İçeriğe atla

Kafkas tüylü huşu

Kafkas tüylü huşu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Fagales
Familya:Betulaceae
Alt familya:Betuloideae
Cins:Betula
Tür: B. pubescens
Varyete: B. p. var. litwinowii
Üçlü adlandırma
Betula pubescens var. litwinowii
(Doluch.) Ashburner & McAll., Gen. Betula: 326 (2013).

Kafkas tüylü huşu (Betula pubescens var. litwinowii), huşgiller (Betulaceae) familyasından tüylü huşun bir varyetesi.

15–20 m'ye kadar boylanan, dalları yukarı doğru gelişen bir ağaçtır. Kalp şeklindeki yapraklar 3,5-5,5 cm uzunluğunda ve genişliğinde, dişli, alt yüzünde damarlar boyunca tüyler yer alır, yaprak sapı ve genç sürgünler tüylü ve siğillidir.[1]

Dünya'da Kafkasya, İran ile Türkiye'nin doğu ve kuzeydoğusunda yayılış yapar. Ağaç çizgisinin üstünde 2100–2600 m yükseltideki dağlarda genellikle kayalık yerlerde yetişir.[2]

Önceleri tür statüsünde değerlendirilen Kafkas tüylü huşu günümüzde (Ashburner & McAll. 2013) varyete seviyesine indirgenmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Browicz, K., 1982.Betula L. In: Davis PH (ed.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 7, pp. 689-691, Edinburgh; Edinburgh University Press.
  2. ^ Ashburner, K., & McAllister, H.A., 2013. The genus Betula: A taxonomic revision of birches. Royal Botanic Gardens, Kew - Botanical Magazine Monograph 1-431. 9781842461419.
  3. ^ Shaw., K., Roy, S. & Wilson, B., 2014. Kafkas tüylü huşu. The IUCN Red List of Threatened Species 2014. DOI:10.2305/IUCN.UK.2014-3.RLTS.T194832A2364453.en.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Huş</span> bitki cinsi

Huş (Betula), huşgiller (Betulaceae) familyasının Betula cinsinden ağaç veya ağaççıklara verilen ad. Kabuğu Kuzey Avrasya ve Kuzey Amerika halklarınca kap kacak ya da kano yapımında kullanılır.80-140 yıl arası yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Tüylü huş</span> Huşgiller familyasından bir bitki türü

Tüylü huş, huşgiller (Betulaceae) familyasından 25 m'ye kadar boylanabilen sık dallı, beyaz gövdeli bir huş türü.

<span class="mw-page-title-main">Kızılağaç yapraklı huş</span> bitki türü

Kızılağaç yapraklı huş, huşgiller (Betulaceae) familyasından 15 m'ye kadar boy yapabilen bir huş türü.

<span class="mw-page-title-main">Tüylü meşe</span>

Tüylü meşe, kayıngiller (Fagaceae) familyasından yaprak döken bir meşe türü.

<span class="mw-page-title-main">Adi huş</span> bitki türü

Adi huş, huşgiller (Betulaceae) familyasından 30 m'ye kadar boylanabilen ağaç veya ağaççık formunda bir huş türü.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas kara orman tavuğu</span>

Kafkas kara orman tavuğu, orman tavukları (Tetraoninae) familyasına ait bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Carpinus orientalis</span> huşgiller (Betulaceae) familyasından gürgen

Doğu gürgeni, huşgiller (Betulaceae) familyasından anavatanı Kuzey İran ile Güneydoğu Avrupa olan bir gürgen türü.

<span class="mw-page-title-main">Huş kabuğu</span>

Huş kabuğu, huş (Betula) ağacının bir bıçak yardımıyla floeme bağlı iç kabuğundan kolayca tabaka olarak soyulabilen ve araç gereç yapımında kullanılan dış kabuğu. Güçlü ve suya dayanıklı karton gibi kolayca kesilip bükülen huş kabuğu, tarihöncesi çağlardan beri değerli yapı, kaplama ve yazı malzemesi olarak iş görür ve bugün bile güncelliğini yitirmeden ondan sanat ürünleri oluşturulabilir. Kabukta tıbbi ve kimyasal maddeler bulunur ve betulin gibi bazıları aynı zamanda fungusit olduklarından saklama kaplarında yiyeceğin korunmasına yardımcı olur.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt huşu</span> bitki türü

Kâğıt huşu, huşgiller (Betulaceae) familyasından 18 m'ye kadar boylanabilen sık dallı, beyaz gövdeli bir huş türü. Otonim Betula alt cinsinde sınıflandırılır. Heksaploid olsa da tetraploid ya da pentaploid örnekleri de görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ağaç sınırı</span>

Ağaç sınırı ya da ağaç hattı, ağaç çizgisi, dikey (dağlarda) ya da yatay uç bölgelerde ağaçların sıcaklık ve nem yetersizliğinden büyüyemeyip ilerleyişinin durduğu habitat sınırı. Bir bakıma ağaçların yaşam sınırı olup ağaç yetişmeyen bölge sınırı, ağaç yetişmeyen yükseklik sınırı, ağaç büyüme üst sınırı olarak da adlandırılır.

