İçeriğe atla

Kızılcakışla, Şarkışla

Kızılcakışla
Harita
Sivas'ın Türkiye'deki konumu
Sivas'ın Türkiye'deki konumu
Sivas üzerinde Kızılcakışla
Kızılcakışla
Kızılcakışla
Kızılcakışla'nın Sivas'taki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlSivas
İlçeŞarkışla
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
Rakım1276 m
Nüfus
 (2021)
 • Toplam1.155
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0346
İl plaka kodu58
Posta kodu58402

Kızılcakışla, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür. 1992-2014 yılları arası belde olan yerleşim birimi, 2014 yerel seçimlerinden sonra nüfus sayısının 2000'in altına düşmesinden dolayı tekrar köye dönüşmüştür.

Tarihçe

Köy, 1907 yılından beri aynı adı taşımaktadır.[3] 31 Aralık 1991 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye çevrilen[4] köyün belediye statüsü, nüfusunun 2000 kişinin altına düşmesi üzerine 2013 yılında sona erdi.[5]

Coğrafya

Köy; Sivas il merkezine 93 km,[6] Şarkışla ilçesine 11 km uzaklıktadır.[7]

Köydeki belli başlı mevkiler

Geleni (Halk arasında Gelanı) Çayırı: Köy batıdan doğuya uzanan bir tepenin güney eteğinde kurulmuştur. Tepenin bitiminde geniş bir alana yayılmış düz bir çayır alan bulunmaktadır. Bu çayırlık aşana Halk arasında Gelanı Çayırı denmektedir. Bu çayırlık köyün büyükbaş havyanlarının otladığı bereketli bir alandır. İsmi ise gelengi ya da geleni olarak bilinen çok sayıda yer sincabına ev sahipliği yapmasıdır.

Kışla Bayırı: Köyün eteğine kurulduğu tepeye verilen isimdir. Bu tepenin zirvesinde Ağbaba Türbesi bulunmaktadır. Tarihte birçok savaşa konu olduğu için ismi kışla bayırı halini almıştır.

Kavak Özü: Yerel halk tarafından gavözü olarak söylenir. Birbirine paralel iki tepe arasında yer alan içinde berrak bir ırmağın geçtiği bir vadidir.

Ağbaba Türbesi

Ağ Baba Mezarı

Şarkışla yöresinde yedi evliyanın bulunduğuna ve bunların birbirleri ile kardeş olduklarına inanılır. Bu kutlu kişilerin mezarlarının nerede olduğuna dair pek çok köyde farklı rivayetler bulunur. Bir söylentiye göre Beş kardeşin Kızılcakışla köyünde "Beşkardeşler" türbesinde[8] yattığı diğer ikisinin ise Karababa ve Kürebaba olduğu bunlarınsa farklı köylerde yattıkları anlatılır. Kızılcakışla yakınlarındaki en önemli yatırlardan birisi Ağbaba olarak kabul görür.[9] Mezarı Sivas-Şarkışla-Kayseri yolu üzerinden Kızılcakışla yoluna girilerek ilerlendiğinde köye yakın bir konumda birkaç km sol tarafta kalmaktadır. Günümüzde üstü açık, etrafı 1 metre yükseklikte çevrili mermerden yapılmış bir mezardır.

Nüfus

Yıllara göre belde/köy nüfus verileri
2021 1.155[2]
2020 1.179[2]
2019 1.198[2]
2018 1.218[2]
2017 1.265[2]
2016 1.310[2]
2015 1.333[2]
2014 1.455[2]
2013 1.589[2]
2012 1.661[10]
2011 1.802[10]
2010 1.947[10]
2009 2.006[10]
2008 2058[10]
2007 2.152[10]
2000 2.010[10]
1990 2.142[10]
1985 1.829[11]
1965 1.804[12]

Berdi Gölü

Berdi Gölü (Kayapınar ve Kızılcakışla Köyleri)

Geçmişte hiç kurumadığı halde, günümüzde tarımsal sulama amacıyla civarda vurulan derin kuyulardan dolayı Ağustos ayında gölün suyu kurumaktadır. Gölde bulunan "Berdi" bitkisinden 30 yıl öncesine kadar hasır yapıldığı bilinmektedir.

