İçeriğe atla

Kaşar

Kaşar
Alternatif isimEski kaşar
Ülke(ler)Türkiye
BölgesiAnadolu ve Balkanlar
TürüPeynir
Servis türüSoğuk
Ana malzemelerKoyun veya Keçi sütü
ÇeşitleriTaze

Kaşar, koyun, inek veya keçi sütünden yapılan sarı renkli sert bir peynirdir. Türkiye ve Yunanistan'da yenir.

Kaşar kahvaltılarda kendi başına yenebildiği gibi sandviç içinde veya rendelenerek makarna veya pidelere lezzet vermek için kullanılır.

Taze kaşar yapıldıktan kısa süre sonra tüketilir. Eski kaşar ise yapıldıktan sonra altı ay buzhanede çuvalda bekletilirek eskitilir. Bu sayede lezzet kazanan kaşar peyniri eğer saf koyun sütünden yapılmışsa 3 yıl saklanabilir.

Yörelere Göre Çeşitleri

Malkara Eski Kaşar Peyniri

Tekirdağ Malkara Eski Kaşar Peyniri, Malkara İlçesi ikliminin yarattığı bitki örtüsüyle, özellikle yöreye özgü olan Lathyrus L. (mürdümük) ile diğer çeşitli otlar ve kekik ile beslenen koyun, keçi ve ineklerin sütünden (% 30-35 keçi sütü, % 20-35 koyun sütü, % 30-50 inek sütü) yararlanılarak üretilmektedir. Malkara Eski Kaşar PeyniriTürk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[1][2]

Kars Kaşarı

Kars ilinde Kaşar peyniri yapımı Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarına dayanmaktadır. Yörede süt potansiyelini ve kalitesini fark eden müteşebbisler yöreye gelmiş ve kaşar imalatına başlamışlardır. En somut verilere göre, Kars ilinde ilk Kaşar peyniri üretimi 1926 yılında Kars ili merkez köyü Kümbetli'de yapılmıştır. Kaşar yapımının yörenin hayvancılık yapısına ve coğrafyasına uygun olması nedeniyle, halk tarafından kolayca benimsenmiş, 1927 yılından 1933 yılına kadar yörede birçok yerde imalathane açılarak 6 yıllık sürede 40 tan fazla kaşar imalathanesi faaliyete geçmiştir. İmalathanelerde ustalardan yanlarında yamak olarak çalışan yöre halkı kendi ustalarını yetiştirmiştir. Bugün Kars ilinde modern tesislerde geleneksellik korunarak üretilen Kars Kaşarı ülkenin dört bir yanına pazarlanarak, yöre ekonomisinin en önemli sektörü olmuş, ülke genelinde ünü Kars ili ile özdeşleşmiştir. Kars'ta üretilen kaşar çeşitleri; Nisan kaşarı, taze Kars kaşarı, eski Kars kaşarı, göbek kaşar, cevizli kaşar ve etli kaşardır.[3]

Kars Kaşarı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[4][5]

Cevizli Kaşar Peyniri

Zonguldak'ın Çaycuma ilçesinde, tamamen doğal kaynaklarla beslenen inek ve mandaların sütünden, cevizli kaşar peyniri üretiliyor. Kapalı bir havzada doğal ortamda beslenen inek ve mandaların sütünden elde edilen peynir, standart kaşar peynirlerden farklı olarak bir kilogramı için 9 kilogram yerine 15 kilogram süt kullanılarak yapılıyor. Endüstriyel kaşar peynirlerin 10 saat kuruduktan sonra satışa sunulmasına karşın yöreye özgü cevizli kaşar peyniri, tadının daha iyi olması için 2 gün süreyle kurutuluyor.[6]

Muş Eski Kaşarı

Koyunun sütünden imal edilir. Tat ve koku bakımından dengeleyici olarak ayrıca keçi ve inek sütü ilave edilir. Muş Eski Kaşarı 22.06.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[7]

Kırklareli Eski Kaşar Peyniri

Kırklareli Eski Kaşar Peyniri 11.07.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021. 
  2. ^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/8ffe5d9b-9204-43e8-b397-9cee10abf245.pdf[]
  3. ^ "Doğu Anadolu Bölgesi'nde Üretilen Peynir Çeşitleri". OKU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 3, Sayı 2, 172-184, 2020. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  4. ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38112[]
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  7. ^ "Muş Eski Kaşarı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 22 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2023. 
  8. ^ "Kırklareli Eski Kaşar Peyniri". Türk Patent ve Marka Kurumu. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Kete</span>

Kete Doğu Anadolu Bölgesi, Doğu Karadeniz ve Güney Kafkasya'da da tüketilen bir şekerli ekmek çeşididir. Yapılan bölgeye göre farklılıklar göstermektedir. Türkiye'de başta Gümüşhane, Bayburt, Erzincan, Artvin, Ardahan, Kars, Van gibi illerde yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Kaymak</span> krema türü

Kaymak, sütün yağını yoğunlaştırarak elde edilen bir krema ürünüdür. Sütü hafif ateşte çalkalayarak veya belli bir soğuklukta bırakarak elde edilen koyu ve yağlı özdür.

