İçeriğe atla

Kafkas arısı

Kafkas arısı
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Arthropoda
Sınıf:Insecta
Takım:Hymenoptera
Familya:Apidae
Oymak:Apini
Cins:Apis
Tür: A. mellifera
Alt tür: A. m. caucasia
Üçlü adlandırma
Apis mellifera caucasia
Pollmann, 1889
Sinonimler
  • Apis mellifera caucasica Gorbachev, 1916
  • Apis mellifera pomonella Sheppaard & Meixner, 2003

Kafkas arısı, dağ arısı veya Kafkas bal arısı (Apis mellifera caucasia,[1] veya yaygın olarak yanlış yazılan şekliyle caucasica[2]) bal arısının alt türüdür.

Kökeni

Kafkas arısı, Orta Kafkasya'nın yüksek vadilerinde ortaya çıkmıştır. Gürcistan alttürün ana vatanı olsa da, Kafkas arısı Türkiye'nin doğusu, Ermenistan ve Azerbaycan'da da görülmektedir.[3]

Özellikleri

Tür, şekil ve boyut olarak A. m. carnica'ya benzemektedir. Kafkas arısının kitin rengi siyahtır ve bazen kahverengi lekeler de görülmektedir. Türün tüy rengi ise kurşun-grisidir. Dil uzunluğu 7.2 milimetre kadar uzun olabilir. Arıların ağırlığı 70 ile 80 miligram arasında değişmektedir. Kraliçe arı günlük 1100 ila 1500 arası yumurta yumurtlayabilir. Diğer arı türlerine kıyasla uysal ve daha az sokucudur. Yiyecek toplama konusunda başarılı olan Kafkas arıları, yeni yiyecek kaynağı bulma konusunda başarısızdır. Diğer arı türlerine kıyasla daha fazla bal yapan Kafkas arıları, yağmacılığa eğilimlidir. Ortalama bir Kafkas arısı kolonisi %13 oğul vermektedir.[4]

Dünya çapında yayılımı

Amerikalı entomolog Frank Benton ve Gürcü böcekbilimci İlarion Kavtaradze, 1905, Gürcistan

İlk kez 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'ne getirilen Kafkas arısı, ABD'li arıcıların arıcılığa olan ilgisini arttırdı. Frank Benton, 1905'teki Gürcistan gezisinden sonra bal arılarının ABD'ye ithalatını destekledi.[5]

1921'de Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgal etmesiyle Kafkas arılarının ihracatı durduruldu. Alt türler, Sovyet böcek bilimciler tarafından incelenip yetiştirildi. Kafkas arılarının saflığının bozulacağı konusunda endişeleri olan Sovyet yetkililer, özel izin olmaksızın arının her türlü ihracatını yasakladı.[6]

Uluslararası ihracat 1969'da yeniden başladı. Türü "Altın Arı" olarak tanıtan bir İngiliz gazetesi, Sovyetler Birliği'nin gri dağ arısını dünyanın en iyi arısı olarak seçmiş ve altın madalya ile ödüllenmiştir. Endüstriye etkisi ile ayırt edilebilen Gri Kafkas arısı, yağmur yağarken bile bal toplayabilmesiyle bilinmekteydi. Sunday Mirror'un 1 Haziran 1969'daki haberine göre, Kafkas arısına olan yoğun taleple beraber 200.000 arı yurtdışına gönderildi.[7]

Uluslararası ödüller

Kafkas arısı üç farklı etkinlikte altın madalya kazanmıştır. Bu etkinlikler sırasıyla 1961 Erfurt (Almanya) Uluslararası Bahçecilik Sergisi, 1965 Bükreş 20. APIMONDIA Uluslararası Kongresi ve 1971 Moskova 23. APIMONDIA Uluslararası Kongresi'dir.[8][9]

Kaynakça

The Hive and the Honeybee Chapter 11 "Arı ırkları" Prof. Friedrich Ruttner, Dadant, 1975

Kaynakça

  1. ^ Michael S. Engel (1999). "The taxonomy of recent and fossil honey bees (Hymenoptera: Apidae: Apis)". Journal of Hymenoptera Research. 8: 165-196. 
  2. ^ "Taxonomy browser (Apis mellifera caucasica)". www.ncbi.nlm.nih.gov. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Georgia Offers a Super Bee to Help Ailing American Bees | Eurasianet". eurasianet.org (İngilizce). 12 Nisan 2013. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020. 
  4. ^ Çelik, Kemal (2020). Arıcının el kitabı. Tudás Alapítvány. ss. 9, 10, 11. ISBN 6054613448. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  5. ^ "Status of breeding practices and genetic diversity in domestic U.S. honey bees". 27 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  6. ^ "Caucasian (Georgian) Queen Bees For Sale | Oldest honey in the world! - GoldBee". goldenbee.ge. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020. 
  7. ^ Sunday Mirror June 1, 1969
  8. ^ "ქართული ფუტკრის ამბავი". National Geographic (Gürcüce). 1 Aralık 2017. 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "APIMONDIA International Federation of Beekeepers' Associations". 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bal arısı</span>

