İçeriğe atla

Kailasa Tapınağı, Ellora

Koordinatlar: 20°01′26″K 75°10′45″D / 20.02389°K 75.17917°D / 20.02389; 75.17917
Kailasa Tapınağı
Ellora Mağaraları'ndali Kailasa Tapınağı
Harita
Temel bilgiler
KonumEllora Mağaraları, Aurangabad ili, Maharaştra
Koordinatlar20°01′26″K 75°10′45″D / 20.02389°K 75.17917°D / 20.02389; 75.17917
İnançHinduizm
Mimari
KurucusuI. Krişna I (756-773), Raştrakuta İmparatorluğu
TamamlanmaMS 8. yüzyıl

Kailaşa (IAST: Kailāśa) veya Kailaşanatha (IAST: Kailāśanātha) Tapınağı, Hindistan'ın Maharaştra eyaletindeki Çhatrapati Sambhacinagar bölgesi yakınlarındaki Ellora Mağaraları'nda bulunan, bir zamanlar Şiva'ya adanmış olan ve daha sonra Budist yöneticiler tarafından değiştirilen en büyük kaya oyma tapınaktır. Bir megalit yüzeyinden oyulmuş bu devasa yapı, boyutu, mimarisi ve heykeltıraşlık detayları nedeniyle dünyanın en dikkat çekici mağara tapınaklarından biri olarak kabul edilir.[1] "Hint mimarisinin kaya oyma döneminin zirvesi" olarak adlandırılmıştır.[2]

Kailasa Tapınağı (Mağara 16), toplamda 34 Budist Mahayana, Budist ve Caynist mağara tapınakları ve manastırlarından oluşan ve topluca Ellora Mağaraları olarak bilinen yapılar arasında en büyüğüdür. Bu mağaralar, yaklaşık iki kilometre (1,2 mil) boyunca eğimli bazalt kayalık bir yamaç boyunca uzanır.[3] Tapınağın büyük bir kısmının, sekizinci yüzyıl Raştrakuta Kralı Krişna I (hy. 756 - 773) döneminde inşa edildiği, bazı unsurların ise daha sonra tamamlandığı düşünülmektedir. Tapınak mimarisi, Pallava ve Çalukya tarzlarının izlerini taşır. Tapınak, mimarisiyle eşdeğer büyüklükte bir dizi rölyef ve serbest duran heykeller içerse de başlangıçta tapınağı süsleyen resimlerden geriye sadece izleri kalmıştır.[4]

Mimarisi

Kailasa Tapınağı'nın mimarisi, Dekken bölgesinde yaygın olan önceki stilden farklıdır. Tarzı Pattadakal'daki Virupakşa Tapınağı ve Kançi'deki Kailasa Tapınağı'na dayanıyor gibi görünse de bu iki tapınağın birebir taklidi değildir.[5] Tapınak mimarisindeki güney etkisi, inşasında Çalukya ve Pallava sanatçılarının yer almasından kaynaklanmaktadır.[6] Yerli Dekkan zanaatkarları tapınağın inşasında ikincil bir rol oynamış gibi görünmektedir.[7]

Tapınağın avlusunun girişinde alçak bir gopuram bulunmaktadır.[1] Girişin solundaki tanrıların çoğu Şaivait (Şiva'ya bağlı) iken, sağ taraftaki tanrılar Vaişnavait (Vişnu'ya bağlı) tanrılardır. İki katlı bir geçit, U şeklinde bir avluya açılmaktadır. Avlunun boyutları tabanda 82 m x 46 m'dir.[1] Avlu, üç kat yüksekliğinde sütunlu bir kemerle çevrilidir. Kemerler, devasa heykel panelleri ve çeşitli tanrıların büyük heykellerini içeren girintilerle bölünmüştür. Başlangıçta bu galerileri merkezi tapınak yapısına bağlayan taş köprüler bulunmaktaydı. Ancak bunlar yıkılmıştır. En ünlü heykellerden bazıları, çileci Şiva, dans eden Şiva, Şiva'nın Parvati tarafından şeytan Ravana konusunda uyarılması ve nehir tanrıçalarının heykelleridir.[8]

