Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.
Atılgan Kaideye Monteli Stinger Sistemi, Kaideye Monteli Stinger (KMS) projesi için üretilen M113 zırhlı personel taşıyıcısını alt platform olarak kullanan, kızılötesi (ısı) güdümlü FIM-92G Stinger füzesini ana silah olarak kullanan ve öz savunması için bir adet 12,7 mm çaplı makinalı tüfek kullanan alçak irtifa hava savunma sistemidir. Platform 4 veya 8 stinger füzesi taşıyabilmektedir. Tüm özellikleri bilgisayar veya operatör tarafından kontrol edilebilir.
Zıpkın Kaideye Monteli Stinger [KMS], ASELSAN tarafından milli imkânlarla üretilen, temel silah olarak atışa hazır 4 adet FIM-92 Stinger füzesini kullanan, çeşitli algılayıcılar ile donatılmış ve tüm fonksiyonları bilgisayar tarafından denetlenen bir Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemidir. Ana görevi radar üssü, hava alanı, liman gibi hayati öneme sahip stratejik tesislerin hava tehditlerine karşı alçak irtifa savunmasını sağlamaktır. Taşıyıcı platform olarak Land Rover Defender 130 dört teker çekişli arazi aracının kullanıldığı sistem araç kabininde yer alan nişancı ve sürücü [nişancı yardımcısı] olmak üzere iki personelle kullanılmaktadır.
Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.
T-155 Fırtına, Türkiye tarafından üretilen kundağı motorlu topçu sistemine sahip bir obüs.
İsmini Yeni Çağ'da Avrupalı soyluların kullandığı ince ve esnek bir kılıçtan alan Rapier, İngiliz silah üreticisi BAE Systems tarafından üretilen yerden radar ve elektro-optik güdümlü bir alçak irtifa hava savunma sistemidir. Tasarım amacı hava üsleri ile bazı stratejik/ekonomik hedeflerin alçak irtifa hava savunmasının sağlanmasıdır.
Leopard 1 Alman yapımı 2. nesil bir ana muharebe tankıdır. İlk olarak 1965 yılında Alman Federal Ordusu’nun (Bundeswehr) hizmetine girmiştir. Alman Kraus Maffei Weggman firması tarafından seri üretimine 1965 yılında başlanıp 1984 yılına kadar üretimi sürdürmüştür. Almanya'nın haricinde İtalya'da da üretimi yapılmıştır. Toplam 4000'in üzerinde Leopard 1 Almanya'da üretilmiştir.
JDAM Boeing tarafından üretilen müşterek doğrudan taarruz mühimmatıdır. Kuyruk bölümünde bulunan INS/GPS sistemleri sayesinde uçaktan bırakıldıktan sonra hedefin belirlenen koordinatına doğru uçuşunu bağımsız olarak gerçekleştiren sistemdir. Pilota, yoğun bulutlu ve sisli/dumanlı ortamlarda, düşman hava savunma sistemlerinin etkili menziline girmeden, güvenli bir mesafeden taarruz edebilme kabiliyeti kazandıran müşterek doğrudan taarruz mühimmatı JDAM, halen mevcut serbest düşüşlü mühimmatıları, hedefi büyük bir doğrulukla güdümleyerek birer akıllı mühimmat haline getirmektedir.
MK 19 Bombaatar, Soğuk Savaş döneminde ABD silahlı kuvvetleri envanterine girmiş, Vietnam Savaşı'nda da kullanılmış, şerit beslemeli 40 mm'lik bombaatardır. Maksimum menzili 2.212 m, etkili menzili yaklaşık 1.500 metredir. En yakın güvenli atış mesafesi kullanılan mühimmmata bağlı olarak 75 metredir. AN/TVS-5 gece görüş sistemi ve birçok farklı nişan sistemleri monte edilebilir. TSK ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından kullanılmaktadır. Silah 24 yiv 24 set'ten oluşan bir namluya sahiptir. Çeşitli mühimmatı vardır. En etkilileri antipersonel ve zırh delici mühimat olup normal veya intihar tapalı tipleri üretilmektedir. Çok hassas bir başlığa sahip bu bombaların intihar tapalı olmayan tipleri elden düşürme sonucu da patlayabilmektedir. İntihar tapalı olmayan mühimmat tipinin en büyük dezavantajlarından birisi, karlı havalarda silah ateşlendikten sonra bombanın düştüğü yerdeki yumuşak karın, sert bir zemin oluşturamaması sonucu mühimmat patlamama olasılığının bulunmasıdır. İntihar tapalı mühimmat kullanılması halinde ise hedefe çarptığında patlamama durumu ortaya çıksa bile belli bir süre sonra mühimmat kendi kendine patlamaktadır. Silahın geri tepme kuvveti 272 kg olduğu için ateşlenmeden önce zemine sabitlenmelidir. Silah tek atım ve otomatik atım olarak iki ayarda çalışabilmektedir. Yerde 3 ayaklı sehba veya zırhlı araç kulelerinde de kullanılabilmektedir. Son zamanlarda Uzaktan Kumandalı Silah Sistemlerine (UKSS) Entegre edilerek çeşitli zırhlı araç ve üst bölgelerinde kullanılmaktadır.
