İçeriğe atla

Kafkas Hakları Konfederasyonu

Kafkas Hakları Konfederasyonu
Конфедерация горских народов Кавказа
Kuruluş1991-1994
Lider(ler)Musa Şanibov (1990-1996)
Yusup Soslambekov (1996-2000)
Etkin bölgelerKafkaslar
İdeolojiKafkas konfederalizmi[1]
MüttefiklerBagramyan Taburu
Abhazya Abhazya, Rusya Rusya

Kafkas Hakları Konfederasyonu, Abhazya ayrılıkçıları ile Gürcüler arasındaki savaşta (1992-1993) ayrılıkçıların yanında savaşmak üzere paralı asker gönderen örgüttür.[2] Çoğunluğu Kuzey Kafkasya cumhuriyetlerinden gelen militanlardan oluşan bu milis grubu, Abhazya Savaşı'nın kazanılmasında etkili olmuştur.

Kafkas Hakları Konfederasyonu, Sovyetler Birliği'nde Perestroyka döneminde hızla artan ve resmi olmayan örgütlerden biri olarak 1989 yılında Dağlı Uluslar Konfederasyonu adıyla kuruldu. 1990 yılında, Yuri (Musa) Şanibov bu örgütün başkanlığına seçildi. Şanibov, Kabardey bölgesinden Marksizm-Leninizm profesörüydü. Ertesi yıl Nalçik'te toplanan örgüt adını Kafkas Hakları Konfederasyonu olarak değiştirdi. Örgütün içinde Müslüman nüfus barındıran 16 bölgenin temsilcileri bulunuyordu. Ancak Çeçenya devlet başkanı Cahar Dudayev dışında Kafkas Hakları Konfederasyonu'nu destekleyen hiçbir yönetici bulunmuyordu.[3]

Sözde Konfederasyon başkanı Yuri Şanibov ve parlamento başkanı Iysuph Soslanbekov resmi olarak şu şekilde bir açıklama yaptı:

"Gürcü işgalcilerin ordusunu egemen Abhazya topraklarından çekmenin başka bir yolu olmadığından ve CMPC'nin 10. Oturumunun kararını uygulamak için şunu emrediyoruz:

1. Konfederasyonun tüm karargahları, saldırganı askeri olarak ezmek için Abhazya topraklarına gönüllüler göndermek zorunda.

2. Konfederasyonun tüm askeri oluşumları, kendilerine karşı çıkan ve herhangi bir yöntemle Abhazya topraklarına ulaşmaya çalışan güçlere karşı askeri harekat yürütmek zorundadır.

3. Tiflis'i felaket bölgesi ilan etmek. Bunun için terör eylemleri de dahil olmak üzere tüm yöntemleri kullanın.

4. Konfederasyon topraklarındaki tüm etnik Gürcü kökenlileri düşman olarak ilan etmek.

5. Gürcistan'a yönlendirilen her türlü kargo alıkonulacaktır."

Örgütün lideri Yuri Şanibov, Güney Kafkasya'da bulunan Sohumi'nin başkenti olduğu bağımsız bir Kuzey Kafkasya Federasyonu'nun kurulmasını savunmaya başladı. Bu örgüt bu arada "Yeşil Bereliler" adı altında bir milis gücü oluşturdu. Örgüt, 1992 yılında Grozni kentinde gerçekleştirdiği temsilciler toplantısında Gürcistan hükümetine karşı savaş ilan etti. Örgüt, üye bölgelerden topladığı ve 3.000 kişiden oluşan paramiliter grupla Abhazya bölgesindeki çatışmalarda Abhazların safına katıldı. Aynı yıl Rusya federasyonu savcıları örgüt hakkında iddianameler hazırlamasına karşın, Rusya Federasyonu hükümeti örgüte karşı hiçbir önlem almadı. Bu sırada Kafkas Hakları Konfederasyonu'nun dini topluluklar konseyi başkanı Magomet Magomayev, örgütün Rusya Federasyonu yasalarına değil şeriata dayandığını açıkladı.[4]

