İçeriğe atla

Kınalızade Hasan Çelebi

(Tam Adı) Hasan Çelebi bin Alaeddin Ali bin Emrullah bin Abdülkadir Hamidi
Doğum1546
Bursa
Ölüm14 Mart 1604
Mısır
MeslekYazar, Fıkıh ve Kelâm Alimi
Tanınma nedeniKendi adıyla anılan tezkiresi

Kınalızade Hasan Çelebi, (d. 1546 - ö. 14 Mart 1604[1] ), Osmanlı fıkıh ve kelâm alimi ve yazar.

Hayat hikayesi

1546 (hicri 953) yılında Bursa'da doğdu. Babası, Osmanlı şair ve devlet adamı olan ve Ahlâk-ı Alâî’nin yazarı, Kınalızade Ali Efendi'dir. Okumaya önce babasından başlayan Hasan Çelebi, zamanın en iyilerinden sayılan Şeyhülislam Ebussuud Efendi'den ders aldı. Fıkıh ve kelâm üzerine diploma aldı. Bursa'da Ahmetpaşa Medresesi'nde, Edirne ve İstanbul'da müderrislik yaptı. Halep, Mısır, Edirne (1595), Aydıncık (1599), Gelibolu (1600) ve eski Zağra (1602) kadılıklarında bulundu.

Asıl ününü Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiresi olarak da anılan, "Tezkiretü’ş-şuarâ" eseri ile elde etmiştir. Kınalızâde Hasan Çelebi'nin, III. Murad döneminde (1586) tamamladığı ve hocası Sâdeddin Efendi’ye ithaf ettiği tezkirede, yaklaşık 600 civarında şair ve altı padişah yer almıştır. Başlangıç kısmında, dönemin Padişahı III. Murad ile Hoca Sâdeddin’in yer aldığı eser, üç ana kısımdan oluşmaktadır. Birinci bölüm; şair padişahlara (II. Murad, Fâtih Sultan Mehmed, II. Bayezid, I. Selim, Kanuni Sultan Süleyman ve II. Selim), ikinci bölüm; şehzâdelere (Şehzade Korkut, Cem Sultan, Sultan Mustafa, Sultan Mehmed ve Sultan Bayezid) ayrılmış olup, üçüncü bölümde ise şairler ele alınmıştır.[1]

Son olarak da "ömür boyu olmak kaydıyla" kadı olarak gönderildiği Mısır'ın Reşit kasabasında öldü.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2017. 
  2. ^ Grolier İnternational Americana Encyclopedia. Medya Holding A.Ş. 1993. ISBN 07172-9646-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Bayezid</span> 4. Osmanlı padişahı (1389–1402)

I. Bayezid veya Yıldırım Bayezid, dördüncü Osmanlı padişahı. 1389'dan 1402 yılına kadar hükümdarlık yapmıştır. Babası Sultan I. Murad, annesi ise Gülçiçek Hatun'dur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed</span> 5. Osmanlı padişahı (1413–1421)

I. Mehmed veya Mehmed Çelebi, beşinci Osmanlı padişahı. Tarihî kaynaklarda ismi, Mehmed isimli diğer padişahlarınki gibi, Muhammed şeklinde geçer. Babası I. Bayezid, annesi cariye olan Devlet Hatun'dur.

<span class="mw-page-title-main">IV. Murad</span> 17. Osmanlı padişahı (1623–1640)

IV. Murad, dîvân edebiyatındaki mahlası Murâdî, 17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam halifesi. 1623 ile 1640 yılları arasında hüküm sürdü. Revan ve Bağdat fatihidir. IV. Murad İstanbul'da, Sultan I. Ahmed'in ve Kösem Sultan'ın oğlu olarak dünyaya geldi. Ağabeyi II. Osman'ın Yedikule Zindanları'nda bir grup isyancı tarafından öldürülmesi üzerine amcası I. Mustafa tahta geçmişti. Aklî dengesi bozuk olan amcası I. Mustafa'nın yerine 11 yaşındaki IV. Murad padişah yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Cem Sultan</span> II. Bayezidin kardeşi ve Fatih Sultan Mehmedin oğlu

Cem Sultan ya da Şehzade Cem, II. Mehmed'in Çiçek Hatun'dan olma en küçük oğlu ve II. Bayezid'in küçük kardeşi. Ağabeyi II. Bayezid ile girdiği taht mücadelesiyle bilinir.

Molla Hüsrev d. Karkın - ö. 1480, İstanbul) Fıkıh alimi ve devlet adamı.

Osmanlılarda tarih yazıcılığı, Osmanlı Beyliği'nin kuruluşundan 100-150 yıl sonra başlamıştır. Osmanlı tarih yazıcılığının geç başlaması, Anadolu’da Osmanlılardan önce tarih yazıcılığının gelişmemesi ile bağlantılıdır.

Ahmed Paşa, 15. yüzyılda Sultan II. Mehmed ve Sultan II. Beyazıd dönemlerinde kazaskerlik, vezirlik, sancak beyliği ve kadılık gibi yüksek görevleri yüklenmiş bir ulema sınıfı mensubu ve Divan Edebiyatı şairi.

Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.

II. Yakub Bey 1387-1390, 1402-1411 ve 1413-1428 tarihleri arasında üç defa Germiyanoğulları Beyi oldu.

Hasan Can Çelebi, Türk mûsikisi bestekârı, hânende.

Karaçelebizade Abdülaziz Efendi, Osmanlı din alimi, kadı, kazasker. şeyhülislam ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mustafa</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın oğlu

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşazâde</span> Şeyhülislam ve tarihçi

Kemalpaşazâde veya İbn-i Kemal, Osmanlı devleti şeyhülislamı ve tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Arabî Efendi</span> 15. Yüzyıl Osmanlı şeyhülislamı

Alâeddin Arabî Efendi, Osmanlı şeyhülislamı ve müderris. Halep doğumlu olduğu için lakabı "Arabî" olmuştur. Çelebi Alaeddin Arabi Efendi, Alâeddin Alî Arabi ve Molla Arab olarak da bilinmektedir. 1495-1496 yılları arasında II. Bayezid döneminde şeyhülislamlık yapmıştır.

Selçuk Hatun, Osmanlı Padişahı Çelebi Mehmed'in kızı, II. Murad'ın kız kardeşi, Fatih Sultan Mehmed'in halası. Hala Sultan olarak anılmıştır.

Hatice Halime Hatun, Osmanlı Padişahı II. Murad'ın eşi, Candaroğulları Beyliği Beyi II. İbrahim'in kızı.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Mısır Seferi</span> 1516–1517 yılları arasında Osmanlılar ile Memlûkler arasında Orta Doğuda gerçekleşmiş olan bir dizi savaş

Büyük Mısır Seferi, Mısır Seferi veya 1516–1517 Osmanlı–Memlûk Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Memlûk Sultanlığı arasında Ağustos 1516 ile Ocak 1517 tarihleri arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş bir dizi savaştır. Sefer sırasında meydana gelen Mercidâbık, Gazze, Ridâniye ve son olarak Kahire muharebelerinde bozguna uğrayan Memlûk Devleti, akabinde Osmanlılar tarafından tamamen ilhak edildi ve Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır toprakları ele geçirildi.