İçeriğe atla

Kaa-Hem (il)

Kaa Hem İli
Каа-Хемский кожуун (Rusça)
Каа-Хем кожуун (Tuva Türkçesi)
Konum
Kaa Hem İli
Kaa Hem İli
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Kaa-Hem ili
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge: Tuva Cumhuriyeti
Başkent:Sarıg-Sep
Genel bilgiler
Nüfus: 
Diğer bilgiler
Dili:Tuva Türkçesi

Kaa-Hem ili (Tuvaca: Каа-Хем кожуун); Rusça:Каа-Хемский кожуун), Tuva Cumhuriyetinin 17 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Sarıg-Sep'tir.

Coğrafya

Bölge alanı — 25700 km² olup Tuva Cumhuriyetindeki ikinci büyük kojuunbölge. Ana akarsu Küçük Yenisey (Kaa-Hem). Başlıca kolları: Büren, Derzig. Bölge Tuva Cumhuriyetinin doğusunda yer alır.

  • Güneyde Erzin ili ve Tere-Höl ili,
  • Kuzeyde Toju ili, Piy-Hem ili,
  • Kuzeybatıda Kızıl ili,
  • Doğuda — Buryatya ve Moğolistan.

Yönetim bölünüşü

Yönetim, 14 ayrı köye bölünmüştür.

Bölgeye (kojuuna) bağlı köyler:

  • Sarıg-Sep köyü;
  • Sug-Bajı köyü;
  • Büren-Hem köyü. (Ruslar Zubovka demektedirler);
  • Kundustug köyü. (Ruslar Födorovka derler);
  • Koptu-Aksı köyü. (Rusçası Boyarovka);
  • Kök-Haak köyü. (Ruslar ayı anlamında Medvedevka der);
  • Derzig-Aksı köyü. (Ruslar Danilovka der);
  • Büren-Aksı köyü. (Ruslar Graznuha der);
  • Büren-Bay-Haak köyü;
  • İlinka köyü.
  • Sizim köyü;
  • Erjey köyü;
  • Üş-Beldir köyü;
  • Avıygan köyü;

Nüfus

1 Ocak 2009 nüfus sayımına göre bölge nüfusu 12.738 kişidir.

Ulaşım

Sarıp-Sep, Kızıl tarafından köprü aracılığı ile ulaşım vardır. Kaa-Hem ve Sarıg-Sep, Balgazın ile ülkenin diğer bölgeleri ile bağlantısı olmaktadır. En büyük turistik merkez Toju için ise Toora-Hem yolu yapım aşamasındadır.

Tarih

7 Ağustos 1945 tarihinde Kaa-Hem ili oluşmutur.

Ünlüler

  • Davaa, Kan-ool Timur (doğ. 1963) - Tuva Cumhuriyeti Uluğ Hural (Büyük Meclis) yönetim kurulu başkanı.

Yapılması Gerekenler

Tuva Cumhuriyetinin turistik açıdan en çok tanınan bölgesi şüphesiz ki Kaa Hem Bölgesidir. Küçük Yenisey akarsuyunun akımından Balıktıg-Hem rafting için uygundur. Küçük Yenisey ortalarında üst tarafta çeşitli güzelliklere sahip yerleşimler var. Sarıg-Sep, Erjey, Üjep, Ünjey, Şivey ve daha nice turistik küçük köy yerleşimleri vardır. Tabiat ve kültürel yaşam tutkunları buralarda yaşam tarzlarını değiştirmek için tatil yapmaktadırlar. Dışa kapalı bir konumdadır.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tandı (il)</span>

Tandı iliTuvada bir belediyeli bölgesidir. Yönetim Merkezi — Bay-Haak yerleşimidir.

<span class="mw-page-title-main">Turan (şehir)</span>

Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sarıg-Sep</span>

Sarıg-Sep Tuva Türkçesi: Сары́г-Сеп — köyü, Tuva Cumhuriyeti'nin Kaa-Hem İlinin merkezi olan köy ve sumdur. Büyük Yenisey veya Kaa-Hem akarsuyu boyunca bulunur. Nüfusu yaklaşık 6.000 kadardır.

<span class="mw-page-title-main">Barıın-Hemçik (il)</span>


Barıın-Hemçik İli, Rusya Federasyonu içinde yer alan özerk Türk ülkesi Tuva Cumhuriyetinde 17 idari il biriminden biridir. İl merkezi, Kızıl-Majalık adlı yerleşim yeridir. Kızıl Majalık'ın nüfusu 5000, bütün ilin nüfusu ise 14,7 bin kişidir.

Kaa-Hem — — Tıva Cumhuriyeti Kızıl kojuununun yönetim merkezi ve şehir tipi yerleşim birimidir..

<span class="mw-page-title-main">Möngün-Tayga (il)</span>

Möngün Tayga İli — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl (Tuva Cumhuriyeti ili)</span>

Kızıl ili Tuva Cumhuriyetinin 17 il yönetiminden biri olup ülkenin merkezi de bu il sınırları içindedir. Yönetim merkezi Kaa-hem şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Süt-Göl (il)</span> Tuva Cumhuriyetinde bir idari bölge

Süt Göl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

<span class="mw-page-title-main">Çedi-Göl (il)</span>

Çedi-Höl (Yedigöl) İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Hovu-Aksı. Eski bir şehir yerleşimi üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Bölgesi</span>

Tuva özerk bölgesi — Güney Sibiryadaki Sayan Dağları dolayında 11 Ekim 1944 tarihinde Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı yıllarındaki rejim ihracıyla ve yöneticilerini kendi tarafına çekmesiyle Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti içine kattığı 10 Ekim 1961 tarihine kadar süren özerk bölge.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> SSCBe bağlı bir özerk devlet

Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, — Altay Dağları-Sayan Dağları dolayında 10 Ekim 1961 tarihinde kurulan 31 Mart 1992 tarihinde yıkılan ve Sovyetler Birliği'nin özerk bir cumhuriyeti.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

Salçak bölgesi veya Salçak kojuunu — Günümüz Tuva Cumhuriyeti topraklarında yer alan Tandı Tıva'nın bölgesi, günümüzdeki Kaahem ili, kojuun.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Yenisey (akarsu)</span> Güney Sibiryada akarsu

Küçük Yenisey akarsuyu veya Kaa-Hem - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti alanında Yenisey akarsuyunun ana kollarından bir akarsu. Akarsu uzunluğu 680 km, havzası 58.700 km²dir.

<span class="mw-page-title-main">Emi (sum)</span>

Emi sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Sarıg-Sep (sum)</span>

Sarıg-Sep sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Kaa-Hem kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Ottuk Daş, Tere Höl kojuun</span>

Ottuk Daş — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Emi beldesinin yönetim merkezi olan köydür.