<span class="mw-page-title-main">Küp peyniri</span> bir tür geleneksel Türk peyniri

Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Van otlu peyniri</span>

Van otlu peyniri Van yöresine ait, Anadolu'nun otlu küp peynirlerindendir. Van otlu peyniri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Katmer</span> tatlı veya tuzlu yenilebilen bir hamur işi

Katmer, Türk mutfağında ve Orta Asya'da yaygın olarak yapılan, hamurun yaklaşık 2 mm kalınlığında açılıp arasına yağ, haşhaş, tahin, antep fıstığı ya da kaymak konulup 4-5 kez katlanarak saçta pişirilmesi ile elde edilen hamur işi yiyecektir.

<span class="mw-page-title-main">Nokul</span> Türk mutfağından tatlı

Nokul, nukul (نقل) mayalı hamurla yapılan bir çeşit poğaça. Türkiye'de lokum, lokul gibi farklı isimlerle adlandırılan hamur işidir. Rulo şeklinde yapılması en ayırt edici özelliğidir. Haşhaşlı, tahinli fındıklı, sakızlı türleri de mevcuttur. Bayram sofralarının vazgeçilmezlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Tulum peyniri</span> Türk peyniri

Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Peynir helvası</span> Türk mutfağından peynir özlü bir tatlı

Peynir helvası, bir çeşit helvadır.

<span class="mw-page-title-main">Yoğurt</span> Sütün bakteriyel fermantasyonu ile elde edilen besin

Yoğurt, besin değeri yüksek, laktik asit fermantasyonu sonucunda elde edilen ve canlı laktik asit bakterileri içeren fermente bir süt ürünüdür. Lactobacillus bulgaricus ve streptococcus thermophilus sütten yoğurt yapmak için kullanılan birkaç bakteri türünden biridir. Ek olarak, diğer lactobacillus ve bifidobakteriler bazen yoğurdun kültürü sırasında veya sonrasında eklenir. Yoğurt katı veya sıvı (içme) kıvamında, şekerli, ekşi tatlarında, meyveli, sebzeli, çikolatalı, vanilyalı ve başka tatlarda mevcuttur. Bunun dışında da yoğurdun çeşitleri bulunmaktadır. Örneğin; süzme yoğurt yaygın olarak meze yapımında kullanılmaktadır. Yoğurt ile yapılan pek çok yemek ve içecek türü vardır, ayran, cacık ve keş bunlardan bazılarıdır.

İzmir tulum peyniri, İzmir'e özgü bir tür tulum peyniridir. İzmir'in yanı sıra Aydın, Balıkesir, Denizli, Manisa ve Muğla'da da üretilmektedir. Deri tulumda kuru ve teneke tulumda salamuralı olmak üzere iki farklı türü mevcuttur. İzmir Tulum Peyniri 24.01.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sürke</span>

Sürke, aynı zamanda chancliche, shinklish, shankleesh, sorke olarak da bilinir, Levanten mutfağında bir tür inek sütü veya koyun sütü peyniridir. Genellikle za'atar (zahter) ve Halep biberiyle kaplanan ve daha sonra olgunlaştırılan ve kurutulan yaklaşık 6 cm çapında toplar halinde oluşturulur. Sürke toplar halinde biçimlendirilmiş veya biçimlendirilmemiş olarak satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tire çamur peyniri</span>

Tire çamur peyniri bir çeşit peynirdir.Tire, Bayındır, Ödemiş yöresine aittir.İnek, koyun, keçi sütünden imal edilir. Lor peynirinin olgunlaştırılmış teneke tulum peyniri salamurasının karıştırılması ile üretilir. Peynire %2-3 civarında tuz ilave edilerek yoğrulur. Deri tuluma dizilen kat kat tulum peynirinin arasına konulan tuzsuz lor, birlikte fermente olup yumuşuyor ve çamur peynirine dönüşüyor. Tire çamur peyniri sürülebilir kıvamlı peynirdir. Türk patent kurumu tarafından coğrafi işaret almayı bekleyen bir peynirdir.

Külek Peyniri; Trabzon, Araklı, Tonya, Çaykara, Of, Artvin, Rize, Posof'ta üretilen peynirdir. İnek sütünden yapılır. Külek denilen ahşap fıçılarda hazırlanır.

Künefe peyniri bir çeşit peynirdir. Künefe peyniri Hatay ilinde yapılmaktadır. Keçi veya inek sütünden üretilir. Tuzsuz bir peynir çeşididir. Görünüş olarak dil peynirine benzer fakat tat olarak farklıdır. Künefe peyniri beyaz renkli ve ısıtıldığında uzayan bir peynir çeşididir. Antakya Künefelik Peyniri 22.12.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Deleme peyniri bir çeşit peynirdir.

<span class="mw-page-title-main">Urfa peyniri</span>

Urfa Peyniri veya Şanlıurfa Peyniri bir çeşit peynirdir. Çiğ inek, koyun ve keçi sütlerinden yapılır. Urfa Peyniri veya Şanlıurfa Peyniri 27.07.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Ramazan kebabı , bir çeşit kebaptır.

Çirek peyniri bir çeşit peynirdir.Çirek peyniri koyun sütünden üretilmektedir. Yüksekova Çirek Peyniri 18.04.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Malatya peyniri bir çeşit peynirdir. Malatya peyniri üretiminde çiğ inek, koyun sütü veya bu sütlerin karışımı kullanılabilir. Şekli silindir şeklindedir. Malatya peynirinin çapı 10–15 cm, kalınlığı ise 2-3 cmdir. Malatya peyniri yarı sert yapıdadır. Rengi ise porselen beyazı hafif sarımtırak renklidir.