Kagera Nehri - Turkipedia

Kagera Nehri
Ruanda/Tanzanya sınırındaki Rusumo Şelalesi yakınlarında Kagera ve Ruvubu nehirlerinin çatı

Genel bilgiler
Kaynak	2°21′18″G 30°22′22″D / 2.35500°G 30.37278°D / -2.35500; 30.37278
Ağız	Victoria Gölü
Uzunluk	400

Kagera Nehri, aynı zamanda Akagera Nehri veya Alexandra Nil olarak da bilinir, Nil'in yukarı kollarının bir bölümünü oluşturan ve Nil'e en uzaktaki kaynaktan su taşıyan bir Doğu Afrika nehridir.^[1]^:167

Kagera, Burundi'de, Rweru Gölü'nden dışarı akarak başlar. Gölden, Ruvubu Nehri ile çatına kadar Ruanda-Burundi ve Ruanda-Tanzanya sınırları boyunca doğuya doğru akar. Kagera'nın suları, Rweru Gölü'nü besleyen Ruanda'daki Nyabarongo ve Burundi'deki Ruvubu adlı iki büyük koldan beslenmektedir. Bu iki koldan hangisinin daha uzun olduğu ve dolayısıyla Nil'in nihai kaynağı bilinmemektedir. Çattan sonra Kagera, Ruanda-Tanzanya sınırının kuzeyinden, Rusumo Şelaleleri ve Akagera Ulusal Parkı boyunca akar. Daha sonra doğuya döner ve Tanzanya-Uganda sınırını takip ederek ve Uganda'daki Victoria Gölü'ne akar.

Nehir, geçtiği ülkelerin tarihlerinde, özellikle Ruanda'nın tarihinde, önemli bir yere sahiptir. 1894'te Alman Gustav Adolf von Götzen, Rusumo Şelaleleri'nin üzerinden Kagera'yı geçti ve Ruanda koloni dönemini başlattı; 1916'da I. Dünya Savaşı sırasında Belçikalılar Almanları yendiler ve aynı yoldan Ruanda'ya girdiler. Ruanda Soykırımı sonrasında cesetlerin Victoria Gölü'ne doğru yönelmesi nedeniyle Uganda'nın belirli bölgelerinde olağanüstü hâl ilan edilmiş, nehrin bu özelliği kötü bir nam salmasına neden olmuştur.

Coğrafya

Kagera Burundi'den doğar ve Victoria Gölü'ne akar. Göle akan kaynaklar içindeki en büyük tek giriş kaynağıdır ve yılda yaklaşık 6.4 milyar metreküp su taşımaktadır (gölden çıkan su miktarının yaklaşık yüzde 28'i).^[2] Kagera, Tanganika Gölü'nün kuzeyine yakın bir noktada, Ruvuvu ve Nyabarongo'nun birleşimiyle oluşur.^[3] Burundi-Tanzanya, Ruanda-Tanzanya, Burundi-Ruanda ve Tanzanya-Uganda sınırlarının bir kısmını oluşturur. İsmini Kuzey Ruanda'daki Akagera Ulusal Parkı'ndan ve Tanzanya'nın Kagera Bölgesi'nden alır. Nehirde, Ruanda ve Tanzanya arasında önemli bir geçiş noktası olan Rusumo kasabası yakınlarındaki Rusumo Şelalesi yer alır.