Pasif radar sistemleri herhangi bir ışıma yaymadan hedef tespiti yapabilen radar sistemlerine verilen genel isimdir.
Güdümlü tanksavar füzesi tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.
Altay, Türkiye'de geliştirilen 3+ nesil ana muharebe tankıdır. İsmini Türk Kurtuluş Savaşı'nda 5. Süvari Kolordusu'nu komuta eden Fahrettin Altay'dan almıştır. Türk medyalarına göre, tank seri üretime geçmiştir.
9A1472 Vikhr Rusya tarafından geliştirilen lazer ışın güdümlü tanksavar füzesidir. GRAU adı "9K121",NATO rapor adı ise AT-16 Scalliondur. Füze Ka-50, Ka-52 helikopterleri ve Su-25T savaş uçağından fırlatılır. 1990 yılında Rus Ordusunda kullanılmaya başlandığı düşünülen füze ilk olarak 1992 yılındaki Farnborough Hava Gösterisi sırasında halka izlettirilmiştir.
Hava savunma savaşı, saldırgan hava araçlarının etkinliğini azaltmak ya da tamamen yok etmek için alınan tedbirler bütünü olarak tanımlanabilir. Bu tedbirler hem hava hem de kara silah sistemlerini, ilgili algılayıcı sistemleri, komuta ve kontrol düzenlemelerini ve pasif önlemleri içermektedir. Bulundukları yer neresi olursa olsun, Deniz, Kara ve Hava Kuvvetlerini korumak olarak algılanabileceği gibi, ana vatan'ın savunması için de birçok ülke tarafından kullanılmaktadır. NATO, hava araçları ile yapılan hava savunmayı, karşı hava savunma, deniz ya da yerden yapılanı ise hava savunma savaşı olarak isimlendirmiştir. Füze ile savunma hava savunmanın bir kolu olarak kabul edilmektedir.
TUSAŞ Turna, 1995 yılında tasarımına başlanan ve 2001'de Türk Hava Kuvvetleri ve Türk Kara Kuvvetleri kullanımına giren, atışlı eğitim görevlerinde düşman uçak ve füzelerini hedef olarak simüle eden bir insansız hava aracıdır. Turna, Rapier ve Stinger karadan havaya füzelerin yanı sıra 7,62 mm'den 76 mm kalibreye kadar namlulu silah sistemleriyle eğitim için kullanılabilmektedir. == Geliştirme süreci ==Millî Savunma Bakanlığı'na bağlı Araştırma ve Geliştirme Dairesi, Ağustos 1995 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından hedef takip ve top atış tatbikatlarında kullanılmak üzere bir İHA geliştirilmesi için TUSAŞ ile sözleşme imzalamıştır.Turna/S olarak adlandırılan ilk versiyon Eylül 1996'da ortaya çıkmaz, prototipin testleri ise 1997 yılında tamamlanmıştır. Kara Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri'nin İHA ile yaptığı testler ise 1998 yılında sona ermiştir.2001 ve 2003 yılları arasında, Turna/S'nin yeni sürümleri Turna-101A, Turna-111B ve Turna-201C kod adlarıyla geliştirilmiştir. Bu İHA'lar yalpa sönümleyen aviyonikler ve yeni aerodinamik özellikler içerdiği gibi, gelişmiş kararlılık ve daha fazla güvenilirliğe sahip olmuştur.Fırkateynler ve deniz koşullarındaki kötü hava şartlarından edinilen bilgiler ışığında Turna İHA daha da geliştirilmiş ve Turna/G ortaya çıkmıştır.== Özellikleri ==Yüksek manevra kabiliyeti, yüksek hızı, kolay kullanımı, düşük görev riski, modülerliği ve maliyet etkinliği ile operasyonel ortamlarda etkinliğini kanıtlamış ve kullanımına devam edilmektedir. Ana özellikler:* 90 dakika havada kalma süresi* Azami 93 m/sn hız (180kts)* 12.000+ ft servis tavanı* 70 kg azami kalkış ağırlığı* 50+ km menzilli veri linki* Fırlatıcı ile kalkış, paraşüt ile karaya veya denize iniş* Donanma gemi platformlarından kalkış ve kontrol* İleri kompozit teknolojileri ile üretilmiş yapı* MIL-STD-810F ve MIL-STD-461 