İçeriğe atla

Kahire İstasyonu (film)

Kahire İstasyonu veya Demir Kapı ya da Merkez Garı[1] olarak da isimlendirilir (Arapça orijinal adı: Bāb al-Hadīd), Yusuf Şahin tarafından yönetilen,[2] 1958 tarihli Mısır suç - drama türündeki filmdir. Mohamed Abu Youssef ve Abdel Hay Adib tarafından yazılan filmin başrollerinde Yusuf Şahin'le beraber Farid Shawqi ve Hind Rostom bulunmaktadır. Hikâye, bir seri katilin Kahire'deki kargaşanın ortasında, bir gazete satıcısının oldukça genç bir içecek satıcısına olan tehlikeli takıntısını konu alır.

Film, 31. Akademi Ödülleri'nde En İyi Yabancı Film dalında Mısır'ı temsilen katıldı, ancak aday olarak kabul edilmedi.[3] Ayrıca 8. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde yarışma seçkisine sunuldu.[4] Başlarda beklenen etkiyi yaratmayan film, daha sonra 1970'lerden itibaren yeni nesil uluslararası film severlerin ilgisini çekti ve yeni-gerçekçi sinema tarzında bir başyapıt olarak görülüp övgüler aldı.[5]

Konusu

Bir gazete bayisi sahibi, topal bir genç olan Qinawi'ye acır ve ona Kahire Tren İstasyonu'nda gazete satma işi verir. Yürümekte çok fazla zorluk çekmemesine rağmen, hafif engeli nedeniyle oradaki kadınların hepsi ondan uzak durur.

Qinawi zamanla güzel bir meşrubat satıcısı olan Hannuma'ya takıntılı hale gelir. Ancak Hannuma, iş arkadaşlarını daha iyi bir sendika içinde örgütlemeye çalışan huysuz bir taşıyıcı olan Abu Siri ile nişanlıdır. Yine de Qinawi ona evlenme teklif eder. Köyünde bir ev ve çocuklar hayali reddedilen Qinawi'nin takıntısı deliliğe dönüşür.

Haberlerdeki faili meçhul bir cinayetten ilham alarak bir bıçak satın alır ve Hannuma'yı öldürmek için komplo kurar. Polisler Hannuma'yı ve diğer kadınları yasa dışı içki satarken yakalamaya çalıştığında Hannuma, Qinawi'den suçlamaya neden olan içki kovasını alıp saklamasını ister. Qinawi bunun için kadını bir depoya çekmeye çalışır, ancak Hannuma kendi yerine bir arkadaşından bunu yapmasını ister.

Karanlıkta Qinawi bu değişimi fark etmez ve diğer kadını defalarca bıçaklar ve ardından cesedi, Hannuma'nın çeyizi olacağını varsaydığı tahta bir sandıkta saklar. Daha sonra Abu Siri'nin onu Hannuma'nın yaklaşan düğünü için trene bindirmesini sağlar. Ancak kadın ölmemiştir; bulunur ve istasyon uyarılır. Abu Siri'nin sendikalaşma mücadelesinde güç kaybedecek olan adamlar ilk başta cinayet girişimini onun üzerine yıkmaya çalışırlar, ancak saldırıya uğrayan kadın gerçek saldırganını tespit eder. Bu arada Hannuma ölümden kurtulduğunun farkında olmadan kovasını almaya gider. Qinawi onu demiryolu boyunca kovalar ve kalabalığı uzak tutmak için başına bir bıçak dayayarak onu yakalar. Gazete bayisi sahibi Qinawi'ye Hannuma ile evlenmesine izin verileceğini söyler ve onu düğün elbisesini giymesi için ikna eder. Qinawi buna uyar, ancak deli gömleği giydiğini fark eder. Kurtulmak için mücadele eder ama yakalanıp götürülür.

Tarihsel önemi

Kahire İstasyonu 1958 yılında gösterime girdi. Öncesinde 1952 yılında Mısır monarşisi devrilmişti ve yönetmen Şahin'in bu tarihsel süreçte kentli işçi sınıfı, toplumsal cinsiyete dayalı şiddet ve cinsel baskı gibi temaları ele almıştır. Yönetmen bu tercihiyle Mısır sinemasının sınırlarını zorlama yeteneği göstermiştir. Böyle bir zorlama, Mısır'da 1966'da film endüstrisi millileştirildikten sonra yapılamayacak bir durumdu. Kahire İstasyonu, film türlerini (özellikle İtalyan yeni gerçekçiliği ve kara film) sentezleyerek, Mısır toplumunun 1950'lerdeki durumunu canlı bir şekilde tasvir eder ve bunu yaparken de izleyicilere, devrim sonrası Mısır'ın değişen toplumsal ideolojileri ve değerlerine dair bir bakış sunar.[6]

