İçeriğe atla

Kızılgerdan

Kızılgerdan
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Passeriformes
(Ötücü kuşlar)
Familya: Muscicapidae
(Sinekkapangiller)
Cins: Erithacus
Tür: E. rubecula
Erithacus rubecula
Linnaeus, 1758

Kızılgerdan ya da Nar bülbülü (Erithacus rubecula), eskiden karatavukgiller (Turdidae) familyasında, şimdi ise sinekkapangiller familyasında sınıflandırılan bir kuş türüdür.

Özellikleri

Uzunluğu 14 cm, sırtı sütlü kahverengi, yüzünün alt bölümü ve göğsü turuncuya çalan parlak kızıl, karnı beyaz olan bu tür ormanlarda, ağaçlıklarda ve bahçelerde yaşar.

Ekolojik Dağılımı Ve Habitatı

Kuzey Avrupa'da ve Orta Doğu'nun bazı kesimlerinde gözlemlenir. Genelde göç mevsimi Kuzey Avrupa'dan Afrika ve Orta Doğu'ya göç ederler. Sık ormanlık alanları ve ağaçlık bahçeleri tercih ederler.[1]

Yaşam şekli

Böcekler, kurtlar ve diğer omurgasızlarla beslenir. Kuru yaprak ve otlardan bir ağaç kovuğuna ya da çalıların arasına yapılan yuvaya dişi beş-altı yumurta bırakır.

Dağılımı

Avrupa'nın kuzeyinde üreyen kızılgerdan kışı Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da geçirir. Kızılgerdan başta Karadeniz, Marmara ve Ege bölgeleri olmak üzere Türkiye'nin orta ve kuzey kesimlerinde uygun yaşama ortamı olan yerlerde ürer. Kışın Türkiye'nin güneyinde de görülür. Ilık ya da serin iklimlerde yaşarlar.

Davranışları

Genç bir Avrupalı Robin. Bu görüntü Lake District'te, Ullswater yakınlarındaki Aria Force'taki kafenin bahçesinde çekildi. Kırmızı tüylerin içinden geçtiği açıkça görülüyor.

Hareketli bir kuş türüdür, sürekli dik duran kuyruğu ile daha hareketli ve aktif bir kuş görünümündedir. Erkek kızılgerdanlar bölgelerine giren diğer kızılgerdanlara karşı sert bir tavır gösterir. Kızılgerdanlar için iyi bir bölgeye hakim olmak hayatta kalmak için en büyük avantajdır, bölgesini savunamayan kızılgerdan ise açlıktan ölmeye mahkûmdur. Fakat bazen bir kızılgerdanın bölgesini savunması hırslı bir kavgaya dönüşüp ölümle sonuçlanabilir. Ölümlerin %10'u bu sebeptendir. Kızılgerdanların göğüslerindeki kızıllığın yegane amacı bölge savunmasıdır ve kur yaparken kullanılmaz. Kızılgerdanların ebeveynlik duyguları güçlüdür, hatta bir diğer kuşun yavrularını besledikleri bile görülmüştür.
Rakiplerine karşı agresifliklerini ötüşleri ile belli ederler. Rakipleri buna karşılık vermez ve bölgeyi terk etmezlerse kuyruklarını kaldırıp, kanatlarını açıp tüylerini kabartarak alın ve göğüs arasında kalan bölgedeki kızıl tüylerini göstererek rakiplerini tahrik ederler. Rakibi yine vazgeçmez ve alanı terk etmez ise, rakibine kenetlenip, onu yere bastırmaya ve gözünü çıkarmaya çalışır. Böyle dövüşler genellikle 30 dakika ve hatta daha uzun sürebilir ve hatta ölümle bile sonuçlanabilir. Kızılgerdanlar, yırtıcı kuşların yediği serçe ve sığırcık gibi kuşlardan biridir. Özellikle kıtlığın başgösterdiği zamanlarda kartal, karga, baykuş ve martı gibi kuşlara bazen yem olurlar.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Kızılgerdan (Erithacus rubecula)". Evrim Ağacı. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar

Virtual Birds'de Kızılgerdan kuşunun kuş sesi bulunur.

Kızılgerdan Fotoğrafları - mikosanat.com 30 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

19 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Saka kuşu</span>

Saka kuşu, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından kafeslerde çok beslenen ötücü bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Keten kuşu</span>

Keten kuşu, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından ötücü bir kuş türüdür. Adını kenevir ve keten tohumlarına olan düşkünlüğünden alır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı ispinoz</span> küçük serçemsi kuş türü

Âdî ispinoz ya da bayağı ispinoz, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından ötücü bir kuş türü.

<i>Gri kedi kuşu</i>

Gri kedi kuşu, alaycı kuşugiller (Mimidae) familyasının Dumetella cinsinin tek üyesi olan 23 uzunluğunda tepesi kara, kuyruk altı pas kızılı, öbür bölümleri boz olan bir kuş türü. İsmini kedi miyavlamasına benzer ötüşünden alır. Ağaçlık bölgelerde, park ve bahçelerde yaşar, böcek ve meyvelerle beslenir. Kanada'nın güneyinde, ABD'nin kuzey ve orta kesimlerinde ürer; Kuzey Amerika'nın güneyinde ve Orta Amerika'da kışlar.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı kızılkuyruk</span>

Âdî kızılkuyruk ya da bayağı kızılkuyruk, sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasından 14 cm uzunluğundaki Palearktik bölgenin batısında yaygın olarak üreyen kızılkuyruk türü.

