Kırmızı Keman
| Le Violon Rouge | |
 "Kırmızı Keman" (Le Violon Rouge) filminin sinema afişi | |
| Yönetmen | François Girard |
|---|---|
| Yapımcı | Niv Fichman |
| Senarist | Don McKellar François Girard |
| Oyuncular | Samuel L. Jackson Greta Scacchi Jason Flemyng Christoph Koncz |
| Müzik | John Corigliano |
| Görüntü yönetmeni | Alain Dostie |
| Kurgu | Gaétan Huot |
| Dağıtıcı | Lions Gate Films (ABD dağıtım) Umut Sanat (Türkiye, DVD) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Dram, aşk, müzik, gizem |
| Renk | Renkli |
| Yapım yılı | 1998 |
| Çıkış tarih(ler)i | 10 Eylül 1998, Toronto Film Festivali (ilk gösterim) |
| Süre | 131 dakika |
| Ülke |  Kanada İtalya İngiltere ortak yapımı |
| Dil | İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca, Mandarin dili |
| Bütçe | $10,000,000 |
| Diğer adları | Kırmızı Keman (Türkiye) The Red Violin (ABD/Kanada) Le Violon Rouge (Fransa/Kanada) Il Violino rosso (İtalya) El Violín rojo (İspanya) Die Rote Violine (Almanya) |
Kırmızı Keman 1998 Kanada - İtalya - İngiltere ortak yapımı dramatik dönem filmidir. Özgün adı Le Violon Rouge olan film İngilizce konuşulan ülkelerde The Red Violin adıyla gösterime sunulmuştur.
Kanadalı yönetmen François Girard'ın yönettiği ve senaryosunu Don McKellar'la birlikte yazdıkları bu uluslararası yapımda başta Samuel L. Jackson, Greta Scacchi, Jason Flemyng ve Christoph Koncz olmak üzere çok geniş bir oyuncu kadrosu yer almıştır.
Film, 17. yüzyılda İtalya'da ünlü bir keman ustasının yaptığı olağanüstü bir kemanın beş farklı ülke ve bir o kadar da sahip değiştirerek üç asra yayılan serüveni anlatılmaktadır.[1] Yaratıldığı yer olan Cremona'dan sonra 300 yıl boyunca Viyana'dan Oxford'a, oradan da Şanghay ve Montreal'e sürüklenen bu değerli ve gizemli keman, bu olağanüstü yolculuğu sırasında her el değiştirdiğinde farklı dünyalardan ama hepsi de tutkulu ve müthiş özellikleri olan sahiplerinin hayatlarını farklı şekillerde etkiler. Filmin ilgili bölümü hangi ülkede geçiyorsa oyuncular o bölümde o ülkenin diliyle konuşurlar.
İlk gösterimi 10 Eylül 1998 tarihinde Toronto Film Festivali'nde yapılan film 2000 yılında John Corigliano'ya "en iyi özgün müzik" Oscar'ını kazandırmıştı. Ayrıca "Kırmızı Keman", Kanada'nın iki önemli ulusal film ödülünden hem Genie Ödülleri'nin hem de Jutra Ödülleri'nin neredeyse tamamını almıştı.[2]
Konusu
Film Kanada'da seçkin bir müzayede salonunda açılır. 2 milyon dolara satılan bir Stradivarius kemanının hemen arkasından canlı kırmızı renginden dolayı "Kırmızı Keman" adıyla anılan, yine onun kadar değerli bir başka kemanın satışına geçilir. Keman hazır bulunanlardan yüksek teklifler alırken filmde geriye dönüşle kemanın hikâyesi anlatılmaya başlanır.
