İçeriğe atla

Kılavuz (roman)

Kılavuz
YazarBilge Karasu
TürPostmodern roman
Yayım1990
YayımcıMetis
Sayfa112

Kılavuz, Bilge Karasu tarafından yazılan ve 1990 yılında yayımlanan polisiye tekniğine sahip bir postmodern romandır.

Bir sahil kasabasına on beş günlüğüne tatile gelen Uğur isimli ana karakterin, "Yaşlı Beye Refakatçi Aranıyor" ilanına yanıt verip Mümtaz'a refakatçi olmasının ardından onun evinde yaşadığı sıra dışı olayları ve insan ilişkileri anlatılır.

Roman, Uğur'un Mümtaz'ın evinde geçirdiği ilk gün, on üçüncü gün ve son iki gün olarak üç farklı bölümden oluşur. Düşsel olaylarla gerçekleri harmanlayan eserde, olay akışı çoğunlukla baş karakterin mırıldanmaları ve iç monologlarıyla verilir.[1]

Eserde sevgi, sevgisizlik, sahiplenme, sahiplenilme, bencillik, fedakarlık, nezaket, sorumluluk gibi duygular sorgulanır.

Olaylara fantastik ve gizemli bir hava kazandırmak ve bunu okuyucuya hissettirmek için polisiye tekniklerinden yararlanan yazar Bilge Karasu, olayların bazılarını çözüme kavuşturmadan bırakarak farklı bir polisiye tekniği örneği göstermiştir. Hem yazarın yarattığı kurmaca dünya hem de karakterlerin aktarımlarıyla yarattıkları dünya ile üstkurmaca niteliğiyle bir iç roman olma özelliği taşır.

Konusu

Uğur, bir sahil kasabasındaki kiralık evinde tatilini geçirirken gazetede gördüğü “Yaşlı Beye Refakatçi Aranıyor” ilanı üzerine telefon eder ve hemen işe alınır. İlanı veren kişi, Yılmaz Bey'dir. Yılmaz Bey, on iki günlük bir yolculuğa çıkacaktır ve bu süre bu süre boyunca ‘amcası’ olduğunu söylediği (ama aslında hocası olan) Mümtaz Bey’e refakat edecek birini aramaktadır. Evde kaldığı süre içinde gelişen tuhaf olaylar Uğur’un düşlerine karışır. Düşlerinde, kendisinin sebep olmadığını düşündüğü bir ölüm yüzünden suçlanmaktadır.

Yılmaz Bey’in işlerinde ihtiyaç duydukça çağırdığı taksinin sahibi İhsan’la tanıştıktan sonra Uğur ve İhsan sevgili olur. Mümtaz Bey de aralarına katılır. Uğur, gördüğü düşlerle olup bitenler birbirine karıştıkça düşlerini yazar ve bunları Mümtaz Bey ile İhsan’a okutur. Anlatı, Yılmaz Bey’in eve dönüşü ile sonlanır.

Yılmaz Bey'in kardeşi Bülent'in yıllar önce Uğur’u gücendirerek Amerika’ya giden kişi olduğu anlaşılır. Bülent, kanser olduğunu öğrenmiş, bunu Uğur’u gücendirmesinin “nesneleşmiş” hali olduğuna kanaat getirerek tedaviyi reddetmiş ve ölmüştür. Böylece Uğur, bilmeden Bülent'i öldürmüştür, rüyalarında gördüğü durum, bilmeden işlediği cinayetin suçluluğundan kaynaklanır.

Öykü, korku ve cinayet romanlarının gizemli atmosferini sağlamak için bu türe yakışır motiflerle bezenmiştir. zamanla bu gizemli olayların ‘çoğunun’ mantıklı ve rasyonel açıklamalarının olduğu ortaya çıkar.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Bozdemir, Özkan Ali (3 Mart 2020). "Oggito". oggito.com. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  2. ^ Tezgör, Hilmi. "Kılavuz'un Bahçeleri (Bilge Karasu)". 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roman</span> bir kişi ya da bir grup insanın başından geçenleri, onların iç ve dış yaşantılarını belli bir kronolojik, mantıksal, duygusal ya da sanatsal ilişkiyi gözeterek öyküleyen uzun kurgusal anlatı

Roman, genellikle düzyazı biçiminde yazılan, kurgusal, görece uzun, insanın (ya da insan özellikleri atfedilen varlıkların) deneyimlerini bir olay örgüsü içinde aktaran ve genellikle kitap halinde basılan bir edebî tür. Uluslararası ve akademik platformlarda beşinci sanat olarak kabul gören edebiyatın bir alt türüdür.

