İçeriğe atla

Kabukbezi

Kalimantan, Endonezya'dan barkcloth ceket
Fiji masi
18. yüzyıldan Hawai kapa .

Kabuk bezi, tarihsel olarak Asya, Afrika ve Pasifik'te yaygın olarak kullanılan esnek bir tekstildir. Barkcloth büyük ölçüde Moraceae familyasındaki Broussonetia papyrifera, Artocarpus altilis, Artocarpus tamaran ve Ficus natalensis gibi ağaçlardan elde edilir. Bu ağaçların lifli iç kabuğunun ıslanmış şeritlerinin, daha sonra çeşitli mallara parlatılan levhalar halinde dövülmesiyle yaratılır. Kabuk beziden "kağıt" kıyafetleri tartışan birkaç el yazmasında bahsedilir.

Bazı modern pamuk esaslı kumaşlar, bu geleneksel kumaşlara benzerliklerinden dolayı "kabuk bezi" olarak da adlandırılır.

Geleneksel

Avusturya

Dut ailesindeki (Moraceae) bitkilerden üretilen barkcloth, dokuma tekstillerin ortaya çıkmasından önce Neolitik çağda Avustronezyalı öncesi ve Avustronezyalılar malzeme kültürünün önemli bir parçasıydı. Özellikle taş kabuk çırpıcılara "Austronezya alet çantası" denir. Avustronezya halkının genişlemesi sırasında (MÖ 3000 ila 1500) adalara taşınmaya başlamadan önce, Avustronezyalılar halklarının anavatanlarının bir parçası olduğu düşünülen Güney Çin'deki İnci Nehri vadisinde bolca bulundular. Guangxi'deki Dingmo Sitesinde keşfedilen en eski örnek, MÖ 5900'e kadar uzanıyor. Güneydoğu Asya, Okyanusya (dikkate değer Mikronezya hariç) ve Madagaskar boyunca Avustronezyalı kaşiflerle genişlediler. Pasifik kağıt dut popülasyonları üzerindeki genetik araştırmaların tümü, Tayvan ve Güney Çin popülasyonlarıyla yakın soy bağları olduğunu göstermiştir.[1][2][3][4][5]

Güneydoğu Asya Adası'ndaki arkeolojik alanlardaki bolluğuna rağmen, ağaç kabuğu, yerini dokuma tekstillere bırakarak bölgede fiilen ortadan kalktı. Bununla birlikte, Austronesian genişlemesinin periferik bölgelerinde, özellikle Ada Melanezya ve Polinezya'da ve Borneo'nun iç dağlık bölgelerinde on dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar dayandılar. Bu gelenek birkaç Güneydoğu Asya toplumunda yeniden canlandırılıyor. Turistler, Endonezya'nın Alor Adası'ndaki Monbang geleneksel köyünde kabuklular giyen ve geleneksel danslar yapan Kabola etnik grubunun üyelerini gözlemleyebilir.[6]

Uganda

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Bushong halkından elde edilen ağaç kabuğundan yapılmış kadın törensel üst etek

Barkcloth nesillerdir Buganda, Uganda'da üretilmektedir[7] ve Uganda'nın UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri'ndeki tek temsilidir.[8]

Vietnam

Kabukbezi üretimi Güneydoğu Çin'de, Vietnam sınırındaki bir bölgede başlamış olabilir.[9] Pek çok kişi, hatta Vietnam'a taşınanlar bile, soylarının izini Güneydoğu Çin'e kadar sürüyor.[10] Kabukbezi, eski Vietnam'da yaygın olarak üretildi; bu aktivite bugün hala Vietnam'ın birkaç kırsal kesiminde uygulanmaktadır.

