İçeriğe atla

Kızılötesi güdüm

Modern bir Alman Hava Kuvvetleri IRIS-T kızılötesi güdümlü havadan havaya füze
IRIS-T tarayıcı başlığının hareketi

Kızılötesi güdüm, bir hedeften gelen kızılötesi (IR) ışık emisyonunu izlemek ve takip etmek için kullanılan pasif bir silah yönlendirme sistemidir. Kızılötesi güdüm kullanan füzeler genellikle "ısıya güdümlü" olarak adlandırılır. Çünkü kızılötesi ışınlar sıcak cisimler tarafından güçlü bir şekilde yayılır. İnsanlar, araç motorları ve uçaklar gibi birçok nesne ısı üretir ve yayar. Bu nedenle özellikle arka plandaki nesnelere kıyasla kızılötesi dalga boylarında görülebilirler.

Kızılötesi güdüm sistemleri, radardan farklı olarak bir hedefi izlediklerine dair hiçbir belirti vermeyen pasif cihazlardır. Bu, onları görsel karşılaşmalar sırasında veya ileri bakan kızılötesi sistemleri veya benzer hedef belirtme sistemiyle kullanıldığında daha uzun mesafelerde gizli saldırılar için uygun hale getirir. Isıya güdümlü füzeler son derece etkilidir: Son 25 yılda Amerika Birleşik Devletleri'nin tüm hava muharebe kayıplarının % 90'ı kızılötesi güdümlü füzeden kaynaklanmıştır.[1]

Kaynakça

Özel

  1. ^ "Large Aircraft Infrared Countermeasures-LAIRCM". 440th Airlift Wing, USAF. 5 Şubat 2009. 20 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 

Genel

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Penguin, Norveçli Kongsberg Defence & Aerospace (KDA) firması tarafından üretilen NATO'nun ilk serbest uçuşlu anti-gemi füzesidir. Füzenin orijinal adı Penguin olmakla birlikte ABD kodlaması AGM-119'dur. Ufak ve orta tonajlı gemilerle satıhtaki denizaltılara karşı taarruz amaçlı geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Termal kamera</span> Termal kamera, normal şartlar altında göremediğimiz ısı enerjisini görüntüleyebilen kameradır.

Termal kamera, görüntüleme yöntemi olarak gözle görülmeyen IR enerjiyi (ısıyı) esas alan ve görüntünün genel yapısını IR enerjiyi göre oluşmuş renkler ve şekillerin belirlendiği görüntüleme sistemidir. Genelde güvenlik amaçlı da kullanılabilir ama çok çeşitli sektörlerin de kullanımına açıktır. Özellikle ısıya güdümlü füze, gece görüş sistemleri ve benzeri askeri tekniklerin gelişmesi ile önemi artmıştır.

Bora, Kaideye Monteli Stinger projesi kapsamında deniz taşıtları için alçak irtifa hava savunma sistemi olarak geliştirilen, ısıya güdümlü stinger füzesini ana silah olarak kullanan öz savunması için ise, 12,7 mm Makinalı tüfek kullanan, 4 adet stinger füzesi taşıyan sistem.

<span class="mw-page-title-main">Tomahawk</span> Uzun menzilli, sesten yavaş seyir füzesi

Tomahawk, tam adı BGM-109 Tomahawk, stratejik bir seyir füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Crotale</span>

Crotale, Fransız Thomson-CSF üretimi çeşitli araçlar üzerinde monte edibilen mobil bir sistem olarak çeşitli tipteki Elektro Optik (EO) ve Elektro Manyetik (EM) sensörlerle donatilmiş 8 adet VT-1 füzesine sahiptir. Füzeler nişan hattı güdüm sistemi ile yönlendirilmekte olup, 8 km içinde 35 g manevra kabiliyetine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">9K32 Strela-2</span> Rusya yapımı karadan havaya füze

9K32 Strela-2, NATO rapor ismi adıyla SA-7 Grail, GRAU-Index 9K32 bir IR güdümlü Rus yapımı silahtır.

<span class="mw-page-title-main">RIM-116 Rolling Airframe Missile</span>

RIM-116 RAM, gemilerin kendilerini korumaları için geliştirilmiş bir hava savunma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılötesi</span> dalga boyu görünür ışıktan uzun, fakat terahertz ışınımından ve mikrodalgalardan daha kısa olan elektromanyetik ışınımdır

Kızılötesi, görünür ışıktan daha uzun ancak mikrodalgalardan daha kısa dalga boylarına sahip elektromanyetik radyasyondur (EMR). Kızılötesi spektral bant, kırmızı ışığınkinden biraz daha uzun dalgalarla başlar, bu nedenle IR insan gözü için görünmezdir. IR'nin genellikle yaklaşık 750 nm (400 THz) ila 1 mm (300 GHz) arasındaki dalga boylarını içerdiği anlaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">V-2</span> İlk balistik füze ve uzaya ulaşan ilk insan yapısı alet

V-2, ilk balistik füze ve uzaya ulaşan ilk insan yapısı alet.