Apis mellifera veya bal arısı, Apis cinsine bağlı bir arı türüdür. Dünya çapında 7-12 bal arısı türü arasında en yaygın olanıdır. Apis cins adı Latince "arı" anlamına gelir ve mellifera Latince "bal taşıyan" anlamına gelir ve türün bal üretimine atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bal</span> bir arı ürünü

Bal, arılar tarafından çiçeklerden ve meyve tomurcuklarından alınarak yutulan nektarın arıların bal midesi denilen organlarında invertaz enzimi sayesinde kimyasal değişime uğramasıyla oluşan ve kovandaki petek hücrelerine yerleştirilen çok faydalı bir besindir. Nektar bala çevrilirken arılar sağladıkları invertaz enzimi sayesinde sakkarozu inversiyona uğratarak fruktoz ve glikoz şeklinde basit şekerlere dönüştürür ve fermantasyonun meydana gelmesini önleyecek miktarda suyunu uçururlar. Kovandaki hücrelere yerleştirilen ve üzeri mumdan bir kapakla örtülen bal arılarca sağlanan özel havalandırma sistemi sayesinde bildiğimiz tat ve kıvama gelir. Halen dünyada üretilen bal türleri kestane balı, köknar balı, monofloral bal, çiçek balı, petek balı, armut balı, dağ balı, akasya balı, çam balı, kremalı bal, okaliptüs balı ve meşe balıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çam balı</span>

Çam balı arıların çiçek poleninden değil, Akdeniz iklimine mahsus bazı çam ağacı türlerinin gövdesinde yaşayan bir aracı böceğin salgısını kullanarak ürettiği, müstesna bir baldır. Dünyada sadece Türkiye ve Yunanistan'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Arı</span> zar kanatlılardan, bal ve bal mumu yapan bir böcek

Arı, zar kanatlılar takımına ait Apoidea familyasını oluşturan tüm böcek türlerine verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Propolis</span>

Propolis bitkiler tarafından üretilen onları hem soğuktan hem de mikroorganizma saldırısından koruyan reçineli bileşiğin, bal arıları tarafından toplandıktan sonra transforme edilmesinden dolayı güçlü ve yapışkan bir özellik kazanmış su geçirmez, antimikrobiyal ve ısı yalıtan özellikteki özüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kraliçe arı</span> Çiftleşmiş yetişkin dişi arı

Kraliçe arı, ana arı ya da arı beyi; genellikle bal arısı kolonilerinde görülen; yetişkin, çiftleşmiş dişi arı. Genellikle bir kolonide tek bir kraliçe bulunur ve kolonideki arıların çoğunun annesidir. Kolonideki işçi arılar tarafından larva halindeyken seçilir ve cinsel olgunluğa erişene kadar arı sütü ile beslenir. Kraliçe arı kavramı zaman zaman -bal arısı olmayan- bazı sosyal arı cinslerindeki baskın dişiler için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Psidium guajava</span> Mersingiller familyasından bir bitki türü

Elma guava ya da bayağı guava her daim yeşil Karaipler, Güney Amerika, Brezilya'dan dünyaya yayılma 2 ile 7 metre arası değişen boyu olan bir guava türüdür. Çiçekleri 2,5 cm çapında beyaz renkli ve büyüktür. Meyvesi 15 cm çapında ve pek çok tohum içerir. Kolaylıkla böcekler tarafından tozlaşması sağlanabilir, arılar özellikle de bal arısı bu bitkinin tozlaşmasına yardım eder. Genel olarak bitki hermafroittir. Yani dişi ve eril organlar aynı ağaç üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Görme sistemi</span> organizmaların görmesini sağlayan merkezi sinir sistemi parçası

Vizüel sistem organizmaların görmesini sağlayan merkezi sinir sistemi parçasıdır. Vücudu çevreleyen dünyanın bir temsilini oluşturmak için görünür ışıktan gelen bilgileri yorumlamaktadır. Görme sisteminin dünyanın iki boyutlu bir projeksiyonundan, üç boyutlu bir dünyayı yeniden kurma gibi karmaşık bir görevi vardır. Görsel bilgilerin psikolojik tezahürü görsel algı olarak bilinir.