Modern pamuklu "kabukbezi"

Kabukbezi, şimdi bilindiği gibi, ağaç kabuğuna benzer pürüzlü bir yüzeye sahip, yumuşak, kalın, biraz dokulu bir kumaştır. Kabukbezi genellikle sıkı dokunmuş pamuk liflerinden oluşur. Kumaş geleneksel olarak perdeler, perdeler, döşemeler ve slipcovers gibi ev mobilyalarında kullanılmıştır. Sıklıkla 1940'lardan 1960'lara kadar olan ev modasıyla, özellikle tropikal, soyut, "atomik" ve "bumerang" baskılarla ilişkilendirilir; son iki tema, elektronları dönen atomların görüntüleri ve bumerang şekliyle ifade edilir. 1923'ten 2007'ye kadar tanınmış bir tekstil ve duvar kaplama tasarım firması olan Waverly, muhtemelen pürüzlü, pürüzlü yüzeyinden dolayı bu kumaşın kendi versiyonuna gergedan kumaşı adını verdi.[11] Las Vegas kumaşı, altın Simli ipliklerle çekilmiş Amerikan ağaç kabuğu kumaşından yapılmıştır ve %65'e kadar suni ipek içerir, bu da ona daha sert, tamamı pamuklu gergedan bezinden veya sıradan ağaç kabuğu kumaşından daha yumuşak, daha akıcı bir kumaş verir.[12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Veys, Fanny Wonu (2017). Unwrapping Tongan Barkcloth: Encounters, Creativity and Female Agency. Bloomsbury Publishing. ss. 27-28. ISBN 9781474283311. 
  2. ^ Li, Dawei; Wang, Wei; Tian, Feng; Liao, Wei; Bae, Christopher J. (2014). "The oldest bark cloth beater in southern China (Dingmo, Bubing basin, Guangxi)". Quaternary International. 30 (2014): 184-189. Bibcode:2014QuInt.354..184L. doi:10.1016/j.quaint.2014.06.062. 
  3. ^ Kuo, Su-Chiu (2019). "Tapa Cloth Beaters from 5000 to 42000 BP in Taiwan". Wu, Chunming; Rolett, Barry Vladimir (Ed.). Prehistoric Maritime Cultures and Seafaring in East Asia. Springer. ss. 251-268. ISBN 9789813292567. 
  4. ^ Tang, Maya Hayashi; Nguyen, Kim Dung; Tang, Chung (2019). "Double-Shouldered Barkcloth Beaters and Prehistoric Seafaring in South China and Southeast Asia". Wu, Chunming; Rolett, Barry Vladimir (Ed.). Prehistoric Maritime Cultures and Seafaring in East Asia. Springer. ss. 269-292. ISBN 9789813292567. 
  5. ^ Chang, Chi-Shan; Liu, Hsiao-Lei; Moncada, Ximena; Seelenfreund, Andrea; Seelenfreund, Daniela; Chung, Kuo-Fang (2015). "A holistic picture of Austronesian migrations revealed by phylogeography of Pacific paper mulberry". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 112 (44): 13537-13542. Bibcode:2015PNAS..11213537C. doi:10.1073/pnas.1503205112Özgürce erişilebilir. PMC 4640734 $2. PMID 26438853. 
  6. ^ Sancaya, Rengga. "Kabola, Suku di Alor yang Pakaiannya Kulit Kayu". DetikTravel. 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 
  7. ^ Adams, Kimberly (27 Ocak 2016), Modern Bark cloth in Uganda, World in Progress, Deutsche Welle, erişim tarihi: 28 Ocak 2016 
  8. ^ "Bark Cloth Making in Uganda". unesco.org. 15 Mayıs 2010. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023. 
  9. ^ Howard, Michael C. (2016). Textiles and clothing of Viet Nam : a history. Jefferson, North Carolina: McFarland, Incorporated, Publishers. s. 2. ISBN 978-1-4766-6332-6. OCLC 933520702. 
  10. ^ Howard, Michael C. (2016). Textiles and clothing of Viet Nam : a history. Jefferson, North Carolina. ss. 21-22. ISBN 978-1-4766-6332-6. OCLC 933520702. 
  11. ^ Vintage Barkcloth 27 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., December 21, 2009 at RetroRenovation.Com. Accessed June 17, 2010.
  12. ^ Vintage Las Vegas Caprice Drapery Fabric from Waverly 28 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Accessed June 17, 2010.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gana</span> Batı Afrikada bir ülke