Soykırım

1994 yılındaki Ruanda Soykırımı sırasında Kagera, cesetlerin bertaraf edilmesinde kullanıldı ve binlerce Tutsi ve Hutu siyasi ılımlısı nehir kıyılarında öldürüldü.^[4] Nehir, katledilen bedenleri Victoria Gölü'ne taşıdı ve Uganda'da ciddi bir sağlık tehlikesi meydana gelmesine neden oldu.^[5]

Kaynakça

Notlar

^ Stanley, H.M., 1899, Through the Dark Continent, London: G. Newnes, 0486256677
^ Rangeley, p. 54
^ Dumont, p. 341
^ January, p. 83
^ Lorch, Donatella (21 Mayıs 1994), "Thousands of Rwanda Dead Wash Down to Lake Victoria", The New York Times, 17 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Şubat 2010

Kaynakça

Dumont, Henri J. (2009). The Nile: Origin, Environments, Limnology and Human Use. Springer. ISBN 1-4020-9725-5. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2018.
January, Brendan (2007). Genocide: modern crimes against humanity. Twenty-First Century Books. ISBN 0-7613-3421-1. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2018.
Rangeley, Robert (1994). International river basin organizations in sub-Saharan Africa. World Bank Publications. ISBN 0-8213-2871-9. 17 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2018. ,

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kagera Nehri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

"Kagera". Encyclopædia Britannica (11. bas.). 1911.

İlgili Araştırma Makaleleri

Uganda ya da resmî adıyla Uganda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kesiminde yer alan ve denize kıyısı olmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını kuzeyde Güney Sudan, doğuda Kenya, güneyde çoğu sınırı Victoria Gölü ile oluşan Tanzanya, güneybatıda Ruanda ve batıda ise Kongo Demokratik Cumhuriyeti oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kampala'dır.

Ruanda ya da resmî adı ile Ruanda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta bölümünün doğu kısmında yer alan ve denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Uganda, Tanzanya, Burundi ve bir kısmı Kivu Gölü ile olmak üzere Kongo DC oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kigali'dir.

Niagara Şelaleleri, Kuzey Amerika'nın doğusunda, ABD ile Kanada sınırı arasında, Niagara Nehri'nin üzerinde bulunur. 3 büyük şelaleden oluşur. Horseshoe bunların en büyükleridir. American Falls ve Bridal Veils Fall diğer iki küçük şelalelerdir.

Mississippi Nehri, Kuzey Amerika'nın en uzun nehridir. Çok büyük bir kısmı ABD (%98.5) ve birazı da Kanada sınırları içinde akar. Kolları olan Missouri ve Jefferson nehirleriyle birlikte toplam uzunluğu 6.275 km'yi bulur ve bu haliyle Nil, Amazon ve Yangtze nehirlerinden sonra dünyanın en büyük 4. nehridir.

Victoria Gölü, Afrika'nın doğusunda Tanzanya, Uganda ve Kenya topraklarında bulunan dünyanın en büyük ikinci tatlı su gölüdür. Afrika'nın en büyük gölüdür.

Kapuzbaşı Şelaleleri Yahyalı ilçesine bağlı Kapuzbaşı Köyü sınırları içerisinde yer alan kaynak şelalelerdir. Şelalelerden birisi Türkiye'nin en yüksek ve Dünya'nın en yüksek ikinci şelalesi olma özelliğini taşımaktadır. Şelaleler Kayseri Yahyalı ve Adana Aladağ ilçelerine yaklaşık 55 km, Kayseri'ye 145 km mesafededir. Kapuzbaşı'nın batı tarafında yer alan Hacer Ormanları 18 bin hektar alanı kaplamakta ve Aladağlar Milli Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır. Aksu Vadisi'nden Ulupınar Köyü'ne, oradan da Kapuzbaşı'na gelen çay, şelalelerin suyu ile birleşerek ırmak haline gelip biraz ileride Zamantı Irmağı ile birleşir. Zamantı Irmağı, Seyhan Nehri'nin en büyük koludur. İkinci büyük kolu Göksu Irmağı'dır. Göksu ile Zamantı, Kapuzbaşı'nın güneyinde Adana il sınırları içinde birleşerek Seyhan Nehri'ni oluşturur. Göksu Irmağı ve Zamantı Irmağı'nın çıkış yeri Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesidir.