Çatışmalar sonrasında Abhazya'da Gürcülere etnik temizlik uygulanmış ve Abhazya de facto olarak bağımsızlık ilan etmiştir. Kafkas Hakları Konfederasyonu da bunun sonrasında hiçbir faaliyet göstermemiş ve ortadan kalkmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Chapter 7 - Abkhazia, Georgia and the Caucasus Confederation 17 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Georgians and Abkhazians. The Search for a Peace Settlement. Stanislav Lakoba, August 1998
  2. ^ Rusya Federasyonu'nda ve Transkafkasya'da Etnik Çatışmalar, Yayıma hazırlayan: Fahrettin Çiloğlu, İstanbul, 1998, s. 222, ISBN 975-8260-01-4
  3. ^ Rusya Federasyonu'nda ve Transkafkasya'da Etnik Çatışmalar, Yayıma hazırlayan: Fahrettin Çiloğlu, İstanbul, 1998, s. 223, ISBN 975-8260-01-4
  4. ^ Rusya Federasyonu'nda ve Transkafkasya'da Etnik Çatışmalar, Yayıma hazırlayan: Fahrettin Çiloğlu, İstanbul, 1998, s. 226, ISBN 975-8260-01-4

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya</span> kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet

Güney Osetya veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmî adıyla Güney Osetya Cumhuriyeti - Alanya Devleti Kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet. Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bünyesinde kurulmuş Güney Osetya Otonom Oblastı topraklarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Cephesi</span> Osmanlı Cephesi

Kafkasya Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun 2. ve 3. orduları ile Rus İmparatorluğu Kafkas Ordusu'nun karşı karşıya geldikleri cephe. Kafkasya Cephesi, savaş sırasında Doğu Anadolu Bölgesi içlerine kadar genişlemiş, Trabzon, Bitlis, Muş ve Van şehirlerine kadar yayılmıştır. Kara harbi, Karadeniz Bölgesinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu deniz gücü ve Rus donanması tarafından desteklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik</span>

Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik, Abhazya'da Gürcü-Abhaz anlaşmazlığı sırasında, 1992-1993 arasında uygulandı. Rusya güçlerince desteklenen Abhaz ayrılıkçılar, Ermeni çetecileri ile Kuzey Kafkasyalı paralı askerler tarafından Gürcü ve Svanlar bu etnik temizlik sırasında öldürüldü. Öldürülenler arasında önde gelen siyasetçiler Guram Gabiskiria, Jiuli Şartava gibi kişiler de vardı. Abhazya'daki Gürcüler de zorla göç ettirildi. Abhazya nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan 250.000 kadar Gürcü de zorla göç ettirildi. Bu göç sırasında da çok sayıda insan yolda öldü. Gürcü verilerine göre, yaklaşık 5.000 sivil öldü ve 400 sivil kayboldu.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti</span> ilk Azerbaycan cumhuriyeti (28 Mayıs 1918-28 Nisan 1920)

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti veya kısaca Azerbaycan Cumhuriyeti, Doğu Kafkasya'da yerleşmiş ve yüzölçümü 147.629 km2 olan, Müslüman ve Türk toplumlarında kurulan ilk laik ve demokratik devlet. Nüfusu 2 milyon kişiye ulaşan cumhuriyetin sınırları kuzeyde Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, batıda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve güneyde İran'la belirlenmiştir. Azerbaycan'da en büyük şehir olan Bakü'nün Bolşevik Bakü Sovyeti'nin kontrolünde olması nedeniyle, AHC'nin geçici başkenti Gence olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Muslubey, Salıpazarı</span> Samsun ili Salıpazarı ilçesine bağlı mahalle

Muslubey, Samsun ilinin Salıpazarı ilçesine bağlı bir mahalledir. 2014'ten önce idari açıdan köy statüsüne sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti</span> 1918 - 1921 yılları arası var olmuş ülke

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Transkafkasya SFSC, 1922 ile 1936 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle oluşan Sovyetler Birliği cumhuriyeti. Başkenti günümüzde Gürcistan'ın başkenti olan Tiflis'ti.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Gürcistan Savaşı</span>

