İçeriğe atla

Kafkas Tebeşir Dairesi

Kafkas Tebeşir Dairesi
Oyunun afişi
Oyunun afişi
YazarBertolt Brecht
İlk gösterimCarleton College, Minnesota, ABD
İlk gösterildiği yerMinnesota, ABD
ÜlkeAmerika
Orijinal dilİngilizce
KonuEbeveynlik, mülkiyet, savaş
TürEpik Tiyatro
Zaman ve mekânGürcistan
IBDB profili

Kafkas Tebeşir Dairesi (Almanca: Der kaukasische Kreidekreis), Alman oyun yazarı Bertol Brecht'in 1944 yılında kaleme aldığı altı perdelik seyirlik oyun.

"Çocuk onu doğuranın mıdır, yoksa onu yetiştirenin midir" önermesinden yola çıkmış bir eserdir.[1] Epik tiyatronun belirgin bir örneğidir. 'Oyun içinde oyun' anlayışıyla yazılan eserde mülkiyet - emek ilişkisi sorgulanmakta ve bir şey üzerinde hak iddia edebilmek için ona emek vermek gerektiği vurgusu yapılmaktadır.

Yazarın en uzun oyunu olan eser dört ayrı oyunu içeren altı perdeden - Vadi İçin Savaşım (Ön Oyun), Soylu Bebe, Kuzey Dağlarına Kaçış, Kuzey Dağlarında, Yargıcın Öyküsü, Tebeşir Dairesi - oluşur. Konusu, II. Dünya Savaşı sırasında geçmektedir.

Brecht ABD'de yaşadığı dönemde yazdığı bu eseri 1943 yılında tanıştığı oyun yazarı Clifford Odets'in önerisiyle üretti ve Tebeşir Dairesi adındaki bir Çin oyunundan esinlenerek meydana getirdi.[1] Brecht'in esinlendiği masal, Çin'de Yuan hanedanlığı döneminde yaşamış Li Çen Fu'nun "Tebeşir Dairesi" oyunudur.

Sahnelenmesi

Türkiye'de sahnelenişi

Oyunu Türkçeye Can Yücel ve Yılmaz Onay kazandırmıştır.

Türkiye'de de Dostlar Tiyatrosu başta olmak üzere çeşitli topluluklarca uzun süreler sergilenmiştir. Eserin en başarılı yönetmenlik deneyimini Mehmet Ulusoy gerçekleştirmiş olup, diyalektik anlayış, tiyatroya yansıtılmıştır. Yılmaz Onay'ın Mitos - Boyut Yayınları tarafından yayınlanan Bertolt Brecht Bütün Oyunları serisi için Almanca aslından çevirdiği Kafkas Tebeşir Dairesi, 1990-1991 sezonunda Bursa Devlet Tiyatrosu, 1997-1998 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları, 2007-2008 sezonunda Erzurum Devlet Tiyatrosu, 2017-2018 sezonunda Diyarbakır Devlet Tiyatrosu ve Tiyatroadam, 2019-2020 sezonunda Sadri Alışık Kültür Merkezi, 2022-2023 sezonunda da İstanbul Devlet Tiyatrosu ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu tarafından sahneye konulmuştur.

Nazi Almanyası döneminde, Hitler'in işgalci orduları tarafından Grusinya'nın (Gürcistan) kuşatılması, keçi yetiştirmekle geçinen yerel halkın bu işgale direnişi ve sonrası, Kafkas Tebeşir Dairesi'nin konusudur.[2]

Bölümler

  • Ön Oyun
  • Gruşa Ve Çocuğun Öyküsü
  • Azdak’ın Öyküsü
  • Kafkas Tebeşir Dairesi Sınaması

Kaynakça

  1. ^ a b Güneşdoğdu, Ayça (2011). "Bertolt Brecht'in Kafkas Tebeşir Dairesi oyunundaki Grusha Vashnadze karakteri üzerine oyunculuk çalışmaları". Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Kafkas Tebeşir Dairesi Üzerine - Bertolt Brecht". Halk Sahnesi Oyuncuları. 4 Nisan 1999. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Epik tiyatro</span>