Avlunun içinde Şiva'ya adanmış merkezi bir tapınak ve onun bineği Nandi'nin (kutsal boğa) bir heykeli bulunmaktadır. Lingamın bulunduğu merkezi tapınak, 16 sütunla desteklenen düz çatılı bir mandapaya ve Güney Hindistan tapınak mimarisinde bir şikharaya sahiptir.[1] Tapınak; nişler, sütunlar, pencereler ile tanrı, mithuna (erotik erkek ve kadın figürleri) ve diğer figürlerin tasvirleriyle oyulmuştur. Şiva tapınaklarında geleneksel olduğu gibi, Nandi, merkezi tapınağın önündeki bir verandada oturur. Nandi mandapası ve ana Şiva tapınağı yaklaşık 7 metre yüksekliğinde olup iki katlıdır. Nandi Mandapası'nın alt katları, ayrıntılı betimleyici oymalarla süslenmiş sağlam yapılar halindedir. Tapınağın tabanı, yapının filler tarafından taşındığı izlenimini verecek şekilde oyulmuştur. Kayadan bir köprü Nandi Mandapası'nı tapınağın girişine bağlamaktadır. Tapınak salonunun tabanında Mahabharata ve Ramayana'dan sahneler bulunmaktadır.[9]

Tapınak alanında beş bağımsız mabet vardır. Bunlardan üçü nehir tanrıçaları Ganga, Yamuna ve Sarasvati'ye adanmıştır.[1]

Avluda iki Dhvajastambha (bayrak direkli sütun) bulunmaktadır. Ravana'nın Kailasa Dağı'nı kaldırmaya çalışmasını tasvir eden bir heykel de yer almaktadır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "Section II: Periodic Report on the State of Conservation of Ellora Caves, India, 2003" (PDF). UNESCO. 8 Ekim 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2024. 
  2. ^ Michell, 362
  3. ^ Michell, 357
  4. ^ Michell, 362-366
  5. ^ Deepak Kannal 1996, s. 102.
  6. ^ M. K. Dhavalikar 1982, ss. 38-40.
  7. ^ Deepak Kannal 1996, s. 108.
  8. ^ Habib, Irfan (2007). Medieval India the study of a civilization. National Book Trust, India. s. 49. ISBN 978-81-237-5255-6. 
  9. ^ M. K. Dhavalikar 2003, s. 56.

Bibliyografya

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kireç taşı</span> genellikle mercan, foraminifera ve yumuşakçalar gibi deniz canlılarının iskelet parçalarından oluşan bir karbonat tortul kayaç

Kireç taşı genellikle mercan, foraminifera ve yumuşakçalar gibi deniz canlılarının iskelet parçalarından oluşan bir karbonat tortul kayaçtır. Başlıca maddeleri kalsiyum karbonatın farklı kristal formları olan kalsit ve aragonit minerallerdir. Yakından ilişkili bir kaya, yüksek oranda mineral dolomit içeren dolomittir. Eski USGS yayınlarında, dolomit magnezyum kireç taşı olarak anılırdı, artık magnezyum eksikliği olan dolomitler veya magnezyum açısından zengin kalkerler olarak ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Efes</span> Anadoluda bir antik kent

Efes, Anadolu'nun batı kıyısında, bugünkü İzmir ilinin Selçuk ilçesinin üç kilometre güneybatısında yer alan antik bir Luvi şehriydi. Şehir Anadolu'da Yunan sömürgeciliğinin başlamasıyla birlikte İyonya ve daha sonra Roma dönemlerinde de önemini korumuştur. Kuruluşu Cilalı Taş Devri'ne yani MÖ 6000 yıllarına dayanır. MÖ 10. yüzyılda eski Arzava başkentinin yerine Attik ve İyonyalı Yunan kolonistleri tarafından inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hinduizm</span> Hindistan merkezli bir din

Hinduizm, çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır. Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır. Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır. Budizm ve Zen Budizmi gibi çeşitli ekoller Hinduizm'den kaynaklanıp ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Durga</span>

