İçeriğe atla

Kırgızistan cumhurbaşkanı

Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Кыргыз Республикасынын Президенти
Cumhurbaşkanlığı Bayrağı
Cumhurbaşkanlığı Forsu
Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Görevdeki
Sadır Caparov
28 Ocak 2021 tarihinden beri
ÜyelikKabine
Güvenlik Konseyi
Resmî ikametBeyaz Saray
Ala Archa Devlet İkametgâhı
Görev süresi6 yıl (tek dönem)
Oluşum27 Ekim 1990
Açılışı yapanAskar Akayev
Websitesiwww.president.kg

Kırgızistan Cumhurbaşkanı, resmi olarak Kırgızistan Cumhuriyeti'nin başıdır. Cumhurbaşkanı, anayasaya göre, "halkın ve devlet gücünün birliğinin simgesi ve Kırgız Cumhuriyeti Anayasası'nın ve bireyin ve bir vatandaşın garantisinin simgesidir." Cumhurbaşkanı, doğrudan halk tarafından en fazla altı yıl süreyle seçilir.

Makamın ilk sahibi, Ekim 1990'dan 2005'e kadar görev yapan Askar Akayev'dir. Temmuz 2005'te yapılan seçimde Kurmanbek Bakiyev seçildi. Ancak Nisan 2010'da gerçekleşen ayaklanmalar sonucu istifaya etti ve ülkeden kaçtı. Ardından geçici hükûmete başkanlık etmek üzere Roza Otunbayeva seçildi. 2011 seçiminde aday olan Almazbek Atambayev seçildi ve 1 Aralık 2011'de görevi devraldı.[1] 16 Ekim 2017'de ise eski başbakan Sooronbay Ceenbekov, ülkenin yeni cumhurbaşkanı seçildi.[2] 15 Ekim 2020 tarihinde ise görevinden istifa etti.[3]

Göreve başlama yemini

Cumhurbaşkanı göreve başladıktan sonra sağ kolunu kaldırır ve aşağıdaki yeminini tekrar ederek elini Kırgızistan Anayasasına koyar:

Kırgızca:

Мен, (аты-жөнү), Кыргыз Республикасынын Президентинин кызматына киришип жатып, өз элимдин алдында жана Ала-Тоо ыйык Ата, мен ант Кыргыз Республикасынын Башмыйзамынын сыйлоого жана коргоого жана анын мыйзамдарын, Кыргыз Республикасынын мамлекеттик, урмат-сый эгемендигин жана көз карандысыздыгын коргоого жана урмат-сый менен Кыргыз Республикасынын бардык жарандарынын эркиндиги менен укуктарын камсыз кылуу жана талыкпай жогорку милдеттерин жүзөгө ашыруу үчүн Кыргыз Республикасынын президенти, бүткүл эл ишенип мага жүктөгөн! Кудай бизди коргой берсин!

Türkçe:

Ben, (tam adı), Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının makamını, halkım ve Ala-Too'nun kutsal anavatanı olarak kabul ederken, Kırgız Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına saygı göstermeye ve korumaya yemin ederim; Kırgız devletinin bağımsızlığı, Kırgız Cumhuriyeti vatandaşlarının hak ve özgürlüklerine saygı ve güvence sağlamak, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Başkanının tüm görevlerini üstlenerek üstlenilen görevlerini üstlenerek, yorulmadan yerine getirmektir! Tanrı bizi korusun!

Kırgızistan cumhurbaşkanları

№Resim İsim

(Doğum-Ölüm)

Seçim Görev Süresi Siyasi Parti
Başlangıç Bitiş
1
Askar Akayev

Аскар Акаев

(1944-)

1991 27 Ekim 1990 29 Ekim 1995 Bağımsız
1995 29 Ekim 1995 29 Ekim 2000
2000 29 Ekim 2000 25 Mart 2005

(Lale Devrimi)

-
Ishenbai Kadyrbekov

Ишенбай Кадырбеков

(vekâleten)

(1949-)

24 Mart 2005 25 Mart 2005
2
Kurmanbek Bakiyev

Курманбек Бакиев

(1949–)

2005 25 Mart 2005 14 Ağustos 2005 Kırgızistan Halk Hareketi
2009 14 Ağustos 2005 14 Ekim 2007
14 Ekim 2007 23 Temmuz 2009 Ak Yol
23 Temmuz 2009 7 Nisan 2010

(Kırgızistan Devrimi)

3
Roza Otunbayeva

Роза Отунбаева

(1950–)

7 Nisan 2010 3 Temmuz 2010 Kırgızistan Sosyal Demokrat Partisi
3 Nisan 2010 1 Aralık 2011
4
Almazbek Atambayev

Алмазбек Атамбаев

(1956–)

2011 1 Aralık 2011 24 Kasım 2017
5
Sooronbay Ceenbekov

Сооронбай Жээнбеков

(1958–)

2017 24 Kasım 2017 15 Ekim 2020
-
Sadır Caparov

Садыр Жапаров

(1968–)

16 Ekim 2020 14 Kasım 2020 Mekençil
-
Talant Mamıtov

Талант Мамытов

(1976-)

14 Kasım 2020 28 Ocak 2021 Respublika
6
Sadır Caparov

Садыр Жапаров

(1968–)

2021 28 Ocak 2021 GörevdeMekençil

Kaynakça

  1. ^ https://www.bbc.com/turkce/haberler/2011/10/111031_kyrgyz_elections []
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019. 
  3. ^ "Kırgızistan Devlet Başkanı Sooronbay Ceenbekov istifa etti". tr.sputniknews.com. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Kırgızistan, resmî adıyla Kırgız Cumhuriyeti, Orta Asya'daki bir ülkedir. Kırgızistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de siyaset</span> Türkiye Cumhuriyetinin siyasi yapısı

