İçeriğe atla

Kırımşa

Kırımşa (Kırımşah)(Кърмища), Kayılar'ın 30 Ocak 1923'te imzalanan Türk-Yunan Mübadele antlaşması'na kadar, Yunanistan'da yaşadığı bir köyüdür. İmzalanan antlaşma gereği köy boşaltılarak köyde yaşayan halk Türkiye'ye yollanmış, yerlerine ise Karadeniz Bölgesi'nden ve özellikle Sivas çevresinden getirilen Rumlar yerleştirilmiştir.

Köyün adı ilerleyen dönemlerde değiştirilerek Mesovouna (Yunanca Μεσόβουνου) olmuştur.

Osmanlı Devleti zamanında Manastır Vilayeti (Makedonca: Битола, Bitola, Arnavutça: Manastiri), Serfice Sancağı (Yunanca: Σέρβια), Cumapazarı (kömür havzasında kaldığından yerleşim yeri günümüzde ortadan kalkmıştır) kazasına bağlı bir köyken, bölgenin 1911-1912 Balkan Savaşı ile Yunanistan'a geçmesi sonrası Selanik'e bağlanmıs, ilçe merkezi de Cumapazarı yerine Kayalar'a (Yunanca Πτολεμαΐδα, Ptolemaïda, Katharevousa: Πτολεμαΐς, Ptolemaïs) nakledilmiştir. İlerleyen dönemlerde yaşanan düzenlemelerle Kozani yerleşim merkezine bağlanmıştır.

Mesovouna'lı Rumlar II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işgaline karşı aktif direniş göstermiş, bunun üzerine köyde Nazi güçleri tarafından 23 Ekim 1941 ve 22 Nisan 1944'te iki kez büyük bir katliam gerçekleştirilmiştir. Yaşları 16 ile 69 arasında değişen 268 sivil makineli tüfekler ile taranarak öldürülmüştür. Bu yüzden köyde her yıl ölenlerin anısına anma tören düzenlenmektedir.

Mesovouna da her yıl, Kayalar'da düzenlenen 21-24 Haziran kültür festivalinin ardından, 26 Haziran'da köy festivali başlamakta ve etkinlikler düzenlenmektedir.

Manastır Vilayeti salnamesine göre 1892-1893 yıllarında köy 273 hane ve 1362 nüfustan oluşmaktaydı. Nüfusun tamamı Müslüman Türk'tü. 1896 yapılan bir genel nüfus yoklaması kayıtlarına göre ise köy 929'ü erkek 866'sı kadın toplam 1795 kişiden oluşmaktaydı. Mübadele sırasında hane sayısının 350 civarında olduğu tahmin edilmektedir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çatalca</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Çatalca, İstanbul ilinin batı sınırında yer alan ilçedir. Yüz ölçümü olarak İstanbul'un en büyük, nüfus olarak Adalar ve Şile'nin ardından İstanbul'un en küçük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi</span> Türkiye ile Yunanistan arasında din esasına dayanılarak gerçekleştirilmiş zorunlu göç

Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi, 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı'nın kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine tehcir ve zorunlu göçe tabi tutmasına verilen addır. Göçe tabi tutulan kişilere ise mübadil denir.

<span class="mw-page-title-main">Florina</span>

Florina ya da Filorina, Yunanistan'ın Batı Makedonya bölgesinde, aynı adı taşıyan ilin (nomos) merkezi olan küçük bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kayılar (şehir)</span> Yunanistanın Batı Makedonya bölgesi, Kozani ilçesi, Eordea belediyesine bağlı kent

Kayılar Yunanistan’da Kozana ili Eordia Belediyesine bağlı bulunan kasaba. Rumca adı 1927'de Ptolemaida olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Akçaabat</span> Trabzonun ilçesi

Akçaabat, eski ismiyle Polathane, Trabzon ilinin bir ilçesi olup batısında Çarşıbaşı ve Vakfıkebir, güneyinde Düzköy ve Maçka, doğusunda ise merkez ilçe olan Ortahisar ilçeleri ile çevrilidir. Trabzon'un nüfus bakımından en büyük 2. ilçesi olan Akçaabat, köftesiyle ve horonuyla meşhurdur. İlçede 90'lı yılların sonuna kadar tütün oldukça önemli bir yere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Kayalar, Borçka</span>

Kayalar, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Evrenuşağı, Bafra</span>

Evrenuşağı, Samsun ilinin Bafra ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Hacıdede, Havza</span>

Hacıdede, Samsun ilinin Havza ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Hoşköy, Şarköy</span>