Durga Hinduizm'de bir Devi, ulu tanrıça, formudur. Bir aslanı süren ve birçok kolunda öldürücü silahlar taşıyan, yüzünde bunların tam tersi barışcı ve güven verici bir ifade taşıyan, elleri mudra şeklinde bir kadın olarak tasvir edilir. Tanrıçanın bu formu dişil ve yaratıcı enerjinin (Şakti) tecessümü yani cismanileşmesi, vücut bulmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hierapolis</span> Denizlide bir antik Roma kenti

Hierapolis, Pamukkale (Denizli) yakınlarında bulunan ve Frigler döneminde ana tanrıça Kibele kültünün merkezlerinden biri olarak faaliyet göstermiş bir antik kenttir. Antik coğrafyacı Strabon ile Ptolemaios verdikleri bilgilerde, Karia bölgesine sınır olan Laodikeia ve Tripolis kentlerine yakınlığı ile Hierapolisin bir Frigya kenti olduğunu ileri sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yasak Şehir</span> Çin imparatorluk sarayı

Yasak Şehir, Ming Hanedanı'nından Çing Hanedanı'nın sonuna kadar kullanılmış Çin imparatorluk sarayıdır. Çin'in Pekin şehrinin ortasında bulunmaktadır. Yaklaşık 500 yıl imparator ve hizmetlilerine ev sahipliği yapmış, aynı zamanda Çin hükûmetinin törensel ve politik merkezi olmuştur. 1925'ten beri Saray Müzesi'ni barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoysala mimarisi</span>

Hoysala mimarisi, günümüz Hindistanı'nda Karnataka eyaletinin olduğu bölgede 11. ve 14. yüzyıllar arasında hüküm sürmüş olan Hoysala İmparatorluğu döneminde gelişen özgün mimari tarzdır. Hoysala nüfuzu Güney Deccan yaylasına egemen olduğu 13. yüzyılda doruk noktasına erişmiştir. Bu dönemde inşa edilen Belur'daki Çennakeşava tapınağı, Halebidu'daki Hoysaleşvara tapınağı ve Somanathapura'daki Keşava tapınağı gibi irili ufaklı birçok tapınak Hoysala mimarisinin örnekleri olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Hoysala mimari ustalığının diğer örnekleri Belavadi, Amrithapura, Hosaholalu ve Nuggehalli'de bulunan tapınaklardır. Hoysala mimari tarzının incelenmesi sonucunda Hint-Aryan etkisinin önemsiz olduğu ve asıl Güney Hint tarzının baskın olduğu anlaşılır.

<span class="mw-page-title-main">Yanan Dağlar</span>

Yanan Dağlar, Çin'in doğu Sincan Uygur Özerk Bölgesinde Tanrı Dağlarının silsilesinde bir çorak, aşınmış, kırmızı kumtaşlı tepelerdir. Kumtaşları, başlıca kum tanesi büyüklüğünde minerallerden ya da kayaların parçalanarak ufalanmasından tortul kayaçlar oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gupta İmparatorluğu</span>

Gupta İmparatorluğu, MS 4. yüzyılın başlarından MS 6. yüzyılın sonlarına kadar var olan eski bir Hint imparatorluğuydu. Zirvesinde, yaklaşık MS 319'dan 467'ye kadar, Hindistan Yarımadası'nın çoğunu kapsıyordu. Bu dönem tarihçiler tarafından Hindistan'ın Altın Çağı olarak kabul edilir. İmparatorluğun yönetici hanedanı, kral Sri Gupta tarafından kuruldu; hanedanın en önemli yöneticileri Chandragupta I, Samudragupta, Chandragupta II ve Skandagupta idi. MS 5. yüzyıl Sanskrit şairi Kalidasa, Guptaların hem Hindistan içinde hem de dışında, Parasikas, Hunas, Kambojas krallıkları, batı ve doğu Oxus vadilerinde bulunan kabileler olan Kinnaras, Kiratas ve diğerleri dahil olmak üzere yaklaşık yirmi bir krallığı fethettiğini söyler.