Gana ya da resmî adı ile Gana Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan bir ülkedir. Ülkenin komşularını Fildişi Sahili, Burkina Faso ve Togo oluştururken, güneyinde Gine Körfezi yer almaktadır. Ülke sınırları içerisinde yer alan zengin maden yataklarının en önemli parçasını oluşturan maden olan altın nedeniyle eski koloni sahibi Birleşik Krallık ülkeye koloni döneminde Altın Sahili ismini vermiştir. Ülkenin en büyük şehri ve başkenti Accra'dır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Alabama</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Alabama, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu bölgesinde, kuzeyde Tennessee; doğuda Georgia; güneyde Florida ve Meksika Körfezi; ve batıda Mississippi ile sınırlanan bir eyalettir. Alabama, ABD eyaletleri arasında yüzölçümü bakımından en büyük 30. ve en kalabalık 24. eyalettir. Alabama, toplam 1.500 mil (2.400 km) iç su yolu ile tüm eyaletler arasında en fazla iç su yoluna sahip olan eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar</span> Hint Okyanusunda ada devleti

Madagaskar ya da resmî adıyla Madagaskar Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı bir ada ülke olup, kıtanın doğu kesiminde Hint Okyanusu'nun batı kısmında yer almaktadır. Mozambik Kanalı ülkeyi Afrika ana kıtası ile birbirinden ayırmaktadır. Madagaskar adası, dünyanın dördüncü büyük adasıdır. Ülke ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, en yakın anakara ülkesi adanın batısında yer alan Mozambik'tir. Bunun haricinde komşu ada ülkeler ise kuzeybatıda Komorlar ve Fransa denizaşırı bölgesi Mayotte, doğuda Mauritius ile yine Fransa denizaşırı bölgesi olan Réunion adalarıdır. Ülkenin başkenti Antananarivo'dur.

<span class="mw-page-title-main">İpek böcekçiliği</span>

İpekböcekçiliği veya ipekçilik, ipek üretmek için ipekböceklerinin yetiştirilmesidir. Birkaç ticari ipekböceği türü olmasına rağmen, evcil ipekböceğinin tırtılı en yaygın kullanılan ve üzerinde en yoğun şekilde çalışılan ipekböceğidir. İpek üretiminin Çin'de Neolitik dönem'e kadar gittiğine inanılmaktadır. Brezilya, Çin, Fransa, Hindistan, İtalya, Japonya, Kore ve Rusya gibi ülkelerde ipekböcekçiliği önemli bir küçük ev endüstrisi haline gelmiştir. Bugün Çin ve Hindistan, dünyanın yıllık üretiminin %60'ından fazlasına sahip iki ana üreticilerdir.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikler</span> Alaskanın kuzey ve kuzeybatısında yaşayan, İnuit kolundan olan bir Eskimo halkı