Oyuncular

  • Farid Shawqi, Abu Siri rolünde (أبو سريع ' Abū Sirīʿ )
  • Hind Rostom, Hannuma rolünde (هنومة Hanūma )
  • Yusuf Şahin, Qinawi rolünde (قناوي Qināwī )
  • Hassan el Baroudi, Madbouli rolünde (مدبولي Madbūlī )
  • Abdel Aziz Khalil, Abu Gaber rolünde (أبو قبر ' Abū Qabr )
  • Naima Wasfi, Hallawatim rolünde (حلاوتي Ḥalāwatī )
  • Said Halil
  • Abdel Ghani Nagdi
  • Loutfi El Hakim
  • Abdülhamid Bodaoha
  • F. El Demerdache
  • El Araby dedi
  • Ahmed Abaza
  • Hana Abdülfettah
  • Safia Sarwat

Eleştirel görüşler

Kahire İstasyonu 1958'de gösterime girdiğinde, "Mısır'ın film endüstrisinin temelini oluşturan geleneksel melodramlar ve komediler" bekleyen Mısırlı izleyiciler arasında öfke yarattı.[7] Aynı incelemeye göre, film bastırılmış cinselliği ve bunun Qinawi'nin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkisini, hem Chahine'nin "anti-kahraman"ı hem de sosyal ve psikolojik sorunlarla yakından ilgili olan kurgusal bağlamla ele alır. Bu bağlam, şiddete başvuran erkekliğin ya da işçi haklarının bastırılmasının damgasını vurduğu bir toplum içinde şekillenir. Filmin başlangıçta kabul görmemesine rağmen, 1970'lerde yeni nesil yabancı film severlerin onu keşfetmesiyle uluslararası ilgi görmeye başlamış ve 2020'de Netflix'te yönetmenin filmlerinin retrospektifinin bir parçası olarak sunulmuştur.[8]

2002 yılında Kahire İstasyonu, Londra'da National Film Theater'da Yusuf Şahin döneminin zirvesi olarak adlandırıldı[9] ve yorum sitesi Rotten Tomatoes'ta %100 ile puanlandı.[10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Merkez Garı". Sinemalar. 6 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2023. 
  2. ^ "Bab el Hadid". International Dictionary of Films and Filmmakers. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2015. 
  3. ^ Margaret Herrick Library, Academy of Motion Picture Arts and Sciences
  4. ^ "IMDB.com: Awards for The Iron Gate". imdb.com. 24 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2009. 
  5. ^ "BBC - Films - review - Cairo Station". www.bbc.co.uk. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  6. ^ Gordon, Joel (22 Şubat 2012). "Broken Heart of the City: Youssef Chahine's Bab al-Hadid (Cairo Station)". Journal for Cultural Research. 16 (2–3): 217-237. doi:10.1080/14797585.2012.647670. ISSN 1479-7585. 
  7. ^ Niwamanya, Timothy (18 Nisan 2020). "Review: "Cairo Station" Offers A Startlingly Prophetic Look At Toxic Masculinity". Cinema Escapist. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  8. ^ "Cairo Station | Netflix". www.netflix.com (İngilizce). 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  9. ^ Bradshaw, Peter (13 Haziran 2002). "Cairo Station". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  10. ^ Bab el hadid (Cairo Station) (The Iron Gate) (1958) (İngilizce), 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 22 Haziran 2020 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mısır</span> Kuzey Afrika ve Batı Asyada bir ülke

Mısır, resmî olarak Mısır Arap Cumhuriyeti, Afrika'nın kuzeydoğu köşesi ile Asya'nın güneybatı köşesinde Sina Yarımadası'nı kapsayan kıtalararası bir ülkedir. Kuzeyinde Akdeniz, kuzeydoğusunda Filistin'in Gazze Şeridi ve İsrail, doğusunda Kızıldeniz, güneyinde Sudan ve batısında Libya ile komşudur. Kuzeydoğudaki Akabe Körfezi, Mısır'ı Ürdün ve Suudi Arabistan'dan ayırmaktadır. Kahire, Mısır'ın başkenti ve en büyük şehridir. İkinci büyük şehri olan İskenderiye ise Akdeniz kıyısında önemli bir sanayi ve turizm merkezidir. Yaklaşık 100 milyon nüfusuyla Mısır, dünyanın en kalabalık 14'üncü, Afrika'nın ise en kalabalık üçüncü ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fâtımîler</span> Şii mezhebine bağlı İslam devleti

Fâtımîler ya da Fâtımî Devleti, Tunus'ta kurulduktan sonra merkezi Kahire'ye taşıyan ve Fas, Cezayir, Libya, Malta, Sicilya, Sardinya, Korsika, Tunus, Mısır, Filistin, Lübnan, Ürdün ve Suriye'de egemenliğini kuran Şii meşrebinin İsmailî mezhebine bağlı Arap devleti.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Abdünnâsır</span> 2. Mısır devlet başkanı

