Kırkpınar ağası - Turkipedia

Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Ağası^[1] ya da kısaca Kırkpınar Ağası; her sene haziran-temmuz aylarında Edirne'de düzenlenen Kırkpınar Yağlı Güreş Turnuvasının manevi hamisi ve ev sahibi. Ağa, Kırkpınar Organizasyon Kurulunun tabii bir üyesidir ve organizasyonla ilgili konularda görüşü alınır.^[1]

Seçim

Tarihi çok eskilere dayanan Kırkpınar Ağaları günümüzde, Türkiye vatandaşları arasından ihale ile seçilir.^[1] Seçim, "baş" boyunun final karşılaşmasından hemen önce, bir sonraki turnuva için yapılır.^[1] İhale, Edirne Belediyesince, ilgili yasalara uygun şekilde gerçekleştirilir.^[1]

Kıyafet

Kırkpınar Ağası, turnuva boyunca geleneksel ağa kıyafetlerini giymek zorundadır.^[2] Ağalık yaptığı yıl boyunca, gerekli gördüğü durumlarda, turnuvanın tanıtımını yapmak için de ağa kıyafetlerini giyebilir.^[2]

Altın kemer

Kırkpınar Ağası, bir sene boyunca "Kırkpınar Ağası altın kemeri"nin sahibi olur. Bir sonraki turnuvada kemeri yeni ağaya devreder. Üç sene boyunca ağalık yapan kişi kemere sürekli sahip olma hakkını kazanır^[2] ve hayatı boyunca tüm Kırkpınar organizasyonlarına "onur konuğu" olarak katılır.^[2]

Kırkpınar Ağaları

1955 - Mehmet Çardaktan (750 TL)
1969 - Gazanfer Bilge (16.000 TL)
1975 - Zülküf Karabulut (45.000 TL)
1977 - Fethi Atan (105.000 TL)
1978 - Sebahattin Tekcan
1980 - Cemal Pul (600.000 TL)
1981 - Mehmet İriş (620.000 TL)
1982 - Ali Ayağ (2.865.000 TL)
1983 - Ali Ayağ (1.500.000 TL)
1984 - Mustafa Bilgin (3.200.000 TL)
1985 - Mustafa Bilgin (4.500.000 TL)
1986 - Halil Kılıçoğlu (25.000.000 TL)
1988 - İbrahim Çayla (60.000.000 TL)
1989 - Kemal Özkan (50.000.000 TL)
1990 - Murat Köse (105.500.000 TL)
1991 - Alper Yazoğlu
1992 - Alper Yazoğlu
1993 - Alper Yazoğlu
1994 - Oğuzhan Bilgin

(En genç Kırkpınar Ağası)

1995 - Hüseyin Şahin (4.550.000.000 TL)
1996 - Hüseyin Şahin (7.000.000.000 TL)
1997 - Hüseyin Şahin (35.500.000.000 TL)
2001 - Mustafa Saruhan (35.000.000.000 TL) (Vekaleten oğlu Murat Saruhan)
2002 - Mehmet Sait Yavuz (40.000.000.000 TL)
2003 - Necdet Çakır (15.000.000.000 TL) - (Zübeyde Kavraz 85.000.000 TL. Ücret ödemediği için ağalığı düşürülmüştür)
2004 - Mustafa Altunhan (86.000.000.000 TL)
2005 - Adem Tüysüz (300.000.000.000 TL)
2006 - Adem Tüysüz (180.000 YTL)
2007 - Adem Tüysüz (361.000 YTL)
2008 - Mehmet Cadıl (250.000 YTL)
2010 - Seyfettin Selim (250.000 TL)
2011 - Seyfettin Selim (322.000 TL)
2012 - Seyfettin Selim (222.000 TL)
2013 - Seyfettin Selim (200.000 TL)
2014 - Süleyman Mecek (807.000 TL)
2015 - Seyfettin Selim (522.000 TL)
2016 - Seyfettin Selim (361.000 TL)
2017 - Ahmet Çetin (1.522.000 TL) - İptal Edildi - Seyfettin Selim (222.000 TL)
2018 - Seyfettin Selim (722.000 TL)
2019 - Seyfettin Selim (661.000 TL)
2020 - Seyfettin Selim (belediye meclis kararıyla seçilmiştir)
2021 - Seyfettin Selim (1.022.000 TL)
2022 - Seyfettin Selim (4.022.000 TL)
2023 - Seyfettin Selim (22.222.000 TL)