İnyupikler, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kuzey ve kuzeybatısında yaşayan İnuit kolundan bir Eskimo halkıdır. Alaska'daki tek İnuit halkı olduğu için Alaska İnuitleri adı da verilmektedir. Kendilerini iñuk («insan») kelimesi ile -piaq («gerçek») ekinden türettikleri Iñupiaq adıyla ifade ederler. Dillerini ise Iñupiatun olarak adlandırırlar. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska yerlileri içinde 25.000 nüfuslu Yupiklerden sonra 15.700 kişilik nüfuslarıyla ikinci en büyük halktır ve ancak 2.144 kadarı dilini konuşabilmektedir. İngilizce bilmeyen Alaska yerlileri içinde 1993 yılında ilk sırayı %42'lik oranla Yupikler, ikinci sırayı da %20'lik oranla İnyupikler çeker. Şamanist inançlı avcı ve toplayıcıdırlar. Kültürel açıdan deniz sahiline yakın yaşayıp balina, fok, mors gibi deniz memelilerini avlayan Taġiuġmiut ile denizden uzak içbölgede rengeyiği avlayan Nunamiut olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar. Bazen, iki ayrı dil ve halk olarak ele alındığı da olur ve Seward Yarımadasındakiler Qawiaraq adıyla, North Slope ile Northwest Arctic ilçelerindekiler ise Inupiaq adı altında toplanır. İnyupiklerin Kanada'da yaşayan ırkdaşları (Uummarmiut) siyasi ve idari kaygılarla Batı Kanada İnuitleri ile birlikte Inuvialuit adı altında toplanırlar. Eskimolar içinde en uzun boylular Kuzey Alaska'daki İnyupiklerdir ve Kanada İnuitlerinden 10 cm daha uzundurlar. Kobuk İnyupikleri doğu komşuları ve ticari ortakları olan Atabasklardan Koyukon Kızılderilileriyle sınır bölgelerinde evlilik de yapmışlardır. Beyaz Avrupalıların kültürleriyle en geç tanışan Eskimolar 1890 yılından sonra Hristiyanlıkla tanışan Kuzey Alaska İnyupikleridir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya mutfakları</span>

Dünya mutfağı kavramı, Yerel Mutfak kavramı ile karıştırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Koyukonlar</span> Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin ortasında İç Alaska coğrafi bölgesindeki Yukon–Koyukuk Census Area sayım bölgesinin Yukon ile Koyukuk nehirleri civarında taygada yaşıyor

Koyukonlar ya da Koyukon Atabaskları, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin ortasında İç Alaska coğrafi bölgesindeki Yukon–Koyukuk Census Area sayım bölgesinin Yukon ile Koyukuk nehirleri civarında taygada yaşayan, sığın avlayan avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, önceleri animist ya da şamanist iken sonradan Hristiyan olsa da animist inanç ve gelenkleri güçlü Alaska Atabasklarından Kızılderili halkı. Alaska'daki en büyük Atabask halkı olup, Yukarı, Merkezî ve Aşağı Koyukonlar olmak üzere üç ana lehçe grubuna ayrılırlar. En yakın akrabaları dilce birlikte üstgrup oluşturan Holikaçukça ile Değinakça konuşan Atabasklardır. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 2.300 kişilik etnik (Denaakkʼe) nüfustan 150 kadarı anadillerini (Denaakkenaageʼ) konuşabiliyor. Alaska'daki diğer Atabaskların aksine Eskimo komşuları olan Yupik ve İnyupiklerin kültüründen oldukça etkilenmişlerdir. Koyukonlarla Avrupalıların ilk karşılaşması Rus İmparatorluğuna bağlı Rus Alaskası döneminde 1838 yılında Yukon Nehri yolundan Nulato'ya gelen Ruslarla olmuştur. Geçmişte Rus-Amerikan Kumpanyası ile Hudson's Bay Company şirketlerindeki Avrupalı kürk tüccarlarıyla yoğun olarak ticaret yaparken, günümüzde daha çok avcılık, balıkçılık ve mevsimlik istihdamdan oluşan karma ekonomi görülür.

<span class="mw-page-title-main">Haikou</span>

Haikou, Çin'in Hainan eyaletinin merkezi ve en büyük şehridir. Şehir, Hainan'ın kuzey sahilinde Nandu Nehri'nin ağzındadır. Şehrin yüzölçümü 2,237 km² 'dir. Şehrin kuzey kısmı, Nandu'nun bir kolu olan Haidian Nehri ile Haikou'nun ana bölümünden ayrılan Haidian Adasındadır. İdari olarak Haikou, dört ilçeden oluşan ve 2.280 kilometrekare (880 sq mi) alanı kapsayan il düzeyi bir şehir'dir. Yerleşim bölgesinde tamamı şehrin dört kentsel bölgesinde yaşayan 2.046.189 kişi yaşar. Haikou aslen bir liman kentiydi ve Qiongshan'ın limanı olarak hizmet veriyordu. Çin İç Savaşı sırasında Haikou, 1950'deki Hainan Adası Muharebesi ile Çinli Komünistler tarafından ele geçirilen son Milliyetçi kalelerdendi. Halen, adanın toplam ticaretinin yarısından fazlası hala Haikou'nun limanlarından geçer. Beş Lord Tapınağı, şehrin güneydoğusundadır. Şehir, ana kampüsü Haidian Adası'ndaki, Project 211 ve Double First Class Üniversite Planı kapsamında belirli disiplinlerde kapsamlı bir araştırma üniversitesi olan Hainan Üniversitesi'ne ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Avustronezyalılar</span>

