Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.
Kızıl. Rusya’da, Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti. Kızıl, pek çok Türki dilde ve Ana-Türki dilinde olduğu gibi Tuvaca'da da “kırmızı” anlamına gelir. Kentin nüfusu: 104.105 (2002) iken 110.000 (2010) olmuştur.
Elektrik santralı, elektrik üretecek bir fabrikayı meydana getiren tesislerin tümü.
Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.
Ak-Dovurak — Güney Sibirya'da Tuva cumhuriyetinde ikinci önemli şehir. Yenisey akarsuyunun sol kolu olan Hemçik akarsuyu yakınında, Kızıl şehrinin 301 km uzağındadır. Nüfusu: 13.700 kişidir.
Şagaan Arıg Tuva Cumhuriyeti'nde 1945 yılından beri Ulug-Hem İli'nin yönetim merkezidir. Yenisey akarsuyunun sol tarafında yer alır. Kızıl şehrinin batısına 115 kilometre (71 mi) mesafededir.
Kaa-Hem ili ; Rusça:Каа-Хемский кожуун), Tuva Cumhuriyetinin 17 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Sarıg-Sep'tir.
Sarıg-Sep Tuva Türkçesi: Сары́г-Сеп — köyü, Tuva Cumhuriyeti'nin Kaa-Hem İlinin merkezi olan köy ve sumdur. Büyük Yenisey veya Kaa-Hem akarsuyu boyunca bulunur. Nüfusu yaklaşık 6.000 kadardır.
Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.
Tere göl - Tıva Cumhuriyetinin güneydoğusunda Tere göl kojuuunda tarihi-turistik özelliklere sahip bir göl.
Busın veya Busein - Tıva Cumhuriyeti ve Moğolistanda bir akarsu.
Küçük Yenisey akarsuyu veya Kaa-Hem - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti alanında Yenisey akarsuyunun ana kollarından bir akarsu. Akarsu uzunluğu 680 km, havzası 58.700 km²dir.
Rusya Federasyonu'nda bir cumhuriyet olan Tuva Cumhuriyeti'nin bayrağı, sarı bir üçgeni çevreleyen aynı renkte beyaz kuşaklara sahip açık mavi bir alandır.
Kızıldag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Kızıldağdır. 2020 yılı nüfusu 771 kişidir. Kızıl-Dag belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Kızıldağdır.
Şuy sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Şuydur. 2020 yılı nüfusu 1800 kişidir. Şuy kırsal belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Şuydur.
Hemçik sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.
Şınaa sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.
Sarıg-Sep sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Kaa-Hem kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.