İçeriğe atla

Kızıldağ Millî Parkı

Kızıldağ Millî Parkı
Harita
TürMillî Park
KonumIsparta
Yüzölçümü59,400 hektar
Açılış9 Mayıs 1965
DurumEtkin
Resmî sitekizildag.tabiat.gov.tr

Kızıldağ Millî Parkı, Isparta'nın Şarkikaraağaç ilçesi sınırları içerisinde yer alan millî park.[1]

Coğrafya

Kızıldağ Millî Parkı, Isparta merkeze 120, Şarkikaraağaç ilçesine ise 5 km uzaklıktadır.

Bitki örtüsü ve hayvan varlığı

Kızıldağ Millî Parkı, öncelikle bir dağdır. Karaçamıyla, sedir ağaçlarıyla, meşe ve ardıç ağaçlarıyla örtülüdür. Mavi yapraklı sedir ormanının bulunduğu tek bölgedir.

Tilki, sansar, kurt, çakal, kartal, akbaba, şahin, doğan ve baykuş türlerine ev sahipliği yapar.

Tarihçe

Kızıldağ Milli Parkı uzaktan görünümü

20 Şubat 1993'te Bakanlar Kurulu kararı ile millî park ilan edildi.[2] 27 Kasım 2018'de Mada Adası'ndaki Kumluca Mahallesi millî parkın sınırları dışında bırakıldı ve Dedegöl Dağı park içerisine alındı.[3][4]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  2. ^ "Bakanlar Kurulu Kararı" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 20 Şubat 1993. 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mart 2022. 
  3. ^ "Kızıldağ Milli Parkı ile Beyşehir Gölü Milli Parkı Sınırlarının Haritalar ile Koordinat Listelerinde Gösterildiği Şekilde Değiştirilmesi Hakkında Karar (Karar Sayısı: 378)" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 27 Kasım 2018. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mart 2022. 
  4. ^ "Maden arama tehdidi altında olan Dedegöl Dağı kurtuldu". Evrensel (gazete). 29 Kasım 2018. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye'deki millî parklar listesi, Türkiye'de bulunan millî parkların derlendiği listedir. Türkiye'de millî park kavramı ilk kez Selahattin İnal tarafından gündeme getirilmiş, "doğa koruma alanlarının millî park statüsü taşıması gerektiği ve doğal güzellik ile turistik potansiyel kıstaslarına göre belirlenmesi gerektiği" savunulmuştur. Kavram, 31 Ağustos 1956 tarihinde kabul edilen Orman Kanunu'nun 25. maddesinde yer bularak ilk kez yasal düzlemde yer almıştır. Kanunla millî parkların sorumluluğu kendisine verilen Orman Genel Müdürlüğü, gerekli gördüğü ormanlık bölgelerin fauna ve florasının korunması şartıyla bilimsel ve halka açık spor ile mesire alanı olarak kullanılması amaçlarıyla herhangi bir bölgeyi millî park ilan etmekle yetkili kılınmış, iki yıl sonra kurulan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile görev bu kuruma devredilmiştir. 1983 yılına kadar yalnızca orman örtüsüne sahip olan yerler millî park dâhilinde değerlendirilirken 9 Ağustos 1983 tarihinde kabul edilen Millî Parklar Kanunu ile ormanlık olmasa bile tarihî, turistik ya da kültürel değeri haiz alanların da millî park ilan edilmesi sağlanarak tabiat parkı, tabiat koruma alanı, tabiat anıtı gibi yeni koruma statüleri tesis edilmiştir. Kanunun güncel hâline göre Tarım ve Orman Bakanlığı tasarrufunda olan millî park alanlarının belirlenmesi bu bakanlığın yanı sıra imar konularında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve tarihî ile turistik konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşleri alınarak sağlanmakta olup cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yayımlanmasıyla resmiyete kavuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Göreme Tarihî Millî Parkı</span>

Göreme Tarihî Millî Parkı, İç Anadolu bölgesinde, Nevşehir ili sınırları içerisinde yer alan Millî park idi. 1985 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alındı. 30 Ekim 1986'da Bakanlar Kurulu kararıyla millî park ilan edildi, 22 Ekim 2019 tarihinde millî park statüsünden çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Şarkikaraağaç</span> Isparta ilinin bir ilçesi

Şarkikaraağaç eski ve halk arasındaki ismiyle Karaağaç, Isparta ilinin bir ilçesidir. On iki ilçesi bulunan Isparta ilinde nüfus büyüklüğü bakımından üçüncü sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Yozgat Çamlığı Millî Parkı</span> İç Anadolu Bölgesinde bir milli park