<i>Rhododendron ungernii</i>

Rhododendron ungernii, Ericaceae (fundagiller) familyasından bir ormangülü türü.

<span class="mw-page-title-main">Tuşeti Millî Parkı</span>

Gürcistan'ın doğusundaki Tuşeti Millî Parkı, 22 Nisan 2003'te Gürcistan Parlamentosu tarafından onaylanan sekiz yeni korunan alandan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Borcomi Tabiatı Koruma Alanı</span>

Borcomi Tabiatı Koruma Alanı(Gürcüce: ბორჯომის ნაკრძალი), Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde Borcomi Belediyesi'nde yer alan bir koruma alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya karma ormanları</span>

Kafkasya karma ormanları, Kafkas Dağları, Küçük Kafkas sıradağları ve Karadeniz'in doğu ucundaki Kuzey Anadolu Dağları'nda konumlanmış geniş yapraklı karma ormanlardan oluşan ekolojik bölgedir.

<i>Capsicum pubescens</i>

Capsicum pubescens Bolivya, Peru ve Ekvador'a özgüdür ve kökeni İnka öncesi dönemlere kadar uzanmaktadır; Guitarrero Mağaralarında varlığının izleri bulunmuştur. Capsicum pubescens'in varlığı, Paracas, Nazca, Moche ve Chimu kültürlerinin eski Perulularının tekstil, seramik ve ev kalıntıları aracılığıyla belgelendi. Bu acı biber, Bolivya sosu llajwa'nın en önemli maddesidir. Ayrıca Peru'nun amiral gemisi olarak kabul edilir ve taze, macun, kurutulmuş veya öğütülmüş olarak tüketilir. Capsicum (biber) cinsinin bir türüdür ve Peru ve Ekvador'da rocoto, Meksika'da manzano biberi, Bolivya ve Arjantin'de locoto olarak bilinir. Bu tür, yoğunlukla Orta ve Güney Amerika'da bulunur ve yalnızca yetiştiricilikte bilinir. Tür adı olan pubescens, bu biberin tüylü yapraklarını ifade eden tüylü anlamına gelir. Çörek otu ile birlikte yaprakların tüylülüğü bu türü diğerlerinden ayırır. Nispeten ileri bir yaşa geldiklerinde ve kökleri hızla odunlaştıklarında, bazen ağaç biber olarak adlandırılırlar. Tüm evcilleştirilmiş biber türleri arasında, bu tür en az yaygın olan ve sistematik olarak diğerlerinden en uzak olanıdır. Capsicum cinsinin diğer türlerinden üreme açısından izole edilmiştir. Bu türün çok dikkate değer bir özelliği, dona dayanamasa da diğer kültür biber bitkilerinden daha düşük sıcaklıklara dayanabilmesidir.

Yayla huşu, Rize huşu veya bilimsel adıyla Betula browicziana, Huşgiller familyasından bir bitki türüdür. Gürcistan ve Türkiye'nin Artvin, Rize ve Trabzon illerinde görülmüştür. Rhododendron fundalığı ve mağmasal yamaçlarda yaşamaktadır. Bazı botanikçiler tarafından Betula pubescens var. litwinowii'nin eş adı (sinonim) olarak görülür.

Prenanthes abietina, papatyagiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Pierre Edmond Boissier ve Benedict Balansa tarafından tanımlanmış ancak Moisey Elevich Kirpicznikov tarafından 1964'te Prenanthes cinsine dahil edilmiştir.

<i>Carpinus laxiflora</i>

Carpinus laxiflora, Betulaceae (huşgiller) familyasının Carpinus cinsinden bitki türü.

<i>Alniaria alnifolia</i>

Alniaria alnifolia, Rosaceae familyasından bir bitki türü.

Pyrus chosrovica, Rosaceae (gülgiller) familyasından bir ağaç türü.