Avustronezyalılar veya, Avustronezya dilleri konuşan halklar, Güneydoğu Asya, Okyanusya ve Doğu Afrika'da Avustronezya dillerini konuşan birçok halktan oluşan geniş bir gruptur. Ağırlıklı olarak Austronezya dili konuşan halklar tarafından doldurulan milletler ve bölgeler, toplu olarak Avustronezya olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir moda</span>

Sürdürülebilir moda, moda sektöründe hızlı moda anlayışına karşı gelişmiş, ekolojik bütünlüğü ve toplumsal adaleti savunarak moda ürünlerini ve sistemini değiştirmeyi hedefleyen bir akım. Yalnızca ürünle değil, modanın bağlantılı olduğu toplumsal, kültürel, ekolojik, finansal sistemlerle de ilgilenen bir yaklaşımdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

Yeşil kompozitler ya da biyokompozitler olarak da adlandırılır; yenilenebilir kaynaklardan veya biyolojik maddelerden kaynaklanan hem takviyelerden hem de polimer matris fazından oluşan farklı türde biyo-kompozit malzemeler olarak tanımlanmaktadır. Yeşil kompozitler, çok çeşitli takviye elemanı ve matris malzemelerin kullanımına uygun, iyi mukavemet ve boşluklu yapılarından dolayı iyi ses yalıtım özelliğine sahip, kolayca işlenebilen ve yeni üretim teknikleri gerektirmeyen, mikro ya da nano seviyede çalışılabilen, geri dönüştürülebilir, yenilenebilir, sürdürülebilir doğa dostu malzemelerdir. Yakın geçmişte kendini dünyaya kısa bir sürede tanıtan kompozit malzemeler uzay-hava sistemleri, otomotiv, spor eşyaları gibi birçok gündelik alanlarda vazgeçilemez hale gelmiştir. Genellikle kompozit malzemeler, çeşitli biçimlerde tasarlanabilir olmalarına karşın çoğunlukla epoksi, polipropilen, polietilen vs. bir polimer matrise cam, karbon, aramid veya ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen liflerin takviyesiyle meydana gelmektedirler. Kompozit malzeme kullanımı artmasının avantajı olmasının yanında oluşacak malzeme için tüketilen atıklar sorun oluşturmaktadır. Ayrıca kompozit malzemeler iki farklı malzemeden meydana geliyor olması geri dönüşümünü zorlaştırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kendir</span>

Kendir veya endüstriyel kenevir, Cannabis sativa çeşitlerinin özellikle endüstriyel veya tıbbi kullanım için yetiştirilen botanik bir sınıfıdır. Geniş bir ürün yelpazesi yapmak için kullanılabilir. Bambu ile birlikte kenevir, Dünya'da en hızlı büyüyen bitkiler arasındadır. Aynı zamanda 50.000 yıl önce kullanılabilir lif haline getirilen ilk bitkilerden biriydi. Kâğıt, ip, tekstil, giyim, biyolojik olarak parçalanabilen plastikler, boya, yalıtım, biyoyakıt, gıda ve hayvan yemi gibi çeşitli ticari ürünlere dönüştürülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası ticaret zaman çizelgesi</span>

Bu sayfa, çeşitli ülkeler arasındaki ticareti etkileyen önemli olayları anlatan uluslararası ticaret tarihinin bir zaman çizelgesini göstermektedir.