Türkiye'de siyaset, Türkiye'nin kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı bir yapısı vardır. Yasama, Yürütme ve Yargı erklerinden oluşan üçlü kuvvet ayrılığı ilkesi temel alınmıştır. Buradaki üç erk; Yasama (TBMM), Yürütme (Cumhurbaşkanı) ve Yargı (Mahkemeler) tarafından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kırgızistan bayrağı, Kırgızistan'ın SSCB'den ayrıldıktan sonra 3 Mart, 1992'de onayladığı ulusal bayraktır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızlar</span> Orta Asyada yaşayan bir Türk halkı

Kırgızlar, çoğunluğu Kırgızistan'da yaşayan Türk halkı. Türklerin bilinen en eski yazılı belgeleri olan Yenisey ve Orhon Yazıtları'nda Kırgızlar, tarihleri çok eskiye dayanan Türk kavimleri arasında zikredilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Askar Akayev</span> Kırgızistanın ilk cumhurbaşkanı

Askar Akayeviç Akayev, 22 Ekim 1990'dan 24 Mart 2005'teki "Lale Devrimi" adı verilen bir sıra halk hareketi ve devlet darbesi ile görevinden ayrılmasına kadar Kırgızistan'ın cumhurbaşkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı</span> Türkiye Cumhuriyetinin devlet ve hükûmet başkanı

Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını, Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet kurumlarının uyum içinde çalışmasını temin eder. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sooronbay Ceenbekov</span> 5. Kırgızistan cumhurbaşkanı

Sooronbay Şaripoviç Ceenbekov, Kırgız siyasetçi. Ceenbekov, Asya ülkesi Kırgızistan'da 24 Kasım 2017 tarihinde başladığı Kırgızistan cumhurbaşkanı görevinden 15 Ekim 2020'de istifa ettiğini duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Aalı Karaşev</span> Kırgız siyasetçi

Aaly Karashev, Kırgız siyasetçi. 1-5 Eylül 2012 tarihleri arasında geçici olarak Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Çınıbay Tursunbekov</span>

Çınıbay Tursunbekov siyasetçi, şair ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> Ulusal marş

Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammedkalıy Abılgaziyev</span> Kırgız siyasetçi

Muhammedkalıy Abılgaziyev Kırgız siyasetçi. 22 - 26 Ağustos 2017 tarihleri arasında geçici olarak Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı. 20 Nisan 2018 tarihinde tekrar Kırgızistan Başbakanı olarak görevlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Sapar İsakov</span> Kırgız politikacı

Sapar Isakov,, Kırgız siyasetçi. 26 Ağustos 2017 - 20 Nisan 2018 tarihleri arasında Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Aydarbekov</span> Kırgız politikacı

Cengiz Aydarbekov, Kırgız diplomat, siyasetçi. Kırgızistan'ın mevcut dışişleri bakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2020 Kırgızistan protestoları</span>

2020 Kırgızistan protestoları, protestocular tarafından hileli olduğu iddia edilen 2020 parlamento seçimlerine tepki olarak 5 Ekim 2020'de başlayan protestolardır. 6 Ekim 2020'de seçim sonuçları iptal edildi. 15 Ekim 2020'de Kırgızistan cumhurbaşkanıSooronbay Ceenbekov'un istifa etmesiyle protestolar sonlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sadır Caparov</span> 6. Kırgızistan cumhurbaşkanı

Sadır Nurgocoyeviç Caparov, Kırgız siyasetçi, Eski Kırgızistan başbakanı ve günümüzdeki Kırgızistan cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan-Türkiye ilişkileri</span>

Kırgızistan-Türkiye ilişkileri, Kırgızistan'ın, SSCB'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesi ve Türkiye'nin, Kırgızistan'ı tanıyan ilk devlet olması ile 16 Aralık 1991'de başlamıştır. İki ülke arasında 29 Ocak 1992'de diplomatik ilişkiler gelişmeye başlamıştır. 1992 yılı içerisinde iki ülke de başkentlerinde Büyükelçilik açmıştır. Türkiye Büyükelçiliği, Bişkek'te, Kırgızistan Büyükelçiliği ise Ankara'da açılmıştır. Kırgızistan 7 bağımsız Türk devletinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Erlan Abdıldayev</span>

Erlan Abdıldayev, 2012-2018 yılları arasında Kırgızistan Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış bir Kırgız diplomattır.

<span class="mw-page-title-main">1973 Suriye Anayasası</span> Suriyenin eski anayasası

1973 Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası 13 Mart 1973'te kabul edildi ve 27 Şubat 2012'ye kadar yürürlükte kaldı. Anayasa, Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak tanımlar. Ayrıca, pan-Arap ideolojisine uygun olarak, ülkeyi daha geniş Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak konumlandırır. Anayasa, Arap Sosyalist Baas Partisinin gücünü sağlamlaştırdı. Anayasanın 8. maddesi partiyi "toplumda ve devlette önde gelen parti" olarak tanımlar, oysa Suriye - çoğu kez inanıldığı gibi - resmi anlamda tek partili bir sistem değildi.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Bakanlar Kurulu başkanı</span> Kırgızistan hükûmet başkanı

Kırgızistan Bakanlar Kurulu başkanı ya da eski adıyla Kırgızistan başbakanı, Kırgızistan Bakanlar Kurulu başkanı olarak görev yapan makamdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan'da seçimler</span>

Kırgızistan ulusal düzeyde yapılan genel seçimler ile bir devlet başkanı – cumhurbaşkanı – ve bir yasama organı seçer. Başkan, halk tarafından altı yıllık bir görev süresi için seçilir. Yüksek Konsey nisbi temsil ile doldurulan 120 üyeden oluşur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.