İçeriğe atla

Kırım Tatar Millî Meclisi

"Tamga" symbol of the Crimean Tatar Gerae family
"Tamga" symbol of the Crimean Tatar Gerae family

Kırım dışındaki Kırım Tatarları
Bulgaristan · Türkiye

Dil ve lehçeleri
Kırım Tatarcası · Çöl · Yalıboyu · Orta yolak
Alfabe · Osmanlı Türkçesi · Çağatayca
Eski Kıpçakça · Codex Comanicus

Kimlik ve milli semboller
Kırım Tatar adı · Kırım · Bayrak
Tarak Tamga · Ant Etkenmen

Kırım Tatar kültürü
Mutfak

Tarih
Kırım Hanlığı
Kırım Halk Cumhuriyeti
Sovyetler Birliği'nde Kırım Tatarları
Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Sürgün
Avdet
KTMH

Bazı Kırım Tatarları
Gaspıralı · Çelebicihan · Kırımoğlu

Kırım Tatar Millî Meclisi (Kırım Tatarca: Qırımtatar Milliy Meclisi), anayurtları Kırım'da yaşayan Kırım Tatarları'nın en yüksek temsil ve yürütme organıdır.

26 Haziran 1991 tarihinde Akmescit'de II. Kırım Tatar Millî Kurultayı'nın I. Toplantısı'nda alınan kararla kurulmuştur. Bu toplantıda Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanlığına seçilen Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, 28 Kasım, 2013 tarihine kadar görevini sürdürdü.[1]

Kırım Tatar Millî Kurultayı tarafından seçilen 33 üyeden teşekkül eden Kırım Tatar Millî Meclisi, Kırım Tatarları'nın haklarını, Ukrayna Merkezi Hükûmeti, Otonom Kırım Yönetimi ve tüm Uluslararası Toplum Örgütleri nezdinde temsil etmektedir.

30 Haziran 1991'de Kırım Tatarları üzerindeki egemenliğini ilan eden Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım Ulusal Marşı'nı (Ant Etkenmen) ve Kırım Ulusal Bayrağı'nı kabul etmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "27 Ekim 2013". Kırım Haber Ajansı. 9 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2018. 

Dış bağlantılar


Kırım Tatar Millî Meclisi

Mustafa Abdülcemil KırımoğluRefat ÇubarovRemzi İlyasov • Remzi Ablayev • Refat Adilseitov • Mustafa Asaba • Şevket Asanov • Emine Avamileva • Eskender Bariyev • Nadir Bekir • İbraim Çegertma • Ahtem Çiygöz • Ali Hamzin • Erecep Hayredinov • Sinaver Kadirov • Safure Kacametova • Şevket Kaybullayev • Fevzi Kubedinov • Enver Kurtiyev • Ruslan Kurtseitov • Zevcet Kurtumerov • Dilaver Mambetov • Bekir Mamutov • Ayder Mustafayev • Lütfi Osmanov • Eldar Seyitbekirov • Şakir Selim • Ayder Seytosmanov • Zair Smedlyayev • Abmecit Süleymanov • Server Tanisev • İlmi Umerov • Zeynur Yakubov


İlgili Araştırma Makaleleri

1944 bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Akmescit</span>

Akmescit veya Simferopol, Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin de jure başkentidir. Kırım konusunda, Ukrayna ile Rusya arasında toprak anlaşmazlığı söz konusudur. Bu anlaşmazlık sonucunda Rusya, Kırım'ı ilhak etmiştir. İlhak edilişinden sonra Rusya Federasyonu'na bağlı Kırım Cumhuriyeti'nin, de facto başkenti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatarları</span> Türklerin kıpçak kolundaki topluluk

Kırım Tatarları ya da Kırımlılar, anayurtları Karadeniz'in kuzeyindeki Kırım yarımadası olan Türkî halktır. 1783'te Kırım Hanlığı'nın Rusya tarafından ilhak edilmesiyle birlikte Osmanlı Devleti'ne zorunlu göçe tabi tutulmuşlar ve kendi vatanlarında azınlığa düşmüşlerdir. SSCB döneminde Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944'te sürgüne uğrayarak nüfuslarının yarısını yitirmişlerdir. SSCB'nin yıkılmasıyla sürüldükleri topraklardan Kırım'a geri dönmeye başlayan halk, Ukrayna'nın ana Müslüman unsurunu oluşturur.

Ant Etkenmen, Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ve Kırım Tatarlarının ulusal marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Refat Çubarov</span> Kırım tatarı siyasetçi ve eski Ukrayna milletvekili

Refat Çubarov, Kırım Tatarı siyasetçi, eski Ukrayna milletvekili, Mevcut Kırım Tatar Millî Meclisi Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatarcası</span> Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dil

Kırım Tatarcası ya da Kırımca, Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dildir. Ancak bazı Oğuz grubuna ait özelliklere de sahiptir. Romanya'nın Dobruca yöresinde konuşulan şekline Dobruca Tatarcası adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">İdil Ural Devleti</span>