Epik tiyatro, siyasal amaçlı bir tiyatro düşüncesidir. Bertolt Brecht’in doğrudan Marksizm-Leninizm etkilenimiyle oluşturduğu ve seslendiği seyirci kitlesini de emekçi sınıf olarak belirlemiş bir kuramdır. Epik kelime anlamıyla halk arasında söylenen destansılık anlamıyla epik kelimesi kullanılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Bertolt Brecht</span> Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmeni (1898-1956)

Eugen Berthold Friedrich Brecht, kısaca Berthold ya da Bert Brecht,, Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Genco Erkal</span> Türk oyuncu (1938–2024)

Genco Erkal, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Yaman Okay</span>

Yaman Okay, Türk sinema ve tiyatro oyuncusudur.

Dostlar Tiyatrosu, İstanbul'da kurulu bir tiyatro topluluğu.

Zeliha Berksoy, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, sanatçı.

<span class="mw-page-title-main">Vasıf Öngören</span> Sanatçı

Vasıf Öngören, Türk bir oyun yazarı, yönetmen ve oyuncuydu. Oyunlarında yabancılaşma, toplumsal değerler, sınıfsal çelişkiler, ekonomik ve siyasi sorunlar gibi konuları işledi. Epik tiyatro türünde yazdığı Asiye Nasıl Kurtulur? oyunu ile tanınırlık kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Levent Ülgen</span> Türk oyuncu

Ömer Levent Ülgen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, televizyon sunucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Onay</span> Türk yazar

Yılmaz Onay,, Türk tiyatro yönetmeni, oyun yazarı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ulusoy (yönetmen)</span>

Mehmet Ulusoy, Türk tiyatro yönetmeni, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Serap Eyüboğlu (d.1959) Türk tiyatrocu

Mehmet Ali Kaptanlar, Türk tiyatrocu, oyuncu.

Zeyno Günenç, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Yücel Erten</span> Türk oyuncu, yönetmen, yazar ve çevirmen

Yücel Erten, Türk oyuncu, yönetmen, sanat yönetmeni, yazar, çevirmen.

Lale Başar, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu.

Barış Erdenk Türk sahne sanatçısı ve tiyatro yönetmenidir.

<i>III. Reichin Korku ve Sefaleti</i>

III. Reich'in Korku ve Sefaleti, Alman yazar Bertolt Brecht'in 1935 ile 1943 yılları arasında sürgünde iken yazdığı bir oyunudur. Türkiye'de ilk olarak 1971-1972 döneminde (AST) Ankara Sanat Tiyatrosu’nda Zehra Kurttekin çevirisi ve Yılmaz Onay rejisi ile "Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti" adıyla sahnelendi. Ankara'da dört kez oynanan oyun, beşinci kez Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencilerine oynanırken, Ankara Sıkıyönetim Kumandanlığı'nın 4 Nisan 1972 tarihli bildirimi ile yasaklandı.

Kubilay Karslıoğlu, Türk oyuncudur. Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümünden mezun olmuştur. Devlet Tiyatroları'ndaki görevine Bursa Devlet Tiyatrosu'nda başlamıştır. Şu anda İstanbul Devlet Tiyatrosu'nda görev yapmaktadır. İstanbul Kültür Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesinde oyunculuk dersleri vermiştir. Şu an İstanbul Bilgi Üniversitesinde ders vermektedir.

<i>Puntila Ağa ve Uşağı Matti</i>

Puntila Ağa ve Uşağı Matti, Alman modernist yazar Bertolt Brecht'in 1940 yılında yazdığı epik komedi oyunu. Ayıkken kapitalizmin katı kurallarının etkisinde kalan, sarhoşken ise insancıl yönlerini ortaya çıkaran toprak ağası Puntila'nın ikilemi üzerinden işlenen oyun, psikolojik ve sosyolojik öğeler içeriyor. Brecht'in, II. Dünya Savaşı sırasında, Finlandiya'da sürgünde iken yazdığı eser, ilk kez 1948'de, Zürih'te sahnelenmiştir. Puntila ile uşağı Matti arasındaki ikili ilişki, Charlie Chaplin'in Şehir Işıkları filmindeki (1931) Tramp ile Milyoner arasındaki ilişkiyle benzeşmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.