Lech Nehri, Avusturya ve Almanya'dan geçen bir akarsudur. Tuna Nehri'nin sağ kollarından biri olan nehir 264 kilometre uzunluktadır ve 2.550 kilometrekarelik bir havzaya sahiptir. Kaynağı tam olarak Avusturya'nın Vorarlberg ili sınırları içinde kalır. Nehir burada Alp Dağları üzerinde 1865 metre yükseklikte Formarinsee adı verilen bir gölden doğar. kuzey-kuzeydoğu yönünde akarak, Almanya sınırları içine girer ve 12 metre yüksekliğinde bir şelâle oluşturarak dar bir boğaza girer. Alplerden çıktıktan sonra Fussen'deki ovalara girer.

Zambezi Nehri, Afrika'nın dördüncü büyük nehridir. Nehir, Orta Afrika Platosu'ndan doğar ve S biçimli bir vadi izleyerek Hint Okyanusu'na dökülür. Zambiya'daki Kalene Hill yakınlarında 1.460 m yükseklikte doğan başlangıç kaynağı, Angola'dan gelen kollarla beslenerek Zambiya'nın batı kesimi boyunca güney yönünde ilerler. Ardından kuzeydoğuya dönerek Zambiya-Zimbabve sınırını oluşturur. Mozambik topraklarına girdikten sonra güneybatıya yönelerek Hint Okyanusundaki deltasına ulaşır.

Ngara, Tanzanya'da bir şehirdir. Kent, Tanzanya'nın kuzeybatı kesiminde, Victoria Gölü'nün batı yakasındaki topraklara kurulmuştur. Kent, Burundi ve Ruanda ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Nil</span> Afrikadaki başlıca nehir ve dünyanın en uzun nehri

Nil, 6650 km. uzunluğu ile dünyanın en uzun nehridir. Havzası Afrika kıtasının onda birini kaplar. Güneyden kuzeye doğru akar ve Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbarah olmak üzere üç ana kolu vardır. Nehrin en uzaktaki kaynağı Burundi'de oğu Afrika Göller Bölgesi'ndeki Kagera Nehri olarak doğar ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda sınırlarını oluşturarak Victoria Gölü'ne dökülür.

Ogooué, 1.200 km uzunlukdan fazla olup, Gabon'un batı merkezi Afrika'daki birinci sıradaki nehridir. Kongo Cumhuriyeti, Kamerun ve Ekvator Ginesi içindeki bazı kollarıyla onun tüm havzası Gabon ülkesindedir.

Mavi Nil Etiyopya'da bulunan Tana Gölü kaynaklı nehir. Beyaz Nil ile birlikte Nil nehrini oluşturan en büyük iki koldan birisidir. Nehrin üst kesimleri Etiyopya'da pek çok kişi tarafından kutsal olarak kabul edilir ve bu nedenle bu nehre Abbay denilir. İncil Yaratılış 2'de belirtilen ve Cennet Bahçesinden dışarıya akan Gihon Nehri olduğuna inanılır.

Beyaz Nil Afrika'da bir nehir. Nil'in iki ana kolundan biridir. Sudan,Güney Sudan,Ruanda, Kongo Cumhuriyeti, Tanzanya, Uganda ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nden geçer.

<span class="mw-page-title-main">Nyabarongo Nehri</span> Ruandada yer alan ve Nilin üst kollarının bir parçasını oluşturan büyük bir nehir