Yönetim

Belediye başkanlığı

Seçildiği yıl Belediye başkanları[10]
2009 Emin Çınar (AK Parti)
2004 Emin Çınar (AK Parti)
1999 Bilal Ceran (FP)
1994 Halim Özbek (DYP)
1992 Halim Özbek (DYP)[13]

Kaynakça

  1. ^ "Kizilcakisla, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i j "Sivas Şarkışla Kızılcakışla Köy Nüfusu". Nufusune.com. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  3. ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  4. ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 2 Ocak 1992. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021. 
  5. ^ "İşte Kapatılacak 559 Belde !". kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  6. ^ "Sivas Şarkışla Kızılcakışla Köyü arası mesafe". arasikackm.com. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022. 
  7. ^ "Şarkışla Şarkışla Kızılcakışla Köyü arası mesafe". arasikackm.com. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022. 
  8. ^ Elif Başar, Kızılcakışla Beldesi, 1947 doğumlu, İlkokul mezunu; Kutlu Özen, Sivas Efsaneleri, s. 241.
  9. ^ Aşık Veysel Meslek Yüksekokulu - "Şarkışla Merkez ve Köyleri İncelemesi", 2017, Sayfa:39
  10. ^ a b c d e f g h i "Kızılcakışla Belediyesi". YerelNet.org.tr. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2017. 
  11. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  13. ^ Milliyet Gazetesi, 09.06.1992, sf. 19

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şarkışla</span> Sivasın ilçesi

Şarkışla, Sivas ilinin bir ilçesidir. Kuzeyinde Yıldızeli, doğusunda Sivas merkez ve Altınyayla, güneyinde Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesi, güneybatısında Gemerek ve batısında ise Yozgat'ın Akdağmadeni ilçesi bulunur. 2021 istatistiklerine göre toplam nüfusu 37,708 olan Şarkışla, merkez dışında Sivas'ın en kalabalık ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fakılı, Şarkışla</span>

Fakılı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kazancık, Şarkışla</span>

Kazancık, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yolkaya, Yıldızeli</span>

Yolkaya, Sivas ilinin Yıldızeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Alaman, Şarkışla</span>

Alaman, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Başağaç, Şarkışla</span>

Başağaç, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Çatalyol, Şarkışla</span>

Çatalyol, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Döllük, Şarkışla</span>

Döllük, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Elmalı, Şarkışla</span>

Elmalı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kayapınar, Şarkışla</span>

Kayapınar, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kaymak, Şarkışla</span>

Kaymak, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Konakyazı, Şarkışla</span>

Konakyazı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Mengensofular, Şarkışla</span>

Mengensofular, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Sarıtekke, Şarkışla</span>

Sarıtekke, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yahyalı, Şarkışla</span>

Yahyalı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Hüyükköy, Şarkışla</span>

Hüyükköy, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Mezraa, Şarkışla</span> Sivas köyü

Mezraa, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kızılcakışla, Sivas</span>

Kızılcakışla, Sivas ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Gürçayır, Şarkışla</span>

Gürçayır, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir beldedir.

Emlek yöresi, Sivas ili, Şarkışla ilçesinde bir bölge. Kendine özgü kültürel bir bütünlüğe sahip olup özellikle de halk ozanları ve aşıklık geleneği ile tanınmaktadır. Halk inanışları açısından oldukça zengindir. Halk ağzında yanlışlıkla Arapça kökenli "Emlak" sözcüğü ile karıştırılarak bu biçimi ile de kullanılır; ancak etimolojik köken olarak gerçekte hiçbir bağlantısı yoktur.