İdil Ural Devleti, 12 Aralık 1917 yılında Rusya Müslümanları Kurultayı'nda Tatar, Başkurt ve Çuvaş Türk halkları bir araya gelerek; “Milli-Medeni Muhtariyet” Projesini kabul etmişlerdir. 1917'de Ufa'da, ilan edilen "İç Rusya ve Sibirya Milli-Medeni Türk-Tatar Muhtariyeti" adlı özerk devletin anayasası hazırlandı. Kasım 1917'de oluşturulan Millî Meclise Sadri Maksudi Arsal başkan seçildi. Devlet işlerini yürütmek üzere kurulan ve üç bakanlıktan oluşan Millî İradenin de başkanlığını üstlendi. 1 Mart 1918 de devletin ilan edileceğini haber alan Bolşevikler, Kızıl Orduyu bölgeye göndermişlerdir. 1 Mart 1918 de ilan edilen devlet Kızıl Ordu bölgeye hakim olunca 28 Mart 1918'de yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Halk Cumhuriyeti</span>

Kırım Halk Cumhuriyeti, 26 Aralık 1917 tarihinde Kırım Tatar Millî Kurultayı'nın ilan ettiği cumhuriyettir. 23 Şubat 1918 tarihine kadar, günümüzde Ukrayna sınırları içerisinde kalan Kırım Yarımadası'nda varlığını sürdürmüştür. Başkenti Bahçesaray'dır. Kırım Halk Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu'nun yıkılışına yol açan 1917 Rusya Devrimi 'nden sonra çoğu kez görülen devlet kurma girişimlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu</span>

Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu,, Kırım Tatarı siyasetçi ve aktivist. 1998'den beri Ukrayna Yüksek Şurası üyesidir ve kurulduğu tarih olan 1991'den 2013'e kadar Kırım Tatar Millî Meclisi'nde başkanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ersin Tatar</span> 5. KKTC cumhurbaşkanı

Ersin Tatar, Kıbrıslı Türk iktisatçı, siyasetçi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı. 22 Mayıs 2019'dan 23 Ekim 2020'ye Kadar Tatar Hükümeti'nde Başbakanlık görevini üstlendi. 2018-2020 yılları arasında Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanlığı görevini yürütmüştür. Bundan önce 2009-2013 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev aldı. 2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimine Ulusal Birlik Partisinin adayı olarak katılmış ve 18 Ekim 2020 tarihinde yapılan ikinci tur seçiminde cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Numan Çelebicihan</span>

Numan Çelebicihan, Kırım Tatarı politikacı, avukat, şair ve yazar. 9 Aralık 1917 tarihinde kurulan kısa ömürlü Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ilk başkanıdır. Kırım Tatarlarının ulusal marşı Ant Etkenmen'in şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Meclis (Bulgaristan)</span>

Ulusal Meclis, Bulgaristan'ın tek meclisli yasama organı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Halk Meclisi</span> Suriyenin yasama organı

Halk Meclisi, Suriye'nin yasama organıdır. Çok sandalyeli 15 seçim bölgesinde dört yıllık bir dönem için seçilen 250 üyesi vardır. Ulusal İlerici Cephe ile Değişim ve Özgürlük için Halk Cephesi olmak üzere iki ana siyasi cephesi vardır. 7 Mayıs'ta yapılan 2012 seçimleri, kırk yıl sonra ilk kez çok partili sisteme dayanan yeni bir parlamento ile sonuçlandı. 1938'de Faris el-Huri, Meclis Başkanı seçilen ilk Hristiyan oldu. Deyrizor'u 2013 yılından bu yana temsil eden Hediye Abbas, 2016 yılında Meclis Başkanı olarak seçilen ilk kadın oldu. 2017'de Hammuda Sabbah, göreve gelen ilk Ortodoks Hristiyan oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Özerk Cumhuriyeti</span> Ukrayna yasalarına göre Kırım Anayasası tarafından yönetilen özerk bir cumhuriyet

Kırım Özerk Cumhuriyeti,, Ukrayna'nın özerk cumhuriyeti. Sovyetler Birliği döneminde varlık gösteren Kırım Oblastı ile aynı sınırlara sahiptir. Kırım Oblastı 1954'te Rusya SFSC'den Ukrayna SSC'ye geçti. 20 Ocak 1991'deki referandumdan sonra Ukrayna SSC içerisinde bir özerk cumhuriyet hâlini aldı. Sovyetler Birliği dağıldığında ve Ukrayna bağımsızlığını elde ettiğinde, Kırım yeni kurulan Ukrayna'nın parçası olarak kaldı.

Kurultay Altay budunlarında politik ve askeri kararların alındığı meclise verilen addır. Eski Türklerde kurultaya daha çok "toy" adı verilmiştir. Günümüzde ise, hem Moğol hem de Türk topluluklarında parlamento veya seçimli toplantı anlamında kullanılmaktadır.

Hamza Ersan Saner, 2020-2021 yılları arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 24'üncü hükûmetinde başbakanlık yapmış Kıbrıs Türkü eski politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatar Millî Kurultayı</span>

Kırım Tatar Millî Kurultayı, Kırım Tatar halkının Kurultayı, ulusal bir kongresi ve Kırım Tatar halkını en yüksek derecede temsil eden tam yetkili organıdır. Kırım Tatar halkı tarafından seçilen delegeler tarafından, Ukrayna topraklarında daimi olarak ikâmet eden vatandaşlıklarından bağımsız olarak temsil görevi yerine getirilir.

Refat Appazov Kırım Tatarı asıllı Ukraynalı bilim insanı, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatar Millî Bayrağı</span> Kırım Bayrağı

Kırım Tatar bayrağı, sol üst köşede sarı Tarak Tamga olan mavi zeminli bir bayraktır.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Ümerov</span> Ukrayna Savunma Bakanı

Rüstem Ümerov, Kırım Tatarı kökenli Ukraynalı siyasetçi, iş insanı ve yatırımcı.