İçeriğe atla

Kırıkhan

Kırıkhan
İlçe
Hatay ili siyasi haritası
Hatay ili siyasi haritası
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlHatay
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamFikret Dağ[1]
 • Belediye başkanıÖmer Erdal Çelik (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam715 km²
Rakım151 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam115.196
 • Kır
-
 • Şehir
119.028
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu31440
İl alan kodu0326
İl plaka kodu31

Kırıkhan, Hatay ilinin ilçelerinden biridir. Nüfusu 119.028 kişidir. Hatay'ın en kalabalık 6. ilçesidir.[3]

Coğrafya

İlçedeki Gölbaşı Gölü'nden bir görünüm (Haziran 2021)

Kırıkhan ilçesinin yüzölçümü 715 km²'dir.[4] Kırıkhan, coğrafi konum ve yüzölçümü bakımından Hatay'ın en büyük ilçesidir. İlçe topraklarının batısında Amanos Dağları, doğusunda Suriye, güneyinde ise Amik Ovası bulunur.

Fauna

Türkiye'de yaşayan iki ceylan türünden biri olan Hatay dağ ceylanı (gazella gazella), ilçenin Suriye sınırı yakınlarında yaşar. Türü tehlikede bir tür olan dağ ceylanının Türkiye'de neslinin devam ettiği 2008 yılında tespit edilmiş; 150 adet olduğu tespit edilen ceylanların sayısı 2020 itibarıyla yaklaşık 900'e çıkmıştır.[5] 2013 yılında 13 hektarlık bir alanda Dağ Ceylanı Üretim İstasyonu kurulmuştur ve Kırkhan'da 13.288 hektarlık alan, 25 Aralık 2019'da tür için “Hatay Dağ Ceylanı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası” ilan edilmiştir.[5]

Korunmakta olan yavru dağ ceylanları

Ekonomi

İlçe geçimini %50'si tarım, %28'i sanayi, geri kalanları ise diğer meslek alanlarıyla sağlamaktadır. Son 15-20 yıl içerisinde Kırıkhan'da tarıma dayalı ekonomide önemli gelişme gözlenmektedir. 29 çırçır ve prese fabrikası, 2 tekstil fabrikası, 6 yağ fabrikası, 2 mısır kurutmayla birlikte sayı 40 civarındadır.

Eğitim

Eğitim kurumları sayısı[6]Anaokulu7 İlkokul52 Ortaokul38 Lise11

Okullardan 12 tanesinde Bilişim Teknolojileri (BT) sınıfı; 90 tanesinin internet bağlantısı ve 26 okulda da 554 tane etkileşimli tahta bulunmaktadır, ayrıca ilçede bir meslek yüksekokulu da bulunmaktadır.

Nuriye Ulviye Civelek İlçe Halk Kütüphanesi

Kırıkhan'ın ilk kütüphanesi 1965 yılında, halkın katkısıyla belediye parkı içerisinde Fransız yapımı bir bina restore edilerek açıldı ancak beklenen hizmet verilmeyince 1970 yılında ilçe belediyesine devredildi. 1972 yılına dek hizmet veren kütüphane.1972 yılından itibaren o dönem Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğüne devredildi. İlçede uzun yıllar hekimlik yapan Dr. Ali Muharrem Civelek, Ermeni Ortodoks Kilisesi gayrimenkulü olan (1931 Fransız yapımı); bugün kullanılan bina eşi Nuriye Ulviye Civelek'in adı olması ve değiştirilmemesi kaydı ile Kütüphane olarak kullanılması için bağışlanmıştır.

10 ayrı sınıflama altında yaklaşık 22 bin Kitabı olan N. Ulviye Civelek Halk Kütüphanesi'nin 3 bin 860 aktif üyesi bulunmakta.[7]

Kültür

Meşhur İslam alimi ve mutasavvıf Bayezid-i Bistami'nin kabri bu ilçede bulunmakta olup, kabri birçok kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Kırıkhan ilçesi bütün Türkiye'de yaklaşık iki yüz yıldır diş teknisyenleri ile tanınmaktadır.[8]

Tarihçe

Bazı kaynaklarda, "Kırıkhan'ın isminin son yüzyılda duyulmaya başlandığı" ifade edilmekteyse de, bu ismin eskiden beri var olduğu 17. yüzyılda yaşamış olan Karacaoğlan'ın bir şiirinde açıkça görülmektedir. Hatta Kırıkhanlı şair Sefil Molla'nın da kurtuluş yıllarında Kırıkhan'la ilgili şiirleri bulunmaktadır.