Yozgat Çamlığı Millî Parkı, İç Anadolu Bölgesi'nde insan etkisi ile meydana gelen step içerisinde yer alan sayılı kalıntı ormanlardan biridir. Türkiye'nin ilk millî parkı olma özelliğine sahip olan parkın ortalama yüksekliği 1350 metredir. Sahadaki arazinin morfolojik özelliklerini tepeler, sırtlar ve vadilerde parçalanmış dalgalı düzlükler meydana getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mada Adası</span> Beyşehir Gölünün kuzeybatısındaki üzerinde yerleşme olan adası

Mada Adası veya diğer adıyla Kazak Adası, 822 hektar büyüklüğüyle Beyşehir Gölü üzerindeki 32 adanın en büyüğüdür. 2022 itibarıyla 180 kişinin yaşadığı kısmı Kumluca Mahallesi olarak isimlendirilmiştir ve idarî olarak Isparta'nın Şarkikaraağaç ilçesinin Gedikli Köyü'ne bağlıdır. Adanın bu alan haricindeki kısmı Kızıldağ Millî Parkı içerisinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Beyşehir Gölü Millî Parkı</span>

Beyşehir Gölü Millî Parkı, Beyşehir Gölü'nün yakınında Türkiye'nin en büyük millî parkıdır. Derlenen bilgilere göre, 1993 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla kurulan millî park 88 bin 750 hektarlık alanı kapsıyor. Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğü bünyesinde koruma altında bulundurulan Türkiye'de toplam 897 bin 657 hektarlık alana sahip 40 adet millî park bulunuyor. Bu millî park alanlarının en genişi ise Beyşehir Gölü Millî Parkı olarak dikkat çekiyor. Türkiye'nin en büyük tatlı su kaynağı olan Beyşehir Gölü'nde Beyşehir ve Kızıldağ olmak üzere iki ayrı millî park bulunuyor. Beyşehir Gölü Millî Parkı, Türkiye'nin en önemli ziyaretçi çeken doğal mekanları arasında gösteriliyor. Beyşehir millî parkının orman formasyonunu ardıç, karaçam, göknar, sedir ve meşe türleri oluşturuyor. Ağaçlar yer yer göl kenarına kadar uzanarak Beyşehir Gölü'nün koylarını ve körfezlerini görsel açıdan eşsiz bir manzaraya kavuşturuyor. Üstün değerdeki peyzaj güzellikleri, göçmen kuşlar için iyi bir barınak olması, potansiyel göl sularına dayalı sporlarına elverişli göl kıyılarının bulunması ile Selçuklu dönemine ait kültürel zenginlikler olması Beyşehir Gölü Millî Parkı'nın kaynak değerlerini daha da önemli hale getiriyor.

<span class="mw-page-title-main">Dedegöl Dağı</span>

Dedegöl Dağı, Isparta'nın doğusunda Yenişarbademli ilçesi sınırı içerisinde 2.992 m. yüksekliğiyle Isparta ilinin en yüksek dağıdır. Anamas Dağı olarak da bilinmektedir. Bilinen 15 km uzunluğuyla Türkiye'nin en uzun mağarası olan Pınargözü Mağarası da bu dağ içerisinde yer alır. Dedegöl Dağı, Batı Toroslar orojenik kuşağı içinde yer alan ana hatlarıyla güneyden kuzeye ve kuzeybatıya doğru uzanış gösteren en yüksek noktası 2992 m olan bir dağdır. Kuzey güney doğrultusunda yaklaşık 12 km uzunluğa, doğu-batı doğrultusunda ise 5–6 km genişliğe sahiptir. Doğa Derneği'nin yayınladığı Önemli Doğa Alanları araştırmasına göre Dedegöl Dağları'nın sınırları doğuda Beyşehir Gölü, kuzeyde Belceğiz köyü ve Sarıidris beldesi, batıda Aksu ilçesi ve güneyde Emerdin Dağı ile Köprüçay Vadisi'nden oluşmaktadır. Dedegöl Dağı, tektonik olarak Türkiye'nin en aktif alanlarından biri olan “Isparta Açısı” içinde, bu alanının doğu kesiminde yer almaktadır. Dağın en yüksek noktası Dedegöl Tepe zirvesidir. Kartal Tepe, Karçukur Tepe dağın diğer yüksek tepeleri arasındadır.