Apiterapi, bal, polen, propolis, arı sütü, arı ekmeği, arı zehri, apilarnil ve balmumu gibi arı ürünleriyle yapılan tedavi yöntemidir. Kelime anlamı olarak bal arısı anlamına gelen apis mellifera ile tedavi anlamına gelen therapia kelimelerinin birleşiminden meydana gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Malta arısı</span>

Malta arısı, batı bal arısının bir alt türüdür. Kökeni, yerli olduğu Malta'dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yaprakarıları</span> zar kanatlılar takımındaki Symphyta alt takımının böcekleri

Yaprak arıları; karıncalar, arılar ve yaban arıları ile birlikte Zar kanatlılar takımındaki Symphyta alt takımının böcekleridir. Yaprakarıları özellikle, bilinen yaklaşık 7.000 tür içeren en büyük üst aile olan Tenthredinoidea üst ailesi ile ilişkilidir; bütün alt takımda ise 800'den çok cins içerisinde yaklaşık 8000 tür tanımlanmıştır. Symphyta alt takımı, Hymenoptera takımındaki çeşitli bazal gruplardan oluşan parafiletiktir.

<span class="mw-page-title-main">Vespa mandarinia</span> Asyaya özgü eşek arısı türü

Vespa mandarinia veya Asya dev eşek arısı, dünyadaki en büyük eşek arısı türüdür. Ilıman ve tropikal Doğu Asya, Güney Asya, Hindiçin ve Uzak Doğu Rusyası'nın bazı bölgelerine özgüdür. Ayrıca 2019'un sonlarında Kuzey Amerika'nın Pasifik Kuzeybatı bölgesinde 1 kez, 2020'de iki kez görülmüştür. Ovalardan ve yüksek rakımlı iklimlerde yaşamayı tercih etmeyen bu tür, alçak dağlarda ve ormanlarda yaşamayı tercih eder. V. mandarinia, kemirgenlerin önceden kazdığı mevcut tünellere veya çürümüş çam köklerinin yakınındaki alanlara yuvasını yapar. Temel besini büyük böcekler, diğer böceklerin kolonileri, ağaç özü ve bal arısı kolonilerinden gelen ballardır. Bu türün vücut uzunluğu 45 mm, kanat genişliği 75 mm ve iğnesinin uzunluğu 6 mm'dir. İğnesini kullanarak güçlü zehrini enjekte eder.

<i>Bombus</i>

Bombus arısı (Bombus) veya tüylü arı, yaklaşık 250 türü olan, bal yapıcı bir arı cinsi. Bu cins, Bombini oymağında hâlâ var olan tek gruptur, ancak soyu tükenmiş birkaç cins fosillerden bilinmektedir. Düşük rakımlı yerlerde yaşayan birkaç tropikal tür Güney Amerika'da tanımlanmış olmakla birlikte, bombus arıları esas olarak Kuzey Yarımküre'deki yüksek rakımlı bölgelerde veya kuzey enlemlerinde bulunurlar. Bazı yonca türlerini sadece bu arılar tozlaştırarak çoğalmasında katkıda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Pyrus communis caucasica</span>

Pyrus communis caucasica, Rosaceae (gülgiller) familyasından bir bitki alt türüdür. Deniz seviyesinden 1.600 metre yüksekliğe kadar olan bölgelerde yetişir. Kafkasya bölgesinin endemik bitkilerinden biridir.

Hoplitis caucasica, 1920 yılında Heinrich Friese tarafından tanımlanmış, yaprak kesen arılar cinsinden bir bal arısı türüdür. Kafkasya ve Türkiye'nin kuzeydoğusuna endemiktir.

Melitturga caucasica, 1878'de yılında Morawitz tarafından tanımlanmış, toprağa çukur kazan ve yalnız yaşayan kısa dilli arılar familyasından bir bal arısı türüdür.

Kafkas yaban kedisi, başlıca yaşam alanı Kafkas Dağları ve Türkiye'nin kuzeydoğusu olan, Avrupa yaban kedisinin alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Afrikalılaşmış bal arısı</span>

Afrikalılaşmış bal arısı; halk arasında " katil bal arısı" olarak isimlendirilen melez bal arısıdır. Orijinal olarak Doğu Afrika ova bal arısının ; İtalyan bal arısı ve İber bal arısı gibi Avrupa bal arısı türleri ile melezlenmesi ile meydana gelmiştir.

Marla Spivak (d.1955) Minnesota Üniversitesi'nde arıcılık ve sosyal böcekler konusunda uzmanlaşmış, Seçkin McKnight Üniversitesi Profesörlüğü ünvanı almış Amerikalı bir entomologdur.

<span class="mw-page-title-main">Apocephalus borealis</span>

.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.