İçeriğe atla

Kafartab

Koordinatlar: 35°27′33.2″K 36°35′43.2″D / 35.459222°K 36.595333°D / 35.459222; 36.595333
Kafartab
كفرطاب
Suriye üzerinde {{{raptiye}}}
{{{raptiye}}}
{{{raptiye}}}
Suriye haritasındaki konumu.
Diğer adıKafr Tab or Kafar Tab
Haçlılar tarafından Capharda olarak bilinir
KonumKuzeybatı Suriye
BölgeLevant
Koordinatlar35°27′33.2″K 36°35′43.2″D / 35.459222°K 36.595333°D / 35.459222; 36.595333
TürTahkimat ve kasaba
Tarihçe
Devir(ler)Orta Çağ, Memlûk, Osmanlı

Kafartab (Arapça: كفرطاب, Kafr Tab ya da Kafar Tab olarak da yazılır, Haçlılar tarafından Capharda olarak bilinir)

kuzeydeki Ma'arretü'n-Nu'man kale kentleri ile güneydeki Şayzar arasında Orta Çağ'da var olan kuzeybatı Suriye'de bir kasaba ve kaledir.[1] Cebel Zaviye'nin güneydoğu yamaçlarında bulunuyordu.[2] 1940'ların başlarında yazan Fransız coğrafyacı Robert Boulanger'e göre Kafartab, Han Şeyhun'un 25 mi (40 km) kuzeybatısında bulunan "terk edilmiş bir antik yerdi".[3]

Tarih

Orta Çağ dönemi

İkinci Fitne'de, Yezid komutasındaki Emevî ordusu, İslam peygamberi Muhammed'in torunu Hüseyin'i öldürdüğünde, Kafartab halkı, Hüseyin'in ölümünün yasını tutan ve katillerini kınayan Suriye şehirleri arasındaydı.[4] Abbasî döneminde, MS 9. yüzyılın sonlarında Kafartab, Orta Çağ Arap coğrafyacısı Yakubî tarafından, çevresinde hiç pınar bulunmayan "susuz bir çöl ovasında" bir kasaba olarak not edilmiştir. Sakinleri daha sonra kullanmak üzere yağmur yağdığında su toplarlardı. 985'te El-Makdisi, kasabanın Jund Hims'e (Humus eyaleti) ait olduğunu yazar.[5]

Kafartab, 1012'de Halep emiri Mansur ibn Lu'lu'na baskı yapmak için Halep Kalesi'nde tutulan Kilabi tutuklularını serbest bırakması için baskı yapmak üzere Beni Kilab aşireti tarafından kuşatıldı; Kafartab'ın savunucuları Beni Kilab'ı püskürttüğü için girişim başarısız oldu.[6] 1026 yılında, kasabanın çevresindeki bölge Kilabi Mirdasoğulları tarafından yönetildiğinde, Halep emiri Salih bin Mirdas, Kafartab'ı feodal bölge olarak Beni Münkız'a verdi. Beni Münkız, Beni Kilab kabilesinden bir aileydi.[7] 1080 yılına kadar Kafartab, ana karargahları olarak hizmet verdi ve ardından Şayzar onların ana kalesi oldu.[8] Kafartab'ın 1041'deki emirinin Mukallad adlı ailenin bir üyesi olduğu bildirilmiştir.[7] 1047'de İranlı gezgin Nâsır-ı Hüsrev tarafından ziyaret edildi.[5]

Şehir, 1100 yılında Raymond de Saint-Gilles liderliğindeki bir Haçlı kuvveti tarafından ele geçirildi. 1104 yazının başlarında, Antakya merkezli garnizon, Halep Selçuklularının Ma'arretü'n-Nu'man ve Ma'arretü'n-Misrin'i ele geçirmesinden kısa bir süre sonra Kafartab'ı terk etti.[9] 1106 yazında Antakya Prensi Tancred, Kafartab'ı bir kez daha Haçlı kontrolü altına aldı.[10] Kafartab, 1115 yılı boyunca Antakya Haçlıları ile emir Porsuk yönetiminde Selçuklular arasında el değiştirdi.[11] Haçlılar, önceki savaşlarda ağır hasar gören kasabayı yeniden inşa ettiler ve nüfus getirdiler.[12] Selçuklu emiri Aksungur el-Hacib, o yıl Antakya prensi II. Boemondo tarafından saldırıya uğrayan ve ele geçirilen kasabayı ele geçirdi.[13]