Nyabarongo, Ruanda'da yer alan ve Nil'in üst kollarının bir parçasını oluşturan büyük bir nehirdir. 297 km uzunluğundadır ve bütünüyle Ruanda içinde yer alan en uzun nehirdir. Nehir, ülkenin güney batısındaki Mbirurume ve Mwogo'nun çatında yolculuğuna başlar. Bu iki nehir Nyungwe Ormanı'ndan kaynağını alır ve kimilerince Nil'in en uzak kaynağı olarak kabul edilir. Nyabarongo, başlangıç noktasından itibaren, 85 km boyunca kuzeye doğru akar ve Batı ve Güney İlleri arasındaki sınırı oluşturur. Nehir, Mukungwa Nehri ile birleştikten sonra, 12 km doğuya doğru akar ve bu noktadan sonra 200 km boyunca Güneydoğu'ya doğru akar. Bu uzun yolculuğu boyunca nehir, önce Kuzey ve Güney İlleri arasında, daha sonra Kigali ve Güney İli arasında ve son olarak Kigali ve Doğu İli arasında sınır işlevi görür. Nehir daha sonra Doğu İli içine girer ve Burundi sınırına yakın bir noktada rotasını tamamlar. Nyabarongo Nehri, hem Rweru Gölü'ne hem de Akagera Nehri'ne hem küçük hem de karmaşık bir delta ile boşalır. Akagera Nehri, Nyabarongo deltasından sadece 1 km uzaklıktaki Rweru Gölü'nden dışarı taşmaktadır. Nyabarongo deltasının hemen hemen tüm kolları göle akar, ancak deltanın sadece bir kolu, doğrudan Akagera Nehri'ne boşalır. Akagera Nehri sonunda Victoria Gölü'ne akar ve Nil'i oluşturur.

Mwogo Nehri, Batı Ruanda'da yer alır ve Nyabarongo Nehri'nin bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Rukarara Nehri</span> Ruandada nehir

Rukarara Nehri, Batı Ruanda'da, Nyabarongo Nehri'nin bir kolu olan Mwogo Nehri'nin bir kolu olan bir nehirdir. Nil'in en uzak su kaynağıdır.

Mbirurume, batı Ruanda'da yer alan ve Nyabarongo Nehri'nin bir kolu olan bir nehirdir.

Arjantin coğrafyası, Güney Amerika'nın güneyinde bulunan Arjantin'in coğrafi özellikleridir. Batıda And Dağları ve doğuda Güney Atlantik Okyanusu ile sınırlanan ülkenin komşuları, batıda Şili, kuzeyde Bolivya ve Paraguay ve kuzeydoğuda Brezilya ve Uruguay'dır.

Uganda-Tanzanya savaşı, Ekim 1978'den Haziran 1979'a kadar süren ve Uganda Devlet Başkanı Idi Amin'in devrilmesiyle sonuçlanan ve Tanzanya lehine sonuçlanmış bir savaştır. 1971'de Idi Amin'in dönemin Devlet Başkanı Milton Obote'yi devirmesiyle iki ülke arasındaki ilişkiler bozulmaya başladı. Tanzanya Devlet Başkanı Julius Nyerere, Obote ile yakın ilişki içindeydi ve 1972'de Uganda'da Obote'nin isyan başlatma girişimini destekledi. Ufak çaplı bir çatışmaya yol açan bu isyan yine Tanzanya Devlet Başkanı'nın desteğiyle son buldu. İki lider arasında gerginlik devam ederken Idi Amin Tanzanya sınırları içerisindeki Kagera Salient'in Uganda'nın yetki alanına alınması gerektiğini iddia etmeye başladı. Sonraki yıllarda Amin rejimi şiddetli tasfiyeler, ekonomik sorunlar ve Uganda Ordusu içindeki memnuniyetsizlik nedeniyle istikrarsızlaştırıldı.

Murchison Şelaleleri, Kabalega Şelaleleri olarak da bilinir, Uganda'daki Beyaz Nil Nehri üzerindeki Albert Gölü'nün doruğunda bulunan bir şelaledir. Murchison Şelaleleri'nin doruğundaki Nil Nehri'nin suları; genişliğin yaklaşık 7 metreye düştüğü bir ağızdan geçerek 43 metre yükseklikten aşağı dökülmekte, ardından batıya doğru akarak Albert Gölü'ne ulaşmaktadır. Victoria Gölü'nün gideğeni, saniyede yaklaşık 300 metreküp suyu, genişliği 10 metreden daha dar olan bir boğaza yönlendirerek şelalelerden aşağı akıtır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.