* Kırkpınar Ağalık Ücretleri, ağalığı yaptıkları seneden bir sene önce verilmiştir.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreş Yönetmeliği Bölüm 1. Madde 10
^ ^a ^b ^c ^d Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreş Yönetmeliği Bölüm 1. Madde 11

İlgili Araştırma Makaleleri

Yağlı güreş, geleneksel bir Türk sporudur. Güreşçiler vücutlarına yağ sürerek güreştikleri için bu şekilde adlandırılır. Müsabakalar “Er Meydanı” denilen alanlarda yapılır. Güreşçilerin vücutlarının yağlanması nedeni ile birbirlerini tutmaları zorlaştığından, büyük güç ve ustalık gerektiren bir spordur.

Kalafat Mehmet Paşa, I. Abdülhamid saltanatında, 1 Eylül 1778 - 21 Ağustos 1779 tarihleri arasında on bir ay yirmi gün sadrazamlik yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırkpınar Yağlı Güreşleri</span> Geleneksel yağlı güreş festivali

Kırkpınar Yağlı Güreşleri, geleneksel Türk yağlı güreş turnuvası. Her sene haziran ayı sonu ile temmuz ayı başında Edirne'de düzenlenir. Pehlivanlar üç gün süresince er meydanında mücadele ederler. Son gün yapılan finallerde her boyun (kategorinin) birinci, ikinci ve üçüncüleri belirlenir. Bunlardan en önemlisi başpehlivandır. Güreşler esnasında Kırkpınar Festivali düzenlenir ve çeşitli etkinlikler gerçekleştirilir. Osmanlı Devleti'nin her yerinde düzenlenen panayırların hepsinde güreş yapılır ama bunların içinde yalnız Kırkpınar’da “baş”ı kazanan pehlivan, gelecek senenin Kırkpınar güreşlerine kadar “başpehlivan” bilinirdi. Bu düşünce günümüzde de devam etmektedir.

Adalı Halil, uzun süre Kırkpınar başpehlivanlığı da yapmış Türk pehlivan.

Ali Gürbüz 650., 651., 658. ve 660.Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nde birinci gelerek dört kez başpehlivan unvanını kazandı.

Adem Tüysüz, Türk iş insanı; Kırkpınar Güreşleri ağası, Kocaeli TV'nin sahibi

<span class="mw-page-title-main">660. Kırkpınar Yağlı Güreşleri</span>

660. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, 9-11 Temmuz 2021 tarihleri arasında Edirne'nin Sarayiçi Er Meydanı'nda gerçekleştirildi. 660. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nin başpehlivanı, finalde rakibi İsmail Koç'u yenen Ali Gürbüz oldu.

<span class="mw-page-title-main">658. Kırkpınar Yağlı Güreşleri</span>

658. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, 4-7 Temmuz 2019 tarihleri arasında Edirne'nin Sarayiçi Er Meydanı'nda gerçekleştirildi. 658. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nin başpehlivanı, finalde rakibi Orhan Okulu'yu mağlup eden Ali Gürbüz oldu.

Hüseyin Çokal Türk milli güreşçi, Kırkpınar Yağlı Güreş başpehlivanı.

Ulugazi Yağlı Güreşleri, İstanbul'un Maltepe ilçesinde düzenlenen bir Türk yağlı güreş turnuvasıdır.

2022 yılında 27 farklı ilde 102 farklı güreş düzenlendi. 80 başpehlivan güreşlere katıldı. 31 farklı başpehlivan birincilik kazanırken 60 başpehlivan kürsüye çıkmayı başardı. 12 kez ile en fazla birinciliği kazanan başpehlivan Mustafa Taş oldu. En fazla kürsüye çıkan ise 23 kez ile Mustafa Taş ve İsmail Balaban oldu. En fazla güreşen başpehlivanlar ise 61 turnuvaya katılan Abdullah Güngör ve Recep Kara oldu. Yaş sınırından dolayı 1977 doğumlu 7 başpehlivan bu sene son kez er meydanına çıktılar.