<span class="mw-page-title-main">Mavi alakarga</span>

Mavi alakarga, kargagiller (Corvidae) familyasından genelde Kuzey Amerika'da bulunan bir alakarga türü.

<span class="mw-page-title-main">Sarı kiraz kuşu</span>

Sarı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca sarı çinte, sarı yelve olarak da adlandırılır. Vatanı Avrasya olan bu kuş türü Yeni Zelanda ve Avustralya'ya sokulmuştur. Avrupa'da yaşayanların çoğu yıl boyunca üreme bölgelerinde kalırken doğuda yaşayan alt türleri kısmen göçmendir ve popülasyonun çoğu kışı geçirmek için güneye iner. Erkeğin kafası parlak sarı, sırtı çizgili kahverengi, kuyruk sokumu kızıl kahverengi ve karnı da sarı renklidir. Dişi ve erişkin olmayanların tüyleri erkeklerin daha mat renklisidir. Çalılık ve orman kenarlarında açık alanlarda yaygın olarak yaşarlar. Şakıması en yakın akrabası ak başlı kiraz kuşuna benzer.

<span class="mw-page-title-main">Kayın baştankarası</span>

Bataklık baştankarası, baştankaragiller (Paridae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Sinekkapangiller</span>

Sinekkapangiller (Muscicapidae), ötücü kuşlar takımına ait bir familyadır. Bu familyanın üyelerinin hemen hemen hepsi Avrupa, Afrika ve Asya'da yaşarlar. Genel olarak ağaçlarda yaşayan, küçük ve böcekçil kuşlardır. Avlarını uçarken havada kaparlar.

<span class="mw-page-title-main">Dağ incir kuşu</span> kuyruksallayangiller (Motacillidae) familyasından bir kuş türü

Dağ incir kuşu, kuyruksallayangiller (Motacillidae) familyasından sulak bölgeleri seven, küçük bir incir kuşu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl ardıç kuşu</span>

Kızıl ardıç kuşu, karatavukgiller (Turdidae) familyasından ötücü bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı dağ bülbülü</span>

Bayağı dağ bülbülü, dağ bülbülügiller (Prunellidae) familyasına ait bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Pas renkli çalı kızılgerdanı</span>

Pas renkli çalı kızılgerdanı, sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasından bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Asgari endişe altındaki türler</span> IUCN koruma kategorisi

Asgari endişe (LC), IUCN kırmızı listesinde nesli tehlikede olmayan türleri içine alan bir kategoridir. Yaygın bulunan türlerin çoğunluğu asgari endişe altında olarak sınıflandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sincap</span>

Sincap, sincapgiller familyasından uzun kuyruk tüyleri ile dikkat çeken kemirici memelilerin ortak adıdır. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "çekelez" ya da "tiyin" olarak da bilinir.

İnözü Vadisi, yaklaşık 100 km Ankara'nın kuzeybatısında Beypazarı ilçesinde iki dağ arasındaki çukurca arazidir. Beypazarı ilçeside yaklaşık 700 metre irtifa'da yer almaktadır ve Seben, Kıbrıscık, Nallıhan, Mihalıççık, Polatlı, Güdül ve Çamlıdere ilçeleri ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl kuyruklu şahin</span> Şahin Türü

Kızıl kuyruklu şahin, atmacagiller (Accipitridae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın yırtıcı kuş türü. Batı Alaska'dan kuzey Kanada'ya, güneyde Panama'ya ve Karayipler'e kadar Kuzey Amerika'nın büyük bölümünde ürer ve bu bölgede en yaygın Buteo türlerinden biridir. Kızıl kuyruklu şahin yaşadığı bölgede tüm biyomlara uyum sağlayabilir. Görünüşleri ve yaşadıkları yerler ile birbirlerinden ayrılan on dört alt türü kabul edilmiştir. Boyları 45–65 cm, kanat açıklıkları 110–145 cm ve ağırlıkları 690-1600 gram arasında değişir. Bu boyutlarıyla, Kuzey Amerika'da yaşayan Buteo cinsi kuşların en büyük üyelerinden biridir. Eşeysel dimorfizm gösteren kızıl kuyruklu şahinin dişileri erkeklerinden daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Kara gerdanlı ardıç kuşu</span>

Kara gerdanlı ardıç kuşu, karatavukgiller (Turdidae) familyasından, Asya'da yaşayan göçmen, ötücü bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Süt beyazı balıkçıl</span>

Süt beyazı balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Eski Dünya'nın küçük ak balıkçılına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Küçük mavi balıkçıl</span>

Küçük mavi balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. ABD'nin güneydoğusundan Orta Amerika ve Karayipler üzerinden güneyde Peru ve Uruguay'a kadar olan bölgede yaşar. Kışları kuzeyde yaşayan popülasyonlarının güneye göçmesi dışında göçmen değildir.