<span class="mw-page-title-main">Vijayanagar İmparatorluğu</span>

Vijayanagar İmparatorluğu, Hint Yarımadası’nın güneyinde, Dekkan platosunda konuşlanmış bir imparatorluktur. 1336 yılında I. Harihara ve kardeşi I. Bukka Raya tarafından kurulmuştur. İmparatorluk, 1565 yılında Dekkan sultanlıkları karşısında aldığı büyük yenilgiden sonra yıkıldığı tarih olan 1646 yılına kadar yavaş bir çöküş içine girmiştir. Başkenti, imparatorluğun da ismini aldığı Vijayanagar idi.

<span class="mw-page-title-main">Varahi</span> Hint mitolojisinde domuz başlı ana tanrıça

Varahi Hindu dininde yedi ya da sekiz ana tanrıçanın oluşturduğu Matrikalar grubunun bir üyesidir. Yaban domuzu başlı Varahi, Vişnu'nun yaban domuzu Avatar'ı olan Varaha'nın şaktisidir Nepal'de Barahi adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Rati</span> Hint mitolojisinde bir tanrı

Rati Hindu aşk, cinsel nefis, şehvet, ihtiras ve cinsel zevk tanrıçası. Genellikle Prajapati Dakşa'nın kızı olarak tanımlanan Rati, aşk tanrısı Kama'nın dişi karşılığı, baş danışmanı ve yardımcısıdır. Kitabe ve tapınak heykellerinde genellikle eşi Kama ile birlikte tasvir edilir. Kama ile birlikte Rati'ye de ibadet edilir. Rati genellikle cinsel uyarılma ve haz ile bağlantılıdır. Birçok seks tekniği ve pozisyonunun Sanskritçe adı Rati'nin adından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Ajanta Mağaraları</span>

Ajanta Mağaraları, Hindistan'ın Maharashtra eyaleti, Aurangabad bölgesinde yer alır. Mağaralar, M.Ö. 2. yüzyıldan M.S. 480 ya da 650 yılına kadar tarihlendirilmektedir. Bölgede yaklaşık 30 Budist kaya mezarı yer almaktadır. Mağaralar, antik Hint sanatının en iyi örneklerindendir. Bölgede, jest ve mimiklerin kullanıldığı çizimler ve oymalar bulunmaktadır. UNESCO'ya göre, bunlar Budist dini sanatının başyapıtlarıdır ve Hint sanatını etkilemiştir. Mağaralar iki aşamalı olarak inşa edilmiştir, ilk grup M.Ö. 2. yüzyıldan başlamaktadır, ikinci mağara grubu ise eski hesaplara göre M.S. 400-650 ya da Walter M. Spink'e göre 460-480 gibi kısa bir aralıkta inşa edilmiştir. Site, Hindistan Arkeolojik Araştırması tarafından korunan bir anıt olup, 1983'ten beri UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ellora Mağaraları</span>

Ellora, dünyanın en büyük kaya-oyma-manastır-tapınak mağaraları komplekslerinden biridir ve Hindistan'ın Maharashtra kentinde yer alan bir UNESCO Dünya Mirası'dır. Sit alanı M.S. 600-1000 dönemine ait Budizm, Hinduizm ve Jainizm anıtlarını ve kaya resimlerini barındırmaktadır. Ellora'daki 16 numaralı mağara, dünyadaki en büyük monolitik kaya kazısı özelliğini göstermektedir. Buradaki Kailaşa Tapınağı, Şiva'ya adanmış araba biçimli bir anıt özelliğindedir. Kailasha Tapınağı kazısında iki büyük Hint destanı olan Vaishnavizm, Shaktizm destanlarını özetleyen tanrı, tanrıçalar ve mitolojik çizimleri de barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elephanta Mağaraları</span> Hindistanda heykel mağaraları ağı

Elephanta Mağaraları, Hindistan'ın Maharashtra Eyaleti'nde, Mumbai ilinin 10 kilometre doğusundaki Mumbai Limanı'nda yer alan Elephanta Adası'nda bulunan heykel mağaraları ağı ya da Gharapurilerdir. Umman Denizi'nin bir kolunda bulunan ada, iki mağara grubundan oluşur — birincisi büyük beş Hindu mağarası grubu, ikincisi, iki Budist mağarasının daha küçük bir grubudur. Hindu mağaraları, Şiva Hindu mezhebini temsil eden, Lord Şiva'ya ithafen kaya kesimi taş heykeller içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Vientiane Vilayeti</span> Güneydoğu Asya ülkesi Laosta bulunan bir bölge