Cemal Abdünnâsır Hüseyin, 1954'ten 1970'teki ölümüne kadar Mısır'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir subay ve politikacıydı. Nâsır, 1952 Mısır Devrimi'ne öncülük etti ve ertesi yıl geniş kapsamlı toprak reformlarını başlattı. 1954'te bir Müslüman Kardeşler üyesinin suikast girişiminin ardından örgüte baskı uyguladı. Kendisine karşı yapılan bir suikast girişimine adı karışan Devlet Başkanı Muhammed Necib'i ev hapsine aldı ve idari görevi üstlendi. Haziran 1956'da resmen başkan seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Şecerüddür</span> Memlûk Sultanlığının ilk hükümdarı

Şecerüddür, Memlûk Sultanlığı'nın ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü Gülsüm</span> Mısırlı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu

Ümmü Gülsüm Mısırlı Arap şarkıcı, söz yazarı ve sinema oyuncusu. Doğu'nun Yıldızı ve Mısır'ın 4. Piramidi olarak da tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zahi Havas</span> Arkeoloji uzmanı

Zahi Hawass Mısır arkeolojisi uzmanı, akademisyen, yazar ve araştırmacıdır. 2011 yılında Mısır'da baş gösteren halk ayaklanması ve takiben Hüsnü Mübarek rejiminin devrilmesinin ardından Askeri Konsey tarafından Kültür İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak kurulan yeni kabinede Bakanlık görevine getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2011 Mısır Devrimi</span> ayaklanma

2011 Mısır Devrimi, 2010-2011 Yasemin Devrimi'nin öncülüğünde, 25 Ocak 2011'den beri Mısır'da devam eden, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklerin bütünüdür. Gösteriler ve isyanların polis şiddeti, olağanüstü hâl, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı, yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladığı rapor edildi. 11 Şubat 2011 tarihinde Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, gösteriler nedeniyle istifa etti.

Mısır Yahudileri, dünyanın hem en eski hem en yeni cemaatini oluşturur. Tam bir nüfus bilgisi bulunmasa da Mısır'daki Yahudi nüfusunun 2004 itibarıyla 100'den az olduğu düşünülür, bu sayı 1922'de 75 ila 80 bin arasındaydı. Tarihi yerli cemaatin çekirdeğini Rabinik ve Karay Yahudileri oluşturur. İspanya'dan kovulmanın ardından Mısır'a daha çok Sefarad ve Karay yerleşmiştir. Nüfus, Süveyş Kanalının açılmasının ardından artan ticaret olanakları sebebiyle yükselişe geçti. Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı topraklarda yaşayan Yahudiler Mısır'ın ana şehirlerine yerleşip modern cemaatin ticari ve kültürel elit tabakasına girdiler. 19. yüzyılın sonlarında Avrupa'da yaşanan pogromlardan kaçan Aşkenaz cemaati çoğunlukla Kahire'nin Darb el Barabira çeyreğinde toplanmıştı.

Nizari fıkhı, İsmâil’îyye mezhebinin bir kolu olan Nizarîlik şubesinin kendine has İslâmî hukûk, ilke ve kurallarını tanımlayan, temelleri Meymûn’ûl-Kaddâh ve oğulları tarafından atılan Bâtınî fıkıh öğretisi. Bu fıkha göre İmâmet sona ermemiş olup hâlâ babadan oğula geçmektedir. Günümüzdeki imâmları Nizârîlik mezhebinin Kırk Dokuzuncu İmâm-ı Zamânı olan IV. Ağa Han'dır. Nizârî mezhebinin âkidesine göre İmâmet babadan oğula geçmek suretiyle hiç kesintiye uğramadan günümüze kadar ulaşmıştır. Nizar'ın Mısır'dan ayrılması ve vefât etmesinden sonra ise oğlu El-Hâdî bin el-Nizâr'ın Elemût Kalesi'nde Gayba halinde "Gizlenen-İmâm" olarak İmâmet'i devam ettirdiğine inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Abdülfettah es-Sisi</span> 6. Mısır devlet başkanı

Abdülfettah Said Hüseyin Halil es-Sisi, daha yaygın bilinen adıyla Mareşal Sisi, 2014'ten beri Mısır devlet başkanı olarak görev yapan Mısırlı siyasetçi ve emekli subay. Sisi, 2014 yılında Mısır Ordusu'ndan general olarak emekli olmadan önce 2013 ile 2014 yılları arasında Mısır Başbakan Yardımcısı, 2012 ile 2013 yılları arasında Savunma Bakanı ve 2010 ile 2012 yılları arasında Askeri İstihbarat Direktörü olarak görev yaptı. Ocak 2014'te Mareşal rütbesine terfi etti.