Spor

İlçenin takımı Kırıkhanspor 3. Lig'de mücadele etmektedir. Kırıkhanspor tarihinde ilk defa 2010-2011 sezonunda Ziraat Türkiye Kupası'nda gruplara kalarak önemli bir başarıya imza atmıştır.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1940[9]20.5247.13313.391
1945[10]17.9163.69014.226
1950[11]26.2456.08220.163
1955[12]29.5849.51920.065
1960[13]37.87815.21922.659
1965[14]52.29223.40528.887
1970[15]59.10031.04628.054
1975[16]68.26038.11830.142
1980[17]84.41749.89134.526
1985[18]86.56052.78033.780
1990[19]103.07568.60134.474
2000[20]98.53063.61534.915
2007[21]99.86670.54329.323
2008[22]102.42468.21234.212
2009[23]103.09269.28533.807
2010[24]103.92271.58032.342
2011[25]104.77972.88831.891
2012[26]106.45274.71731.735
2013[27]107.049107.049veri yok
2014[28]107.994107.994veri yok
2015[29]108.918108.918veri yok
2016[29]111.269111.269veri yok
2017[29]113.096113.096veri yok
2018[29]115.196115.196veri yok
2019[29]116.876116.876veri yok
2020[29]119.028119.028veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2008. 
  2. ^ "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Komutanlığı. 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2018. 
  4. ^ "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Komutanlığı. 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015. 
  5. ^ a b "Türk Tarım Orman Dergisi". www.turktarim.gov.tr. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021. 
  6. ^ Stratejik plan (PDF). 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  7. ^ "Kırıkhan ilçe halk kütüphanesinin barındırdığı kitap sayısı ve tarihi". 23 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Zaman Gazetesi". 11 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2008. 
  9. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  10. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  14. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  27. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  28. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  29. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Kırıkhan Nüfusu - Hatay". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Hatay Kırıkhan Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bartın</span> Bartın ilinin merkezi olan şehir

Bartın, Karadeniz Bölgesi'nin batı bölümünde yer alan Bartın ilinin merkezidir. Şehirden geçen Bartın Çayı'ndan denize gemiyle gidilebilir. Bu özelliğiyle Türkiye'de deniz trafiğine uygun tek akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Sandıklı</span> Afyonkarahisar ilçesi

Sandıklı, Afyonkarahisar'ın bir ilçesidir. Afyonkarahisar iline bağlı ilçe olan Sandıklı, Ege bölgesinin İç Batı Anadolu bölümünde, Antalya-Ankara kara yolu üzerinde yer alır. İlçe, doğusundaki Kumalar Dağı eteğinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pınarbaşı, Kayseri</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Pınarbaşı, Kayseri'nin 16 ilçesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Patnos</span> Ağrının en güneyinde yer alan ilçe

Patnos, Ağrı ilinin bir ilçesidir. Ağrı il merkezine uzaklığı 82 km dir. Ağrı-Van, Ağrı-Muş, Ağrı-Bitlis yollarının kavşağında kurulmuş olması hızlı gelişmesine neden olmuştur. Nüfus yoğunluğu açısından Ağrı'nın en büyük 2. ilçesidir. Urartular dönemindeki adı Aladri’dir. İlçe merkezinden Murat nehrinin bir kolu olan Badişan deresi geçer. İlçe 20 km eninde 20 km boyundaki Patnos ovasının Doğu ucuna kurulmuştur. Çevresinde biri volkan diğer ikisi sıra dağlardan oluşan yükseltiler mevcuttur. Güneyde sönmüş bir volkan olan Süphan Dağı bulunmaktadır ve yüksekliği 4058 metredir. Diğer iki dağ silsilesi doğuda Aladağlar ve batıda Top dağları bulunmaktadır. İlçedeki Anzavur tepe önemli sit alanlarındandır (Urartu) fakat ziyarete kapalıdır. İlçeden çevredeki dört ile (Van-Ağrı-Bitlis-Muş) ortalama 1 saat 20 dakikada gidilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı</span> Ağrı ilinin merkezi olan şehir

