinin buluştuğu yerde bulunan şehir, Budapeşte ve Viyana şehirlerinin ortasında önemli bir ulaşım noktasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güns Kuşatması</span>

Güns Kuşatması veya Kőszeg Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik, Sırbistan</span>

Güvercinlik Sırbistan’ın kuzeydoğu kesiminde Tuna kıyısında yer alan bir kasaba ve belediye merkezidir. Tuna’nın sağ kanat kıyısında bulunan tarihî kasaba, aynı zamanda Sırbistan-Romanya sınır hattını oluşturan çizgi üzerindedir. İdari olarak Güney ve Doğu Sırbistan bölgesi içindeki Braniçevo İlçesi’nin sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Nikola Tesla Havalimanı</span> Sırbistan ana uluslararası havalimanı

Belgrad Nikola Tesla Havalimanı Sırbistan’ın en büyük ve en işlek havalimanı olup, başkenti Belgrad şehir merkezinin 18 km batısında yer almaktadır. Surčin banliyösünün yakınında yer almaktadır. Önceden Belgrad Havalimanı ya da Surčin Havalimanı olarak adlandırılan havalimanına “Nikola Tesla” adı, 2006 yılında verilmiştir.

Belgrad, MÖ 7000'e kadar giden bir tarihe sahiptir. MÖ 6. binyıldaki Vinča kültürünün izlerine ilk olarak Belgrad'da rastlanmıştır. Traklar ve Daçyalılar Roma'nın bölgeyi fethine kadar bölgeyi yönetmiş, adı 1. yüzyılda Romalılarca Singidunum yapılmış, 2. yüzyılın ortalarında kent Roma otoritelerince municipium ilan edilmiş ve yüzyılın sonunda tam teşekküllü bir koloniye evrilmiştir. Kent daha sonraki dönemlerde Habsburgların Macarların ve Osmanlı İmparatorluğu'nun ellerine geçmiş, 1830'dan itibaren bağımsız Sırp devletleri tarafından yönetilmiştir. Kent günümüzde Sırbistan'ın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Singidunum</span>

Singidunum Günümüzde Belgrad olarak bilinen kentin antik adı. Antik Çağda Trako-Daçyalı Singi kabilesinin ikamet ettiği bölge, 279 yılındaki Kelt istilasında Scordisci tarafından ele geçirilmiş ve "Singidūn" olarak adlandırılmıştır. 34-33 yılları arasında Silanus tarafından yönetilen Roma ordusu kente gelmiştir. Kentin adı 1. yüzyılda Romalılarca Singidunum yapılmış, 2. yüzyılın ortalarında kent Roma otoritelerince municipium ilan edilmiş ve yüzyılın sonunda tam teşekküllü bir koloniye evrilmiştir. İlk Hristiyan Roma İmparatoru olan Büyük Konstantin olarak da bilinen I. Konstantin'in modern Sırbistan'da bir bölgede doğmuş olmasıyla birlikte Hristiyanlığı dirilten Roma İmparatoru Flavius Iovianus da Singidunum'da doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zayeçar</span> Sırbistanın doğu kesiminde bir şehir

Zayecar, Türkçe: Saticar, Sırbistan'ın doğu kesiminde bir şehir. 2011 nüfus sayımına göre şehir, 59.461 kişilik bir nüfusa sahiptir ve koordinatları 43.91 ° Kuzey, 22.30 ° Doğu'dur. Zaječar, ilköğretim ve ortaöğretim okullarının yanı sıra Sırbistan'da kurulan ilk özel üniversite olan Megatrend Üniversitesi Edebiyat Fakültesi bulunmaktadır. Zaječar, 1969 yılından beri var olan Gitarijada rock müzik festivali ile bilinir. Şehir, Zayeçar İlçesi'nin idari merkezidir ve Timočka Krajina bölgesinin ana şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Banat İsyanı</span>