Mustafa Taş, Türk başpehlivandır.

Yusuf Can Zeybek, Türk milli güreşçi ve başpehlivandır. 662. Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve 663. Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde altın kemeri kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">649. Kırkpınar Yağlı Güreşleri</span>

649. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, 25-27 Haziran 2010 tarihleri arasında Edirne'de Sarayiçi Er Meydanı'nda gerçekleştirildi. Başpehlivanlığı Mehmet Yeşil Yeşil kazandı. Diğer sonuçlar boy sırasıyla şu şekilde gerçekleşti:

2023 yılında 27 farklı ilde 86 farklı güreş düzenlendi. 80 başpehlivan güreşlere katıldı. 29 farklı başpehlivan birincilik kazanırken 71 başpehlivan kürsüye çıkmayı başardı. 8 kez ile en fazla birinciliği kazanan başpehlivanlar Ali Gürbüz ve Yusuf Can Zeybek oldu. En fazla kürsüye çıkan ise 22 kez ile İsmail Balaban oldu. En fazla güreşen başpehlivan ise 52 turnuvaya katılan Menderes Saltık oldu. Yaş sınırından dolayı 1977 doğumlu 5 başpehlivan bu sene son kez er meydanına çıkarak emekli oldular.

662. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, 7-9 Temmuz 2023 tarihleri arasında Edirne'de Sarayiçi Er Meydanı'nda gerçekleştirilmiştir. Bu sene 662.si düzenlenen Kırkpınar Güreşlerine son kez katılmak isteyen tüm pehlivanlar katılacak olup, önümüzdeki seneden itibaren Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu bünyesinde yeni kurulan Türkiye Yağlı Güreş Liginde ilk 24'e giren ve ön elemeleri geçen 8 başpehlivan olmak üzere toplam 32 başpehlivan katılacaktır. Alt boylarda da katılımcı sayısı aynı şekilde Lig güreşleri sonuçlarına göre 32 olacaktır. Edirne'de güreşlerden bir hafta önce ön eleme güreşleri düzenlenecek ve 8 başpehlivan daha Kırkpınar'a katılmaya hak kazanacaktır. Toplamda 32 başpehlivan katılacaktır ve 4 torbaya ayrılıp kuraları çekilecektir. Ligi 1-8 arası bitiren başpehlivanlar birinci torbada, 8-16 arası ikinci torbada, 16-24 arası üçüncü torba ve ön elemeden gelecek olan sekiz başpehlivan da dördüncü torbada olacaktır. 2024 yılı itibaren Kırkpınar başpehlivanlık güreşlerinde puanlama kaldırılacak ve geleneksel yapısıyla gerçekleştirilecektir.

2024 yılında düzenlenen yağlı güreş müsabakaları şöyledir;

Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu tarafından düzenlenen Türkiye Yağlı Güreş Liginin 2. sezonudur. 5 güreşin ikisini kazanarak 61 puan toplayan Enes Doğan Şampiyon oldu.

663. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, 4-7 Temmuz 2024 tarihleri arasında Edirne'de Sarayiçi Er Meydanı'nda gerçekleştirildi. Yusuf Can Zeybek finalde Mustafa Taş'ı yenerek üst üste ikinci kez başpehlivanlığı kazandı. Mustafa Taş ile Yusuf Can Zeybek arasındaki maç karşılıklı hareketlerle geçti. Maçın 20'nci dakikasında Mustafa Taş'a, hakem heyeti tarafından pasif güreştiği için birinci ihtarı verildi. Puanlama güreşine kalan müsabakanın 50'inci dakikasında Mustafa Taş'ı yenen Yusuf Can Zeybek, Türkiye Başpehlivanı oldu.

Mustafa Kemal Karaboğa, 2005-2025 yılları arası baş boyda güreşen başpehlivan ve güreş hocası. 646. Kırkpınar Yağlı Güreşleri 3.sü.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.