1681 yılında İtalya'nın Cremona kentinin ünlü keman ustası Nicolo Bussotti (Carlo Cecchi) meslek hayatının en kusursuz kemanını yapar. Bussotti kemanı doğmak üzere olan çocuğu için yapmıştır. Ancak keman ustasının karısı (Irene Grazioli) doğum sırasında hayatını kaybeder. Gebeliği sırasında gittiği falcı kadının tarot kartlarını açarken bulunduğu kehanetler, enstrümanın gelecek yüzyıllardaki öyküsüyle ilgili ipuçlarını da seyirciye aktarır. (Bu tarot sahnesi ve Montreal'deki açık arttırma sahnesi film boyunca ileri ve geri sıçramalarla sık sık tekrar edilecektir)
Aradan 100 yıl geçmiştir. Yıl 1793'tür ve keman artık bir dağ manastırındaki keşişlerin elindedir. Keşişler, 5-6 yaşlarındaki Kaspar Weiss (Koncz) adındaki yetim bir çocuğu keman virtüözü olarak yetiştirmişlerdir. Viyana'dan gelen bir sanat eksperi, aynı zamanda da bir yetenek avcısı olan yaşlı Poussin (Jean-Luc Bideau) bu dâhi çocuğu evlat edinir ve müzik eğitimindeki eksikleri tamamlar. Çocuk yatarken bile kemanından ayrılmaz.Aristokratlardan birinin huzurunda yapılan keman yarışmasında zaten kalbinden hasta olan çocuk aniden düşer ölür. Cenazesi yetiştirildiği manastıra defnedilir, ancak keşişler kemanı da onunla birlikte mezara gömerler. Kemanın sıradan olmadığı hem onu satın almak isteyen sanatçı hamisi aristokrat, hem de Poussin tarafından artık iyice anlaşılmıştır.
Keman bu kez 19. yüzyılda Oxford, İngiltere'de ortaya çıkar. Zengin ve ünlü bir keman virtüözü olan Frederick Pope (Jason Flemyng) kendi arazisinde konaklamış çingenelerin kampından gelen keman sesini duyar ve yanlarına gider, onlardan kemanı satın alır. Konserlerinde kendisine ayrı bir ilham veren bu kemanı kullanır, tıpkı küçük çocuğun yaptığı gibi o da bazen kemanla yatar, hatta seks yaparken bile kemanı çalmayı sürdürür. Onu çingenelerden biriyle hem seks yapıp hem keman çalarken yakalayan sevgilisi Victoria Byrd (Scacchi) üzerlerine tabancayla ateş edince keman hasar görür.
Kemanın bundan sonraki durağı 1960'lı yıllarda Çin'in Şanghay kentindeki bir rehinci dükkânıdır. Müzik aşığı bir küçük kız ve annesi kemanı satın alırlar. Ancak Çin'de Başkan Mao'nun emriyle Çin Kültür Devrimi başlamıştır ve Batı kültürü'ne ait ne varsa tek tek yok edilir. Batının yozlaşmış kültürünü temsil ettiği gerekçesiyle keman da tam yakılacakken bir sanatsever bütün tehlikeleri göze alarak kemanı saklar ve yok olmaktan kurtarır.
1990'lı yıllarda keman bu kez de Kanada'nın Montreal kentindedir. Çin'de rejim değişince hükûmet diğer bazı antikalarla birlikte kemanı da müzayede için bu ülkeye göndermiştir. Görevli antika eksperi Charles Morritz (Samuel L. Jackson) ve teknik asistanı Evan Williams (McKellar) kemanın üzerinde çalışmaya başlarlar. Uyguladıkları modern testlerle de kemanın Nicolo Bussotti ustanın kaybolduğu düşünülen efsanevi son mükemmel kemanı olduğuna dair şüpheleri kalmaz. Morritz'in son olarak Üniversitede yaptırdığı cila analizleri kırmızı rengin esrarını da çözer. Kemana o tuhaf kırmızı rengini veren kandır. Keman ustası Bussotti kemanın cilasına doğum sırasında ölen karısının kanını karıştırmıştır.
Ancak Morritz de kemana tutulmuştur. Kendi imkânlarıyla Londra'dan satın aldığı bir kopyasıyla gerçek "Kırmızı Keman"ı müzayede sırasında farkettirmeden değiştirir ve havaalanına doğru yola çıkar, yolda karısını arayarak kızı için çok istediği bir hediyeyi aldığını söyler. Kemanın bir sonraki durağı da belli olmuştur, New York.
Benzer filmlerle kıyaslama
- Kırmızı Keman'da (1998) 300 yıl boyunca ülkeden ülkeye, elden ele geçen nesne değerli bir kemandır. Ancak buna benzer trükler daha önce de birçok yönetmen tarafından kullanılmıştı. Bu filmlerden bazıları şunlardır:
- Tales of Manhattan (1942) - Yönetmen: Julien Duvivier Bu komedide el değiştiren nesne giyene uğursuzluk getirceğine inanılan bir paltodur.
- Winchester '73 (1950) - Yönetmen: Anthony Mann Bu Western'de el değiştiren Winchester marka değerli bir tüfektir.