Zengi lideri I. İmâdüddin Zengî, 1135 baharında Kafartab'ı ve Antakya topraklarının doğu sınırındaki Atarib, Ma'arretü'n-Nu'man ve Zardana gibi diğer kale şehirlerini fethetti.[14] 1157 yazında, büyük bir deprem Kafartab'ı ve bölgedeki diğer büyük kasabaları neredeyse yok etti ve liderleri Nâsırüddin Tâcüddevle Muhammed dahil olmak üzere Beni Münkız ailesinin çoğunu öldürdü.[15] On yıl sonra şehir, Mısır'ı Haçlılardan korumadaki zaferlerinin bir ödülü olarak Zengi sultanı Nûreddin Mahmud Zengî tarafından Selahaddin Eyyubi'ye verildi.[16] Selahaddin Eyyubi Mısır'a döndü ve Fatımî hükümdarını devirdi, Eyyûbî hanedanını kurdu ve Suriye'yi işgal etti. Güçleri 1176'da Halep'in Zengi kalesine yaklaşırken, onlarla Kafartab dışındaki topraklarını koruyan ve kendisine geri verilmesini talep eden bir ateşkese girdi.[17] 1178/9 yılında Selahaddin Eyyubi, Kafartab dahil Ma'arretü'n-Nu'man yakınlarındaki köyleri Baalbek'i aldığı için[18] Eyyûbî emiri Şemseddin ibn el-Mukaddam'a yönetmesi için verdi.[19] Kafartab, 1202'de Halep'in Eyyûbî emiri az-Zahir Gazi'nin kontrolü altındaydı. 1241'de o zamanlar Banu al-Daya ailesinin bir parçası olan Kafartab, Harezmşahlar tarafından yağmalanmıştır.[20]

Sonraki dönemleri

Bahri Memlûk sultanı I. Baybars ile Hospitalier Şövalyeleri arasındaki bir antlaşmada Kafartab, Memlûk topraklarının bir parçası olarak onaylandı.[21] 1281-1282'de Sultan Kalavun ile genel valisi Sungur el-Aşkar arasındaki bir çatışma sırasında, ikincisi Kafartab, Apamea, Antakya ve diğer bölgeler karşılığında Şaizar'ı Kalavun'a bıraktı.[22] Memluk döneminde Kafartab, Halab Mamlaka'ya (Halep Vilayeti) bağlı bir nahiye kasabasıydı,[23] statüsüyle diğer kasabalar gibi yörüngesindeki daha küçük yerleşim yerleri için yerel bir ticaret merkezi olarak hizmet etti.[24]

14. yüzyılın başlarında tarihçi ve Eyyubi emiri Ebü'l-Fidâ, Kafartab'dan "köy gibi küçük, ancak çok az su olan bir kasaba" olduğu şeklinde söz eder. O zamanlar ilçesinin ana şehri olarak hizmet vermiş ve sakinleri çevre bölgelere ihraç ettikleri kil kaplar üretmişlerdir.[5] 1362'de Kafartab, Suriye'ye yayılan bir vebadan sağ kurtulan birkaç yerden biriydi.[25] 17. yüzyılda, Osmanlı yönetimi sırasında Kafartab, Halep Vilayeti'nin bir kazasıydı.[26]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Hitti, p. 73.
  2. ^ Burns, p. 320.
  3. ^ Boulanger, p. 376.
  4. ^ Breger, p. 246.
  5. ^ a b c le Strange, 1890, p. 473.
  6. ^ Zakkar 1971, p. 50.
  7. ^ a b Hitti, p. 5.
  8. ^ Zakkar, p. 85.
  9. ^ Venning, p. 59.
  10. ^ Venning, p. 62.
  11. ^ Venning, p. 76.
  12. ^ Hitti, pp. 105-106.
  13. ^ Venning, pp. 89-90.
  14. ^ Venning, p. 101.
  15. ^ Hitti, p. 6.
  16. ^ Ehrenkreutz, pp. 44–45.
  17. ^ Ehrenkreutz, p. 138.
  18. ^ Elisséeff, pp. 924–925.
  19. ^ Lyons 1984, ss. 132-133.
  20. ^ Tonghini, p. 24.
  21. ^ Holt, p. 38.
  22. ^ Northrup, p. 181.
  23. ^ Ziadeh, p. 14.
  24. ^ Boğaziçi Üniversitesi Dergisi (1978), Hümaniter Bilimler. Boğaziçi University Journal, 6–9, s. 15 
  25. ^ Ziadeh, p. 62.
  26. ^ Wilkins, p. 56.
Genel

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Artuklu Beyliği</span> Güneydoğu Anadoluda hüküm sürmüş bir Türk beyliği (1102–1409)

Artuklu Beyliği ya da diğer adıyla Artuklular, Harput, Mardin ve Hasankeyf bölgelerinde 1102-1409 yılları arasında hüküm sürmüş bir Oğuz Türkmen beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

Muizzuddin El-Mansur Aybeg, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Türkmen kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ma'arretü'n-Nu'man</span> Suriye, İdlibde Bir Şehir

Ma'arretü'n-Nu'man, Suriye'nin kuzeybatısında, bulunan bir şehirdir. İdlip İli'ne bağlı, kendi adını taşıyan, Ma'arretü'n-Nu'man ilçesinin merkezi. Suriye'nin en büyük şehir merkezi nüfusüna sahip olan, Halep ile Hama İli başkenti Hama arasındaki otoyolun, orta bölgesinde yer alır. 2012 hesaplamalarına göre 83,683 kişilik bir nüfusu bulunur. Bu nüfusla ilin, başkent İdlip'ten sonra en kalabalık ikinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Eşref Musa veya Melik Eşref Musa çocuk yaşında Emir Aybeg tarafından ismen son Eyyubiler Mısır Sultanı olarak 1250-1254 döneminde Mısır Sultanı olarak tahta geçirilmiş ve tahttan indirilmiş hükümdar.