askeri standartlara uyumlu* NATO NSN standartlarında kodlanmış* Kalkış ve iniş dahil, Yer Kontrol İstasyonu (YKİ) ile tam otonom uçuş ve seyrüsefer* 255 görev noktasına kadar önceden programlı görev noktası tanımlama, uçuş anında değiştirebilme* Eve Dönüş ve Acil İniş Modları ile önceden belirlenmiş eve dönüş noktasına gelerek otomatik iniş* EMI/EMC korumalı Konteyner/Mobil araç/Portatif Yer Kontrol İstasyonu ile görev planlama ve kontrol* Gerçek zamanlı kriptolu sayısal uçuş verisi telemetreleri kaydetme ve sonradan oynatabilme* Sayısal harita otomatik tanımaFaydalı yükler:* Çekili yük ile; SKS, Manş ve Isı kaynağı.* Uçak üzerinde; Pasif Radar İz Arttırıcı, Isı Kaynağı ve İz dumanı== Versiyonları ==* Turna/S, standart versiyonu* Turna/G, gelişmiş versiyonu== Kaynakça ==
Fırat Kalkanı Harekâtı veya Suriye İç Savaşı'na Türk askerî müdahalesi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitilmiş Özgür Suriye Ordusu grupları tarafından yapılmış ve başarı ile sona eren operasyon. Operasyonun amacı Türkiye'nin kendi varlığına tehdit olarak gördüğü ve terör örgütü olarak tanımladığı grupları bölgeden uzaklaştırmak, sınır hattının ve bölgedeki halkın güvenliği sağlamak ve kontrol altına almak ve göç sorununu yok etmek için 5 bin km² alanda Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), YPG ve Suriye Silahlı Kuvvetleri güçlerinden sivillerin güvenliği dolayısıyla tamamen temizlenmesi hedeflenen Güvenli Bölge oluşturmak olduğu bildirildi. Harekâtın bir diğer amacının ise PYD'nin bölgede kantonları birleştirerek otonom bir yapı kurma hedefini bitirmek olarak açıklanmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri operasyonda IŞİD ve YPG mevzilerinin yoğun ateş ile hava ve kara unsurlarınca vurulduğunu duyurmuştur. 29 Mart 2017 günü 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde toplanan MGK toplantısı sonucu harekâtın başarıyla tamamlandığı ilan edildi.
LAZIKA Bilimsel Teknik Merkezi STC DELTA tarafından geliştirilen ve Gürcü ordusu tarafından finanse edilen bir Gürcü piyade savaş aracıdır. Başlıca özelliklerinden biri, aracın büyüklüğüne kıyasla nispeten kalın olan zırhıdır. Diğer bir özelliği ise taşınabilir silah istasyonudur. Çok sayıda araç üretildi, ancak projenin kendisi hâlâ çeşitli sürümleriyle beraber geliştirilme aşamasındadır.
Hava savunma bir ülkenin toprakları ve karasuları üzerinde kalan hava sahasının yabancılara ve gelebilecek tehditlere karşı kontrol edilmesini ve korunmasını sağlayan sistemlerdir. Hava kuvvetleri ile ilişkilidir. Ayrıca deniz kuvvetleri'ne ait gemilerden de yapılabilir. Hava savunma sınıfının vazifesi, barışta ve krizde caydırıcılık sağlamak; savaşta, düşmanın hava ve füze taarruzlarını sınırlandırmak, geciktirmek, önlemek veya etkisini azaltmak suretiyle dost birliklerin bekasını sağlamak, hareket kabiliyeti/serbestisini artırarak kara harekâtının daha elverişli koşullarda icrasına katkıda bulunmaktır.
Gezici mühimmat, mühimmatın hedef alan çevresinde bir süre gezindiği ve yalnızca bir hedef bulunduğunda saldırdığı bir hava silah sistemidir. Gezici mühimmatlar, yüksek değerli platformları hedef alana yakın yerleştirmeden kısa süreler boyunca ortaya çıkan gizli veya gizli hedeflere karşı daha hızlı tepki süreleri sağlamakta ve ayrıca saldırı kolayca iptal edilebildiğinden daha seçici hedeflemeye izin vermektedir.
Türkiye