<span class="mw-page-title-main">Havadan karaya füze</span>

Havadan karaya füze tabiri askeri uçaklar tarafından fırlatılan, kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılan füzelere verilen genel addır. Süzülen bombalara çok benzeseler de bu bombaların sahip oldukları itiş sistemleri vardır. Bu sistemler içerisinde en çok kullanılan türleri roket ve jet motorlarıdır. Bu motorlar silaha kısa ve uzun menzil sağlamaktadır. Bunun yanında Sovyetler tarafından geliştirilen bazı füzelerde kullanılan ramjet sistemi, füzeye hem uzun hem de yüksek uçuş hızı sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">Kablo güdümlü füze</span> Hedefe atılan mühimmat

Kablo güdümlü füze, hedefini bulmak için gerekli koordinatları kablo yardımıyla alan bir güdümlü füze sınıfıdır. Operatör füzeyi ateşlediği andan, füze hedefini vuruncaya kadar geçen sürede füzenin rotasındaki düzeltmeler kablo yardımıyla iletilir. Uçuş esnasında kablo makara düzeneğinden açılarak uzar. Bu sistem en çok tanksavar füzelerinde kullanılmaktadır. Bu sistemin en kötü özelliği azami menzilinin kablonun uzunluğu ile sınırlı olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">BGM-71 TOW</span>

BGM-71 TOW ABD tarafından geliştirilen yarı otomatik güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. TOW kısaltması İngilizce Tube launched, Optically tracked, Wire command link guided kelimelerinin baş harflerinden almaktadır. 1970 yılında üretilen füze dünya çapında özellikle Batı ülkeleri arasında en çok kullanılan füze sistemidir. Hâlen üretimine devam edilmekte olan füze her türlü pasif zırhı geçebilmektedir. TOW Güdümlü Antitank Füze sistemlerinin hedefte istenen etkiyi gerçekleştirmesi ihtiva ettikleri savaş başlıkları ile olur. Gerek ilk modellerdeki standart tip HEAT başlıklar ve gerekse daha sonraları geliştirilen tandem etkili harp başlıkları "Munroe Etkisi" etkisi denilen fizik kanunu esasına dayanan çukur imla hakkı sistemi ile gerçekleşir. Bu yapı penetrasyon etkisinin zırh üzerinde bir noktada toplanmasını ve yine aynı noktadan zırh içine çok kuvvetli olarak patlamalı basınç yaparak zırhı delmesini, delinen bu noktadan da içeriye oluşan patlamanın girmesini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">MIM-104 Patriot</span> Amerikan menşeli yüksek irtifa uzun menzilli hava savunma sistemi

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

Güdüm sistemi, bir füze, uydu, roket, uçak, helikopter, gemi veya benzeri aracın, iki veya üç boyutlu ortamdaki bir konumdan ayrılarak varmaya programlandığı bir başka konuma ulaşabilmesini sağlayan elektromekanik aygıt veya aygıtlara verilen genel isimdir. Özellikle askeri terminolojide bu söylem, herhangi bir insan kontrolü olmaksızın otonom seyir yeteneğine sahip araçlar için kullanılır. Operasyonunda yüksek oranda beşeri katkıya ihtiyaç duyan benzeri sistemlere ise navigasyon veya seyrüsefer sistemleri denir ve bunlar güdüm sistemlerinden farklı bir kategoride değerlendirilirler.

<span class="mw-page-title-main">AGM-65 Maverick</span> ABD yapımı, güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesi

AGM-65 Maverick, Amerikalı Hughes firması tarafından geliştirilen yakın hava desteği, düşman hava savunmasının bastırılması, kritik düşman birimlerinin imhası gibi görevlerde kullanılan güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Karadan havaya füze</span> karadan fırlatılan ve hava araçları veya diğer füzelere karşı kullanılan füzeler

Karadan havaya füze veya uçaksavar füzesi, karadan fırlatılan ve hava araçları veya diğer füzelere karşı kullanılan füzelere verilen genel addır.

HİSAR, karadan havaya füze savunma sistemi grubudur. Grup içinde, alçak irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-A/HİSAR-A +, orta irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-O/HİSAR-O + ve uzun menzilli hava ve füze savunma sistemi HİSAR-U yer alır. Sistemler, Aselsan ve Roketsan liderliğinde 2007'den itibaren geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik karşı önlem</span>

Elektronik karşı önlem (ECM), elektrikli veya elektronik bir cihazdır. Radar, sonar, kızılötesi (IR) veya lazer gibi diğer algılama sistemlerini kandırmak veya aldatmak için tasarlanmıştır. Bir düşmana hedefleme bilgisini reddetmek için hem saldırgan hem de savunmacı olarak kullanılabilir.