Vientiane Özel Yönetim Bölgesi Laos'un kuzeybatısında bulunan özel bir idari bölgedir. Ülkenin başkenti olan Vientiane'nın yer aldığı bu bölge, 1989 yılında Vientiane ilinden ayrılarak kurulmuştur. Mekong Nehri'nin kıvrımında yer alan bu bölge Tayland ile sınır komşusudur. Yüzölçümü 3.920 km2'dir. Vientiane şehri 16. yüzyılda Kral Saysettatirat tarafından kurulmuştur. Şehrin eski binalarını antik dönemlerden kalan tapınaklar, müzeler, anıtlar ve parklar oluşturmaktadır.

Uygur mimarisi, 8. yüzyıldan itibaren yerleşik hayata ilk geçen Türk topluluğu olan Uygurların mimari tarihini ve günümüzde Uygurların yaşadıkları Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve diğer bölgelerdeki özgün mimariyi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Pancha Ratha</span>

Pancha Ratha, Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinin Kancheepuram ilçeinde, Bengal Körfezi'ndeki Coromandel Sahili'ndeki Mahabalipuram'da bulunan bir anıt kompleksidir. Pancha Ratha, bir monolitik Hint kaya mimarisi örneğidir. Kompleksin başlangıçta Kral I. Narasimhavarman döneminde oyulduğu düşünülüyordu. Nagaswamy gibi tarihçiler, yeni yazıtların keşfiyle Mahabalipuram'daki tüm anıtların II. Narasimhavarman döneminde yapıldığını ortaya koydular. Kompleks, Hindistan Arkeolojik Araştırmaları'nın (ASI) koruması altındadır ve UNESCO tarafından Mahabalipuram'daki Anıtlar Grubu olarak listelenen UNESCO Dünya Mirası alanının bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ganj'ın İnişi</span>

Yerel olarak Arjuna'nın Kefareti olarak bilinen Ganj'ın İnişi, Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinin Chengalpattu ilçesinde, Bengal Körfezi'ndeki Koromandel Sahilindeki Mamallapuram'da bulunan bir anıttır. 96 × 43 fit ölçülerindeki bu anıt, yekpare iki kaya parçası üzerine oyulmuş dev bir açık hava kaya kabartmasıdır. Kabartmada tasvir edilen efsane, kutsal nehir Ganj'ın Bhagiratha liderliğinde göklerden yeryüzüne inişinin hikâyesidir. Ganj'ın sularının doğaüstü güçlere sahip olduğuna inanılmaktadır. Ganj'ın inişi ve Arjuna'nın Kefareti, Pallava miras alanında kaya üzerine tasvir edilmiştir. Kabartma, Hindistan'daki başka hiçbir yerde görülmeyen bir şekilde, Hint kaya oymacılığının en önemlilerinden birisidir. 1984'ten beri UNESCO Dünya Mirası Listesi olarak listelenen Mahabalipuram'daki Anıtlar Grubu'nu oluşturan anıtlardan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Matsya Purana</span> Sanskrit edebiyatının en önemli eserlerinden birisi

Matsya Purana, Hinduizmdeki Sanskrit edebiyatının Puranik türündeki on sekiz büyük Puranasından (Mahapurana) biridir. Puranalar arasında en eski ve en iyi korunmuş olanlardandır. Vişnu'nun yarı insan yarı balık avatarının ardından isimlendirilmiş olan metinler, Vaişnavizm mezhebinin görüşlerini savunur. Metinler, 19. yüzyıl Sanskrit bilgini Horace Hayman Wilson tarafından "bir Şaivizm çalışması olsa da, yalnızca bundan ibaret değildir" şeklinde tanımlanmıştır. Metinler aynı zamanda çeşitli Hindu tanrı ve tanrıçalarını övmektedir.