İstiklâl Yolu, İnebolu sahilinden başlayıp Kastamonu ve Çankırı üzerinden Ankara'ya uzanan, Türk Kurtuluş Savaşı boyunca İnebolu'ya deniz yoluyla gelen cephanenin kağnılarla cepheye ulaştırılmasında kullanılmış olan 344 km'lik yoldur. 2018'de 2.357 dekar alan millî park ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Saklıkent Millî Parkı</span> Türkiyede bir millî park

Saklıkent Millî Parkı veya yaygın adıyla Saklıkent Kanyonu, Antalya-Muğla sınırını çizen Eşen Çayı'nın kolu olan Karaçay'ın oluşturduğu kanyondur. Muğla'nın Seydikemer ilçesi sınırları içerisindedir. Suyun kolayca aşındırabileceği Kalkerli arazide, fay çatlaklarının da yardımıyla sarp ve derin bir kanyon oluşmuştur.Uzunluğu 18 km, yüksekliği 200 m'dir. En dar yeri 2 metreye kadar düşer. Eşen Çayı'nın bir kolu olan Karaçay'ın debisi Kanyon çıkışında 14–17 m³/sn'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı</span>

Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Millî Parkı, Sakarya Meydan Muharebesi'nin yapıldığı alanda kurulan millî park. Ankara ili Polatlı ve Haymana ilçe sınırlarındadır. 08.02.2015 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan kararla 13.850 hektarlık alanda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kop Dağı Müdafaası Tarihî Millî Parkı</span>

Kop Dağı Müdafaası Tarihî Millî Parkı, Türkiye'nin Bayburt ve Erzurum il sınırları içerisinde yer alan millî park.

<span class="mw-page-title-main">Malazgirt Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı</span>

Malazgirt Meydan Muharebesi Millî Parkı, Muş ilinin Malazgirt ilçesi sınırları içerisinde yer alan millî park.

<span class="mw-page-title-main">Botan Vadisi Millî Parkı</span>

Botan Vadisi, Türkiye'nin Siirt ili sınırları içerisinde bulunan millî park statüsündeki tarihî alan.

<span class="mw-page-title-main">Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi</span> Ispartada kurulu devlet üniversitesi

Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ) 18 Mayıs 2018 tarih ve 30425 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 7141 Numaralı Kanun” ile Isparta'da kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gedikli, Şarkikaraağaç</span> Isparta ilinin Şarkikaraağaç ilçesine bağlı köy

Gedikli, Isparta ilinin Şarkikaraağaç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Hakkâri Cilo ve Sat Dağları Millî Parkı</span> Türkiyede millî park

Hakkari Cilo ve Sat Dağları Millî Parkı, Türkiye'nin Hakkari ilinini Merkez, Şemdinli ve Yüksekova ilçeleri sınırları içinde yer alan bir millî parktır. 25 Eylül 2020 tarihinde kurulmuştur. 27.500 hektar (275 km2) alan kaplamaktadır. Türkiye'nin 45. millî parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Musaözü Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0141)

Musaözü Tabiat Parkı Eskişehir ilinin Tepebaşı ilçesinin coğrafi sınırları içerisinde kalan tabiat parkıdır. Eskişehir - Kütahya D 230 kara yolu üzerinde kent merkezine 22 kilometre mesafede ve 50 hektar büyüklüğündedir.

<span class="mw-page-title-main">Kadınçayırı Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0183)

Kadınçayırı Tabiat Parkı Çankırı ili Ilgaz ilçesi sınırlarında bulunan tabiat parkıdır. Toplam 442 hektar alana sahiptir. Çankırı il merkezine 70, Ilgaz ilçe merkezine ise 17 kilometre mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Gölcük Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0007)

Isparta Merkez ilçenin güney batısında yer almaktadır. Isparta iline 5 ila 13 km, Burdur iline 25 km uzaklığındadır. Parka asfalt yol ile ulaşım sağlanabilir. Gölcük gölü ve çevresine, sahip olduğu bitki örtüsü, yaban hayatı, jeomorfolojik yapısı, peyzaj güzellikleri ve rekreasyon olanakları dolayısıyla korunan alan statüsü verilmiştir. 58880 dekar büyüklüğündeki alan 19.11.2008 tarih ve 2008/4422 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile alan Gölcük Tabiat Parkı olarak ilan edilmiş, karar 31.12.2008 tarih ve 2008/27097 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve alan yasal koruma statüsünü kazanmıştır. Alanın önemli bir kısmı 1. derece doğal sit alanındır. Erozyon çalışmaları kapsamında 1956 yılında ağaçlandırma çalışmasına başlanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abant Gölü Millî Parkı</span> Türkiyede millî park

Abant Gölü Millî Parkı, Türkiye'nin Bolu ilinin Mudurnu ilçesinde yer alan bir millî parktır.