- The Yellow Rolls-Royce (1964) Yönetmen: Anthony Asquith Bu romantik komedide aynı otomobile değişik zamanlarda sahip olan üç kişinin hayatı ve aşkları anlatılır.
- La Ronde (1950) Yönetmen: Max Ophüls Bundan sonraki üç filmde ise nesneler değil karakterler zincirleme olarak birbirlerine el verirler, biri devreden çıkarken devreye bir başkası girer
- The Phantom of Liberty (1974) Yönetmen: Luis Bunuel
- Slacker (1991) Yönetmen: Richard Linklater[3]
Oyuncu kadrosu
| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| Carlo Cecchi | Nicolo Bussotti (Cremona) |
| Irene Grazioli | Anna Bussotti (Cremona) |
| Anita Laurenzi | Cesca (Cremona) |
| Tommaso Puntelli | Çırak (Cremona) |
| Samuele Amighetti | Erkek çocuğu (Cremona) |
| Jean-Luc Bideau | Georges Poussin (Viyana) |
| Aldo Brugnini | Asistan (Cremona) |
| Christoph Koncz | Kaspar Weiss (Viyana) |
| Clotilde Mollet | Antoinette Pussin (Viyana) |
| Florentín Groll | Anton von Spielmann (Viyana) |
| Johannes Silberschneider | Peder Richter (Viyana) |
| Rainer Egger | Birader Christophe (Viyana) |
| Paul Koeker | Birader Gustav (Viyana) |
| Wolfgang Böck | Birader Michael (Viyana) |
| Josef Mairginter | Birader Franz (Viyana) |
| Johan Gotsch | Cenazedeki keşiş (Viyana) |
| Geza Hosszu-Legocky | Çingene kemancı (Viyana) |
| David Alberman | Çingene kemancı (Viyana) |
| Arthur Denberg | Prens Mansfeld (Viyana) |
| Andrzej Matuszewiski | Gypsy Violonist (Viyana) |
| Jason Flemyng | Frederick Pope (Oxford) |
| Greta Scacchi | Victoria Byrd (Oxford) |
| Eva Marie Bryer | Sara (Oxford) |
| Dimitri Andreas | Çingene baba (Oxford) |
| David Gant | Orkestra şefi (Oxford) |
| Sai-Kit Yung | Uşak (Oxford) |
| Sylvia Chang | Xiang Pei (Şangay) |
| Zifeng Liu | Chou Yuan (Şangay) |
| Hong Tao | Yoldaş Chan Gong (Şangay) |
| Xio Fei Han | Genç Ming (Şangay) |
| Zheng Wei Tan | Muhafız (Şangay) |
| Zhi Qing Zhou | Yaşlı polis (Şangay) |
| Xiaoshuai Wang | Genç polis (Şangay) |
| Zhi Qiao | Yaşlı kadın (Şangay) |
| Kun Qi Cao | Vekil (Şangay) |
| Rei Yang | Young Xian Pei (Şangay) |
| Lidou | Rehinci (Şangay) |
| Samuel L. Jackson | Charles Morritz (Montréal) |
| Colm Feore | Mezatçı (Montréal) |
| Monique Mercure | Mme. Leroux (Montréal) |
| Don McKellar | Evan Williams (Montréal) |
| Ireneusz Bogajewicz | Mr. Ruselsky (Montréal) |
| Julian Richings | Nicolas Olsberg (Montréal) |
| Russell Yuen | Yaşlı Ming (Montréal) |
| Sandra Oh | Madame Ming (Montréal) |
| Paula de Vasconcelos | Suzanne (Montréal) |
| Rémy Girard | Gümrük görevlisi (Montréal) |
| Marie-Josée Gauthier | Otel kapıcısı (Montréal) |
| Dany Laferrière | Taksi şoförü (Montréal) |
| Dorothée Berryman | Sekreter (Montréal) |
| David La Haye | Menajer (Montréal) |
| Gregory Hlady | Vestiyer görevlisi (Montréal) |
| Herman Meckler | Kayıt memuru (Montréal) |
| Sheena Macdonald | Ruselsky'nin arkadaşı (Montréal) |
| Jody Shapiro | İmza isteyen (Montréal) |
| James Bradford | Sahne görevlisi (Montréal) |
| Joshua Bell | Kemancı (Oxford) |
| Sylvia Stewart | Güvenlikçi |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Kırmızı Keman
- allmovie.com'da "The Red Violin" 19 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Roger Ebert'in eleştirisi 22 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