<span class="mw-page-title-main">Muazzam Turanşah</span>

Muazzam Turanșah 1250 yılında önce çok kısa zaman için Eyyubiler Suriye Sultanı sonra Eyyubiler Mısır Sultanı olarak hükümdarlık yapmış ve bir Memluklu kliğinin komplosu ile suikaste kurban gitmiştir.

Nasır Davud, babası ölünce 1227 – 1229 döneminde kısa bir süre beşinci Eyyubiler Suriye Sultanlığı yapmış; bu sultanlıktan azlinden sonra 1229 – 1248 döneminde Kerek Emirliği görevine geçmiş; 1248'de bu emirlikten azledilikten sonra 21 Mayıs 1259'da Moğollardan kaçmakta iken Şam yakınlarında Buvayda köyünde ölmüştür.

Azez Muharebesi, İmparator III. Romanos kendi komutasındaki Bizans ordusu ile Emir Şibhüddevle Ebû Kâmil Nasr kendi komutasındaki Mirdasoğulları Halep Emirliği arasında Suriye'de Azez yakınlarında gerçekleşen çarpışmadır. Mirdasoğulları, çok daha büyük Bizans ordusu karşısında zafer kazanıp, büyük bir büyük ganimet aldı, ancak nihayetinde zaferlerini kendilerine bir faydaya çevirememişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Şibhüddevle Ebû Kâmil Nasr</span>

Şibhüddevle Ebû Kâmil Nasr, Mirdasoğulları hanedanından Halep Emirliği'nin 1029 ile 1038 arasındaki ikinci emiri.

Muizzüddevle Ebuülvan Simal bin Salih bin Mirdās 1042'den 1057'ye kadar ve daha sonra 1061'den ölümüne kadar Halep'in Mirdasoğulları Hanedanı'nın emiriydi. Salih bin Mirdas'ın oğludur.

Muqallid ibn Kamil ibn Mirdas, Mirdâsî hanedanı üyesi, Beni Kilab komutanıydı, zaman zaman Halep Kalesi'nin valisiydi ve Mirdasilerin Bizans ve Fatımiler elçisi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Salih bin Mirdas</span>

Ebu Ali Salih bin Mirdas Arapça lakabı Esedü'd-devle olan, Mirdasoğlulları'nın kurucusu ve 1025'ten öldüğü Mayıs 1029'a kadar Halep emiri. Gücünün zirvesindeyken emirliğinin toprakları arasında Cizre'nin batısı, kuzey Suriye ve bazı merkezi Suriye şehirleri vardı. Arada kesilmeler olsa da Salih'in soyundan gelenler elli yıl boyunca Halep'i yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Şayzar Kuşatması</span> Kuşatma

Şayzar Kuşatması, 28 Nisan - 21 Mayıs 1138 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Bizans İmparatorluğu, Antakya Prensliği ve Urfa Kontluğu'ndan oluşan müttefik kuvvetleri Müslüman Suriye'yi işgal etti. Ana hedefleri Halep kentinden geri çekilen birleşik Hristiyan orduları, saldırı ile bir dizi müstahkem yerleşim yerlerini ele geçirdiler ve sonunda Münkız Emirliği'nin başkenti Şayzar'ı kuşattılar. Kuşatma şehri ele geçirdi, ancak kaleyi ele geçiremedi; Şayzar Emiri'nin tazminat ödemesi ve Bizans imparatorunun vasalı olmasıyla sonuçlandı. Bölgenin en büyük Müslüman prensi I. İmâdüddin Zengî'nin güçleri müttefik ordusuyla çatışmaya girdi, ancak müttefik ordusu savaş riskine girmeyecek kadar güçlüydü. Sefer, Bizans egemenliğinin kuzey Haçlı devletleri üzerindeki sınırlı doğasının ve Latin prensleri ile Bizans imparatoru arasında ortak amaç eksikliğinin altını çizdi.

<span class="mw-page-title-main">Beni Münkız</span> Suriyeli Arap aile

Beni Münkız, 1081-1157 yılları arasında merkezi Şayzar olmak üzere Suriye'nin bazı şehirlerinde hüküm süren Arap hânedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Müslim bin Kureyş</span> Ukayli emiri

Ebü’l-Mekârim Şerefüddevle Müslim b. Kureyş b. Bedrân el-Ukaylî, Musul ve Halep'in Ukaylid emiriydi. Haziran 1085'te öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.