Rusya-Gürcistan Savaşı, Ağustos 2008 tarihinde Güney Osetya - Rusya - Gürcistan ve son olarak Abhazya'nın katılımı ile aralarında gerçekleşen gerilim ve çatışmalarla başlayan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Cumhuriyeti, Gürcistan tarafından Abhazya'nın tek ve yasal hükûmeti olarak tanınan yönetimdir. Abhazya, uluslararası alanda tanınırlığı sınırlı da olsa, 1990'ların başından beri de facto olarak Gürcistan'dan bağımsızdır. Abhazya Savaşı nedeniyle Tiflis'te olan sürgün hükûmetinin başkanı, Mayıs 2019'da seçilen Ruslan Abashidze'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan İç Savaşı</span>

Gürcistan İç Savaşı, Gürcistan içindeki azınlıkları ve özerk bölgelerin Güney Osetya'daki (1988-1992) ve Abhazya'daki (1992-1993) sıcak çatışmalarını; 21 Aralık 1991 ile 6 Ocak 1992 arası demokratik bir seçimle iktidar gelen Zviad Gamsahurdia'ya yapılan darbe süreçlerini ve ardından tekrar demokrasiye dönme (1993) süreçlerini kapsar. Bu sürecin sonunda Zviad Gamsahurdia ve taraftarları tamamen yenilmiş, Güney Osetya ve Abhazya de-facto bağımsızlıklarını kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tanınmayan Devletler Topluluğu</span>

Tanınmayan Devletler Topluluğu, uluslararası toplumun sınırlı bir kesimin tanıdığı, eski Sovyetler Birliği'ndeki çeşitli devletler birleştiren uluslararası bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Özel Transkafkasya Komitesi</span>

Özel Transkafkasya Komitesi 9 Mart 1917'de, İmparatorluk Valisi Nikolay Nikolayeviç Romanov'un yerine geçen Devlet Duması V. A. Kharlamov başkanlığında, sivil idari bölgelerin en üst organı olan Güney Kafkasya'da Geçici Rusya Hükümeti tarafından Kafkasya cephesinde savaş sırasında işgal edilen bölgelerde sivil idarelerin kurulması için özel talimatla kuruldu. Terek ve Kuban oblastları için komiserler atandı, komisyonun yanı sıra komite, Geçici Hükûmete bağlı Petrograd'daki Kafkas İşleri Valisi aracılığıyla merkezi hükûmet kurumlarıyla ilişkilerini sürdürdü.

Transkafkasya Seymi veya Mâverâ-yı Kafkas Seymi, Ekim Devriminden sonra Güney Kafkasya'da var olan ve Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti'nin yüce yasama organı.

Arif İsmet Bey, İsmetzade Doktor Mehmed Arif olarak da bilinir, Osmanlı siyaset adamı ve yazar. Yazar olarak daha çok Gürcü Köyleri adlı kitabıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Kamani Katliamı</span>

Kamani Katliamı, 9 Temmuz 1993 tarihinde Abhaz-Gürcü ihtilafı sırasında gerçekleşmiş bir katliamdır. Ayrılıkçı Abhaz milisleri ve Rus milisleri tarafından Sohum'un Kamani köyünde Gürcülere karşı gerçekleştirildi. Bu katliam, Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik planının kanlı bir parçası oldu.

2006 Kodori krizi, Abhazya'nın Kodori Boğazı'nda yerel bir milis liderinin isyancıları silahsızlandırmak için polis güçleri gönderen Gürcistan Hükûmeti'ne muhalefetini ilan etmesiyle beraber Temmuz 2006'nın sonlarına doğru ortaya çıkan kriz. Kodori Boğazı'nın üst kısmı, o zamanlar Abhazya makamları tarafından kontrol edilmeyen Gürcistan'ın ayrılıkçı Cumhuriyeti olan Abhazya'nın tek kısmıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mhedrioni</span>

Mkhedrioni, Gürcistan'da etkin olmuş paramiliter grup ve suç örgütü. Örgüt 1995'te yasaklandı, ancak Yurtseverler Birliği adıyla siyasi parti olarak yeniden kuruldu.