Mısır Türkleri olarak da anılan Mısır'daki Türkler, Tolunoğulları (868-905), İhşîdîler (935-969), Memlûk (1250-1517) ve Osmanlı da dahil olmak üzere çeşitli Türk hanedanlarının yönetimi sırasında bölgeye gelen yerleşimcilerin torunları olan kısmi veya tam Türk kökenli Mısır vatandaşlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Macide es-Sabahi</span> Mısırlı oyuncu

Macide es-Sabahi ya da bilinen adıyla Magda, Mısırlı oyuncu ve film yapımcısı.

Mahmud Kabil, Mısırlı oyuncu ve siyasî aktivist. Orta Doğu ve Kuzey Afrika için UNICEF İyi Niyet Elçisidir. Kabil, 1970'lerde gelecek vadeden bir oyuncu olmadan önce, Mısır Silahlı Kuvvetleri'nde subay olarak görev yaptı. 1980 yılında kara listeye alınan Kabil, Amerika Birleşik Devletleri'nde taşındı ve oyunculuğa 14 yıl ara verdi. 1993 yılında Mısır'a geri döndüğünde başarılı bir dönüş yaptı ve o zamandan beri Mısır'ın en ünlü oyuncularından biri olma yolunda 50'den fazla film ve dizide rol aldı. Birleşmiş Milletler'e katıldıktan sonra Kabil, Kasım 2003'te UNICEF İyi Niyet Elçisi seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Lazoğlu Heykeli</span>

Lazoğlu Heykeli, Mısır'ın başkenti Kahire'de konumlanmış bir heykeldir. Mısır hidivi İsmail Paşa'nın Fransız heykeltıraş Henri Alfred Jacquemart'a 1874'te yaptırdığı heykel, Mısır'da Maliye, Savunma Bakanlığı ve 1808-1823 yılları arasında Mısır valiliği yapan Lazoğlu Muhammed Bey'e adanmıştır. Mermer bir kaidenin üzerine yapılmış olan heykel, 1,5 insan büyüklüğündedir. Müslüman çoğunluklu ülkelerde İslam sonrası dikilen ilk 2 heykelden biridir.

Mart 1972'de Baasçı Irak, Mısır ve Suriye'ye 1971'de parçalanan Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin yeniden kurulmasını önerdi. Irak'ın önerisi, Ürdün'ün Birleşik Arap Krallığı önerisine bir tepkiydi, ancak zaten kurulmuş olan Arap Cumhuriyetleri Federasyonu ile çakıştı ve Irak-Suriye farklılıkları nedeniyle başarısız oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mısır'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Mısır'daki Dünya Mirası Alanları, UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'nde veya ülkenin geçici listesinde yer alan kültürel ve doğal miras varlıklarını belirtir. 2020 itibarıyla, Mısır'daki yedi alan bu kategoriye dahil edilmiştir. Doğal Miras olarak listelenen Balina Vadisi dışındaki tüm alanlar Kültürel Miras olarak geçmektedir.

Paranormal, Netflix yapımı dram-korku dizisidir. 1960'larda geçen dizide kendisini doğaüstü olaylara karşı karşıya bulan bir hematolog olan Dr. Refaat İsmail'in hikâyesini anlatıyor. Paranormal, Mısır'ın ilk orijinal Netflix dizisidir. 5 Kasım 2020'de Netflix'te yayınlandı.

<i>Bıçaklar Çekildi: Gizemli Bir Serüven</i>

Bıçaklar Çekildi: Gizemli Bir Serüven, Rian Johnson'ın yazıp yönettiği, yapımcılığını Johnson ve Ram Bergman'ın üstlendiği 2022 yapımı Amerikan gizem filmidir. 2019 yapımı Bıçaklar Çekildi filminin devamı olan filmde Daniel Craig, teknoloji milyarderi Miles Bron ve Bron'un en yakın arkadaşları etrafında dönen yeni bir davayı ele alırken usta dedektif Benoit Blanc rolünü yeniden canlandırıyor. Kadroda ayrıca Janelle Monáe, Kathryn Hahn, Leslie Odom Jr., Jessica Henwick, Madelyn Cline, Kate Hudson ve Dave Bautista yer alıyor.

Postacı, 1968 yapımı bir Mısır filmidir.

Mumya: Yılların Sayıldığı Gece,, 1969 tarihli Mısır yapımı film. Yönetmeni Shadi Abdel Salam'ın tek uzun metrajlı filmidir. 43. Akademi Ödülleri'nde En İyi Yabancı Film dalında Mısır adayı olarak seçildi ancak yarışma listesine kabul edilmedi. Film, çeşitli kaynaklarda en iyi 100 Mısır filmi arasında üst sıralarda yer almaktadır.