<i>Huzur</i> (roman) Ahmet Hamdi Tanpınar tarafından yazılan roman

Huzur, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın ilk romanı. 22 Şubat 1948 - 2 Haziran 1948 arasında Cumhuriyet Gazetesi'nde tefrika edilen Huzur, 1949'da basılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pekcan Koşar</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Pekcan Koşar,, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

<i>Kuyucaklı Yusuf</i> 1937de yayımlanan bir Sabahattin Ali romanı

Kuyucaklı Yusuf, o zamana kadar bir öykü yazarı olarak tanınan Sabahattin Ali'nin 1937 yılında kaleme aldığı ve yayımladığı ilk romanıdır. Romanın baş kahramanı olan Yusuf, Türk edebiyatının en romantik karakterlerinden birisi olarak kabul edilir. Roman, Millî Eğitim Bakanlığı’nın ortaöğretim öğrencilerine tavsiye ettiği "100 Temel Eser" listesinde yer almaktadır.

<i>Zübük</i> (film) film

Zübük Aziz Nesin'in aynı adlı romanından sinemaya uyarlanmış; yönetmenliğini Kartal Tibet'in, senaristliğini Atıf Yılmaz'ın yaptığı 1980 yapımı filmdir.

<i>88 Dakika</i>

88 Minutes 2007 yılı yapımı baş rollerini Al Pacino ve Alicia Witt'in paylaştığı, yönetmenliğini Jon Avnet'in yaptığı gerçek zamanlı bir polisiye-gerilim filmi.

<i>Aşk-ı Memnu</i> Halid Ziya Uşaklıgilin eseri

Aşk-ı Memnu, Halid Ziya Uşaklıgil'in realist-naturalist bir romanıdır. İlk olarak 1899-1900 yıllarında Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edildikten sonra 1901'de kitap olarak yayımlanmıştır.

Bu maddede, 2004-2009 yılları arasında atv'de yayımlanan Avrupa Yakası adlı dizinin oyuncu listesi yer almaktadır.

<i>Kabuslar Evi</i>

Kabuslar Evi, birçok farklı hikâyeden oluşan, ortak noktası eski bir köşk ve bir emlakçı olan gerilim-korku dizi filmidir. Bu köşke gelen kişilerin başından geçen gizemli, geçmişin bir köşesinde sıkışıp kalmış ve doğaüstü kimi olayları anlatır. Senaryosu ve bazı bölümlerinin yönetmenliği Çağan Irmak'a aittir. Birçok ünlü isim bu seride oynamıştır. Fikret Kuşkan, Cihan Okan, Hümeyra, Yetkin Dikinciler, Çetin Tekindor, Okan Yalabık, Zuhal Gencer, Güler Ökten, Levent Üzümcü, Ali Düşenkalkar, Rıza Kocaoğlu, Tolga Karel, Şerif Sezer, Gerçek Sağlar,Melisa Sözen, Nur Sürer,Rüçhan Çalışkur, Yurdaer Okur, Ayşe Nil Şamlıoğlu, Devrim Nas, Yiğit Özşener, Deniz Türkali, Hülya Koçyiğit, Ayhan Kavas,Ümit Çırak, Burak Şentürk bunlardan bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Çakır</span> Kurtlar Vadisi dizisinde kurgusal bir karakter

Süleyman Çakır veya kısaca Çakır, Kurtlar Vadisi dizisinde Oktay Kaynarca tarafından canlandırılmış kurgusal karakter.

Aşk-ı Memnu, 4 Eylül 2008 ile 24 Haziran 2010 tarihleri arasında Kanal D'de yayımlanan romantik ve drama türündeki Türk televizyon dizisidir. Başrollerini; Beren Saat, Kıvanç Tatlıtuğ, Selçuk Yöntem, Nebahat Çehre ve Zerrin Tekindor paylaşmaktadır. Dizi, final bölümüyle Türk dizi tarihinin en yüksek izlenme oranına sahip dizi olarak tarihe geçmiştir. Kerem Çatay tarafından yaratılan dizi İstanbul'da aynı evde yaşayan iki insanın yasak aşkını ve etraflarındaki hayatı konu alır. Dizi, Halid Ziya Uşaklıgil'in 1899 yılında yayımlanan aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Aşk-ı Memnu, 2008 yılının en popüler ve en çok izlenen drama dizilerinden biri olmuştur. Final bölümünde dizi, izleyicilerin yaklaşık %73,7'sini ekran başına çekmiştir. 2 sezondan oluşan dizi 24 Haziran 2010 tarihinde yayımlanan 79. bölümü ile final yaparak sona erdi. Her yaz sezonunda Kanal D'de yayımlanmasıyla popülaritesini koruyan ve çok izlenen Aşk-ı Memnu, Türk televizyon tarihinin en çok tekrarı yayımlanan televizyon dizilerinden biridir. Dizi, babasının ölümünden sonra Adnan Bey ile evlenen Bihter Yöreoğlu'nu ve eşinin manevi yeğeni Behlül ile yaşadığı yasak aşk üzerinde yoğunlaşır. Bihter ve henüz üniversitede okuyan eğlence düşkünü Behlül'ün, Adnan Bey'den ve evde yaşayan diğer insanlardan gizli bir ilişkisi olur. Onların hayatlarına ve yaşadıkları dramatik olaylara Mademoiselle De Courton (Deniz), Firdevs Yöreoğlu, Peyker Önal, Nihal Ziyagil ve Bülent Ziyagil ile diğerleri de dâhil olur.