Ağrı veya eskiden Karakilise, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Ağrı ilinin merkezi olan şehir. Ayrıca tarihte birden fazla isim değişikliği yaşamıştır. Karakilise, Ararat, Karaköse ve son olarak Ağrı Dağı'ndan esinlenilerek Ağrı ismi verilmiştir. Bu şehrin rakımı 1.632 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Alaca</span> Çorum ilinin ilçesi

Alaca, Çorum iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Altınözü</span> Hatayın bir ilçesi

Altınözü, Hatay'ın güneydoğusunda yer alan, Suriye ile sınırı olan ilçelerindendir. Bağlı 48 mahallesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çermik</span> Diyarbakır ilçesi

Çermik, Diyarbakır ilinin kuzeybatısında bulunan bir ilçedir. İlçe, Doğu Anadolu Bölgesi' nin Yukarı Fırat Bölümü'nde bulunmaktadır. Ayrıca Diyarbakır' ın Fırat Havza' sında bulunan iki ilçesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pasinler</span> Erzurumun ilçesi

Pasinler Erzurum ilinin bir ilçesidir. Pasinler bölgede Hasankale olarak da adlandırılır. Erzurum il merkezine 37 km uzaklıktadır. Tarihi İpek Yolu'nun üzerindedir. Kalesi, şifalı kaplıcaları, maden suları ve patatesi ile ünlüdür. İlçe merkezine 4 km uzaklıkta bulunan Serçeboğazı mahallesinin hemen girişinde diüretik maden suyu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hassa</span> Hatay ilinin ilçesi

Hassa, Hatay ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 57.361 kişidir. Amanos Dağlarının doğuya bakan eteklerinde, Hatay-Gaziantep il sınırında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kumlu</span> Hatayın ilçesi

Kumlu, Hatay ilinin ilçesidir. Amik Ovası'nda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Reyhanlı</span> Hatayın bir ilçesi

Reyhanlı, Türkiye'nin Hatay iline bağlı bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tuzluca</span> Iğdır vilayetinin ilçesi

Tuzluca, Iğdır ilinin bir ilçesidir. 1992'de Iğdır'ın Kars'tan ayrılarak il olmasından önce bu ilçe Kars'a bağlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Keskin</span> Kırıkkalenin ilçesi

Keskin, Kırıkkale ilinin bir ilçesidir. Daha önce Ankara iline bağlı olan Keskin, Makine ve Kimya Endüstrisi Fabrikaları ve Tüpraş Rafinerisi ile gelişerek Türkiye'nin önemli sanayi şehirlerinden olan Kırıkkale iline bağlanmıştır. Keskin şu anda merkez de dâhil olmak üzere tüm ilçelerden yüz ölçümü bakımından büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Derik</span> Mardinin ilçesi

Derik, Mardin ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Savur</span> Mardinin ilçesi

Savur, Mardin ilinin bir ilçesidir. Savur, Kürtçe Stewrê Arapça "savr" olarak da kullanılan, boyun anlamına gelen Süryanice "savro" sözcüğünden türemiştir., "Şuara" adını almış daha sonra Süryaniler tarafından "Suara" adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ladik</span> Samsunun ilçesi

Ladik, Samsun ilinin bir ilçesi ve bu ilçenin idari merkezidir. Ladik merkezinde kahvehaneleri ve dükkânların çevrelediği bir merkez bulunmaktadır. Kaymakamlık binası 1943 yılında yaşanan depremle yerle bir olmuştur. O zamandan bu zamana kadar eserler hâlâ dikkat çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zara, Sivas</span> Sivasın ilçesi

Zara, Sivas ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hatay'ın ilçeleri</span>

Hatay ilinde 15 tane ilçe vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tutak</span> Ağrı ilinin ilçesi

Tutak, Ağrı iline bağlı bir ilçedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.