Hoşköy, Tekirdağ'ın Şarköy ilçesine bağlı mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Yalıçiftlik, Mudanya</span>

Yalıçiftlik, Bursa ilinin Mudanya ilçesine bağlı bir mahalle.Denize yaklaşık 3 kilometre mesafede bulunan köy Mudanya'nın 20 kilometre batısında yer almaktadır. Kuzeydoğusunda Tirilye, güneyinde Yaman ve batısında Esence köyü bulunmaktadır. Osmanlı Dönemi’nde bey ve ağalara ait birer çiftlik olan günümüz Karacabey ilçesine bağlı Çamlıca, Çesneiri (Çeşnigir) ve Mudanya’ya bağlı Yalıçiftliği köyleri Yunanistan’dan gelen Rumlar tarafından satın alınmıştır. Bir ikonanın arka yüzünde yazan nota göre Yalıçiftlikli Rumlar, Atina’nın kuzeybatısında bulunan Ağrafa Dağları’ndaki Karpenisi (Redina) kasabasından 1760 yılı civarında gelmişlerdi. Bursa'ya bağlı olan köy, 19. yüzyılın sonunda Mudanya kazâsına bağlanmıştır. 1857 yılında inşa edilen Panayia Kilisesi’nden günümüze, sadece 1 metre yükseklikteki duvar kalıntıları ulaşmışken 1894 yılında inşa edilen Rum mektebi tamamen yok olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dumanlı, Gümüşhane</span>

Dumanlı, Gümüşhane ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yağlıdere, Gümüşhane</span>

Yağlıdere, Gümüşhane ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşu ile burası Türkler tarafından fethedilince Bizans Rumları da köyü terk ederek başka yerlere gitmişlerdir. Daha sonra" Derviş Uşağı" denilen bir kabile gelerek köye yerleşmişlerdir. Derviş Uşağı kabilesinin nereden geldiği kesin bilinmemektedir. Yalnız köyün Güney doğusundaki Dolayhan adındaki kervansarayın Anadolu Selçukluları tarafından yapıldığı sıralarda, buraya gelerek yerleştikleri zannedilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yiğitkonağı, Göle</span> Ardahan köyü

Yiğitkonağı, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kemerburgaz, Eyüpsultan</span> İstanbulun Eyüpsultan ilçesinde semt

Kemerburgaz, Türkiye'nin İstanbul ilinin Eyüp ilçesine bağlı bir semttir.

<span class="mw-page-title-main">Lise (köy)</span>

Lise, Yunanistan'ın Drama iline bağlı bir köy. 1922-1923 yıllarına kadar güneyde Türk mahallesi ve kuzeyde Bulgar mahallesi olmak üzere iki mahalleye ayrılmış vaziyetteydi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Rumları</span>

Osmanlı Rumları Osmanlı Devletinde yaşayan Rumlara verilen isimdir. Kuruluşundan itibaren pek çok Rum topluluğu Osmanlı sınırları içindeki İç Anadolu (Kapadokya), Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşamıştır ve devletin son dönemlerine kadar önemli rol oynamışlardır. Bugün büyük çoğunluğu Rum Kırımı ve Mübadele'den dolayı Yunanistan'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnece, Kırklareli</span>

İnece, Kırklareli'ye bağlı bir beldedir.

Bir Ada Hikâyesi, Yaşar Kemal'in 1997-2012 yıllarında yazdığı dört romandan oluşan serisidir. Seri, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana (1997), Karıncanın Su İçtiği (2002), Tanyeri Horozları (2002) ile Çıplak Deniz Çıplak Ada (2012) romanlarından oluşmaktadır. İlk üçü Adam Yayınları'ndan çıkarken sonuncusu ise Yapı Kredi Yayınları tarafından basılmıştır. Seride mübadele ve göç olgusu ele alımaktadır.

Lozan Sözleşmesi ve Türk ve Yunan Nüfuslarının Mübadelesine İlişkin Sözleşme olarak da bilinen Türk-Yunan Mübadele Sözleşmesi, Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi sonrasında, 30 Ocak 1923'te Lozan'da Yunan ve Türk hükûmetleri temsilcileri tarafından imzalanan arasında bir anlaşmadır. Anlaşma, Ortodoks Hristiyanların Türkiye'den Yunanistan'a ve Müslümanların Yunanistan'dan Türkiye'ye eşzamanlı olarak sınır dışı edilmesini sağladı. Bu gönülsüz nüfus transferleri, 1,5 milyon Anadolu Rumu ve 500.000 Yunanistan Müslümanı olmak üzere yaklaşık iki milyon insanı kapsıyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.