<i>39 Basamak</i> (film, 1935)

39 Basamak 1935 İngiliz yapımı gerilim filmdir. Özgün adı The 39 Steps tir.

<i>Milyarder</i> (film) 1986 yapımı Türk komedi–dram filmi

Milyarder, 1986 Türkiye yapımı Kartal Tibet'in yönettiği komedi dram filmidir. Film Türkiye'nin küçük ilçerinden biri olan Mesudiye'deki tren istasyonunun amiri Mesut'un Millî Piyango'dan büyük ikramiye kazanması ile birlikte çevresinde gelişen olayları anlatmaktadır. Filmde Türk sinemasının bilinen kişilerinden Şener Şen, Adile Naşit, Münir Özkul, Tuluğ Çizgen, Müge Akyamaç, Uğur Yücel ve Ergun Köknar gibi isimler vardır. Film, Sapanca tren istasyonunda çekilmiştir.

Türk edebiyatında LGBT temaları, Türk edebiyatı içinde eser veren kişilerin, eşcinsellik ya da LGBT temaları tamamen ya da kısmi olarak ele almasıdır. Kemal Tahir, Attilâ İlhan, Demir Özlü, Ferit Edgü, Selim İleri, Bilge Karasu, Adalet Ağaoğlu, Leyla Erbil, Kamuran Şipal, Fazıl Hüsnü Dağlarca gibi yazarlar eserlerinde bu temaya yer veren bazı yazarlardır. Kimi az kimi çok, kimi belli belirsiz ve kimi de açık bir biçimde, eşcinselliğe değindiler.

Kurtlar Vadisi dizisinde yer alan tüm karakterlerin listesi ve bölüm aralıkları yer almaktadır.

Behzat Ç. Bir Ankara Polisiyesi dizisinin 3. Sezonu, Sezonun ilk bölümünü 21 Eylül 2012 tarihinde yayınlamıştır. Dizi, 17 Mayıs 2013 tarihinde yayınlanan bölümü ile İlk Finalini yapmıştır.

<i>Kurt Kanunu</i> (dizi)

Kurt Kanunu, Pana Film imzalı, Kemal Tahir'in eserinden uyarlanmış, TRT 1'de yayımlanan başrollerini Ümit Acar, Ali Başar, Pelin Akil, Bahar Kerimoğlu, İlker Kızmaz ve Ahmet Somers'in paylaştığı tarihî, dram ve macera türündeki Türk televizyon dizisidir. İlk bölümü 7 Şubat 2012 tarihinde yayımlandı. Dizi, 7 Haziran 2012 tarihinde yayımlanan 18. bölümü ile final yaparak sona erdi.

<i>Müsâmeretnâme</i> Emin Nihat Beyin kaleme aldığı hikâye kitabı

Müsâmeretnâme, Emin Nihat Bey tarafından yazılmış ve Türk hikâyeciliğinin ilk örneklerinden biri olarak kabul edilen eserdir. 1871-1875 yılları arasında yayımlanan ve toplamda yedi hikâyeden oluşan eser, kış gecelerinde bir araya gelen dostların iyi vakit geçirmek ve eğlenmek üzere gençliklerinde başlarından geçenlerle ilgili anlatımlarına dayanmaktadır. Müsâmeretnâme hakkında ilk değerlendirmeleri Ahmet Hamdi Tanpınar XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi adlı çalışmasında yapmıştır. Mustafa Uzun eseri sadeleştirerek Gece Hikâyeleri: Müsâmeretnâme adıyla günümüz Türkçesine çevirmiştir; bugüne kadar yeni harflere birden fazla aktarımı yapılmıştır. Çerçeve anlatının kullanıldığı Müsâmeretnâme'de Decameron ile Binbir Gece Masalları'ndan izler mevcuttur.

Mahir Ünsal Eriş'in 2017 yılında yayımlanan uzun öyküsü (novella). Karakarga Yayınları'ndan çıkan kitap, Eriş'in, Öbürküler Üçlemesi'nin ilk kitabıdır. Kitaptaki illüstrasyonlar M.K. Perker tarafından hazırlanmıştır.

Plot twist, bir kurgu eserde planda yapılan radikal bir değişiklik içeren edebi tekniktir. Hikâyenin sonuna yakın olduğunda sürpriz son olarak bilinir. İzleyicinin önceki olaylara ilişkin algısını değiştirebilir veya onu farklı bir bağlama yerleştiren yeni bir çatışma ortaya çıkarabilir. İzleyiciyi belli bir duruma hazırlamak amacıyla olay örgüsünün habercisi olarak kulllanılabilir. İzleyiciden bilgi saklama veya belirsiz veya yanlış bilgilerle onu yanıltma gibi olay örgüsünü değiştirmek için kullanılan çeşitli yöntemler vardır.