Banat İsyanı, Banat'taki Ayaklanma, Sırp Ortodoks piskoposu Vršac'lı Teodor ve Sava Temišvarac tarafından Temeşvar Eyaleti'nde Osmanlılara karşı düzenlenen ve yönetilen bir isyandı. Ayaklanma, Uzun Türk Savaşı'nın ilk aşamasında, 1594'te patlak verdi ve Osmanlı ordusu tarafından ezilmeden önce bölgedeki birçok kasabayı hızla ele geçirmeyi başaran sayıları 5.000 kadar olan yerel Sırplar tarafından savaşıldı. Osmanlılar misilleme olarak Ortodoks azizi Sava'nın naaşlarını yaktı. Kısa ömürlü olmasına rağmen gelecekteki isyanlara ilham kaynağı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Šabac</span> Batı Sırbistanda şehir

Šabac, Sırbistan'ın Šumadija ve Batı Sırbistan İstatiksel bölgesine bağlı Mačva İlçesinin merkezi olan şehir.

Mauricius'un Balkan seferleri, Doğu Roman (Bizans) imparatoru Mauricius tarafından Doğu Roma İmparatorluğu'ndaki Balkan eyaletlerini Avarlardan ve Slavlardan korumak amacıyla yürütülen bir dizi askeri seferlerdir. Mauricius, I. Anastasius hariç, Geç Antik Çağ'da belirlenen Balkan politikalarını uygulamak için elinden gelenin en iyisini yapan tek Doğu Roma imparatorudur, kuzey sınırının barbar eylemlerine karşı güvenliğine dikkat etti. Egemenliğinin ikinci yarısında Balkan seferleri Mauricius'un dış politikalarının odağıydı, çünkü 591 yılında Sasani İmparatorluğu ile yapılan 591'de verilen tatmin edici barış antlaşması, deneyimli birliklerini Pers cephesinden bölgeye kaydırmasını sağladı. Roma çabalarının yeniden odaklanması kısa sürede sonuç verdi: 591'den önceki sık sık yaşanan Roma başarısızlıkları sonrasında bir dizi başarı sağlandı.

<span class="mw-page-title-main">Selanik Kuşatması (617)</span>

Selanik Kuşatması, 617 ya da 618'de, bölgedeki en büyük Bizans kalesi olan Selanik kentinin, Avarlar ve kentin yakınına yerleşmiş olan Slav kabileleri (Sclaveni) tarafından başarısızlıkla sonuçlanan kuşatılması. Saldırı, Avarların kenti alması için en son ve en organize girişimdir. 33 gün sürdü ve kuşatma araçlarının da kullanılmasını içerdi, ama sonuçta başarısız oldu. Bu kuşatmada yaşanan olayların başlıca kaynağı, şehrin koruyucu azizi Aziz Dimitrios'tan ismini alan Aziz Dimitrios'un Mucizeleri isimli eserdir.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kalesi</span> Sava ve Tuna nehrinin birleştiği bölgede yer alan tarihi ve kültürel bir yapı

Belgrad Kalesi, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da bulunan bir kaledir. Kale, Stari Grad belediyesinde Sava ve Tuna nehirlerinin birleştiği yerde yer almakta olup eski kale ile Kalemegdan Parkı'ndan oluşmaktadır. MÖ 279 yılında Doğu Roma İmparatoru I. Justinianus tarafından inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Böğürdelen Kuşatması</span>

Böğürdelen Kuşatması, Temmuz 1521'de Kanuni Sultan Süleyman'ın ünlü Belgrad Seferi sırasında Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında gerçekleşmiştir.

Sırbistan mimarisinin uzun, zengin ve çeşitli bir tarihi vardır. Sırbistan mimarisi, Roma'dan Postmodern'e kadar belli başlı Avrupa üsluplarından bazılarını, Brütalizm ve Streamline Moderne'deki başlıca örneklerle Raška, Sırp-Bizans canlanma dönemi, Morava, Barok gibi Klasik ve Modern mimarinin örneklerini sergiler.